Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / મિલિન્દપઞ્હપાળિ • Milindapañhapāḷi |
૬. નાવાલગ્ગનકઙ્ગપઞ્હો
6. Nāvālagganakaṅgapañho
૬. ‘‘ભન્તે નાગસેન, ‘નાવાલગ્ગનકસ્સ દ્વે અઙ્ગાનિ ગહેતબ્બાની’તિ યં વદેસિ, કતમાનિ તાનિ દ્વે અઙ્ગાનિ ગહેતબ્બાની’’તિ? ‘‘યથા, મહારાજ, નાવાલગ્ગનકં બહુઊમિજાલાકુલવિક્ખોભિતસલિલતલે મહતિમહાસમુદ્દે નાવં લગ્ગેતિ ઠપેતિ, ન દેતિ દિસાવિદિસં હરિતું, એવમેવ ખો, મહારાજ, યોગિના યોગાવચરેન રાગદોસમોહૂમિજાલે મહતિમહાવિતક્કસમ્પહારે ચિત્તં લગ્ગેતબ્બં, ન દાતબ્બં દિસાવિદિસં હરિતું. ઇદં, મહારાજ, નાવાલગ્ગનકસ્સ પઠમં અઙ્ગં ગહેતબ્બં.
6. ‘‘Bhante nāgasena, ‘nāvālagganakassa dve aṅgāni gahetabbānī’ti yaṃ vadesi, katamāni tāni dve aṅgāni gahetabbānī’’ti? ‘‘Yathā, mahārāja, nāvālagganakaṃ bahuūmijālākulavikkhobhitasalilatale mahatimahāsamudde nāvaṃ laggeti ṭhapeti, na deti disāvidisaṃ harituṃ, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena rāgadosamohūmijāle mahatimahāvitakkasampahāre cittaṃ laggetabbaṃ, na dātabbaṃ disāvidisaṃ harituṃ. Idaṃ, mahārāja, nāvālagganakassa paṭhamaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.
‘‘પુન ચપરં, મહારાજ, નાવાલગ્ગનકં ન પ્લવતિ 1 વિસીદતિ, હત્થસતેપિ ઉદકે નાવં લગ્ગેતિ ઠાનમુપનેતિ, એવમેવ ખો, મહારાજ, યોગિના યોગાવચરેન લાભયસસક્કારમાનનવન્દનપૂજનઅપચિતીસુ લાભગ્ગયસગ્ગેપિ ન પ્લવિતબ્બં, સરીરયાપનમત્તકે યેવ ચિત્તં ઠપેતબ્બં. ઇદં, મહારાજ, નાવાલગ્ગનકસ્સ દુતિયં અઙ્ગં ગહેતબ્બં. ભાસિતમ્પેતં, મહારાજ, થેરેન સારિપુત્તેન ધમ્મસેનાપતિના –
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, nāvālagganakaṃ na plavati 2 visīdati, hatthasatepi udake nāvaṃ laggeti ṭhānamupaneti, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena lābhayasasakkāramānanavandanapūjanaapacitīsu lābhaggayasaggepi na plavitabbaṃ, sarīrayāpanamattake yeva cittaṃ ṭhapetabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, nāvālagganakassa dutiyaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ. Bhāsitampetaṃ, mahārāja, therena sāriputtena dhammasenāpatinā –
‘‘‘યથા સમુદ્દે લગ્ગનકં, ન પ્લવતિ વિસીદતિ;
‘‘‘Yathā samudde lagganakaṃ, na plavati visīdati;
તથેવ લાભસક્કારે, મા પ્લવથ વિસીદથા’’’તિ.
Tatheva lābhasakkāre, mā plavatha visīdathā’’’ti.
નાવાલગ્ગનકઙ્ગપઞ્હો છટ્ઠો.
Nāvālagganakaṅgapañho chaṭṭho.
Footnotes: