| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / படிஸம்பி⁴தா³மக்³க³பாளி • Paṭisambhidāmaggapāḷi |
34. நிரோத⁴ஸமாபத்திஞாணனித்³தே³ஸோ
34. Nirodhasamāpattiñāṇaniddeso
83. கத²ங் த்³வீஹி ப³லேஹி ஸமன்னாக³தத்தா தயோ ச ஸங்கா²ரானங் படிப்பஸ்ஸத்³தி⁴யா ஸோளஸஹி ஞாணசரியாஹி நவஹி ஸமாதி⁴சரியாஹி வஸிபா⁴வதா பஞ்ஞா நிரோத⁴ஸமாபத்தியா ஞாணங்?
83. Kathaṃ dvīhi balehi samannāgatattā tayo ca saṅkhārānaṃ paṭippassaddhiyā soḷasahi ñāṇacariyāhi navahi samādhicariyāhi vasibhāvatā paññā nirodhasamāpattiyā ñāṇaṃ?
த்³வீஹி ப³லேஹீதி த்³வே ப³லானி – ஸமத²ப³லங், விபஸ்ஸனாப³லங். கதமங் ஸமத²ப³லங்? நெக்க²ம்மவஸேன சித்தஸ்ஸேகக்³க³தா அவிக்கே²போ ஸமத²ப³லங். அப்³யாபாத³வஸேன சித்தஸ்ஸேகக்³க³தா அவிக்கே²போ ஸமத²ப³லங். ஆலோகஸஞ்ஞாவஸேன சித்தஸ்ஸேகக்³க³தா அவிக்கே²போ ஸமத²ப³லங். அவிக்கே²பவஸேன சித்தஸ்ஸேகக்³க³தா அவிக்கே²போ ஸமத²ப³லங்…பே॰… படினிஸ்ஸக்³கா³னுபஸ்ஸீ அஸ்ஸாஸவஸேன சித்தஸ்ஸேகக்³க³தா அவிக்கே²போ ஸமத²ப³லங். படினிஸ்ஸக்³கா³னுபஸ்ஸீ பஸ்ஸாஸவஸேன சித்தஸ்ஸேகக்³க³தா அவிக்கே²போ ஸமத²ப³லங்.
Dvīhibalehīti dve balāni – samathabalaṃ, vipassanābalaṃ. Katamaṃ samathabalaṃ? Nekkhammavasena cittassekaggatā avikkhepo samathabalaṃ. Abyāpādavasena cittassekaggatā avikkhepo samathabalaṃ. Ālokasaññāvasena cittassekaggatā avikkhepo samathabalaṃ. Avikkhepavasena cittassekaggatā avikkhepo samathabalaṃ…pe… paṭinissaggānupassī assāsavasena cittassekaggatā avikkhepo samathabalaṃ. Paṭinissaggānupassī passāsavasena cittassekaggatā avikkhepo samathabalaṃ.
ஸமத²ப³லந்தி கேனட்டே²ன ஸமத²ப³லங்? பட²மேன ஜா²னேன நீவரணே ந கம்பதீதி – ஸமத²ப³லங். து³தியேன ஜா²னேன விதக்கவிசாரே ந கம்பதீதி – ஸமத²ப³லங். ததியேன ஜா²னேன பீதியா ந கம்பதீதி – ஸமத²ப³லங். சதுத்தே²ன ஜா²னேன ஸுக²து³க்கே² ந கம்பதீதி – ஸமத²ப³லங். ஆகாஸானஞ்சாயதனஸமாபத்தியா ரூபஸஞ்ஞாய படிக⁴ஸஞ்ஞாய நானத்தஸஞ்ஞாய ந கம்பதீதி – ஸமத²ப³லங். விஞ்ஞாணஞ்சாயதனஸமாபத்தியா ஆகாஸானஞ்சாயதனஸஞ்ஞாய ந கம்பதீதி – ஸமத²ப³லங். ஆகிஞ்சஞ்ஞாயதனஸமாபத்தியா விஞ்ஞாணஞ்சாயதனஸஞ்ஞாய ந கம்பதீதி – ஸமத²ப³லங். நேவஸஞ்ஞானாஸஞ்ஞாயதனஸமாபத்தியா ஆகிஞ்சஞ்ஞாயதனஸஞ்ஞாய ந கம்பதீதி – ஸமத²ப³லங். உத்³த⁴ச்சே ச உத்³த⁴ச்சஸஹக³தகிலேஸே ச க²ந்தே⁴ ச ந கம்பதி ந சலதி ந வேத⁴தீதி – ஸமத²ப³லங். இத³ங் ஸமத²ப³லங்.
Samathabalanti kenaṭṭhena samathabalaṃ? Paṭhamena jhānena nīvaraṇe na kampatīti – samathabalaṃ. Dutiyena jhānena vitakkavicāre na kampatīti – samathabalaṃ. Tatiyena jhānena pītiyā na kampatīti – samathabalaṃ. Catutthena jhānena sukhadukkhe na kampatīti – samathabalaṃ. Ākāsānañcāyatanasamāpattiyā rūpasaññāya paṭighasaññāya nānattasaññāya na kampatīti – samathabalaṃ. Viññāṇañcāyatanasamāpattiyā ākāsānañcāyatanasaññāya na kampatīti – samathabalaṃ. Ākiñcaññāyatanasamāpattiyā viññāṇañcāyatanasaññāya na kampatīti – samathabalaṃ. Nevasaññānāsaññāyatanasamāpattiyā ākiñcaññāyatanasaññāya na kampatīti – samathabalaṃ. Uddhacce ca uddhaccasahagatakilese ca khandhe ca na kampati na calati na vedhatīti – samathabalaṃ. Idaṃ samathabalaṃ.
கதமங் விபஸ்ஸனாப³லங்? அனிச்சானுபஸ்ஸனா விபஸ்ஸனாப³லங். து³க்கா²னுபஸ்ஸனா விபஸ்ஸனாப³லங். அனத்தானுபஸ்ஸனா விபஸ்ஸனாப³லங். நிப்³பி³தா³னுபஸ்ஸனா விபஸ்ஸனாப³லங். விராகா³னுபஸ்ஸனா விபஸ்ஸனாப³லங் . நிரோதா⁴னுபஸ்ஸனா விபஸ்ஸனாப³லங். படினிஸ்ஸக்³கா³னுபஸ்ஸனா விபஸ்ஸனாப³லங். ரூபே அனிச்சானுபஸ்ஸனா விபஸ்ஸனாப³லங் …பே॰… ரூபே படினிஸ்ஸக்³கா³னுபஸ்ஸனா விபஸ்ஸனாப³லங். வேத³னாய…பே॰… ஸஞ்ஞாய… ஸங்கா²ரேஸு… விஞ்ஞாணே… சக்கு²ஸ்மிங்…பே॰… ஜராமரணே அனிச்சானுபஸ்ஸனா விபஸ்ஸனாப³லங்…பே॰… ஜராமரணே படினிஸ்ஸக்³கா³னுபஸ்ஸனா விபஸ்ஸனாப³லங்.
Katamaṃ vipassanābalaṃ? Aniccānupassanā vipassanābalaṃ. Dukkhānupassanā vipassanābalaṃ. Anattānupassanā vipassanābalaṃ. Nibbidānupassanā vipassanābalaṃ. Virāgānupassanā vipassanābalaṃ . Nirodhānupassanā vipassanābalaṃ. Paṭinissaggānupassanā vipassanābalaṃ. Rūpe aniccānupassanā vipassanābalaṃ …pe… rūpe paṭinissaggānupassanā vipassanābalaṃ. Vedanāya…pe… saññāya… saṅkhāresu… viññāṇe… cakkhusmiṃ…pe… jarāmaraṇe aniccānupassanā vipassanābalaṃ…pe… jarāmaraṇe paṭinissaggānupassanā vipassanābalaṃ.
விபஸ்ஸனாப³லந்தி கேனட்டே²ன விபஸ்ஸனாப³லங்? அனிச்சானுபஸ்ஸனாய நிச்சஸஞ்ஞாய ந கம்பதீதி – விபஸ்ஸனாப³லங். து³க்கா²னுபஸ்ஸனாய ஸுக²ஸஞ்ஞாய ந கம்பதீதி – விபஸ்ஸனாப³லங். அனத்தானுபஸ்ஸனாய அத்தஸஞ்ஞாய ந கம்பதீதி – விபஸ்ஸனாப³லங். நிப்³பி³தா³னுபஸ்ஸனாய நந்தி³யா ந கம்பதீதி – விபஸ்ஸனாப³லங். விராகா³னுபஸ்ஸனாய ராகே³ ந கம்பதீதி – விபஸ்ஸனாப³லங். நிரோதா⁴னுபஸ்ஸனாய ஸமுத³யே ந கம்பதீதி – விபஸ்ஸனாப³லங். படினிஸ்ஸக்³கா³னுபஸ்ஸனாய ஆதா³னே ந கம்பதீதி – விபஸ்ஸனாப³லங். அவிஜ்ஜாய ச அவிஜ்ஜா ஸஹக³தகிலேஸே ச க²ந்தே⁴ ச ந கம்பதி ந சலதி ந வேத⁴தீதி – விபஸ்ஸனாப³லங். இத³ங் விபஸ்ஸனாப³லங்.
Vipassanābalanti kenaṭṭhena vipassanābalaṃ? Aniccānupassanāya niccasaññāya na kampatīti – vipassanābalaṃ. Dukkhānupassanāya sukhasaññāya na kampatīti – vipassanābalaṃ. Anattānupassanāya attasaññāya na kampatīti – vipassanābalaṃ. Nibbidānupassanāya nandiyā na kampatīti – vipassanābalaṃ. Virāgānupassanāya rāge na kampatīti – vipassanābalaṃ. Nirodhānupassanāya samudaye na kampatīti – vipassanābalaṃ. Paṭinissaggānupassanāya ādāne na kampatīti – vipassanābalaṃ. Avijjāya ca avijjā sahagatakilese ca khandhe ca na kampati na calati na vedhatīti – vipassanābalaṃ. Idaṃ vipassanābalaṃ.
தயோ ச ஸங்கா²ரானங் படிப்பஸ்ஸத்³தி⁴யாதி கதமேஸங் திண்ணன்னங் ஸங்கா²ரானங் படிப்பஸ்ஸத்³தி⁴யா? து³தியங் ஜா²னங் ஸமாபன்னஸ்ஸ விதக்கவிசாரா வசீஸங்கா²ரா படிப்பஸ்ஸத்³தா⁴ ஹொந்தி. சதுத்த²ங் ஜா²னங் ஸமாபன்னஸ்ஸ அஸ்ஸாஸபஸ்ஸாஸா காயஸங்கா²ரா படிப்பஸ்ஸத்³தா⁴ ஹொந்தி. ஸஞ்ஞாவேத³யிதனிரோத⁴ங் ஸமாபன்னஸ்ஸ ஸஞ்ஞா ச வேத³னா ச சித்தஸங்கா²ரா படிப்பஸ்ஸத்³தா⁴ ஹொந்தி. இமேஸங் திண்ணன்னங் ஸங்கா²ரானங் படிப்பஸ்ஸத்³தி⁴யா .
