| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ನೇತ್ತಿಪ್ಪಕರಣ-ಟೀಕಾ • Nettippakaraṇa-ṭīkā |
ನಿದಾನಕಥಾವಣ್ಣನಾ
Nidānakathāvaṇṇanā
ವಚನತ್ಥಜಾನನೇನ ವಿದಿತಪ್ಪಕರಣತ್ಥಸಾಮಞ್ಞತ್ಥಸ್ಸ ಪಕರಣಕಥಾ ವುಚ್ಚಮಾನಾ ಸೋಭೇಯ್ಯಾತಿ ನೇತ್ತಿಪದತ್ಥಪರಿಜಾನನಮೇವ ಆದಿಮ್ಹಿ ಯುತ್ತರೂಪನ್ತಿ ತದತ್ಥಂ ಪುಚ್ಛತಿ ‘‘ತತ್ಥ ಕೇನಟ್ಠೇನ ನೇತ್ತೀ’’ತಿ। ತತ್ಥ ತತ್ಥಾತಿ ‘‘ತಸ್ಸಾ ನೇತ್ತಿಯಾ ಕರಿಸ್ಸಾಮತ್ಥವಣ್ಣನ’’ನ್ತಿ ಯದಿದಂ ವುತ್ತಂ, ತಸ್ಮಿಂ; ಯಸ್ಸಾ ಕರಿಸ್ಸಾಮತ್ಥವಣ್ಣನನ್ತಿ ಪಟಿಞ್ಞಾತಂ, ಸಾ ನೇತ್ತಿ ಕೇನಟ್ಠೇನ ನೇತ್ತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ತತ್ಥಾತಿ ವಾ ‘‘ನೇತ್ತಿಪ್ಪಕರಣಸ್ಸಾ’’ತಿ ಏತಸ್ಮಿಂ ವಚನೇ ಯಾ ನೇತ್ತಿ ವುತ್ತಾ, ಸಾ ಕೇನಟ್ಠೇನ ನೇತ್ತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ‘‘ನಯನಟ್ಠೇನಾ’’ತಿ ಇದಂ ಕತ್ತುಕರಣಾಧಿಕರಣಸಾಧನಾನಂ ಸಾಧಾರಣವಚನನ್ತಿ ‘‘ಅರಿಯಧಮ್ಮಂ ನಯತೀ’’ತಿ ಕತ್ತುಸಾಧನವಸೇನ ತಾವ ನೇತ್ತಿಸದ್ದಸ್ಸ ಅತ್ಥಂ ವತ್ವಾ ಇದಾನಿ ಕರಣಾಧಿಕರಣಸಾಧನವಸೇನ ವತ್ತುಂ ‘‘ನಯನ್ತಿ ತಾಯಾ’’ತಿಆದಿ ವುತ್ತಂ।
Vacanatthajānanena viditappakaraṇatthasāmaññatthassa pakaraṇakathā vuccamānā sobheyyāti nettipadatthaparijānanameva ādimhi yuttarūpanti tadatthaṃ pucchati ‘‘tattha kenaṭṭhena nettī’’ti. Tattha tatthāti ‘‘tassā nettiyā karissāmatthavaṇṇana’’nti yadidaṃ vuttaṃ, tasmiṃ; yassā karissāmatthavaṇṇananti paṭiññātaṃ, sā netti kenaṭṭhena nettīti attho. Tatthāti vā ‘‘nettippakaraṇassā’’ti etasmiṃ vacane yā netti vuttā, sā kenaṭṭhena nettīti attho. ‘‘Nayanaṭṭhenā’’ti idaṃ kattukaraṇādhikaraṇasādhanānaṃ sādhāraṇavacananti ‘‘ariyadhammaṃ nayatī’’ti kattusādhanavasena tāva nettisaddassa atthaṃ vatvā idāni karaṇādhikaraṇasādhanavasena vattuṃ ‘‘nayanti tāyā’’tiādi vuttaṃ.
ತಥಾ ಹಿ ವುತ್ತನ್ತಿ ನೇತ್ತಿಉಪದೇಸಾಧೀನತ್ತಾ ಏವ ಸುತ್ತಾವಬೋಧಸ್ಸ ವುತ್ತಂ। ಪೇಟಕೇ ‘‘ತಸ್ಮಾ ನಿಬ್ಬಾಯಿತುಕಾಮೇನ ಸುತಮಯೇನ ಅತ್ಥಾ ಪರಿಯೇಸಿತಬ್ಬಾ, ತತ್ಥ ಪರಿಯೇಸನಾಯ ಅಯಂ ಅನುಪುಬ್ಬೀ ಭವತಿ ಸೋಳಸ ಹಾರಾ ಪಞ್ಚ ನಯಾ ಅಟ್ಠಾರಸ ಮೂಲಪದಾನೀ’’ತಿಆದಿ (ಪೇಟಕೋ॰ ೩)। ಹಾರನಯವಿಚಾರಣಾ ವಿನಿಮುತ್ತೋ ಅತ್ಥಸಂವಣ್ಣನಾವಿಸೇಸೋ ನತ್ಥೀತಿ ಆಹ ‘‘ಸುತ್ತಸ್ಸ ಅತ್ಥಸಂವಣ್ಣನಾ ನೇತ್ತಿಉಪದೇಸಾಯತ್ತಾ’’ತಿ। ಸ್ವಾಯಮತ್ಥೋ ಪರತೋ ಪಕಿಣ್ಣಕಕಥಾಯಂ ಆವಿ ಭವಿಸ್ಸತಿ। ಏವಂ ಮಹಾವಿಸಯಾ ಚಾಯಂ ನೇತ್ತಿ ಕುತೋ ಪಭವಾತಿ ಆಹ ‘‘ಸುತ್ತಪ್ಪಭವಾ’’ತಿ, ಏತೇನ ನೇತ್ತಿಯಾ ಪಮಾಣಭೂತತಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ಇದಞ್ಚ ಸುತ್ತಸ್ಸ ನೇತ್ತಿಸನ್ನಿಸ್ಸಯತಾಪರಿದೀಪನಪರಂ, ನ ಥೇರಪ್ಪಭವತಾಪಟಿಕ್ಖೇಪಪರಂ। ಥೇರೋ ಹಿ ಪಞ್ಚ ಮಹಾನಿಕಾಯೇ ಓಗಾಹೇತ್ವಾ ತಂಸನ್ನಿಸ್ಸಯೇನೇವ ತೇಸಂ ಸಂವಣ್ಣನಾಭೂತಂ ಇಮಂ ಪಕರಣಂ ಅಭಾಸಿ, ತಸ್ಮಾ ಅಯಮೇವ ಸಂವಣ್ಣನಾಧಮ್ಮೋ, ಯದಿದಂ ಸಂವಣ್ಣೇತಬ್ಬಧಮ್ಮಸನ್ನಿಸ್ಸಯತಾ।
Tathā hi vuttanti nettiupadesādhīnattā eva suttāvabodhassa vuttaṃ. Peṭake ‘‘tasmā nibbāyitukāmena sutamayena atthā pariyesitabbā, tattha pariyesanāya ayaṃ anupubbī bhavati soḷasa hārā pañca nayā aṭṭhārasa mūlapadānī’’tiādi (peṭako. 3). Hāranayavicāraṇā vinimutto atthasaṃvaṇṇanāviseso natthīti āha ‘‘suttassa atthasaṃvaṇṇanā nettiupadesāyattā’’ti. Svāyamattho parato pakiṇṇakakathāyaṃ āvi bhavissati. Evaṃ mahāvisayā cāyaṃ netti kuto pabhavāti āha ‘‘suttappabhavā’’ti, etena nettiyā pamāṇabhūtataṃ dasseti. Idañca suttassa nettisannissayatāparidīpanaparaṃ, na therappabhavatāpaṭikkhepaparaṃ. Thero hi pañca mahānikāye ogāhetvā taṃsannissayeneva tesaṃ saṃvaṇṇanābhūtaṃ imaṃ pakaraṇaṃ abhāsi, tasmā ayameva saṃvaṇṇanādhammo, yadidaṃ saṃvaṇṇetabbadhammasannissayatā.
ಪಕರಣಪರಿಚ್ಛೇದತೋತಿ ಪಕರಣಸ್ಸ ವಿಭಾಗತೋ। ಹಾರವಿಚಾರಾದಯೋ ಹಿ ತಯೋ ನೇತ್ತಿಪ್ಪಕರಣಸ್ಸ ವಿಭಾಗಾ, ಪಕರಣಭೂತಪರಿಚ್ಛೇದತೋ ವಾ। ತೀಣಿ ಹಿ ಏತಾನಿ ಪಕರಣಾನಿ ತಯೋ ಅಧಿಕಾರಾ, ಯದಿದಂ ಹಾರವಿಚಾರಾದಯೋ। ಪಾಳಿವವತ್ಥಾನತೋತಿ ಪಾಠಸನ್ನಿವೇಸತೋ।
Pakaraṇaparicchedatoti pakaraṇassa vibhāgato. Hāravicārādayo hi tayo nettippakaraṇassa vibhāgā, pakaraṇabhūtaparicchedato vā. Tīṇi hi etāni pakaraṇāni tayo adhikārā, yadidaṃ hāravicārādayo. Pāḷivavatthānatoti pāṭhasannivesato.
‘‘ಸಬ್ಬೋ ಹಿ ಪಕರಣತ್ಥೋ’’ತಿಆದಿನಾ ಸಙ್ಗಹವಾರಸ್ಸ ಅನ್ವತ್ಥಸಞ್ಞತಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ‘‘ನನು ಚೇತ್ಥ ಪಟ್ಠಾನಂ ಅಸಙ್ಗಹಿತ’’ನ್ತಿ ಚೋದಕೋ ಬ್ಯಭಿಚಾರಮಾಹ। ಇತರೋ ಯದಿಪಿ ಸರೂಪತೋ ಅಸಙ್ಗಹಿತಂ, ಅತ್ಥತೋ ಪನ ಸಙ್ಗಹಿತನ್ತಿ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ‘‘ನಯಿದಮೇವ’’ತಿಆದಿನಾ ಪರಿಹರತಿ। ಪುನ ‘‘ತಥಾ ಹೀ’’ತಿಆದಿನಾ ತಮೇವತ್ಥಂ ಪಾಳಿಯಾ ಪಾಕಟತರಂ ಕರೋತಿ। ಅತ್ಥನಯಾ ನನ್ದಿಯಾವಟ್ಟಾದಯೋ। ಸಙ್ಖಾರತ್ತಿಕಾ ಪುಞ್ಞಾಭಿಸಙ್ಖಾರಾದಯೋ, ಕಾಯಸಙ್ಖಾರಾದಯೋ ಚ। ತೇಸು ಅತ್ಥನಯಾನಂ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಸಙ್ಗಹೋ ಪರತೋ ಆವಿ ಭವಿಸ್ಸತಿ। ಇತರೇ ಪನ ಕಾಮಾವಚರಾ, ರೂಪಾವಚರಾ ಚ ಕುಸಲಾ ಚೇತನಾ ಪುಞ್ಞಾಭಿಸಙ್ಖಾರೋ, ಅಕುಸಲಾ ಚೇತನಾ ಅಪುಞ್ಞಾಭಿಸಙ್ಖಾರೋ, ಅರೂಪಾವಚರಾ ಕುಸಲಾ ಚೇತನಾ ಆನೇಞ್ಜಾಭಿಸಙ್ಖಾರೋ। ಪುಞ್ಞಾಭಿಸಙ್ಖಾರೋ ಚ ಅಪುಞ್ಞಾಭಿಸಙ್ಖಾರೋ ಚ ಕಾಯದ್ವಾರಪ್ಪವತ್ತೋ ಕಾಯಸಙ್ಖಾರೋ, ಸೋ ಏವ ವಚೀದ್ವಾರಪ್ಪವತ್ತೋ ವಚೀಸಙ್ಖಾರೋ, ಮನೋದ್ವಾರಪ್ಪವತ್ತೋ ಪನ ತಿವಿಧೋಪಿ ಚಿತ್ತಸಙ್ಖಾರೋ। ಇತಿ ಜಾತಿವಸೇನ ಪುರಿಮತ್ತಿಕೇ ವುತ್ತಾ ಏವ ಧಮ್ಮಾ ದ್ವಾರವಸೇನ ದುತಿಯತ್ತಿಕೇ ವುತ್ತಾ, ತೇ ಏವ ಚ ಪುರಿಮತ್ತಿಕೇತಿ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಸಙ್ಗಹೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ।
‘‘Sabbohi pakaraṇattho’’tiādinā saṅgahavārassa anvatthasaññataṃ dasseti. ‘‘Nanu cettha paṭṭhānaṃ asaṅgahita’’nti codako byabhicāramāha. Itaro yadipi sarūpato asaṅgahitaṃ, atthato pana saṅgahitanti dassento ‘‘nayidameva’’tiādinā pariharati. Puna ‘‘tathā hī’’tiādinā tamevatthaṃ pāḷiyā pākaṭataraṃ karoti. Atthanayā nandiyāvaṭṭādayo. Saṅkhārattikā puññābhisaṅkhārādayo, kāyasaṅkhārādayo ca. Tesu atthanayānaṃ aññamaññasaṅgaho parato āvi bhavissati. Itare pana kāmāvacarā, rūpāvacarā ca kusalā cetanā puññābhisaṅkhāro, akusalā cetanā apuññābhisaṅkhāro, arūpāvacarā kusalā cetanā āneñjābhisaṅkhāro. Puññābhisaṅkhāro ca apuññābhisaṅkhāro ca kāyadvārappavatto kāyasaṅkhāro, so eva vacīdvārappavatto vacīsaṅkhāro, manodvārappavatto pana tividhopi cittasaṅkhāro. Iti jātivasena purimattike vuttā eva dhammā dvāravasena dutiyattike vuttā, te eva ca purimattiketi aññamaññasaṅgaho veditabbo.
ಯತ್ಥಾತಿ ಯಸ್ಮಿಂ ವಾರೇ। ಪೇಟಕೇತಿ ಪೇಟಕೋಪದೇಸೇ। ಸಮ್ಪತಮಾನಾತಿ ಸಂವಣ್ಣನಾವಸೇನ ಸನ್ನಿಪತನ್ತಾ। ‘‘ಬ್ಯಞ್ಜನವಿಧಿಪುಥುತ್ತಾ’’ತಿ ಇದಂ ಏಕಸ್ಮಿಂ ಸುತ್ತೇ ಅನೇಕೇಸಂ ಹಾರಾನಂ ಸನ್ನಿಪತನಸ್ಸ ಕಾರಣವಚನಂ। ತಥಾ ಹಿ ‘‘ಅನೇಕಸಾಮತ್ಥಿಯನಿಚಿತಾ ಸದ್ದಾ’’ತಿ ಅಕ್ಖರಚಿನ್ತಕಾ ವದನ್ತಿ।
Yatthāti yasmiṃ vāre. Peṭaketi peṭakopadese. Sampatamānāti saṃvaṇṇanāvasena sannipatantā. ‘‘Byañjanavidhiputhuttā’’ti idaṃ ekasmiṃ sutte anekesaṃ hārānaṃ sannipatanassa kāraṇavacanaṃ. Tathā hi ‘‘anekasāmatthiyanicitā saddā’’ti akkharacintakā vadanti.
‘‘ನ ಸರೂಪತೋ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ಸಙ್ಗಹವಾರೇ ವಿಯ ಉದ್ದೇಸನಿದ್ದೇಸವಾರೇಸುಪಿ ಪಟ್ಠಾನಸ್ಸ ಅತ್ಥತೋ ಉದ್ಧಟತಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ಮೂಲಪದಗ್ಗಹಣೇನೇವ ಗಹಿತತ್ತಾ ಉದ್ದೇಸವಾರೇ ತಾವ ಏವಂ ಹೋತು, ನಿದ್ದೇಸವಾರೇ ಪನ ಕಥನ್ತಿ? ತತ್ಥಾಪಿ ನಯಗ್ಗಹಣೇನೇವ ಮೂಲಪದಾನಿಪಿ ಗಹಿತಾನೀತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಂ। ನ ಹಿ ಮೂಲಪದೇಹಿ ವಿನಾ ಕಾಚಿ ನಯಯೋಜನಾ ಸಮ್ಭವತಿ। ಅಪರೇ ಪನ ‘‘ಹಾರನಯಾ ವಿಯ ಪಟ್ಠಾನಂ ನ ಸುತ್ತಸ್ಸ ಸಂವಣ್ಣನಾವಿಸೇಸೋ, ಅಥ ಖೋ ತಸ್ಮಿಂ ತಸ್ಮಿಂ ಸುತ್ತೇ ಸಂಕಿಲೇಸಭಾಗಿಯತಾದಿಲಬ್ಭಮಾನವಿಸೇಸಮತ್ತನ್ತಿ ನ ತಸ್ಸ ಪಕರಣಸ್ಸ ಪದತ್ಥಸಙ್ಗಹೋ। ಏವಞ್ಚ ಕತ್ವಾ ತೇತ್ತಿಂಸಾಯ ನೇತ್ತಿಪದತ್ಥೇಸು ಪಟ್ಠಾನಂ ಅಸಙ್ಗಹಿತಂ, ಉದ್ದೇಸನಿದ್ದೇಸವಾರೇಸು ಚ ಅನುದ್ಧಟಮೇವಾ’’ತಿ ವದನ್ತಿ।
‘‘Na sarūpato’’ti iminā saṅgahavāre viya uddesaniddesavāresupi paṭṭhānassa atthato uddhaṭataṃ dasseti. Mūlapadaggahaṇeneva gahitattā uddesavāre tāva evaṃ hotu, niddesavāre pana kathanti? Tatthāpi nayaggahaṇeneva mūlapadānipi gahitānīti veditabbaṃ. Na hi mūlapadehi vinā kāci nayayojanā sambhavati. Apare pana ‘‘hāranayā viya paṭṭhānaṃ na suttassa saṃvaṇṇanāviseso, atha kho tasmiṃ tasmiṃ sutte saṃkilesabhāgiyatādilabbhamānavisesamattanti na tassa pakaraṇassa padatthasaṅgaho. Evañca katvā tettiṃsāya nettipadatthesu paṭṭhānaṃ asaṅgahitaṃ, uddesaniddesavāresu ca anuddhaṭamevā’’ti vadanti.
‘‘ಪಾಳಿತೋ ಏವ ವಿಞ್ಞಾಯತೀ’’ತಿ ವುತ್ತಮತ್ಥಂ ಸಮತ್ಥೇನ್ತೋ ‘‘ತಥಾ ಹಿ…ಪೇ॰… ಆಭತ’’ನ್ತಿ ಆಹ, ತೇನ ಥೇರೇನ ಭಾಸಿತಭಾವೋ ವಿಯ ಭಗವತಾ ಅನುಮೋದಿತಭಾವೋಪಿ ಪಾಳಿಅನುಗತೋ ಏವಾತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ಸಾವಕಭಾಸಿತತ್ತಾ ನಿದಾನಂ ನ ವುತ್ತನ್ತಿ ನ ಸಕ್ಕಾ ವತ್ತುನ್ತಿ ಚೋದೇನ್ತೋ ‘‘ಸಾವಕ…ಪೇ॰… ಭಾಸಿತ’’ನ್ತಿ ಆಹ। ನಯಿದಂ ಏಕನ್ತಿಕನ್ತಿ ಚ ಸಾವಕಭಾಸಿತಬುದ್ಧಭಾಸಿತಭಾವೋ ನಿದಾನಾವಚನಸ್ಸ, ನಿದಾನವಚನಸ್ಸ ಚ ಅಕಾರಣಂ ಉಭಯತ್ಥಾಪಿ ಉಭಯಸ್ಸ ದಸ್ಸನತೋ। ತಸ್ಮಾ ನಿದಾನಾವಚನೇನ ನೇತ್ತಿಯಾ ಅಸಾವಕಭಾಸಿತತಾ ನ ಸಿಜ್ಝತೀತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ತೇನಾಹ ‘‘ನ ಚ ತಾವತಾ ತಾನಿ ಅಪ್ಪಮಾಣಂ, ಏವಮಿಧಾಪಿ ದಟ್ಠಬ್ಬ’’ನ್ತಿ।
‘‘Pāḷito eva viññāyatī’’ti vuttamatthaṃ samatthento ‘‘tathā hi…pe… ābhata’’nti āha, tena therena bhāsitabhāvo viya bhagavatā anumoditabhāvopi pāḷianugato evāti dasseti. Sāvakabhāsitattā nidānaṃ na vuttanti na sakkā vattunti codento ‘‘sāvaka…pe… bhāsita’’nti āha. Nayidaṃ ekantikanti ca sāvakabhāsitabuddhabhāsitabhāvo nidānāvacanassa, nidānavacanassa ca akāraṇaṃ ubhayatthāpi ubhayassa dassanato. Tasmā nidānāvacanena nettiyā asāvakabhāsitatā na sijjhatīti dasseti. Tenāha ‘‘na ca tāvatā tāni appamāṇaṃ, evamidhāpi daṭṭhabba’’nti.
ಯೇನೇವ ಕಾರಣೇನ ನಿದಾನಾವಚನಸ್ಸ ಪಮಾಣಭಾವಸಾಧನತಾ, ತೇನೇವ ಕಾರಣೇನ ಇಮಸ್ಸ ಪಕರಣಸ್ಸ ಪಮಾಣಭಾವಸಿದ್ಧೀತಿ ದಸ್ಸೇತಿ ‘‘ನಿದಾನಞ್ಚ ನಾಮಾ’’ತಿಆದಿನಾ। ಇದಾನಿ ‘‘ಅಥ ವಾ’’ತಿಆದಿನಾ ನೇತ್ತಿಯಾ ನಿದಾನಾವಚನೇನ ಅಬ್ಯಭಿಚಾರಹೇತುಮಾಹ। ಅಯಞ್ಹೇತ್ಥ ಪಯೋಗೋ ನ ನೇತ್ತಿಯಾ ನಿದಾನಂ ವತ್ತಬ್ಬಂ ಪಾಳಿಯಾ ಅತ್ಥಸಂವಣ್ಣನಾಭಾವತೋ। ಯಾ ಹಿ ಪಾಳಿಯಾ ಅತ್ಥಸಂವಣ್ಣನಾ ನ ತಸ್ಸಾ ನಿದಾನವಚನಂ ದಿಟ್ಠಂ ಯಥಾ ಪಟಿಸಮ್ಭಿದಾಮಗ್ಗಸ್ಸ, ನಿದ್ದೇಸಾದೀನಞ್ಚಾತಿ।
Yeneva kāraṇena nidānāvacanassa pamāṇabhāvasādhanatā, teneva kāraṇena imassa pakaraṇassa pamāṇabhāvasiddhīti dasseti ‘‘nidānañca nāmā’’tiādinā. Idāni ‘‘atha vā’’tiādinā nettiyā nidānāvacanena abyabhicārahetumāha. Ayañhettha payogo na nettiyā nidānaṃ vattabbaṃ pāḷiyā atthasaṃvaṇṇanābhāvato. Yā hi pāḷiyā atthasaṃvaṇṇanā na tassā nidānavacanaṃ diṭṭhaṃ yathā paṭisambhidāmaggassa, niddesādīnañcāti.
‘‘ಅಯಂ ವಿಭಾಗೋ’’ತಿಆದಿನಾ ಏಕವಿಧತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಯಾವ ಚತುರಾಸೀತಿಸಹಸ್ಸಪ್ಪಭೇದಾ, ತಾವ ಯಥಾದಸ್ಸಿತಸ್ಸ ಪಕರಣವಿಭಾಗಸ್ಸ ಪುನ ‘‘ಆದಿನಾ ನಯೇನ ಪಕರಣವಿಭಾಗೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ’’ತಿ ಇದಂ ನಿಗಮನಂ। ತತ್ಥ ಆದಿನಾ ನಯೇನಾತಿ ಆದಿಸದ್ದೇನ ಅಭಿಞ್ಞೇಯ್ಯಧಮ್ಮನಿದ್ದೇಸತೋ ಪಞ್ಞತ್ತಿಪಞ್ಞಪೇತಬ್ಬಧಮ್ಮವಿಭಜನತೋ ತಿಯದ್ಧಪರಿಯಾಪನ್ನಧಮ್ಮವಿಚಾರತೋ ಚತುರೋಘನಿತ್ಥರಣತ್ಥತೋ ಪಞ್ಚಾಭಿನನ್ದನಾದಿಪ್ಪಹಾನತೋ ಛತಣ್ಹಾಕಾಯುಪಸಮನತೋ ಸಙ್ಗಹವಾರಾದಿಸತ್ತವಾರಸಙ್ಗಹತೋ ಅಟ್ಠಮಿಚ್ಛತ್ತಸಮುಗ್ಘಾತದೀಪನತೋತಿ ಏವಮಾದೀನಂ ಸಙ್ಗಹೋ ದಟ್ಠಬ್ಬೋ।
‘‘Ayaṃ vibhāgo’’tiādinā ekavidhato paṭṭhāya yāva caturāsītisahassappabhedā, tāva yathādassitassa pakaraṇavibhāgassa puna ‘‘ādinā nayena pakaraṇavibhāgo veditabbo’’ti idaṃ nigamanaṃ. Tattha ādinā nayenāti ādisaddena abhiññeyyadhammaniddesato paññattipaññapetabbadhammavibhajanato tiyaddhapariyāpannadhammavicārato caturoghanittharaṇatthato pañcābhinandanādippahānato chataṇhākāyupasamanato saṅgahavārādisattavārasaṅgahato aṭṭhamicchattasamugghātadīpanatoti evamādīnaṃ saṅgaho daṭṭhabbo.
