Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ပုဂ္ဂလပညတ္တိပာဠိ • Puggalapaññattipāḷi |
၉. နဝကပုဂ္ဂလပညတ္တိ
9. Navakapuggalapaññatti
၂၀၈. ကတမော စ ပုဂ္ဂလော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓော? ဣဓေကစ္စော ပုဂ္ဂလော ပုဗ္ဗေ အနနုသ္သုတေသု ဓမ္မေသု သာမံ သစ္စာနိ အဘိသမ္ဗုဇ္ဈတိ, တတ္ထ စ သဗ္ဗညုတံ ပာပုဏာတိ ဗလေသု စ ဝသီဘာဝံ။ အယံ ဝုစ္စတိ ပုဂ္ဂလော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓော။
208. Katamo ca puggalo sammāsambuddho? Idhekacco puggalo pubbe ananussutesu dhammesu sāmaṃ saccāni abhisambujjhati, tattha ca sabbaññutaṃ pāpuṇāti balesu ca vasībhāvaṃ. Ayaṃ vuccati puggalo sammāsambuddho.
ကတမော စ ပုဂ္ဂလော ပစ္စေကသမ္ဗုဒ္ဓော? ဣဓေကစ္စော ပုဂ္ဂလော ပုဗ္ဗေ အနနုသ္သုတေသု ဓမ္မေသု သာမံ သစ္စာနိ အဘိသမ္ဗုဇ္ဈတိ, န စ တတ္ထ သဗ္ဗညုတံ ပာပုဏာတိ န စ ဗလေသု ဝသီဘာဝံ။ အယံ ဝုစ္စတိ ပုဂ္ဂလော ပစ္စေကသမ္ဗုဒ္ဓော။
Katamo ca puggalo paccekasambuddho? Idhekacco puggalo pubbe ananussutesu dhammesu sāmaṃ saccāni abhisambujjhati, na ca tattha sabbaññutaṃ pāpuṇāti na ca balesu vasībhāvaṃ. Ayaṃ vuccati puggalo paccekasambuddho.
ကတမော စ ပုဂ္ဂလော ဥဘတောဘာဂဝိမုတ္တော? ဣဓေကစ္စော ပုဂ္ဂလော အဋ္ဌ ဝိမောက္ခေ ကာယေန ဖုသိတ္ဝာ ဝိဟရတိ ပညာယ စသ္သ ဒိသ္ဝာ အာသဝာ ပရိက္ခီဏာ ဟောန္တိ။ အယံ ဝုစ္စတိ ပုဂ္ဂလော ဥဘတောဘာဂဝိမုတ္တော။
Katamo ca puggalo ubhatobhāgavimutto? Idhekacco puggalo aṭṭha vimokkhe kāyena phusitvā viharati paññāya cassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Ayaṃ vuccati puggalo ubhatobhāgavimutto.
ကတမော စ ပုဂ္ဂလော ပညာဝိမုတ္တော? ဣဓေကစ္စော ပုဂ္ဂလော န ဟေဝ ခော အဋ္ဌ ဝိမောက္ခေ ကာယေန ဖုသိတ္ဝာ ဝိဟရတိ ပညာယ စသ္သ ဒိသ္ဝာ အာသဝာ ပရိက္ခီဏာ ဟောန္တိ။ အယံ ဝုစ္စတိ ပုဂ္ဂလော ပညာဝိမုတ္တော။
Katamo ca puggalo paññāvimutto? Idhekacco puggalo na heva kho aṭṭha vimokkhe kāyena phusitvā viharati paññāya cassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Ayaṃ vuccati puggalo paññāvimutto.
ကတမော စ ပုဂ္ဂလော ကာယသက္ခီ? ဣဓေကစ္စော ပုဂ္ဂလော အဋ္ဌ ဝိမောက္ခေ ကာယေန ဖုသိတ္ဝာ ဝိဟရတိ ပညာယ စသ္သ ဒိသ္ဝာ ဧကစ္စေ အာသဝာ ပရိက္ခီဏာ ဟောန္တိ။ အယံ ဝုစ္စတိ ပုဂ္ဂလော ကာယသက္ခီ။
Katamo ca puggalo kāyasakkhī? Idhekacco puggalo aṭṭha vimokkhe kāyena phusitvā viharati paññāya cassa disvā ekacce āsavā parikkhīṇā honti. Ayaṃ vuccati puggalo kāyasakkhī.
ကတမော စ ပုဂ္ဂလော ဒိဋ္ဌိပ္ပတ္တော? ဣဓေကစ္စော ပုဂ္ဂလော ‘‘ဣဒံ ဒုက္ခ’’န္တိ ယထာဘူတံ ပဇာနာတိ။ပေ.။ ‘‘အယံ ဒုက္ခနိရောဓဂာမိနီ ပဋိပဒာ’’တိ ယထာဘူတံ ပဇာနာတိ, တထာဂတပ္ပဝေဒိတာ စသ္သ ဓမ္မာ ပညာယ ဝောဒိဋ္ဌာ ဟောန္တိ ဝောစရိတာ, ပညာယ စသ္သ ဒိသ္ဝာ ဧကစ္စေ အာသဝာ ပရိက္ခီဏာ ဟောန္တိ။ အယံ ဝုစ္စတိ ပုဂ္ဂလော ဒိဋ္ဌိပ္ပတ္တော။
Katamo ca puggalo diṭṭhippatto? Idhekacco puggalo ‘‘idaṃ dukkha’’nti yathābhūtaṃ pajānāti…pe… ‘‘ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā’’ti yathābhūtaṃ pajānāti, tathāgatappaveditā cassa dhammā paññāya vodiṭṭhā honti vocaritā, paññāya cassa disvā ekacce āsavā parikkhīṇā honti. Ayaṃ vuccati puggalo diṭṭhippatto.
ကတမော စ ပုဂ္ဂလော သဒ္ဓာဝိမုတ္တော? ဣဓေကစ္စော ပုဂ္ဂလော ‘‘ဣဒံ ဒုက္ခ’’န္တိ ယထာဘူတံ ပဇာနာတိ။ပေ.။ ‘‘အယံ ဒုက္ခနိရောဓဂာမိနီ ပဋိပဒာ’’တိ ယထာဘူတံ ပဇာနာတိ, တထာဂတပ္ပဝေဒိတာ စသ္သ ဓမ္မာ ပညာယ ဝောဒိဋ္ဌာ ဟောန္တိ ဝောစရိတာ, ပညာယ စသ္သ ဒိသ္ဝာ ဧကစ္စေ အာသဝာ ပရိက္ခီဏာ ဟောန္တိ, နော စ ခော ယထာ ဒိဋ္ဌိပ္ပတ္တသ္သ။ အယံ ဝုစ္စတိ ပုဂ္ဂလော သဒ္ဓာဝိမုတ္တော။
Katamo ca puggalo saddhāvimutto? Idhekacco puggalo ‘‘idaṃ dukkha’’nti yathābhūtaṃ pajānāti…pe… ‘‘ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā’’ti yathābhūtaṃ pajānāti, tathāgatappaveditā cassa dhammā paññāya vodiṭṭhā honti vocaritā, paññāya cassa disvā ekacce āsavā parikkhīṇā honti, no ca kho yathā diṭṭhippattassa. Ayaṃ vuccati puggalo saddhāvimutto.
ကတမော စ ပုဂ္ဂလော ဓမ္မာနုသာရီ? ယသ္သ ပုဂ္ဂလသ္သ သောတာပတ္တိဖလသစ္ဆိကိရိယာယ ပဋိပန္နသ္သ ပညိန္ဒ္ရိယံ အဓိမတ္တံ ဟောတိ, ပညာဝာဟိံ ပညာပုဗ္ဗင္ဂမံ အရိယမဂ္ဂံ ဘာဝေတိ။ အယံ ဝုစ္စတိ ပုဂ္ဂလော ဓမ္မာနုသာရီ။ သောတာပတ္တိဖလသစ္ဆိကိရိယာယ ပဋိပန္နော ပုဂ္ဂလော ဓမ္မာနုသာရီ, ဖလေ ဌိတော ဒိဋ္ဌိပ္ပတ္တော။
Katamo ca puggalo dhammānusārī? Yassa puggalassa sotāpattiphalasacchikiriyāya paṭipannassa paññindriyaṃ adhimattaṃ hoti, paññāvāhiṃ paññāpubbaṅgamaṃ ariyamaggaṃ bhāveti. Ayaṃ vuccati puggalo dhammānusārī. Sotāpattiphalasacchikiriyāya paṭipanno puggalo dhammānusārī, phale ṭhito diṭṭhippatto.
ကတမော စ ပုဂ္ဂလော သဒ္ဓာနုသာရီ? ယသ္သ ပုဂ္ဂလသ္သ သောတာပတ္တိဖလသစ္ဆိကိရိယာယ ပဋိပန္နသ္သ သဒ္ဓိန္ဒ္ရိယံ အဓိမတ္တံ ဟောတိ, သဒ္ဓာဝာဟိံ သဒ္ဓာပုဗ္ဗင္ဂမံ အရိယမဂ္ဂံ ဘာဝေတိ။ အယံ ဝုစ္စတိ ပုဂ္ဂလော သဒ္ဓာနုသာရီ။ သောတာပတ္တိဖလသစ္ဆိကိရိယာယ ပဋိပန္နော ပုဂ္ဂလော သဒ္ဓာနုသာရီ, ဖလေ ဌိတော သဒ္ဓာဝိမုတ္တောတိ။
Katamo ca puggalo saddhānusārī? Yassa puggalassa sotāpattiphalasacchikiriyāya paṭipannassa saddhindriyaṃ adhimattaṃ hoti, saddhāvāhiṃ saddhāpubbaṅgamaṃ ariyamaggaṃ bhāveti. Ayaṃ vuccati puggalo saddhānusārī. Sotāpattiphalasacchikiriyāya paṭipanno puggalo saddhānusārī, phale ṭhito saddhāvimuttoti.
နဝကနိဒ္ဒေသော။
Navakaniddeso.
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / အဘိဓမ္မပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ပဉ္စပကရဏ-အဋ္ဌကထာ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ၇. သတ္တကနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ • 7. Sattakaniddesavaṇṇanā