Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય • Aṅguttaranikāya

    ૪. નિદાનસુત્તં

    4. Nidānasuttaṃ

    ૩૪. ‘‘તીણિમાનિ, ભિક્ખવે, નિદાનાનિ કમ્માનં સમુદયાય. કતમાનિ તીણિ? લોભો નિદાનં કમ્માનં સમુદયાય, દોસો નિદાનં કમ્માનં સમુદયાય, મોહો નિદાનં કમ્માનં સમુદયાય.

    34. ‘‘Tīṇimāni, bhikkhave, nidānāni kammānaṃ samudayāya. Katamāni tīṇi? Lobho nidānaṃ kammānaṃ samudayāya, doso nidānaṃ kammānaṃ samudayāya, moho nidānaṃ kammānaṃ samudayāya.

    ‘‘યં, ભિક્ખવે, લોભપકતં કમ્મં લોભજં લોભનિદાનં લોભસમુદયં, યત્થસ્સ અત્તભાવો નિબ્બત્તતિ તત્થ તં કમ્મં વિપચ્ચતિ. યત્થ તં કમ્મં વિપચ્ચતિ તત્થ તસ્સ કમ્મસ્સ વિપાકં પટિસંવેદેતિ, દિટ્ઠે વા ધમ્મે ઉપપજ્જ વા 1 અપરે વા 2 પરિયાયે.

    ‘‘Yaṃ, bhikkhave, lobhapakataṃ kammaṃ lobhajaṃ lobhanidānaṃ lobhasamudayaṃ, yatthassa attabhāvo nibbattati tattha taṃ kammaṃ vipaccati. Yattha taṃ kammaṃ vipaccati tattha tassa kammassa vipākaṃ paṭisaṃvedeti, diṭṭhe vā dhamme upapajja vā 3 apare vā 4 pariyāye.

    ‘‘યં , ભિક્ખવે, દોસપકતં કમ્મં દોસજં દોસનિદાનં દોસસમુદયં, યત્થસ્સ અત્તભાવો નિબ્બત્તતિ તત્થ તં કમ્મં વિપચ્ચતિ. યત્થ તં કમ્મં વિપચ્ચતિ તત્થ તસ્સ કમ્મસ્સ વિપાકં પટિસંવેદેતિ, દિટ્ઠે વા ધમ્મે ઉપપજ્જ વા અપરે વા પરિયાયે.

    ‘‘Yaṃ , bhikkhave, dosapakataṃ kammaṃ dosajaṃ dosanidānaṃ dosasamudayaṃ, yatthassa attabhāvo nibbattati tattha taṃ kammaṃ vipaccati. Yattha taṃ kammaṃ vipaccati tattha tassa kammassa vipākaṃ paṭisaṃvedeti, diṭṭhe vā dhamme upapajja vā apare vā pariyāye.

    ‘‘યં, ભિક્ખવે, મોહપકતં કમ્મં મોહજં મોહનિદાનં મોહસમુદયં, યત્થસ્સ અત્તભાવો નિબ્બત્તતિ તત્થ તં કમ્મં વિપચ્ચતિ. યત્થ તં કમ્મં વિપચ્ચતિ તત્થ તસ્સ કમ્મસ્સ વિપાકં પટિસંવેદેતિ, દિટ્ઠે વા ધમ્મે ઉપપજ્જ વા અપરે વા પરિયાયે.

    ‘‘Yaṃ, bhikkhave, mohapakataṃ kammaṃ mohajaṃ mohanidānaṃ mohasamudayaṃ, yatthassa attabhāvo nibbattati tattha taṃ kammaṃ vipaccati. Yattha taṃ kammaṃ vipaccati tattha tassa kammassa vipākaṃ paṭisaṃvedeti, diṭṭhe vā dhamme upapajja vā apare vā pariyāye.

    ‘‘સેય્યથાપિ, ભિક્ખવે, બીજાનિ અખણ્ડાનિ અપૂતીનિ અવાતાતપહતાનિ સારાદાનિ સુખસયિતાનિ સુખેત્તે સુપરિકમ્મકતાય ભૂમિયા નિક્ખિત્તાનિ. દેવો ચ સમ્માધારં અનુપ્પવેચ્છેય્ય. એવસ્સુ તાનિ, ભિક્ખવે, બીજાનિ વુદ્ધિં વિરુળ્હિં વેપુલ્લં આપજ્જેય્યું. એવમેવં ખો, ભિક્ખવે, યં લોભપકતં કમ્મં લોભજં લોભનિદાનં લોભસમુદયં, યત્થસ્સ અત્તભાવો નિબ્બત્તતિ તત્થ તં કમ્મં વિપચ્ચતિ. યત્થ તં કમ્મં વિપચ્ચતિ તત્થ તસ્સ કમ્મસ્સ વિપાકં પટિસંવેદેતિ, દિટ્ઠે વા ધમ્મે ઉપપજ્જ વા અપરે વા પરિયાયે.

    ‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, bījāni akhaṇḍāni apūtīni avātātapahatāni sārādāni sukhasayitāni sukhette suparikammakatāya bhūmiyā nikkhittāni. Devo ca sammādhāraṃ anuppaveccheyya. Evassu tāni, bhikkhave, bījāni vuddhiṃ viruḷhiṃ vepullaṃ āpajjeyyuṃ. Evamevaṃ kho, bhikkhave, yaṃ lobhapakataṃ kammaṃ lobhajaṃ lobhanidānaṃ lobhasamudayaṃ, yatthassa attabhāvo nibbattati tattha taṃ kammaṃ vipaccati. Yattha taṃ kammaṃ vipaccati tattha tassa kammassa vipākaṃ paṭisaṃvedeti, diṭṭhe vā dhamme upapajja vā apare vā pariyāye.

    ‘‘યં દોસપકતં કમ્મં…પે॰… યં મોહપકતં કમ્મં મોહજં મોહનિદાનં મોહસમુદયં, યત્થસ્સ અત્તભાવો નિબ્બત્તતિ તત્થ તં કમ્મં વિપચ્ચતિ. યત્થ તં કમ્મં વિપચ્ચતિ તત્થ તસ્સ કમ્મસ્સ વિપાકં પટિસંવેદેતિ, દિટ્ઠે વા ધમ્મે ઉપપજ્જ વા અપરે વા પરિયાયે. ઇમાનિ ખો, ભિક્ખવે, તીણિ નિદાનાનિ કમ્માનં સમુદયાય.

    ‘‘Yaṃ dosapakataṃ kammaṃ…pe… yaṃ mohapakataṃ kammaṃ mohajaṃ mohanidānaṃ mohasamudayaṃ, yatthassa attabhāvo nibbattati tattha taṃ kammaṃ vipaccati. Yattha taṃ kammaṃ vipaccati tattha tassa kammassa vipākaṃ paṭisaṃvedeti, diṭṭhe vā dhamme upapajja vā apare vā pariyāye. Imāni kho, bhikkhave, tīṇi nidānāni kammānaṃ samudayāya.

    ‘‘તીણિમાનિ, ભિક્ખવે, નિદાનાનિ કમ્માનં સમુદયાય. કતમાનિ તીણિ? અલોભો નિદાનં કમ્માનં સમુદયાય, અદોસો નિદાનં કમ્માનં સમુદયાય, અમોહો નિદાનં કમ્માનં સમુદયાય.

    ‘‘Tīṇimāni, bhikkhave, nidānāni kammānaṃ samudayāya. Katamāni tīṇi? Alobho nidānaṃ kammānaṃ samudayāya, adoso nidānaṃ kammānaṃ samudayāya, amoho nidānaṃ kammānaṃ samudayāya.

    ‘‘યં, ભિક્ખવે, અલોભપકતં કમ્મં અલોભજં અલોભનિદાનં અલોભસમુદયં, લોભે વિગતે એવં તં કમ્મં પહીનં હોતિ ઉચ્છિન્નમૂલં તાલાવત્થુકતં અનભાવઙ્કતં આયતિં અનુપ્પાદધમ્મં.

    ‘‘Yaṃ, bhikkhave, alobhapakataṃ kammaṃ alobhajaṃ alobhanidānaṃ alobhasamudayaṃ, lobhe vigate evaṃ taṃ kammaṃ pahīnaṃ hoti ucchinnamūlaṃ tālāvatthukataṃ anabhāvaṅkataṃ āyatiṃ anuppādadhammaṃ.

    ‘‘યં, ભિક્ખવે, અદોસપકતં કમ્મં અદોસજં અદોસનિદાનં અદોસસમુદયં, દોસે વિગતે એવં તં કમ્મં પહીનં હોતિ ઉચ્છિન્નમૂલં તાલાવત્થુકતં અનભાવઙ્કતં આયતિં અનુપ્પાદધમ્મં.

    ‘‘Yaṃ, bhikkhave, adosapakataṃ kammaṃ adosajaṃ adosanidānaṃ adosasamudayaṃ, dose vigate evaṃ taṃ kammaṃ pahīnaṃ hoti ucchinnamūlaṃ tālāvatthukataṃ anabhāvaṅkataṃ āyatiṃ anuppādadhammaṃ.

    ‘‘યં , ભિક્ખવે, અમોહપકતં કમ્મં અમોહજં અમોહનિદાનં અમોહસમુદયં, મોહે વિગતે એવં તં કમ્મં પહીનં હોતિ ઉચ્છિન્નમૂલં તાલાવત્થુકતં અનભાવઙ્કતં આયતિં અનુપ્પાદધમ્મં.

    ‘‘Yaṃ , bhikkhave, amohapakataṃ kammaṃ amohajaṃ amohanidānaṃ amohasamudayaṃ, mohe vigate evaṃ taṃ kammaṃ pahīnaṃ hoti ucchinnamūlaṃ tālāvatthukataṃ anabhāvaṅkataṃ āyatiṃ anuppādadhammaṃ.

    ‘‘સેય્યથાપિ , ભિક્ખવે, બીજાનિ અખણ્ડાનિ અપૂતીનિ અવાતાતપહતાનિ સારાદાનિ સુખસયિતાનિ. તાનિ પુરિસો અગ્ગિના ડહેય્ય. અગ્ગિના ડહિત્વા મસિં કરેય્ય. મસિં કરિત્વા મહાવાતે વા ઓફુણેય્ય 5 નદિયા વા સીઘસોતાય પવાહેય્ય. એવસ્સુ તાનિ, ભિક્ખવે, બીજાનિ ઉચ્છિન્નમૂલાનિ તાલાવત્થુકતાનિ અનભાવઙ્કતાનિ 6 આયતિં અનુપ્પાદધમ્માનિ. એવમેવં ખો, ભિક્ખવે, યં અલોભપકતં કમ્મં અલોભજં અલોભનિદાનં અલોભસમુદયં, લોભે વિગતે એવં તં કમ્મં પહીનં હોતિ ઉચ્છિન્નમૂલં તાલાવત્થુકતં અનભાવઙ્કતં આયતિં અનુપ્પાદધમ્મં.

    ‘‘Seyyathāpi , bhikkhave, bījāni akhaṇḍāni apūtīni avātātapahatāni sārādāni sukhasayitāni. Tāni puriso agginā ḍaheyya. Agginā ḍahitvā masiṃ kareyya. Masiṃ karitvā mahāvāte vā ophuṇeyya 7 nadiyā vā sīghasotāya pavāheyya. Evassu tāni, bhikkhave, bījāni ucchinnamūlāni tālāvatthukatāni anabhāvaṅkatāni 8 āyatiṃ anuppādadhammāni. Evamevaṃ kho, bhikkhave, yaṃ alobhapakataṃ kammaṃ alobhajaṃ alobhanidānaṃ alobhasamudayaṃ, lobhe vigate evaṃ taṃ kammaṃ pahīnaṃ hoti ucchinnamūlaṃ tālāvatthukataṃ anabhāvaṅkataṃ āyatiṃ anuppādadhammaṃ.

    ‘‘યં અદોસપકતં કમ્મં…પે॰… યં અમોહપકતં કમ્મં અમોહજં અમોહનિદાનં અમોહસમુદયં, મોહે વિગતે એવં તં કમ્મં પહીનં હોતિ…પે॰… આયતિં અનુપ્પાદધમ્મં. ઇમાનિ ખો, ભિક્ખવે, તીણિ નિદાનાનિ કમ્માનં સમુદયાયા’’તિ.

    ‘‘Yaṃ adosapakataṃ kammaṃ…pe… yaṃ amohapakataṃ kammaṃ amohajaṃ amohanidānaṃ amohasamudayaṃ, mohe vigate evaṃ taṃ kammaṃ pahīnaṃ hoti…pe… āyatiṃ anuppādadhammaṃ. Imāni kho, bhikkhave, tīṇi nidānāni kammānaṃ samudayāyā’’ti.

    ‘‘લોભજં દોસજઞ્ચેવ 9, મોહજઞ્ચાપવિદ્દસુ;

    ‘‘Lobhajaṃ dosajañceva 10, mohajañcāpaviddasu;

    યં તેન પકતં કમ્મં, અપ્પં વા યદિ વા બહું;

    Yaṃ tena pakataṃ kammaṃ, appaṃ vā yadi vā bahuṃ;

    ઇધેવ તં વેદનિયં, વત્થુ અઞ્ઞં ન વિજ્જતિ.

    Idheva taṃ vedaniyaṃ, vatthu aññaṃ na vijjati.

    ‘‘તસ્મા લોભઞ્ચ દોસઞ્ચ, મોહજઞ્ચાપિ વિદ્દસુ;

    ‘‘Tasmā lobhañca dosañca, mohajañcāpi viddasu;

    વિજ્જં ઉપ્પાદયં ભિક્ખુ, સબ્બા દુગ્ગતિયો જહે’’તિ. ચતુત્થં;

    Vijjaṃ uppādayaṃ bhikkhu, sabbā duggatiyo jahe’’ti. catutthaṃ;







    Footnotes:
    1. ઉપપજ્જે વા (સી॰ સ્યા॰ કં॰) ઉપપજ્જિત્વાતિ મ॰ નિ॰ ૩.૩૦૩ પાળિયા સંવણ્ણના
    2. અપરાપરે વા (ક॰)
    3. upapajje vā (sī. syā. kaṃ.) upapajjitvāti ma. ni. 3.303 pāḷiyā saṃvaṇṇanā
    4. aparāpare vā (ka.)
    5. ઓપુનેય્ય (સી॰ પી॰)
    6. અનભાવકતાનિ (સી॰ પી॰)
    7. opuneyya (sī. pī.)
    8. anabhāvakatāni (sī. pī.)
    9. દોસજં કમ્મં (ક॰)
    10. dosajaṃ kammaṃ (ka.)



    Related texts:



    અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (અટ્ઠકથા) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ૪. નિદાનસુત્તવણ્ણના • 4. Nidānasuttavaṇṇanā

    ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (ટીકા) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ૪. નિદાનસુત્તવણ્ણના • 4. Nidānasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact