Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / ધમ્મસઙ્ગણિ-અટ્ઠકથા • Dhammasaṅgaṇi-aṭṭhakathā |
નિગમનકથા
Nigamanakathā
એત્તાવતા ચ –
Ettāvatā ca –
ચિત્તં રૂપઞ્ચ નિક્ખેપં, અત્થુદ્ધારં મનોરમં;
Cittaṃ rūpañca nikkhepaṃ, atthuddhāraṃ manoramaṃ;
યં લોકનાથો ભાજેન્તો, દેસેસિ ધમ્મસઙ્ગણિં.
Yaṃ lokanātho bhājento, desesi dhammasaṅgaṇiṃ.
અભિધમ્મસ્સ સઙ્ગય્હ, ધમ્મે અનવસેસતો;
Abhidhammassa saṅgayha, dhamme anavasesato;
ઠિતાય તસ્સા આરદ્ધા, યા મયા અત્થવણ્ણના.
Ṭhitāya tassā āraddhā, yā mayā atthavaṇṇanā.
અનાકુલાનમત્થાનં, સમ્ભવા અટ્ઠસાલિની;
Anākulānamatthānaṃ, sambhavā aṭṭhasālinī;
ઇતિ નામેન સા એસા, સન્નિટ્ઠાનમુપાગતા.
Iti nāmena sā esā, sanniṭṭhānamupāgatā.
એકૂનચત્તાલીસાય, પાળિયા ભાણવારતો;
Ekūnacattālīsāya, pāḷiyā bhāṇavārato;
ચિરટ્ઠિતત્થં ધમ્મસ્સ, નિટ્ઠાપેન્તેન તં મયા.
Ciraṭṭhitatthaṃ dhammassa, niṭṭhāpentena taṃ mayā.
યં પત્તં કુસલં તસ્સ, આનુભાવેન પાણિનો;
Yaṃ pattaṃ kusalaṃ tassa, ānubhāvena pāṇino;
સબ્બે સદ્ધમ્મરાજસ્સ, ઞત્વા ધમ્મં સુખાવહં.
Sabbe saddhammarājassa, ñatvā dhammaṃ sukhāvahaṃ.
પાપુણન્તુ વિસુદ્ધાય, સુખાય પટિપત્તિયા;
Pāpuṇantu visuddhāya, sukhāya paṭipattiyā;
અસોકમનુપાયાસં, નિબ્બાનસુખમુત્તમં.
Asokamanupāyāsaṃ, nibbānasukhamuttamaṃ.
ચિરં તિટ્ઠતુ સદ્ધમ્મો, ધમ્મે હોન્તુ સગારવા;
Ciraṃ tiṭṭhatu saddhammo, dhamme hontu sagāravā;
સબ્બેપિ સત્તા કાલેન, સમ્મા દેવો પવસ્સતુ.
Sabbepi sattā kālena, sammā devo pavassatu.
યથા રક્ખિંસુ પોરાણા, સુરાજાનો તથેવિમં;
Yathā rakkhiṃsu porāṇā, surājāno tathevimaṃ;
રાજા રક્ખતુ ધમ્મેન, અત્તનોવ પજં પજન્તિ.
Rājā rakkhatu dhammena, attanova pajaṃ pajanti.
પરમવિસુદ્ધસદ્ધાબુદ્ધિવીરિયપટિમણ્ડિતેન સીલાચારજ્જવમદ્દવાદિગુણસમુદયસમુદિતેન સકસમયસમયન્તરગહનજ્ઝોગાહણસમત્થેન પઞ્ઞાવેય્યત્તિયસમન્નાગતેન તિપિટકપરિયત્તિપ્પભેદે સાટ્ઠકથે સત્થુસાસને અપ્પટિહતઞાણપ્પભાવેન મહાવેય્યાકરણેન કરણસમ્પત્તિજનિતસુખવિનિગ્ગતમધુરોદારવચનલાવણ્ણયુત્તેન યુત્તમુત્તવાદિના વાદીવરેન મહાકવિના પભિન્નપટિસમ્ભિદાપરિવારે છળભિઞ્ઞાદિપ્પભેદગુણપટિમણ્ડિતે ઉત્તરિમનુસ્સધમ્મે સુપ્પતિટ્ઠિતબુદ્ધીનં થેરવંસપ્પદીપાનં થેરાનં મહાવિહારવાસીનં વંસાલઙ્કારભૂતેન વિપુલવિસુદ્ધબુદ્ધિના બુદ્ધઘોસોતિ ગરૂહિ ગહિતનામધેય્યેન થેરેન કતા અયં અટ્ઠસાલિની નામ ધમ્મસઙ્ગહટ્ઠકથા.
Paramavisuddhasaddhābuddhivīriyapaṭimaṇḍitena sīlācārajjavamaddavādiguṇasamudayasamuditena sakasamayasamayantaragahanajjhogāhaṇasamatthena paññāveyyattiyasamannāgatena tipiṭakapariyattippabhede sāṭṭhakathe satthusāsane appaṭihatañāṇappabhāvena mahāveyyākaraṇena karaṇasampattijanitasukhaviniggatamadhurodāravacanalāvaṇṇayuttena yuttamuttavādinā vādīvarena mahākavinā pabhinnapaṭisambhidāparivāre chaḷabhiññādippabhedaguṇapaṭimaṇḍite uttarimanussadhamme suppatiṭṭhitabuddhīnaṃ theravaṃsappadīpānaṃ therānaṃ mahāvihāravāsīnaṃ vaṃsālaṅkārabhūtena vipulavisuddhabuddhinā buddhaghosoti garūhi gahitanāmadheyyena therena katā ayaṃ aṭṭhasālinī nāma dhammasaṅgahaṭṭhakathā.
તાવ તિટ્ઠતુ લોકસ્મિં, લોકનિત્થરણેસિનં;
Tāva tiṭṭhatu lokasmiṃ, lokanittharaṇesinaṃ;
દસ્સેન્તી કુલપુત્તાનં, નયં પઞ્ઞાવિસુદ્ધિયા.
Dassentī kulaputtānaṃ, nayaṃ paññāvisuddhiyā.
યાવ ‘બુદ્ધો’તિ નામમ્પિ, સુદ્ધચિત્તસ્સ તાદિનો;
Yāva ‘buddho’ti nāmampi, suddhacittassa tādino;
લોકમ્હિ લોકજેટ્ઠસ્સ, પવત્તતિ મહેસિનોતિ.
Lokamhi lokajeṭṭhassa, pavattati mahesinoti.
અટ્ઠસાલિની નામ
Aṭṭhasālinī nāma
ધમ્મસઙ્ગહ-અટ્ઠકથા નિટ્ઠિતા.
Dhammasaṅgaha-aṭṭhakathā niṭṭhitā.