Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಥೇರಗಾಥಾ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Theragāthā-aṭṭhakathā

    ೩. ತತಿಯವಗ್ಗೋ

    3. Tatiyavaggo

    ೧. ನಿಗ್ರೋಧತ್ಥೇರಗಾಥಾವಣ್ಣನಾ

    1. Nigrodhattheragāthāvaṇṇanā

    ನಾಹಂ ಭಯಸ್ಸ ಭಾಯಾಮೀತಿ ಆಯಸ್ಮತೋ ನಿಗ್ರೋಧತ್ಥೇರಸ್ಸ ಗಾಥಾ। ಕಾ ಉಪ್ಪತ್ತಿ? ಅಯಂ ಕಿರ ಇತೋ ಅಟ್ಠಾರಸೇ ಕಪ್ಪಸತೇ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮಹಾಸಾಲಕುಲೇ ನಿಬ್ಬತ್ತಿತ್ವಾ ವಯಪ್ಪತ್ತೋ ಕಾಮೇಸು ಆದೀನವಂ ನೇಕ್ಖಮ್ಮೇ ಚ ಆನಿಸಂಸಂ ದಿಸ್ವಾ ಘರಬನ್ಧನಂ ಪಹಾಯ ಅರಞ್ಞಾಯತನಂ ಪವಿಸಿತ್ವಾ ಅಞ್ಞತರಸ್ಮಿಂ ಸಾಲವನೇ ಪಣ್ಣಸಾಲಂ ಕತ್ವಾ ತಾಪಸಪಬ್ಬಜಂ ಪಬ್ಬಜಿತ್ವಾ ವನಮೂಲಫಲಾಹಾರೋ ವಸತಿ। ತೇನ ಸಮಯೇನ ಪಿಯದಸ್ಸೀ ನಾಮ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೋ ಲೋಕೇ ಉಪ್ಪಜ್ಜಿತ್ವಾ ಸದೇವಕಸ್ಸ ಲೋಕಸ್ಸ ಧಮ್ಮಾಮತವಸ್ಸೇನ ಕಿಲೇಸಸನ್ತಾಪಂ ನಿಬ್ಬಾಪೇನ್ತೋ ಏಕದಿವಸಂ ತಾಪಸೇ ಅನುಕಮ್ಪಾಯ ತಂ ಸಾಲವನಂ ಪವಿಸಿತ್ವಾ ನಿರೋಧಸಮಾಪತ್ತಿಂ ಸಮಾಪನ್ನೋ। ತಾಪಸೋ ವನಮೂಲಫಲತ್ಥಾಯ ಗಚ್ಛನ್ತೋ ಭಗವನ್ತಂ ದಿಸ್ವಾ ಪಸನ್ನಮಾನಸೋ ಪುಪ್ಫಿತಸಾಲದಣ್ಡಸಾಖಾಯೋ ಗಹೇತ್ವಾ ಸಾಲಮಣ್ಡಪಂ ಕತ್ವಾ ತಂ ಸಬ್ಬತ್ಥಕಮೇವ ಸಾಲಪುಪ್ಫೇಹಿ ಸಞ್ಛಾದೇತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ವನ್ದಿತ್ವಾ ಪೀತಿಸೋಮನಸ್ಸವಸೇನೇವ ಆಹಾರತ್ಥಾಯಪಿ ಅಗನ್ತ್ವಾ ನಮಸ್ಸಮಾನೋ ಅಟ್ಠಾಸಿ। ಸತ್ಥಾ ನಿರೋಧತೋ ವುಟ್ಠಾಯ ತಸ್ಸ ಅನುಕಮ್ಪಾಯ ‘‘ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೋ ಆಗಚ್ಛತೂ’’ತಿ ಚಿನ್ತೇಸಿ, ‘‘ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೇಪಿ ಚಿತ್ತಂ ಪಸಾದೇಸ್ಸತೀ’’ತಿ। ತಾವದೇವ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೋ ಆಗತೋ। ಸೋ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಮ್ಪಿ ದಿಸ್ವಾ ಪಸನ್ನಮಾನಸೋ ವನ್ದಿತ್ವಾ ಅಞ್ಜಲಿಂ ಪಗ್ಗಯ್ಹ ಅಟ್ಠಾಸಿ। ಸತ್ಥಾ ಸಿತಸ್ಸ ಪಾತುಕರಣಾಪದೇಸೇನ ತಸ್ಸ ಭಾವಿನಿಂ ಸಮ್ಪತ್ತಿಂ ಪಕಾಸೇನ್ತೋ ಧಮ್ಮಂ ಕಥೇತ್ವಾ ಪಕ್ಕಾಮಿ ಸದ್ಧಿಂ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೇನ। ಸೋ ತೇನ ಪುಞ್ಞಕಮ್ಮೇನ ದೇವಮನುಸ್ಸೇಸುಯೇವ ಸಂಸರನ್ತೋ ವಿವಟ್ಟೂಪನಿಸ್ಸಯಂ ಬಹುಂ ಕುಸಲಂ ಉಪಚಿನಿತ್ವಾ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಬುದ್ಧುಪ್ಪಾದೇ ಸಾವತ್ಥಿಯಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮಹಾಸಾಲಕುಲೇ ನಿಬ್ಬತ್ತಿ, ನಿಗ್ರೋಧೋತಿಸ್ಸ ನಾಮಂ ಅಹೋಸಿ। ಸೋ ಜೇತವನಪಟಿಗ್ಗಹಣದಿವಸೇ ಬುದ್ಧಾನುಭಾವದಸ್ಸನೇನ ಸಞ್ಜಾತಪ್ಪಸಾದೋ ಪಬ್ಬಜಿತ್ವಾ ವಿಪಸ್ಸನಂ ಆರಭಿತ್ವಾ ನಚಿರಸ್ಸೇವ ಛಳಭಿಞ್ಞೋ ಅಹೋಸಿ। ತೇನ ವುತ್ತಂ ಅಪದಾನೇ (ಅಪ॰ ಥೇರ ೨.೪೯.೧೯೦-೨೨೦) –

    Nāhaṃbhayassa bhāyāmīti āyasmato nigrodhattherassa gāthā. Kā uppatti? Ayaṃ kira ito aṭṭhārase kappasate brāhmaṇamahāsālakule nibbattitvā vayappatto kāmesu ādīnavaṃ nekkhamme ca ānisaṃsaṃ disvā gharabandhanaṃ pahāya araññāyatanaṃ pavisitvā aññatarasmiṃ sālavane paṇṇasālaṃ katvā tāpasapabbajaṃ pabbajitvā vanamūlaphalāhāro vasati. Tena samayena piyadassī nāma sammāsambuddho loke uppajjitvā sadevakassa lokassa dhammāmatavassena kilesasantāpaṃ nibbāpento ekadivasaṃ tāpase anukampāya taṃ sālavanaṃ pavisitvā nirodhasamāpattiṃ samāpanno. Tāpaso vanamūlaphalatthāya gacchanto bhagavantaṃ disvā pasannamānaso pupphitasāladaṇḍasākhāyo gahetvā sālamaṇḍapaṃ katvā taṃ sabbatthakameva sālapupphehi sañchādetvā bhagavantaṃ vanditvā pītisomanassavaseneva āhāratthāyapi agantvā namassamāno aṭṭhāsi. Satthā nirodhato vuṭṭhāya tassa anukampāya ‘‘bhikkhusaṅgho āgacchatū’’ti cintesi, ‘‘bhikkhusaṅghepi cittaṃ pasādessatī’’ti. Tāvadeva bhikkhusaṅgho āgato. So bhikkhusaṅghampi disvā pasannamānaso vanditvā añjaliṃ paggayha aṭṭhāsi. Satthā sitassa pātukaraṇāpadesena tassa bhāviniṃ sampattiṃ pakāsento dhammaṃ kathetvā pakkāmi saddhiṃ bhikkhusaṅghena. So tena puññakammena devamanussesuyeva saṃsaranto vivaṭṭūpanissayaṃ bahuṃ kusalaṃ upacinitvā imasmiṃ buddhuppāde sāvatthiyaṃ brāhmaṇamahāsālakule nibbatti, nigrodhotissa nāmaṃ ahosi. So jetavanapaṭiggahaṇadivase buddhānubhāvadassanena sañjātappasādo pabbajitvā vipassanaṃ ārabhitvā nacirasseva chaḷabhiñño ahosi. Tena vuttaṃ apadāne (apa. thera 2.49.190-220) –

    ‘‘ಅಜ್ಝೋಗಾಹೇತ್ವಾ ಸಾಲವನಂ, ಸುಕತೋ ಅಸ್ಸಮೋ ಮಮ।

    ‘‘Ajjhogāhetvā sālavanaṃ, sukato assamo mama;

    ಸಾಲಪುಪ್ಫೇಹಿ ಸಞ್ಛನ್ನೋ, ವಸಾಮಿ ವಿಪಿನೇ ತದಾ॥

    Sālapupphehi sañchanno, vasāmi vipine tadā.

    ‘‘ಪಿಯದಸ್ಸೀ ಚ ಭಗವಾ, ಸಯಮ್ಭೂ ಅಗ್ಗಪುಗ್ಗಲೋ।

    ‘‘Piyadassī ca bhagavā, sayambhū aggapuggalo;

    ವಿವೇಕಕಾಮೋ ಸಮ್ಬುದ್ಧೋ, ಸಾಲವನಮುಪಾಗಮಿ॥

    Vivekakāmo sambuddho, sālavanamupāgami.

    ‘‘ಅಸ್ಸಮಾ ಅಭಿನಿಕ್ಖಮ್ಮ, ಪವನಂ ಅಗಮಾಸಹಂ।

    ‘‘Assamā abhinikkhamma, pavanaṃ agamāsahaṃ;

    ಮೂಲಫಲಂ ಗವೇಸನ್ತೋ, ಆಹಿನ್ದಾಮಿ ವನೇ ತದಾ॥

    Mūlaphalaṃ gavesanto, āhindāmi vane tadā.

    ‘‘ತತ್ಥದ್ದಸಾಸಿಂ ಸಮ್ಬುದ್ಧಂ, ಪಿಯದಸ್ಸಿಂ ಮಹಾಯಸಂ।

    ‘‘Tatthaddasāsiṃ sambuddhaṃ, piyadassiṃ mahāyasaṃ;

    ಸುನಿಸಿನ್ನಂ ಸಮಾಪನ್ನಂ, ವಿರೋಚನ್ತಂ ಮಹಾವನೇ॥

    Sunisinnaṃ samāpannaṃ, virocantaṃ mahāvane.

    ‘‘ಚತುದಣ್ಡೇ ಠಪೇತ್ವಾನ, ಬುದ್ಧಸ್ಸ ಉಪರೀ ಅಹಂ।

    ‘‘Catudaṇḍe ṭhapetvāna, buddhassa uparī ahaṃ;

    ಮಣ್ಡಪಂ ಸುಕತಂ ಕತ್ವಾ, ಸಾಲಪುಪ್ಫೇಹಿ ಛಾದಯಿಂ॥

    Maṇḍapaṃ sukataṃ katvā, sālapupphehi chādayiṃ.

    ‘‘ಸತ್ತಾಹಂ ಧಾರಯಿತ್ವಾನ, ಮಣ್ಡಪಂ ಸಾಲಛಾದಿತಂ।

    ‘‘Sattāhaṃ dhārayitvāna, maṇḍapaṃ sālachāditaṃ;

    ತತ್ಥ ಚಿತ್ತಂ ಪಸಾದೇತ್ವಾ, ಬುದ್ಧಸೇಟ್ಠಮವನ್ದಹಂ॥

    Tattha cittaṃ pasādetvā, buddhaseṭṭhamavandahaṃ.

    ‘‘ಭಗವಾ ತಮ್ಹಿ ಸಮಯೇ, ವುಟ್ಠಹಿತ್ವಾ ಸಮಾಧಿತೋ।

    ‘‘Bhagavā tamhi samaye, vuṭṭhahitvā samādhito;

    ಯುಗಮತ್ತಂ ಪೇಕ್ಖಮಾನೋ, ನಿಸೀದಿ ಪುರಿಸುತ್ತಮೋ॥

    Yugamattaṃ pekkhamāno, nisīdi purisuttamo.

    ‘‘ಸಾವಕೋ ವರುಣೋ ನಾಮ, ಪಿಯದಸ್ಸಿಸ್ಸ ಸತ್ಥುನೋ।

    ‘‘Sāvako varuṇo nāma, piyadassissa satthuno;

    ವಸೀಸತಸಹಸ್ಸೇಹಿ, ಉಪಗಚ್ಛಿ ವಿನಾಯಕಂ॥

    Vasīsatasahassehi, upagacchi vināyakaṃ.

    ‘‘ಪಿಯದಸ್ಸೀ ಚ ಭಗವಾ, ಲೋಕಜೇಟ್ಠೋ ನರಾಸಭೋ।

    ‘‘Piyadassī ca bhagavā, lokajeṭṭho narāsabho;

    ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೇ ನಿಸೀದಿತ್ವಾ, ಸಿತಂ ಪಾತುಕರೀ ಜಿನೋ॥

    Bhikkhusaṅghe nisīditvā, sitaṃ pātukarī jino.

    ‘‘ಅನುರುದ್ಧೋ ಉಪಟ್ಠಾಕೋ, ಪಿಯದಸ್ಸಿಸ್ಸ ಸತ್ಥುನೋ।

    ‘‘Anuruddho upaṭṭhāko, piyadassissa satthuno;

    ಏಕಂಸಂ ಚೀವರಂ ಕತ್ವಾ, ಅಪುಚ್ಛಿತ್ಥ ಮಹಾಮುನಿಂ॥

    Ekaṃsaṃ cīvaraṃ katvā, apucchittha mahāmuniṃ.

    ‘‘ಕೋ ನು ಖೋ ಭಗವಾ ಹೇತು, ಸಿತಕಮ್ಮಸ್ಸ ಸತ್ಥುನೋ।

    ‘‘Ko nu kho bhagavā hetu, sitakammassa satthuno;

    ಕಾರಣೇ ವಿಜ್ಜಮಾನಮ್ಹಿ, ಸತ್ಥಾ ಪಾತುಕರೇ ಸಿತಂ॥

    Kāraṇe vijjamānamhi, satthā pātukare sitaṃ.

    ‘‘ಸತ್ತಾಹಂ ಸಾಲಚ್ಛದನಂ, ಯೋ ಮೇ ಧಾರೇಸಿ ಮಾಣವೋ।

    ‘‘Sattāhaṃ sālacchadanaṃ, yo me dhāresi māṇavo;

    ತಸ್ಸ ಕಮ್ಮಂ ಸರಿತ್ವಾನ, ಸಿತಂ ಪಾತುಕರಿಂ ಅಹಂ॥

    Tassa kammaṃ saritvāna, sitaṃ pātukariṃ ahaṃ.

    ‘‘ಅನೋಕಾಸಂ ನ ಪಸ್ಸಾಮಿ, ಯತ್ಥ ಪುಞ್ಞಂ ವಿಪಚ್ಚತಿ।

    ‘‘Anokāsaṃ na passāmi, yattha puññaṃ vipaccati;

    ದೇವಲೋಕೇ ಮನುಸ್ಸೇ ವಾ, ಓಕಾಸೋವ ನ ಸಮ್ಮತಿ॥

    Devaloke manusse vā, okāsova na sammati.

    ‘‘ದೇವಲೋಕೇ ವಸನ್ತಸ್ಸ, ಪುಞ್ಞಕಮ್ಮಸಮಙ್ಗಿನೋ।

    ‘‘Devaloke vasantassa, puññakammasamaṅgino;

    ಯಾವತಾ ಪರಿಸಾ ತಸ್ಸ, ಸಾಲಚ್ಛನ್ನಾ ಭವಿಸ್ಸತಿ॥

    Yāvatā parisā tassa, sālacchannā bhavissati.

    ‘‘ತತ್ಥ ದಿಬ್ಬೇಹಿ ನಚ್ಚೇಹಿ, ಗೀತೇಹಿ ವಾದಿತೇಹಿ ಚ।

    ‘‘Tattha dibbehi naccehi, gītehi vāditehi ca;

    ರಮಿಸ್ಸತಿ ಸದಾ ಸನ್ತೋ, ಪುಞ್ಞಕಮ್ಮಸಮಾಹಿತೋ॥

    Ramissati sadā santo, puññakammasamāhito.

    ‘‘ಯಾವತಾ ಪರಿಸಾ ತಸ್ಸ, ಗನ್ಧಗನ್ಧೀ ಭವಿಸ್ಸತಿ।

    ‘‘Yāvatā parisā tassa, gandhagandhī bhavissati;

    ಸಾಲಸ್ಸ ಪುಪ್ಫವಸ್ಸೋ ಚ, ಪವಸ್ಸಿಸ್ಸತಿ ತಾವದೇ॥

    Sālassa pupphavasso ca, pavassissati tāvade.

    ‘‘ತತೋ ಚುತೋಯಂ ಮನುಜೋ, ಮಾನುಸಂ ಆಗಮಿಸ್ಸತಿ।

    ‘‘Tato cutoyaṃ manujo, mānusaṃ āgamissati;

    ಇಧಾಪಿ ಸಾಲಚ್ಛದನಂ, ಸಬ್ಬಕಾಲಂ ಧರಿಸ್ಸತಿ॥

    Idhāpi sālacchadanaṃ, sabbakālaṃ dharissati.

    ‘‘ಇಧ ನಚ್ಚಞ್ಚ ಗೀತಞ್ಚ, ಸಮ್ಮತಾಳಸಮಾಹಿತಂ।

    ‘‘Idha naccañca gītañca, sammatāḷasamāhitaṃ;

    ಪರಿವಾರೇಸ್ಸನ್ತಿ ಮಂ ನಿಚ್ಚಂ, ಬುದ್ಧಪೂಜಾಯಿದಂ ಫಲಂ॥

    Parivāressanti maṃ niccaṃ, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.

    ‘‘ಉಗ್ಗಚ್ಛನ್ತೇ ಚ ಸೂರಿಯೇ, ಸಾಲವಸ್ಸಂ ಪವಸ್ಸತೇ।

    ‘‘Uggacchante ca sūriye, sālavassaṃ pavassate;

    ಪುಞ್ಞಕಮ್ಮೇನ ಸಂಯುತ್ತಂ, ವಸ್ಸತೇ ಸಬ್ಬಕಾಲಿಕಂ॥

    Puññakammena saṃyuttaṃ, vassate sabbakālikaṃ.

    ‘‘ಅಟ್ಠಾರಸೇ ಕಪ್ಪಸತೇ, ಓಕ್ಕಾಕಕುಲಸಮ್ಭವೋ।

    ‘‘Aṭṭhārase kappasate, okkākakulasambhavo;

    ಗೋತಮೋ ನಾಮ ನಾಮೇನ, ಸತ್ಥಾ ಲೋಕೇ ಭವಿಸ್ಸತಿ॥

    Gotamo nāma nāmena, satthā loke bhavissati.

    ‘‘ತಸ್ಸ ಧಮ್ಮೇ ಸುದಾಯಾದೋ, ಓರಸೋ ಧಮ್ಮನಿಮ್ಮಿತೋ।

    ‘‘Tassa dhamme sudāyādo, oraso dhammanimmito;

    ಸಬ್ಬಾಸವೇ ಪರಿಞ್ಞಾಯ, ನಿಬ್ಬಾಯಿಸ್ಸತಿನಾಸವೋ॥

    Sabbāsave pariññāya, nibbāyissatināsavo.

    ‘‘ಧಮ್ಮಂ ಅಭಿಸಮೇನ್ತಸ್ಸ, ಸಾಲಚ್ಛನ್ನಂ ಭವಿಸ್ಸತಿ।

    ‘‘Dhammaṃ abhisamentassa, sālacchannaṃ bhavissati;

    ಚಿತಕೇ ಝಾಯಮಾನಸ್ಸ, ಛದನಂ ತತ್ಥ ಹೇಸ್ಸತಿ॥

    Citake jhāyamānassa, chadanaṃ tattha hessati.

    ‘‘ವಿಪಾಕಂ ಕಿತ್ತಯಿತ್ವಾನ, ಪಿಯದಸ್ಸೀ ಮಹಾಮುನಿ।

    ‘‘Vipākaṃ kittayitvāna, piyadassī mahāmuni;

    ಪರಿಸಾಯ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇಸಿ, ತಪ್ಪೇನ್ತೋ ಧಮ್ಮವುಟ್ಠಿಯಾ॥

    Parisāya dhammaṃ desesi, tappento dhammavuṭṭhiyā.

    ‘‘ತಿಂಸಕಪ್ಪಾನಿ ದೇವೇಸು, ದೇವರಜ್ಜಮಕಾರಯಿಂ।

    ‘‘Tiṃsakappāni devesu, devarajjamakārayiṃ;

    ಸಟ್ಠಿ ಚ ಸತ್ತಕ್ಖತ್ತುಞ್ಚ, ಚಕ್ಕವತ್ತೀ ಅಹೋಸಹಂ॥

    Saṭṭhi ca sattakkhattuñca, cakkavattī ahosahaṃ.

    ‘‘ದೇವಲೋಕಾ ಇಧಾಗನ್ತ್ವಾ, ಲಭಾಮಿ ವಿಪುಲಂ ಸುಖಂ।

    ‘‘Devalokā idhāgantvā, labhāmi vipulaṃ sukhaṃ;

    ಇಧಾಪಿ ಸಾಲಚ್ಛದನಂ, ಮಣ್ಡಪಸ್ಸ ಇದಂ ಫಲಂ॥

    Idhāpi sālacchadanaṃ, maṇḍapassa idaṃ phalaṃ.

    ‘‘ಅಯಂ ಪಚ್ಛಿಮಕೋ ಮಯ್ಹಂ, ಚರಿಮೋ ವತ್ತತೇ ಭವೋ।

    ‘‘Ayaṃ pacchimako mayhaṃ, carimo vattate bhavo;

    ಇಧಾಪಿ ಸಾಲಚ್ಛದನಂ, ಹೇಸ್ಸತಿ ಸಬ್ಬಕಾಲಿಕಂ॥

    Idhāpi sālacchadanaṃ, hessati sabbakālikaṃ.

    ‘‘ಮಹಾಮುನಿಂ ತೋಸಯಿತ್ವಾ, ಗೋತಮಂ ಸಕ್ಯಪುಙ್ಗವಂ।

    ‘‘Mahāmuniṃ tosayitvā, gotamaṃ sakyapuṅgavaṃ;

    ಪತ್ತೋಮ್ಹಿ ಅಚಲಂ ಠಾನಂ, ಹಿತ್ವಾ ಜಯಪರಾಜಯಂ॥

    Pattomhi acalaṃ ṭhānaṃ, hitvā jayaparājayaṃ.

    ‘‘ಅಟ್ಠಾರಸೇ ಕಪ್ಪಸತೇ, ಯಂ ಬುದ್ಧಮಭಿಪೂಜಯಿಂ।

    ‘‘Aṭṭhārase kappasate, yaṃ buddhamabhipūjayiṃ;

    ದುಗ್ಗತಿಂ ನಾಭಿಜಾನಾಮಿ, ಬುದ್ಧಪೂಜಾಯಿದಂ ಫಲಂ॥

    Duggatiṃ nābhijānāmi, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.

