Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / နေတ္တိပ္ပကရဏပာဠိ • Nettippakaraṇapāḷi |
၃. နိဒ္ဒေသဝာရော
3. Niddesavāro
၄. တတ္ထ သင္ခေပတော နေတ္တိ ကိတ္တိတာ။
4. Tattha saṅkhepato netti kittitā.
ဟာရသင္ခေပော
Hārasaṅkhepo
၁.
1.
အသ္သာဒာဒီနဝတာ ၊ နိသ္သရဏမ္ပိ စ ဖလံ ဥပာယော စ။
Assādādīnavatā , nissaraṇampi ca phalaṃ upāyo ca;
အာဏတ္တီ စ ဘဂဝတော၊ ယောဂီနံ ဒေသနာဟာရော။
Āṇattī ca bhagavato, yogīnaṃ desanāhāro.
၂.
2.
ယံ ပုစ္ဆိတဉ္စ ဝိသ္သဇ္ဇိတဉ္စ၊ သုတ္တသ္သ ယာ စ အနုဂီတိ။
Yaṃ pucchitañca vissajjitañca, suttassa yā ca anugīti;
သုတ္တသ္သ ယော ပဝိစယော၊ ဟာရော ဝိစယောတိ နိဒ္ဒိဋ္ဌော။
Suttassa yo pavicayo, hāro vicayoti niddiṭṭho.
၃.
3.
သဗ္ဗေသံ ဟာရာနံ၊ ယာ ဘူမီ ယော စ ဂောစရော တေသံ။
Sabbesaṃ hārānaṃ, yā bhūmī yo ca gocaro tesaṃ;
ယုတ္တာယုတ္တပရိက္ခာ၊ ဟာရော ယုတ္တီတိ နိဒ္ဒိဋ္ဌော။
Yuttāyuttaparikkhā, hāro yuttīti niddiṭṭho.
၄.
4.
ဓမ္မံ ဒေသေတိ ဇိနော၊ တသ္သ စ ဓမ္မသ္သ ယံ ပဒဋ္ဌာနံ။
Dhammaṃ deseti jino, tassa ca dhammassa yaṃ padaṭṭhānaṃ;
ဣတိ ယာဝ သဗ္ဗဓမ္မာ၊ ဧသော ဟာရော ပဒဋ္ဌာနော။
Iti yāva sabbadhammā, eso hāro padaṭṭhāno.
၅.
5.
ဝုတ္တမ္ဟိ ဧကဓမ္မေ၊ ယေ ဓမ္မာ ဧကလက္ခဏာ ကေစိ။
Vuttamhi ekadhamme, ye dhammā ekalakkhaṇā keci;
ဝုတ္တာ ဘဝန္တိ သဗ္ဗေ၊ သော ဟာရော လက္ခဏော နာမ။
Vuttā bhavanti sabbe, so hāro lakkhaṇo nāma.
၆.
6.
နေရုတ္တမဓိပ္ပာယော၊ ဗ္ယဉ္ဇနမထ ဒေသနာနိဒာနဉ္စ။
Neruttamadhippāyo, byañjanamatha desanānidānañca;
ပုဗ္ဗာပရာနုသန္ဓီ၊ ဧသော ဟာရော စတုဗ္ယူဟော။
Pubbāparānusandhī, eso hāro catubyūho.
၇.
7.
ဧကမ္ဟိ ပဒဋ္ဌာနေ၊ ပရိယေသတိ သေသကံ ပဒဋ္ဌာနံ။
Ekamhi padaṭṭhāne, pariyesati sesakaṃ padaṭṭhānaṃ;
အာဝဋ္ဋတိ ပဋိပက္ခေ၊ အာဝဋ္ဋော နာမ သော ဟာရော။
Āvaṭṭati paṭipakkhe, āvaṭṭo nāma so hāro.
၈.
8.
ဓမ္မဉ္စ ပဒဋ္ဌာနံ၊ ဘူမိဉ္စ ဝိဘဇ္ဇတေ အယံ ဟာရော။
Dhammañca padaṭṭhānaṃ, bhūmiñca vibhajjate ayaṃ hāro;
သာဓာရဏေ အသာဓာရဏေ စ နေယ္ယော ဝိဘတ္တီတိ။
Sādhāraṇe asādhāraṇe ca neyyo vibhattīti.
၉.
9.
ကုသလာကုသလေ ဓမ္မေ၊ နိဒ္ဒိဋ္ဌေ ဘာဝိတေ ပဟီနေ စ။
Kusalākusale dhamme, niddiṭṭhe bhāvite pahīne ca;
ပရိဝတ္တတိ ပဋိပက္ခေ၊ ဟာရော ပရိဝတ္တနော နာမ။
Parivattati paṭipakkhe, hāro parivattano nāma.
၁၀.
10.
ဝေဝစနာနိ ဗဟူနိ တု၊ သုတ္တေ ဝုတ္တာနိ ဧကဓမ္မသ္သ။
Vevacanāni bahūni tu, sutte vuttāni ekadhammassa;
ယော ဇာနာတိ သုတ္တဝိဒူ၊ ဝေဝစနော နာမ သော ဟာရော။
Yo jānāti suttavidū, vevacano nāma so hāro.
၁၁.
11.
ဧကံ ဘဂဝာ ဓမ္မံ၊ ပညတ္တီဟိ ဝိဝိဓာဟိ ဒေသေတိ။
Ekaṃ bhagavā dhammaṃ, paññattīhi vividhāhi deseti;
သော အာကာရော ဉေယ္ယော၊ ပညတ္တီ နာမ ဟာရောတိ။
So ākāro ñeyyo, paññattī nāma hāroti.
၁၂.
12.
ယော စ ပဋိစ္စုပ္ပာဒော၊ ဣန္ဒ္ရိယခန္ဓာ စ ဓာတု အာယတနာ။
Yo ca paṭiccuppādo, indriyakhandhā ca dhātu āyatanā;
ဧတေဟိ ဩတရတိ ယော၊ ဩတရဏော နာမ သော ဟာရော။
Etehi otarati yo, otaraṇo nāma so hāro.
၁၃.
13.
ဝိသ္သဇ္ဇိတမ္ဟိ ပဉ္ဟေ၊ ဂာထာယံ ပုစ္ဆိတာယမာရဗ္ဘ။
Vissajjitamhi pañhe, gāthāyaṃ pucchitāyamārabbha;
သုဒ္ဓာသုဒ္ဓပရိက္ခာ၊ ဟာရော သော သောဓနော နာမ။
Suddhāsuddhaparikkhā, hāro so sodhano nāma.
၁၄.
14.
ဧကတ္တတာယ ဓမ္မာ၊ ယေပိ စ ဝေမတ္တတာယ နိဒ္ဒိဋ္ဌာ။
Ekattatāya dhammā, yepi ca vemattatāya niddiṭṭhā;
တေန ဝိကပ္ပယိတဗ္ဗာ၊ ဧသော ဟာရော အဓိဋ္ဌာနော။
Tena vikappayitabbā, eso hāro adhiṭṭhāno.
၁၅.
15.
ယေ ဓမ္မာ ယံ ဓမ္မံ၊ ဇနယန္တိပ္ပစ္စယာ ပရမ္ပရတော။
Ye dhammā yaṃ dhammaṃ, janayantippaccayā paramparato;
ဟေတုမဝကဍ္ဎယိတ္ဝာ၊ ဧသော ဟာရော ပရိက္ခာရော။
Hetumavakaḍḍhayitvā, eso hāro parikkhāro.
၁၆.
16.
ယေ ဓမ္မာ ယံ မူလာ၊ ယေ စေကတ္ထာ ပကာသိတာ မုနိနာ။
Ye dhammā yaṃ mūlā, ye cekatthā pakāsitā muninā;
တေ သမရောပယိတဗ္ဗာ၊ ဧသ သမာရောပနော ဟာရော။
Te samaropayitabbā, esa samāropano hāro.
နယသင္ခေပော
Nayasaṅkhepo
၁၇.
17.
တဏ္ဟဉ္စ အဝိဇ္ဇမ္ပိ စ၊ သမထေန ဝိပသ္သနာ ယော နေတိ။
Taṇhañca avijjampi ca, samathena vipassanā yo neti;
သစ္စေဟိ ယောဇယိတ္ဝာ၊ အယံ နယော နန္ဒိယာဝဋ္ဋော။
Saccehi yojayitvā, ayaṃ nayo nandiyāvaṭṭo.
၁၈.
18.
ယော အကုသလေ သမူလေဟိ၊ နေတိ ကုသလေ စ ကုသလမူလေဟိ။
Yo akusale samūlehi, neti kusale ca kusalamūlehi;
ဘူတံ တထံ အဝိတထံ၊ တိပုက္ခလံ တံ နယံ အာဟု။
Bhūtaṃ tathaṃ avitathaṃ, tipukkhalaṃ taṃ nayaṃ āhu.
၁၉.
19.