Tayo ca saṅkhārānaṃ paṭippassaddhiyāti katamesaṃ tiṇṇannaṃ saṅkhārānaṃ paṭippassaddhiyā? Dutiyaṃ jhānaṃ samāpannassa vitakkavicārā vacīsaṅkhārā paṭippassaddhā honti. Catutthaṃ jhānaṃ samāpannassa assāsapassāsā kāyasaṅkhārā paṭippassaddhā honti. Saññāvedayitanirodhaṃ samāpannassa saññā ca vedanā ca cittasaṅkhārā paṭippassaddhā honti. Imesaṃ tiṇṇannaṃ saṅkhārānaṃ paṭippassaddhiyā .
84. ஸோளஸஹி ஞாணசரியாஹீதி கதமாஹி ஸோளஸஹி ஞாணசரியாஹி? அனிச்சானுபஸ்ஸனா ஞாணசரியா, து³க்கா²னுபஸ்ஸனா ஞாணசரியா, அனத்தானுபஸ்ஸனா ஞாணசரியா, நிப்³பி³தா³னுபஸ்ஸனா ஞாணசரியா, விராகா³னுபஸ்ஸனா ஞாணசரியா, நிரோதா⁴னுபஸ்ஸனா ஞாணசரியா, படினிஸ்ஸக்³கா³னுபஸ்ஸனா ஞாணசரியா, விவட்டனானுபஸ்ஸனா ஞாணசரியா, ஸோதாபத்திமக்³கோ³ ஞாணசரியா, ஸோதாபத்திப²லஸமாபத்தி ஞாணசரியா, ஸகதா³கா³மிமக்³கோ³ ஞாணசரியா, ஸகதா³கா³மிப²லஸமாபத்தி ஞாணசரியா, அனாகா³மிமக்³கோ³ ஞாணசரியா, அனாகா³மிப²லஸமாபத்தி ஞாணசரியா, அரஹத்தமக்³கோ³ ஞாணசரியா, அரஹத்தப²லஸமாபத்தி ஞாணசரியா – இமாஹி ஸோளஸஹி ஞாணசரியாஹி.
84.Soḷasahi ñāṇacariyāhīti katamāhi soḷasahi ñāṇacariyāhi? Aniccānupassanā ñāṇacariyā, dukkhānupassanā ñāṇacariyā, anattānupassanā ñāṇacariyā, nibbidānupassanā ñāṇacariyā, virāgānupassanā ñāṇacariyā, nirodhānupassanā ñāṇacariyā, paṭinissaggānupassanā ñāṇacariyā, vivaṭṭanānupassanā ñāṇacariyā, sotāpattimaggo ñāṇacariyā, sotāpattiphalasamāpatti ñāṇacariyā, sakadāgāmimaggo ñāṇacariyā, sakadāgāmiphalasamāpatti ñāṇacariyā, anāgāmimaggo ñāṇacariyā, anāgāmiphalasamāpatti ñāṇacariyā, arahattamaggo ñāṇacariyā, arahattaphalasamāpatti ñāṇacariyā – imāhi soḷasahi ñāṇacariyāhi.
85. நவஹி ஸமாதி⁴சரியாஹீதி கதமாஹி நவஹி ஸமாதி⁴சரியாஹி? பட²மங் ஜா²னங் ஸமாதி⁴சரியா, து³தியங் ஜா²னங் ஸமாதி⁴சரியா, ததியங் ஜா²னங் ஸமாதி⁴சரியா, சதுத்த²ங் ஜா²னங் ஸமாதி⁴சரியா, ஆகாஸானஞ்சாயதனஸமாபத்தி…பே॰… விஞ்ஞாணஞ்சாயதனஸமாபத்தி… ஆகிஞ்சஞ்ஞாயதனஸமாபத்தி… நேவஸஞ்ஞானாஸஞ்ஞாயதனஸமாபத்தி ஸமாதி⁴சரியா. பட²மங் ஜா²னங் படிலாப⁴த்தா²ய விதக்கோ ச விசாரோ ச பீதி ச ஸுக²ஞ்ச சித்தேகக்³க³தா ச…பே॰… நேவஸஞ்ஞானாஸஞ்ஞாயதனஸமாபத்திங் படிலாப⁴த்தா²ய விதக்கோ ச விசாரோ ச பீதி ச ஸுக²ஞ்ச சித்தேகக்³க³தா ச – இமாஹி நவஹி ஸமாதி⁴சரியாஹி.
85.Navahi samādhicariyāhīti katamāhi navahi samādhicariyāhi? Paṭhamaṃ jhānaṃ samādhicariyā, dutiyaṃ jhānaṃ samādhicariyā, tatiyaṃ jhānaṃ samādhicariyā, catutthaṃ jhānaṃ samādhicariyā, ākāsānañcāyatanasamāpatti…pe… viññāṇañcāyatanasamāpatti… ākiñcaññāyatanasamāpatti… nevasaññānāsaññāyatanasamāpatti samādhicariyā. Paṭhamaṃ jhānaṃ paṭilābhatthāya vitakko ca vicāro ca pīti ca sukhañca cittekaggatā ca…pe… nevasaññānāsaññāyatanasamāpattiṃ paṭilābhatthāya vitakko ca vicāro ca pīti ca sukhañca cittekaggatā ca – imāhi navahi samādhicariyāhi.
வஸீதி பஞ்ச வஸியோ. ஆவஜ்ஜனவஸீ, ஸமாபஜ்ஜனவஸீ, அதி⁴ட்டா²னவஸீ , வுட்டா²னவஸீ, பச்சவெக்க²ணாவஸீ. பட²மங் ஜா²னங் யத்தி²ச்ச²கங் யதி³ச்ச²கங் யாவதிச்ச²கங் ஆவஜ்ஜதி; ஆவஜ்ஜனாய த³ந்தா⁴யிதத்தங் நத்தீ²தி – ஆவஜ்ஜனவஸீ. பட²மங் ஜா²னங் யத்தி²ச்ச²கங் யதி³ச்ச²கங் யாவதிச்ச²கங் ஸமாபஜ்ஜதி; ஸமாபஜ்ஜனாய த³ந்தா⁴யிதத்தங் நத்தீ²தி – ஸமாபஜ்ஜனவஸீ. பட²மங் ஜா²னங் யத்தி²ச்ச²கங் யதி³ச்ச²கங் யாவதிச்ச²கங் அதி⁴ட்டா²தி ; அதி⁴ட்டா²னே த³ந்தா⁴யிதத்தங் நத்தீ²தி – அதி⁴ட்டா²னவஸீ. பட²மங் ஜா²னங் யத்தி²ச்ச²கங் யதி³ச்ச²கங் யாவதிச்ச²கங் வுட்டா²தி; வுட்டா²னே த³ந்தா⁴யிதத்தங் நத்தீ²தி – வுட்டா²னவஸீ. பட²மங் ஜா²னங் யத்தி²ச்ச²கங் யதி³ச்ச²கங் யாவதிச்ச²கங் பச்சவெக்க²தி; பச்சவெக்க²ணாய த³ந்தா⁴யிதத்தங் நத்தீ²தி – பச்சவெக்க²ணாவஸீ.
Vasīti pañca vasiyo. Āvajjanavasī, samāpajjanavasī, adhiṭṭhānavasī , vuṭṭhānavasī, paccavekkhaṇāvasī. Paṭhamaṃ jhānaṃ yatthicchakaṃ yadicchakaṃ yāvaticchakaṃ āvajjati; āvajjanāya dandhāyitattaṃ natthīti – āvajjanavasī. Paṭhamaṃ jhānaṃ yatthicchakaṃ yadicchakaṃ yāvaticchakaṃ samāpajjati; samāpajjanāya dandhāyitattaṃ natthīti – samāpajjanavasī. Paṭhamaṃ jhānaṃ yatthicchakaṃ yadicchakaṃ yāvaticchakaṃ adhiṭṭhāti ; adhiṭṭhāne dandhāyitattaṃ natthīti – adhiṭṭhānavasī. Paṭhamaṃ jhānaṃ yatthicchakaṃ yadicchakaṃ yāvaticchakaṃ vuṭṭhāti; vuṭṭhāne dandhāyitattaṃ natthīti – vuṭṭhānavasī. Paṭhamaṃ jhānaṃ yatthicchakaṃ yadicchakaṃ yāvaticchakaṃ paccavekkhati; paccavekkhaṇāya dandhāyitattaṃ natthīti – paccavekkhaṇāvasī.
து³தியங் ஜா²னங்…பே॰… நேவஸஞ்ஞானாஸஞ்ஞாயதனஸமாபத்திங் யத்தி²ச்ச²கங் யதி³ச்ச²கங் யாவதிச்ச²கங் ஆவஜ்ஜதி; ஆவஜ்ஜனாய த³ந்தா⁴யிதத்தங் நத்தீ²தி – ஆவஜ்ஜனவஸீ. நேவஸஞ்ஞானாஸஞ்ஞாயதனஸமாபத்திங் யத்தி²ச்ச²கங் யதி³ச்ச²கங் யாவதிச்ச²கங் ஸமாபஜ்ஜதி…பே॰… அதி⁴ட்டா²தி… வுட்டா²தி… பச்சவெக்க²தி; பச்சவெக்க²ணாய த³ந்தா⁴யிதத்தங் நத்தீ²தி – பச்சவெக்க²ணாவஸீ. இமா பஞ்ச வஸியோ. தங் ஞாதட்டே²ன ஞாணங், பஜானநட்டே²ன பஞ்ஞா. தேன வுச்சதி – ‘‘த்³வீஹி ப³லேஹி ஸமன்னாக³தத்தா தயோ ச ஸங்கா²ரானங் படிபஸ்ஸத்³தி⁴யா ஸோளஸஹி ஞாணசரியாஹி நவஹி ஸமாதி⁴சரியாஹி வஸீபா⁴வதா பஞ்ஞா நிரோத⁴ஸமாபத்தியா ஞாணங்’’.
Dutiyaṃ jhānaṃ…pe… nevasaññānāsaññāyatanasamāpattiṃ yatthicchakaṃ yadicchakaṃ yāvaticchakaṃ āvajjati; āvajjanāya dandhāyitattaṃ natthīti – āvajjanavasī. Nevasaññānāsaññāyatanasamāpattiṃ yatthicchakaṃ yadicchakaṃ yāvaticchakaṃ samāpajjati…pe… adhiṭṭhāti… vuṭṭhāti… paccavekkhati; paccavekkhaṇāya dandhāyitattaṃ natthīti – paccavekkhaṇāvasī. Imā pañca vasiyo. Taṃ ñātaṭṭhena ñāṇaṃ, pajānanaṭṭhena paññā. Tena vuccati – ‘‘dvīhi balehi samannāgatattā tayo ca saṅkhārānaṃ paṭipassaddhiyā soḷasahi ñāṇacariyāhi navahi samādhicariyāhi vasībhāvatā paññā nirodhasamāpattiyā ñāṇaṃ’’.
நிரோத⁴ஸமாபத்திஞாணனித்³தே³ஸோ சதுத்திங்ஸதிமோ.
Nirodhasamāpattiñāṇaniddeso catuttiṃsatimo.
Related texts:
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / ஸுத்தபிடக (அட்ட²கதா²) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / கு²த்³த³கனிகாய (அட்ட²கதா²) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / படிஸம்பி⁴தா³மக்³க³-அட்ட²கதா² • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā / 34. நிரோத⁴ஸமாபத்திஞாணனித்³தே³ஸவண்ணனா • 34. Nirodhasamāpattiñāṇaniddesavaṇṇanā