    ‘‘ಕಿಲೇಸಾ ಝಾಪಿತಾ ಮಯ್ಹಂ, ಭವಾ ಸಬ್ಬೇ ಸಮೂಹತಾ।

    ‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ, bhavā sabbe samūhatā;

    ನಾಗೋವ ಬನ್ಧನಂ ಛೇತ್ವಾ, ವಿಹರಾಮಿ ಅನಾಸವೋ॥

    Nāgova bandhanaṃ chetvā, viharāmi anāsavo.

    ‘‘ಸ್ವಾಗತಂ ವತ ಮೇ ಆಸಿ, ಬುದ್ಧಸೇಟ್ಠಸ್ಸ ಸನ್ತಿಕೇ।

    ‘‘Svāgataṃ vata me āsi, buddhaseṭṭhassa santike;

    ತಿಸ್ಸೋ ವಿಜ್ಜಾ ಅನುಪ್ಪತ್ತಾ, ಕತಂ ಬುದ್ಧಸ್ಸ ಸಾಸನಂ॥

    Tisso vijjā anuppattā, kataṃ buddhassa sāsanaṃ.

    ‘‘ಪಟಿಸಮ್ಭಿದಾ ಚತಸ್ಸೋ, ವಿಮೋಕ್ಖಾಪಿ ಚ ಅಟ್ಠಿಮೇ।

    ‘‘Paṭisambhidā catasso, vimokkhāpi ca aṭṭhime;

    ಛಳಭಿಞ್ಞಾ ಸಚ್ಛಿಕತಾ, ಕತಂ ಬುದ್ಧಸ್ಸ ಸಾಸನ’’ನ್ತಿ॥

    Chaḷabhiññā sacchikatā, kataṃ buddhassa sāsana’’nti.

    ಏವಂ ಪನ ಛಳಭಿಞ್ಞೋ ಹುತ್ವಾ ಫಲಸುಖೇನ ವೀತಿನಾಮೇನ್ತೋ ಸಾಸನಸ್ಸ ನಿಯ್ಯಾನಿಕಭಾವವಿಭಾವನತ್ಥಂ ಅಞ್ಞಾಬ್ಯಾಕರಣವಸೇನ ‘‘ನಾಹಂ ಭಯಸ್ಸ ಭಾಯಾಮೀ’’ತಿ ಗಾಥಂ ಅಭಾಸಿ।

    Evaṃ pana chaḷabhiñño hutvā phalasukhena vītināmento sāsanassa niyyānikabhāvavibhāvanatthaṃ aññābyākaraṇavasena ‘‘nāhaṃ bhayassa bhāyāmī’’ti gāthaṃ abhāsi.

