Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਅਨੁਟੀਕਾ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā |
੧੦. ਦਸਮવਗ੍ਗੋ
10. Dasamavaggo
੧. ਨਿਰੋਧਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ
1. Nirodhakathāvaṇṇanā
੫੭੧-੫੭੨. ਸਕਸਮਯੇ ‘‘ਪੁਰਿਮਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਨਿਰੋਧਾਨਨ੍ਤਰਂ ਪਚ੍ਛਿਮਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ ਇਚ੍ਛਿਤਂ, ਪਰવਾਦੀ ਪਨ ‘‘ਯਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਭવਙ੍ਗਚਿਤ੍ਤਂ, ਤਸ੍ਮਿਂਯੇવ ਖਣੇ ਕਿਰਿਯਮਯਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ વਦਤਿ। ਏવਂ ਸਤਿ ਪੁਰਿਮਪਚ੍ਛਿਮਚਿਤ੍ਤਾਨਂ ਸਹਭਾવੋਪਿ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤੋ ਹੋਤਿ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਭਙ੍ਗਕ੍ਖਣੇਨ ਸਹੇવਾ’’ਤਿ। ਤਥਾ ਚ ਸਤਿ વਿਪਾਕਕਿਰਿਯਕ੍ਖਨ੍ਧਾਨਂ વਿਯ ਕਿਰਿਯવਿਪਾਕਕ੍ਖਨ੍ਧਾਨਂ વਿਪਾਕવਿਪਾਕਕ੍ਖਨ੍ਧਾਨਂ ਕਿਰਿਯਕਿਰਿਯਕ੍ਖਨ੍ਧਾਨਞ੍ਚ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਸਹਭਾવੋ વਤ੍ਤਬ੍ਬੋਤਿ ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਭવਙ੍ਗਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਉਪਪਤ੍ਤਿਭવਭਾવੇਨ ਏਸਿਯਾ ਇਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬਾਤਿ ਉਪਪਤ੍ਤੇਸਿਯਾ વਿਪਾਕਕ੍ਖਨ੍ਧਾ, ਤੇ ਚ ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨ ਭવਙ੍ਗਪਰਿਯਾਯਕਾਤਿ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਉਪਪਤ੍ਤੇਸਿਯਨ੍ਤਿ ਸਙ੍ਖਂ ਗਤਸ੍ਸ ਭવਙ੍ਗਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸਾ’’ਤਿ। ਆਦਿਪਰਿਯੋਸਾਨਮਤ੍ਤਞ੍ਹਿ ਤਸ੍ਸ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਚੁਤਿਚਿਤ੍ਤਂ, ਤਦਾਰਮ੍ਮਣਂ ਭવਙ੍ਗਨ੍ਤ੍વੇવ વੁਚ੍ਚਤੀਤਿ। ਚਕ੍ਖੁવਿਞ੍ਞਾਣਾਦੀਨਂ ਕਿਰਿਯਾવੇਮਜ੍ਝੇ ਪਤਿਤਤ੍ਤਾ ਕਿਰਿਯਾਚਤੁਕ੍ਖਨ੍ਧਗ੍ਗਹਣੇਨ ਗਹਣਂ ਯੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਚਕ੍ਖੁવਿਞ੍ਞਾਣਾਦੀਨਨ੍ਤਿ ਹਿ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਨ ਸੋਤવਿਞ੍ਞਾਣਾਦੀਨਂਯੇવ ਗਹਣਂ, ਅਥ ਖੋ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨਸਨ੍ਤੀਰਣਾਨਮ੍ਪੀਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ।
571-572. Sakasamaye ‘‘purimacittassa nirodhānantaraṃ pacchimacittaṃ uppajjatī’’ti icchitaṃ, paravādī pana ‘‘yasmiṃ khaṇe bhavaṅgacittaṃ, tasmiṃyeva khaṇe kiriyamayacittaṃ uppajjatī’’ti vadati. Evaṃ sati purimapacchimacittānaṃ sahabhāvopi anuññāto hoti. Tenāha ‘‘bhaṅgakkhaṇena sahevā’’ti. Tathā ca sati vipākakiriyakkhandhānaṃ viya kiriyavipākakkhandhānaṃ vipākavipākakkhandhānaṃ kiriyakiriyakkhandhānañca vuttanayena sahabhāvo vattabboti imamatthaṃ dassento ‘‘bhavaṅgacittassā’’tiādimāha. Tattha upapattibhavabhāvena esiyā icchitabbāti upapattesiyā vipākakkhandhā, te ca yebhuyyena bhavaṅgapariyāyakāti aṭṭhakathāyaṃ vuttaṃ ‘‘upapattesiyanti saṅkhaṃ gatassa bhavaṅgacittassā’’ti. Ādipariyosānamattañhi tassa paṭisandhicuticittaṃ, tadārammaṇaṃ bhavaṅgantveva vuccatīti. Cakkhuviññāṇādīnaṃ kiriyāvemajjhe patitattā kiriyācatukkhandhaggahaṇena gahaṇaṃ yuttanti vuttaṃ. Cakkhuviññāṇādīnanti hi ādi-saddena na sotaviññāṇādīnaṃyeva gahaṇaṃ, atha kho sampaṭicchanasantīraṇānampīti daṭṭhabbaṃ.
ਨਿਰੋਧਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Nirodhakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ • Abhidhammapiṭaka / ਕਥਾવਤ੍ਥੁਪਾਲ਼ਿ • Kathāvatthupāḷi / (੯੫) ੧. ਨਿਰੋਧਕਥਾ • (95) 1. Nirodhakathā
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ੧. ਨਿਰੋਧਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • 1. Nirodhakathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਮੂਲਟੀਕਾ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ੧. ਨਿਰੋਧਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • 1. Nirodhakathāvaṇṇanā