Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / అఙ్గుత్తరనికాయ (టీకా) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
౧౦. నిద్దసవత్థుసుత్తవణ్ణనా
10. Niddasavatthusuttavaṇṇanā
౨౦. దసమే నిద్దసవత్థూనీతి ఆదిసద్దలోపేనాయం నిద్దేసోతి ఆహ ‘‘నిద్దసాదివత్థూనీ’’తి. నత్థి ఇదాని ఇమస్స దసాతి నిద్దసో. పఞ్హోతి ఞాతుం ఇచ్ఛితో అత్థో. పున దసవస్సో న హోతీతి తేసం మతిమత్తమేతన్తి దస్సేతుం ‘‘సో కిరా’’తి కిరసద్దగ్గహణం. నిద్దసోతి చేతం వచనమత్తం. తస్స నిబ్బీసాదిభావస్స వియ నిన్నవాదిభావస్స చ ఇచ్ఛితత్తాతి దస్సేతుం ‘‘న కేవలఞ్చా’’తిఆది వుత్తం. గామే విచరన్తోతి గామే పిణ్డాయ చరన్తో. న ఇదం తిత్థియానం అధివచనం తేసు తన్నిమిత్తస్స అభావా, సాసనేపి సేఖస్సపి న ఇదం అధివచనం, కిమఙ్గం పన పుథుజ్జనస్స. యస్స పనేతం అధివచనం యేన చ కారణేన, తం దస్సేతుం ‘‘ఖీణాసవస్సేత’’న్తిఆది వుత్తం. అప్పటిసన్ధికభావో హిస్స పచ్చక్ఖతో కారణం. పరమ్పరాయ ఇతరాని యాని పాళియం ఆగతానిం.
20. Dasame niddasavatthūnīti ādisaddalopenāyaṃ niddesoti āha ‘‘niddasādivatthūnī’’ti. Natthi idāni imassa dasāti niddaso. Pañhoti ñātuṃ icchito attho. Puna dasavasso na hotīti tesaṃ matimattametanti dassetuṃ ‘‘so kirā’’ti kirasaddaggahaṇaṃ. Niddasoti cetaṃ vacanamattaṃ. Tassa nibbīsādibhāvassa viya ninnavādibhāvassa ca icchitattāti dassetuṃ ‘‘na kevalañcā’’tiādi vuttaṃ. Gāme vicarantoti gāme piṇḍāya caranto. Na idaṃ titthiyānaṃ adhivacanaṃ tesu tannimittassa abhāvā, sāsanepi sekhassapi na idaṃ adhivacanaṃ, kimaṅgaṃ pana puthujjanassa. Yassa panetaṃ adhivacanaṃ yena ca kāraṇena, taṃ dassetuṃ ‘‘khīṇāsavasseta’’ntiādi vuttaṃ. Appaṭisandhikabhāvo hissa paccakkhato kāraṇaṃ. Paramparāya itarāni yāni pāḷiyaṃ āgatāniṃ.
సిక్ఖాయ సమ్మదేవ ఆదానం సిక్ఖాసమాదానం. తం పనస్సా పారిపూరియా వేదితబ్బన్తి ఆహ ‘‘సిక్ఖాత్తయపూరణే’’తి. సిక్ఖాయ వా సమ్మదేవ ఆదితో పట్ఠాయ రక్ఖణం సిక్ఖాసమాదానం. తఞ్చ అత్థతో పూరణేన పరిచ్ఛిన్నం అరక్ఖణే సబ్బేన సబ్బం అభావతో, రక్ఖణే చ పరిపూరణతో. బలవచ్ఛన్దోతి దళ్హచ్ఛన్దో. ఆయతిన్తి అనన్తరానాగతదివసాదికాలో అధిప్పేతో, న అనాగతభవోతి ఆహ ‘‘అనాగతే పునదివసాదీసుపీ’’తి. సిక్ఖం పరిపూరేన్తస్స తత్థ నిబద్ధభత్తితా అవిగతపేమతా. తేభూమకధమ్మానం అనిచ్చాదివసేన సమ్మదేవ నిజ్ఝానం ధమ్మనిసామనాతి ఆహ ‘‘విపస్సనాయేతం అధివచన’’న్తి. తణ్హావినయేతి భఙ్గానుపస్సనాఞాణానుభావసిద్ధే తణ్హావిక్ఖమ్భనే. ఏకీభావేతి గణసఙ్గణికాకిలేససఙ్గణికావిగమసిద్ధే వివేకవాసే. వీరియారమ్భేతి సమ్మప్పధానస్స పగ్గణ్హనే . తం పన సబ్బసో వీరియస్స పరిబ్రూహనం హోతీతి ఆహ ‘‘కాయికచేతసికస్స వీరియస్స పూరణే’’తి. సతియఞ్చేవ నిపకభావే చాతి సతోకారితాయ చేవ సమ్పజానకారితాయ చ. సతిసమ్పజఞ్ఞబలేనేవ హి వీరియారమ్భో ఇజ్ఝతి. దిట్ఠిపటివేధేతి మగ్గసమ్మాదిట్ఠియా పటివిజ్ఝనే. తేనాహ ‘‘మగ్గదస్సనే’’తి.
Sikkhāya sammadeva ādānaṃ sikkhāsamādānaṃ. Taṃ panassā pāripūriyā veditabbanti āha ‘‘sikkhāttayapūraṇe’’ti. Sikkhāya vā sammadeva ādito paṭṭhāya rakkhaṇaṃ sikkhāsamādānaṃ. Tañca atthato pūraṇena paricchinnaṃ arakkhaṇe sabbena sabbaṃ abhāvato, rakkhaṇe ca paripūraṇato. Balavacchandoti daḷhacchando. Āyatinti anantarānāgatadivasādikālo adhippeto, na anāgatabhavoti āha ‘‘anāgate punadivasādīsupī’’ti. Sikkhaṃ paripūrentassa tattha nibaddhabhattitā avigatapematā. Tebhūmakadhammānaṃ aniccādivasena sammadeva nijjhānaṃ dhammanisāmanāti āha ‘‘vipassanāyetaṃ adhivacana’’nti. Taṇhāvinayeti bhaṅgānupassanāñāṇānubhāvasiddhe taṇhāvikkhambhane. Ekībhāveti gaṇasaṅgaṇikākilesasaṅgaṇikāvigamasiddhe vivekavāse. Vīriyārambheti sammappadhānassa paggaṇhane . Taṃ pana sabbaso vīriyassa paribrūhanaṃ hotīti āha ‘‘kāyikacetasikassa vīriyassa pūraṇe’’ti. Satiyañceva nipakabhāve cāti satokāritāya ceva sampajānakāritāya ca. Satisampajaññabaleneva hi vīriyārambho ijjhati. Diṭṭhipaṭivedheti maggasammādiṭṭhiyā paṭivijjhane. Tenāha ‘‘maggadassane’’ti.
నిద్దసవత్థుసుత్తవణ్ణనా నిట్ఠితా.
Niddasavatthusuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
అనుసయవగ్గవణ్ణనా నిట్ఠితా.
Anusayavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / అఙ్గుత్తరనికాయ • Aṅguttaranikāya / ౧౦. నిద్దసవత్థుసుత్తం • 10. Niddasavatthusuttaṃ
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / అఙ్గుత్తరనికాయ (అట్ఠకథా) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ౧౦. నిద్దసవత్థుసుత్తవణ్ణనా • 10. Niddasavatthusuttavaṇṇanā