ယော နေတိ ဝိပလ္လာသေဟိ၊ ကိလေသေ ဣန္ဒ္ရိယေဟိ သဒ္ဓမ္မေ။
Yo neti vipallāsehi, kilese indriyehi saddhamme;
ဧတံ နယံ နယဝိဒူ၊ သီဟဝိက္ကီဠိတံ အာဟု။
Etaṃ nayaṃ nayavidū, sīhavikkīḷitaṃ āhu.
၂၀.
20.
ဝေယ္ယာကရဏေသု ဟိ ယေ၊ ကုသလာကုသလာ တဟိံ တဟိံ ဝုတ္တာ။
Veyyākaraṇesu hi ye, kusalākusalā tahiṃ tahiṃ vuttā;
မနသာ ဝောလောကယတေ၊ တံ ခု ဒိသာလောစနံ အာဟု။
Manasā volokayate, taṃ khu disālocanaṃ āhu.
၂၁.
21.
ဩလောကေတ္ဝာ ဒိသလောစနေန၊ ဥက္ခိပိယ ယံ သမာနေတိ။
Oloketvā disalocanena, ukkhipiya yaṃ samāneti;
သဗ္ဗေ ကုသလာကုသလေ၊ အယံ နယော အင္ကုသော နာမ။
Sabbe kusalākusale, ayaṃ nayo aṅkuso nāma.
၂၂.
22.
သောဠသ ဟာရာ ပဌမံ၊ ဒိသလောစနတော 1 ဒိသာ ဝိလောကေတ္ဝာ။
Soḷasa hārā paṭhamaṃ, disalocanato 2 disā viloketvā;
သင္ခိပိယ အင္ကုသေန ဟိ၊ နယေဟိ တီဟိ နိဒ္ဒိသေ သုတ္တံ။
Saṅkhipiya aṅkusena hi, nayehi tīhi niddise suttaṃ.
ဒ္ဝာဒသပဒ
Dvādasapada
၂၃.
23.
အက္ခရံ ပဒံ ဗ္ယဉ္ဇနံ၊ နိရုတ္တိ တထေဝ နိဒ္ဒေသော။
Akkharaṃ padaṃ byañjanaṃ, nirutti tatheva niddeso;
အာကာရဆဋ္ဌဝစနံ၊ ဧတ္တာဝ ဗ္ယဉ္ဇနံ သဗ္ဗံ။
Ākārachaṭṭhavacanaṃ, ettāva byañjanaṃ sabbaṃ.
၂၄.
24.
သင္ကာသနာ ပကာသနာ၊ ဝိဝရဏာ ဝိဘဇနုတ္တာနီကမ္မပညတ္တိ။
Saṅkāsanā pakāsanā, vivaraṇā vibhajanuttānīkammapaññatti;
ဧတေဟိ ဆဟိ ပဒေဟိ၊ အတ္ထော ကမ္မဉ္စ နိဒ္ဒိဋ္ဌံ။
Etehi chahi padehi, attho kammañca niddiṭṭhaṃ.
၂၅.
25.
တီဏိ စ နယာ အနူနာ၊ အတ္ထသ္သ စ ဆပ္ပဒာနိ ဂဏိတာနိ။
Tīṇi ca nayā anūnā, atthassa ca chappadāni gaṇitāni;
နဝဟိ ပဒေဟိ ဘဂဝတော၊ ဝစနသ္သတ္ထော သမာယုတ္တော။
Navahi padehi bhagavato, vacanassattho samāyutto.
၂၆.
26.
အတ္ထသ္သ နဝပ္ပဒာနိ၊ ဗ္ယဉ္ဇနပရိယေဋ္ဌိယာ စတုဗ္ဗီသ။
Atthassa navappadāni, byañjanapariyeṭṭhiyā catubbīsa;
နိဒ္ဒေသဝာရော။
Niddesavāro.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ခုဒ္ဒကနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / နေတ္တိပ္ပကရဏ-အဋ္ဌကထာ • Nettippakaraṇa-aṭṭhakathā / ၃. နိဒ္ဒေသဝာရဝဏ္ဏနာ • 3. Niddesavāravaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ခုဒ္ဒကနိကာယ (ဋီကာ) • Khuddakanikāya (ṭīkā) / နေတ္တိပ္ပကရဏ-ဋီကာ • Nettippakaraṇa-ṭīkā / ၃. နိဒ္ဒေသဝာရဝဏ္ဏနာ • 3. Niddesavāravaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ခုဒ္ဒကနိကာယ (ဋီကာ) • Khuddakanikāya (ṭīkā) / နေတ္တိဝိဘာဝိနီ • Nettivibhāvinī / ၃. နိဒ္ဒေသဝာရအတ္ထဝိဘာဝနာ • 3. Niddesavāraatthavibhāvanā