Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / పఞ్చపకరణ-మూలటీకా • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā

    ౩. నయముఖమాతికావణ్ణనా

    3. Nayamukhamātikāvaṇṇanā

    . నయానం పవత్తిద్వారభూతా సఙ్గహాసఙ్గహవియోగీసహయోగీధమ్మా నయముఖానీతి తేసం ఉద్దేసో నయముఖమాతికా. చుద్దసపి హి సఙ్గహాసఙ్గహసమ్పయోగవిప్పయోగానం వోమిస్సకతావసేన పవత్తాతి యేహి తే చత్తారోపి హోన్తి, తే ధమ్మా చుద్దసన్నమ్పి నయానం ముఖాని హోన్తీతి. తత్థ సఙ్గహితేనఅసఙ్గహితపదాదీసు సచ్చాదీహిపి యథాసమ్భవం సఙ్గహాసఙ్గహో యదిపి వుత్తో, సో పన సఙ్గాహకభూతేహి తేహి వుత్తో, న సఙ్గహభూతేహి, సోపి ‘‘చక్ఖాయతనేన యే ధమ్మా ఖన్ధసఙ్గహేన సఙ్గహితా ఆయతనసఙ్గహేన అసఙ్గహితా’’తిఆదినా పుచ్ఛితబ్బవిస్సజ్జితబ్బధమ్ముద్ధారే తత్థాపి ఖన్ధాదీహేవ సఙ్గహేహి నియమేత్వా వుత్తో, తస్మా ‘‘తీహి సఙ్గహో, తీహి అసఙ్గహో’’తి వుత్తం. పుచ్ఛితబ్బవిస్సజ్జితబ్బధమ్ముద్ధారేపి పన పుచ్ఛావిస్సజ్జనేసు చ రూపక్ఖన్ధాదీనం అరణన్తానం యథాసమ్భవం సమ్పయోగవిప్పయోగా చతూహేవ ఖన్ధేహి హోన్తీతి ‘‘చతూహి సమ్పయోగో, చతూహి విప్పయోగో’’తి వుత్తం.

    3. Nayānaṃ pavattidvārabhūtā saṅgahāsaṅgahaviyogīsahayogīdhammā nayamukhānīti tesaṃ uddeso nayamukhamātikā. Cuddasapi hi saṅgahāsaṅgahasampayogavippayogānaṃ vomissakatāvasena pavattāti yehi te cattāropi honti, te dhammā cuddasannampi nayānaṃ mukhāni hontīti. Tattha saṅgahitenaasaṅgahitapadādīsu saccādīhipi yathāsambhavaṃ saṅgahāsaṅgaho yadipi vutto, so pana saṅgāhakabhūtehi tehi vutto, na saṅgahabhūtehi, sopi ‘‘cakkhāyatanena ye dhammā khandhasaṅgahena saṅgahitā āyatanasaṅgahena asaṅgahitā’’tiādinā pucchitabbavissajjitabbadhammuddhāre tatthāpi khandhādīheva saṅgahehi niyametvā vutto, tasmā ‘‘tīhi saṅgaho, tīhi asaṅgaho’’ti vuttaṃ. Pucchitabbavissajjitabbadhammuddhārepi pana pucchāvissajjanesu ca rūpakkhandhādīnaṃ araṇantānaṃ yathāsambhavaṃ sampayogavippayogā catūheva khandhehi hontīti ‘‘catūhi sampayogo,catūhi vippayogo’’ti vuttaṃ.

    నను చ విప్పయోగో రూపనిబ్బానేహిపి హోతి, కస్మా ‘‘చతూహి విప్పయోగో’’తి వుత్తన్తి? రూపనిబ్బానేహి భవన్తస్సపి చతూహేవ భావతో. న హి రూపం రూపేన నిబ్బానేన వా విప్పయుత్తం హోతి, నిబ్బానం వా రూపేన, చతూహేవ పన ఖన్ధేహి హోతీతి చతున్నం ఖన్ధానం రూపనిబ్బానేహి విప్పయోగోపి విప్పయుజ్జమానేహి చతూహి ఖన్ధేహి నియమితో తేహి వినా విప్పయోగాభావతో. సో చాయం విప్పయోగో అనారమ్మణస్స, అనారమ్మణఅనారమ్మణమిస్సకేహి మిస్సకస్స చ న హోతి, అనారమ్మణస్స పన మిస్సకస్స చ సారమ్మణేన, సారమ్మణస్స సారమ్మణేన అనారమ్మణేన మిస్సకేన చ హోతీతి వేదితబ్బో.

    Nanu ca vippayogo rūpanibbānehipi hoti, kasmā ‘‘catūhi vippayogo’’ti vuttanti? Rūpanibbānehi bhavantassapi catūheva bhāvato. Na hi rūpaṃ rūpena nibbānena vā vippayuttaṃ hoti, nibbānaṃ vā rūpena, catūheva pana khandhehi hotīti catunnaṃ khandhānaṃ rūpanibbānehi vippayogopi vippayujjamānehi catūhi khandhehi niyamito tehi vinā vippayogābhāvato. So cāyaṃ vippayogo anārammaṇassa, anārammaṇaanārammaṇamissakehi missakassa ca na hoti, anārammaṇassa pana missakassa ca sārammaṇena, sārammaṇassa sārammaṇena anārammaṇena missakena ca hotīti veditabbo.







    Related texts:



    తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / అభిధమ్మపిటక • Abhidhammapiṭaka / ధాతుకథాపాళి • Dhātukathāpāḷi / ౩. నయముఖమాతికా • 3. Nayamukhamātikā

    అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / అభిధమ్మపిటక (అట్ఠకథా) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / పఞ్చపకరణ-అట్ఠకథా • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ౩. నయముఖమాతికావణ్ణనా • 3. Nayamukhamātikāvaṇṇanā

    టీకా • Tīkā / అభిధమ్మపిటక (టీకా) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / పఞ్చపకరణ-అనుటీకా • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ౩. నయముఖమాతికావణ్ణనా • 3. Nayamukhamātikāvaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact