Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / કઙ્ખાવિતરણી-અભિનવ-ટીકા • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
૮. નાવાભિરુહનસિક્ખાપદવણ્ણના
8. Nāvābhiruhanasikkhāpadavaṇṇanā
કીળાપુરેક્ખારોતિ લોકસ્સાદમિત્તસન્થવવસેન કીળાપુરેક્ખારો. તથેવાતિ કીળાવસેનેવ. અગામકતીરપસ્સેનાતિ અદ્ધયોજનબ્ભન્તરે ગામાનં અભાવતો અગામકતીરપસ્સેન. પાળિયં ‘‘ઉદ્ધંગામિનિં વા અધોગામિનિં વા’’તિ (પાચિ॰ ૧૮૬) વચનતો પન વાપિસમુદ્દાદીસુ કીળાપુરેક્ખારતાયપિ ગચ્છન્તસ્સ અનાપત્તિ. તેનાહ ‘‘સમુદ્દે પન યથાસુખં ગન્તું વટ્ટતી’’તિ. વિસઙ્કેતેનાતિ ઇધાપિ કાલવિસઙ્કેતેનેવ અનાપત્તિ, તિત્થવિસઙ્કેતેન, પન નાવાવિસઙ્કેતેન વા ગચ્છન્તસ્સ આપત્તિયેવ.
Kīḷāpurekkhāroti lokassādamittasanthavavasena kīḷāpurekkhāro. Tathevāti kīḷāvaseneva. Agāmakatīrapassenāti addhayojanabbhantare gāmānaṃ abhāvato agāmakatīrapassena. Pāḷiyaṃ ‘‘uddhaṃgāminiṃ vā adhogāminiṃ vā’’ti (pāci. 186) vacanato pana vāpisamuddādīsu kīḷāpurekkhāratāyapi gacchantassa anāpatti. Tenāha ‘‘samudde pana yathāsukhaṃ gantuṃ vaṭṭatī’’ti. Visaṅketenāti idhāpi kālavisaṅketeneva anāpatti, titthavisaṅketena, pana nāvāvisaṅketena vā gacchantassa āpattiyeva.
સેસન્તિ સદ્ધિં સમુટ્ઠાનાદીહિ અવસેસં, કેચિ પન ‘‘કીળાપુરેક્ખારો ‘સંવિદહિત્વા’તિ (સારત્થ॰ ટી॰ પાચિત્તિય ૩.૧૮૮) વચનતો ઇમં સિક્ખાપદં અકુસલચિત્તં લોકવજ્જં, તસ્મા સેસં નામ ઠપેત્વા ‘પણ્ણત્તિવજ્જં તિચિત્ત’ન્તિ ઇદં દ્વયં અવસેસ’’ન્તિ વદન્તિ, તં ન ગહેતબ્બં. કીળાપુરેક્ખારતાય હિ અભિરુહિત્વાપિ ગામન્તરોક્કમને, અદ્ધયોજનાતિક્કમે વા સંવેગં પટિલભિત્વા અરહત્તં વા સચ્છિકરેય્ય, નિદ્દં વા ઓક્કમેય્ય, કમ્મટ્ઠાનં વા મનસિ કરોન્તો ગચ્છેય્ય, કુતો ચસ્સ અકુસલચિત્તસમઙ્ગિતા, યેનિદં સિક્ખાપદં અકુસલચિત્તં, લોકવજ્જઞ્ચ સિયાતિ.
Sesanti saddhiṃ samuṭṭhānādīhi avasesaṃ, keci pana ‘‘kīḷāpurekkhāro ‘saṃvidahitvā’ti (sārattha. ṭī. pācittiya 3.188) vacanato imaṃ sikkhāpadaṃ akusalacittaṃ lokavajjaṃ, tasmā sesaṃ nāma ṭhapetvā ‘paṇṇattivajjaṃ ticitta’nti idaṃ dvayaṃ avasesa’’nti vadanti, taṃ na gahetabbaṃ. Kīḷāpurekkhāratāya hi abhiruhitvāpi gāmantarokkamane, addhayojanātikkame vā saṃvegaṃ paṭilabhitvā arahattaṃ vā sacchikareyya, niddaṃ vā okkameyya, kammaṭṭhānaṃ vā manasi karonto gaccheyya, kuto cassa akusalacittasamaṅgitā, yenidaṃ sikkhāpadaṃ akusalacittaṃ, lokavajjañca siyāti.
નાવાભિરુહનસિક્ખાપદવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Nāvābhiruhanasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.