    ೨೧. ತತ್ಥ ಭಾಯನ್ತಿ ಏತಸ್ಮಾತಿ ಭಯಂ, ಜಾತಿಜರಾದಿ। ಭಯಸ್ಸಾತಿ ನಿಸ್ಸಕ್ಕೇ ಸಾಮಿವಚನಂ, ಭಯತೋ ಭಾಯಿತಬ್ಬನಿಮಿತ್ತಂ ಜಾತಿಜರಾಮರಣಾದಿನಾ ಹೇತುನಾ ನಾಹಂ ಭಾಯಾಮೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ತತ್ಥ ಕಾರಣಮಾಹ ‘‘ಸತ್ಥಾ ನೋ ಅಮತಸ್ಸ ಕೋವಿದೋ’’ತಿ। ಅಮ್ಹಾಕಂ ಸತ್ಥಾ ಅಮತೇ ಕುಸಲೋ ವೇನೇಯ್ಯಾನಂ ಅಮತದಾನೇ ಛೇಕೋ। ಯತ್ಥ ಭಯಂ ನಾವತಿಟ್ಠತೀತಿ ಯಸ್ಮಿಂ ನಿಬ್ಬಾನೇ ಯಥಾವುತ್ತಂ ಭಯಂ ನ ತಿಟ್ಠತಿ ಓಕಾಸಂ ನ ಲಭತಿ। ತೇನಾತಿ ತತೋ ನಿಬ್ಬಾನತೋ। ವಜನ್ತೀತಿ ಅಭಯಟ್ಠಾನಮೇವ ಗಚ್ಛನ್ತಿ। ನಿಬ್ಬಾನಞ್ಹಿ ಅಭಯಟ್ಠಾನಂ ನಾಮ। ಕೇನ ಪನ ವಜನ್ತೀತಿ ಆಹ ‘‘ಮಗ್ಗೇನ ವಜನ್ತಿ ಭಿಕ್ಖವೋ’’ತಿ, ಅಟ್ಠಙ್ಗಿಕೇನ ಅರಿಯಮಗ್ಗೇನ ಸತ್ಥು ಓವಾದಕರಣಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಸಂಸಾರೇ ಭಯಸ್ಸ ಇಕ್ಖನಕಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಯತ್ಥಾತಿ ವಾ ಯಂ ನಿಮಿತ್ತಂ ಯಸ್ಸ ಅರಿಯಮಗ್ಗಸ್ಸ ಅಧಿಗಮಹೇತು ಅತ್ತಾನುವಾದಾದಿಕಂ ಪಞ್ಚವೀಸತಿವಿಧಮ್ಪಿ ಭಯಂ ನಾವತಿಟ್ಠತಿ ಪತಿಟ್ಠಂ ನ ಲಭತಿ, ತೇನ ಅರಿಯೇನ ಮಗ್ಗೇನ ವಜನ್ತಿ ಅಭಯಟ್ಠಾನಂ ಸತ್ಥು ಸಾಸನೇ ಭಿಕ್ಖೂ, ತೇನ ಮಗ್ಗೇನ ಅಹಮ್ಪಿ ಗತೋ, ತಸ್ಮಾ ನಾಹಂ ಭಯಸ್ಸ ಭಾಯಾಮೀತಿ ಥೇರೋ ಅಞ್ಞಂ ಬ್ಯಾಕಾಸಿ।

    21. Tattha bhāyanti etasmāti bhayaṃ, jātijarādi. Bhayassāti nissakke sāmivacanaṃ, bhayato bhāyitabbanimittaṃ jātijarāmaraṇādinā hetunā nāhaṃ bhāyāmīti attho. Tattha kāraṇamāha ‘‘satthā no amatassa kovido’’ti. Amhākaṃ satthā amate kusalo veneyyānaṃ amatadāne cheko. Yattha bhayaṃ nāvatiṭṭhatīti yasmiṃ nibbāne yathāvuttaṃ bhayaṃ na tiṭṭhati okāsaṃ na labhati. Tenāti tato nibbānato. Vajantīti abhayaṭṭhānameva gacchanti. Nibbānañhi abhayaṭṭhānaṃ nāma. Kena pana vajantīti āha ‘‘maggena vajanti bhikkhavo’’ti, aṭṭhaṅgikena ariyamaggena satthu ovādakaraṇā bhikkhū saṃsāre bhayassa ikkhanakāti attho. Yatthāti vā yaṃ nimittaṃ yassa ariyamaggassa adhigamahetu attānuvādādikaṃ pañcavīsatividhampi bhayaṃ nāvatiṭṭhati patiṭṭhaṃ na labhati, tena ariyena maggena vajanti abhayaṭṭhānaṃ satthu sāsane bhikkhū, tena maggena ahampi gato, tasmā nāhaṃ bhayassa bhāyāmīti thero aññaṃ byākāsi.

    ನಿಗ್ರೋಧತ್ಥೇರಗಾಥಾವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।

    Nigrodhattheragāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ • Khuddakanikāya / ಥೇರಗಾಥಾಪಾಳಿ • Theragāthāpāḷi / ೧. ನಿಗ್ರೋಧತ್ಥೇರಗಾಥಾ • 1. Nigrodhattheragāthā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact