Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अपदानपाळि • Apadānapāḷi

    १०. निमित्तब्याकरणियत्थेरअपदानं

    10. Nimittabyākaraṇiyattheraapadānaṃ

    ५९.

    59.

    ‘‘अज्झोगाहेत्वा हिमवं, मन्ते वाचे महं तदा।

    ‘‘Ajjhogāhetvā himavaṃ, mante vāce mahaṃ tadā;

    चतुपञ्‍ञाससहस्सानि, सिस्सा मय्हं उपट्ठहुं॥

    Catupaññāsasahassāni, sissā mayhaṃ upaṭṭhahuṃ.

    ६०.

    60.

    ‘‘अधिता वेदगू सब्बे, छळङ्गे पारमिं गता।

    ‘‘Adhitā vedagū sabbe, chaḷaṅge pāramiṃ gatā;

    सकविज्‍जाहुपत्थद्धा, हिमवन्ते वसन्ति ते॥

    Sakavijjāhupatthaddhā, himavante vasanti te.

    ६१.

    61.

    ‘‘चवित्वा तुसिता काया, देवपुत्तो महायसो।

    ‘‘Cavitvā tusitā kāyā, devaputto mahāyaso;

    उप्पज्‍जि मातुकुच्छिस्मिं, सम्पजानो पतिस्सतो॥

    Uppajji mātukucchismiṃ, sampajāno patissato.

    ६२.

    62.

    ‘‘सम्बुद्धे उपपज्‍जन्ते, दससहस्सि कम्पथ।

    ‘‘Sambuddhe upapajjante, dasasahassi kampatha;

    अन्धा चक्खुं अलभिंसु, उप्पज्‍जन्तम्हि नायके॥

    Andhā cakkhuṃ alabhiṃsu, uppajjantamhi nāyake.

    ६३.

    63.

    ‘‘सब्बाकारं पकम्पित्थ, केवला वसुधा अयं।

    ‘‘Sabbākāraṃ pakampittha, kevalā vasudhā ayaṃ;

    निग्घोससद्दं सुत्वान, उब्बिज्‍जिंसु 1 महाजना॥

    Nigghosasaddaṃ sutvāna, ubbijjiṃsu 2 mahājanā.

    ६४.

    64.

    ‘‘सब्बे जना समागम्म, आगच्छुं मम सन्तिकं।

    ‘‘Sabbe janā samāgamma, āgacchuṃ mama santikaṃ;

    वसुधायं पकम्पित्थ, किं विपाको भविस्सति॥

    Vasudhāyaṃ pakampittha, kiṃ vipāko bhavissati.

    ६५.

    65.

    ‘‘अवचासिं 3 तदा तेसं, मा भेथ 4 नत्थि वो भयं।

    ‘‘Avacāsiṃ 5 tadā tesaṃ, mā bhetha 6 natthi vo bhayaṃ;

    विसट्ठा होथ सब्बेपि, उप्पादोयं सुवत्थिको 7

    Visaṭṭhā hotha sabbepi, uppādoyaṃ suvatthiko 8.

    ६६.

    66.

    ‘‘अट्ठहेतूहि सम्फुस्स 9, वसुधायं पकम्पति।

    ‘‘Aṭṭhahetūhi samphussa 10, vasudhāyaṃ pakampati;

    तथा निमित्ता दिस्सन्ति, ओभासो विपुलो महा॥

    Tathā nimittā dissanti, obhāso vipulo mahā.

    ६७.

    67.

    ‘‘असंसयं बुद्धसेट्ठो, उप्पज्‍जिस्सति चक्खुमा।

    ‘‘Asaṃsayaṃ buddhaseṭṭho, uppajjissati cakkhumā;

    सञ्‍ञापेत्वान जनतं, पञ्‍चसीले कथेसहं॥

    Saññāpetvāna janataṃ, pañcasīle kathesahaṃ.

    ६८.

    68.

    ‘‘सुत्वान पञ्‍च सीलानि, बुद्धुप्पादञ्‍च दुल्‍लभं।

    ‘‘Sutvāna pañca sīlāni, buddhuppādañca dullabhaṃ;

    उब्बेगजाता सुमना, तुट्ठहट्ठा अहंसु ते॥

    Ubbegajātā sumanā, tuṭṭhahaṭṭhā ahaṃsu te.

    ६९.

    69.

    ‘‘द्वेनवुते इतो कप्पे, यं निमित्तं वियाकरिं।

    ‘‘Dvenavute ito kappe, yaṃ nimittaṃ viyākariṃ;

    दुग्गतिं नाभिजानामि, ब्याकरणस्सिदं फलं॥

    Duggatiṃ nābhijānāmi, byākaraṇassidaṃ phalaṃ.

    ७०.

    70.

    ‘‘किलेसा झापिता मय्हं…पे॰… विहरामि अनासवो॥

    ‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… viharāmi anāsavo.

    ७१.

    71.

    ‘‘स्वागतं वत मे आसि…पे॰… कतं बुद्धस्स सासनं॥

    ‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.

    ७२.

    72.

    ‘‘पटिसम्भिदा चतस्सो…पे॰… कतं बुद्धस्स सासनं’’॥

    ‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.

    इत्थं सुदं आयस्मा निमित्तब्याकरणियो थेरो इमा

    Itthaṃ sudaṃ āyasmā nimittabyākaraṇiyo thero imā

    गाथायो अभासित्थाति।

    Gāthāyo abhāsitthāti.

    निमित्तब्याकरणियत्थेरस्सापदानं दसमं।

    Nimittabyākaraṇiyattherassāpadānaṃ dasamaṃ.

    सालकुसुमियवग्गो सत्तचत्तालीसमो।

    Sālakusumiyavaggo sattacattālīsamo.

    तस्सुद्दानं –

    Tassuddānaṃ –

    सालकुसुमियो थेरो, पूजा निब्बापकोपि च।

    Sālakusumiyo thero, pūjā nibbāpakopi ca;

    सेतुदो तालवण्टी च, अवटलबुजप्पदो॥

    Setudo tālavaṇṭī ca, avaṭalabujappado.

    पिलक्खपटिभानी च, वेय्याकरणियो दिजो।

    Pilakkhapaṭibhānī ca, veyyākaraṇiyo dijo;

    द्वेसत्तति च गाथायो, गणितायो विभाविभि॥

    Dvesattati ca gāthāyo, gaṇitāyo vibhāvibhi.







    Footnotes:
    1. विम्हयिंसु (स्या॰ क॰)
    2. vimhayiṃsu (syā. ka.)
    3. विदस्सामि (स्या॰)
    4. मा रोद (क॰), माभायित्थ (स्या॰)
    5. vidassāmi (syā.)
    6. mā roda (ka.), mābhāyittha (syā.)
    7. सुखत्थिको (स्या॰)
    8. sukhatthiko (syā.)
    9. अट्ठहेतूहि सम्फस्स (स्या॰ पी॰), अत्थहेतु निसंसयं (क॰)
    10. aṭṭhahetūhi samphassa (syā. pī.), atthahetu nisaṃsayaṃ (ka.)



    Related texts:



    अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / खुद्दकनिकाय (अट्ठकथा) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / अपदान-अट्ठकथा • Apadāna-aṭṭhakathā / १-६०. सकिंसम्मज्‍जकत्थेरअपदानादिवण्णना • 1-60. Sakiṃsammajjakattheraapadānādivaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact