| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ • Mahāvibhaṅga |
੫. ਨਿਸੀਦਨਸਨ੍ਥਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ
5. Nisīdanasanthatasikkhāpadaṃ
੫੬੫. ਤੇਨ ਸਮਯੇਨ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਗવਾ ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ વਿਹਰਤਿ ਜੇਤવਨੇ ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕਸ੍ਸ ਆਰਾਮੇ। ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਇਚ੍ਛਾਮਹਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਤੇਮਾਸਂ ਪਟਿਸਲ੍ਲੀਯਿਤੁਂ। ਨਮ੍ਹਿ ਕੇਨਚਿ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤਬ੍ਬੋ, ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਏਕੇਨ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਨੀਹਾਰਕੇਨਾ’’ਤਿ। ‘‘ਏવਂ, ਭਨ੍ਤੇ,’’ਤਿ ਖੋ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਭਗવਤੋ ਪਟਿਸ੍ਸੁਣਿਤ੍વਾ ਨਾਸ੍ਸੁਧ ਕੋਚਿ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਤਿ, ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਏਕੇਨ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਨੀਹਾਰਕੇਨ। ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਸਾવਤ੍ਥਿਯਾ ਸਙ੍ਘੇਨ ਕਤਿਕਾ ਕਤਾ ਹੋਤਿ – ‘‘ਇਚ੍ਛਤਾવੁਸੋ, ਭਗવਾ ਤੇਮਾਸਂ ਪਟਿਸਲ੍ਲੀਯਿਤੁਂ। ਨ ਭਗવਾ ਕੇਨਚਿ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤਬ੍ਬੋ , ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਏਕੇਨ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਨੀਹਾਰਕੇਨ। ਯੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਤਿ ਸੋ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ ਦੇਸਾਪੇਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਉਪਸੇਨੋ વਙ੍ਗਨ੍ਤਪੁਤ੍ਤੋ, ਸਪਰਿਸੋ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ। ਆਚਿਣ੍ਣਂ ਖੋ ਪਨੇਤਂ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਭਗવਨ੍ਤਾਨਂ ਆਗਨ੍ਤੁਕੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਟਿਸਮ੍ਮੋਦਿਤੁਂ। ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਉਪਸੇਨਂ વਙ੍ਗਨ੍ਤਪੁਤ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਕਚ੍ਚਿ વੋ, ਉਪਸੇਨ, ਖਮਨੀਯਂ ਕਚ੍ਚਿ ਯਾਪਨੀਯਂ, ਕਚ੍ਚਿਤ੍ਥ ਅਪ੍ਪਕਿਲਮਥੇਨ ਅਦ੍ਧਾਨਂ ਆਗਤਾ’’ਤਿ? ‘‘ਖਮਨੀਯਂ , ਭਗવਾ, ਯਾਪਨੀਯਂ, ਭਗવਾ। ਅਪ੍ਪਕਿਲਮਥੇਨ ਚ ਮਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਦ੍ਧਾਨਂ ਆਗਤਾ’’ਤਿ।
565. Tena samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Atha kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘icchāmahaṃ, bhikkhave, temāsaṃ paṭisallīyituṃ. Namhi kenaci upasaṅkamitabbo, aññatra ekena piṇḍapātanīhārakenā’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante,’’ti kho te bhikkhū bhagavato paṭissuṇitvā nāssudha koci bhagavantaṃ upasaṅkamati, aññatra ekena piṇḍapātanīhārakena. Tena kho pana samayena sāvatthiyā saṅghena katikā katā hoti – ‘‘icchatāvuso, bhagavā temāsaṃ paṭisallīyituṃ. Na bhagavā kenaci upasaṅkamitabbo , aññatra ekena piṇḍapātanīhārakena. Yo bhagavantaṃ upasaṅkamati so pācittiyaṃ desāpetabbo’’ti. Atha kho āyasmā upaseno vaṅgantaputto, sapariso yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Āciṇṇaṃ kho panetaṃ buddhānaṃ bhagavantānaṃ āgantukehi bhikkhūhi saddhiṃ paṭisammodituṃ. Atha kho bhagavā āyasmantaṃ upasenaṃ vaṅgantaputtaṃ etadavoca – ‘‘kacci vo, upasena, khamanīyaṃ kacci yāpanīyaṃ, kaccittha appakilamathena addhānaṃ āgatā’’ti? ‘‘Khamanīyaṃ , bhagavā, yāpanīyaṃ, bhagavā. Appakilamathena ca mayaṃ, bhante, addhānaṃ āgatā’’ti.
ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਉਪਸੇਨਸ੍ਸ વਙ੍ਗਨ੍ਤਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸਦ੍ਧਿવਿਹਾਰਿਕੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਭਗવਤੋ ਅવਿਦੂਰੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਮਨਾਪਾਨਿ ਤੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਪਂਸੁਕੂਲਾਨੀ’’ਤਿ? ‘‘ਨ ਖੋ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਮਨਾਪਾਨਿ ਪਂਸੁਕੂਲਾਨੀ’’ਤਿ। ‘‘ਕਿਸ੍ਸ ਪਨ ਤ੍વਂ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਪਂਸੁਕੂਲਿਕੋ’’ਤਿ? ‘‘ਉਪਜ੍ਝਾਯੋ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਪਂਸੁਕੂਲਿਕੋ। ਏવਂ ਅਹਮ੍ਪਿ ਪਂਸੁਕੂਲਿਕੋ’’ਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਉਪਸੇਨਂ વਙ੍ਗਨ੍ਤਪੁਤ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਪਾਸਾਦਿਕਾ ਖੋ ਤ੍ਯਾਯਂ, ਉਪਸੇਨ, ਪਰਿਸਾ। ਕਥਂ ਤ੍વਂ, ਉਪਸੇਨ, ਪਰਿਸਂ વਿਨੇਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਯੋ ਮਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਉਪਸਮ੍ਪਦਂ ਯਾਚਤਿ ਤਮਹਂ 1 ਏવਂ વਦਾਮਿ – ‘ਅਹਂ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਆਰਞ੍ਞਿਕੋ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਿਕੋ ਪਂਸੁਕੂਲਿਕੋ। ਸਚੇ ਤ੍વਮ੍ਪਿ ਆਰਞ੍ਞਿਕੋ ਭવਿਸ੍ਸਸਿ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਿਕੋ ਪਂਸੁਕੂਲਿਕੋ, ਏવਾਹਂ ਤਂ ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ। ਸਚੇ ਮੇ ਪਟਿਸ੍ਸੁਣਾਤਿ ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਮਿ, ਨੋ ਚੇ ਮੇ ਪਟਿਸ੍ਸੁਣਾਤਿ ਨ ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਮਿ। ਯੋ ਮਂ ਨਿਸ੍ਸਯਂ ਯਾਚਤਿ ਤਮਹਂ 2 ਏવਂ વਦਾਮਿ – ‘ਅਹਂ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਆਰਞ੍ਞਿਕੋ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਿਕੋ ਪਂਸੁਕੂਲਿਕੋ। ਸਚੇ ਤ੍વਮ੍ਪਿ ਆਰਞ੍ਞਿਕੋ ਭવਿਸ੍ਸਸਿ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਿਕੋ ਪਂਸੁਕੂਲਿਕੋ, ਏવਾਹਂ ਤੇ ਨਿਸ੍ਸਯਂ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ। ਸਚੇ ਮੇ ਪਟਿਸ੍ਸੁਣਾਤਿ ਨਿਸ੍ਸਯਂ ਦੇਮਿ, ਨੋ ਚੇ ਮੇ ਪਟਿਸ੍ਸੁਣਾਤਿ ਨ ਨਿਸ੍ਸਯਂ ਦੇਮਿ। ਏવਂ ਖੋ ਅਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਪਰਿਸਂ વਿਨੇਮੀ’’ਤਿ।
Tena kho pana samayena āyasmato upasenassa vaṅgantaputtassa saddhivihāriko bhikkhu bhagavato avidūre nisinno hoti. Atha kho bhagavā taṃ bhikkhuṃ etadavoca – ‘‘manāpāni te, bhikkhu, paṃsukūlānī’’ti? ‘‘Na kho me, bhante, manāpāni paṃsukūlānī’’ti. ‘‘Kissa pana tvaṃ, bhikkhu, paṃsukūliko’’ti? ‘‘Upajjhāyo me, bhante, paṃsukūliko. Evaṃ ahampi paṃsukūliko’’ti. Atha kho bhagavā āyasmantaṃ upasenaṃ vaṅgantaputtaṃ etadavoca – ‘‘pāsādikā kho tyāyaṃ, upasena, parisā. Kathaṃ tvaṃ, upasena, parisaṃ vinesī’’ti? ‘‘Yo maṃ, bhante, upasampadaṃ yācati tamahaṃ 3 evaṃ vadāmi – ‘ahaṃ kho, āvuso, āraññiko piṇḍapātiko paṃsukūliko. Sace tvampi āraññiko bhavissasi piṇḍapātiko paṃsukūliko, evāhaṃ taṃ upasampādessāmī’ti. Sace me paṭissuṇāti upasampādemi, no ce me paṭissuṇāti na upasampādemi. Yo maṃ nissayaṃ yācati tamahaṃ 4 evaṃ vadāmi – ‘ahaṃ kho, āvuso, āraññiko piṇḍapātiko paṃsukūliko. Sace tvampi āraññiko bhavissasi piṇḍapātiko paṃsukūliko, evāhaṃ te nissayaṃ dassāmī’ti. Sace me paṭissuṇāti nissayaṃ demi, no ce me paṭissuṇāti na nissayaṃ demi. Evaṃ kho ahaṃ, bhante, parisaṃ vinemī’’ti.
‘‘ਸਾਧੁ ਸਾਧੁ, ਉਪਸੇਨ। ਸਾਧੁ ਖੋ ਤ੍વਂ, ਉਪਸੇਨ, ਪਰਿਸਂ વਿਨੇਸਿ । ਜਾਨਾਸਿ ਪਨ ਤ੍વਂ, ਉਪਸੇਨ, ਸਾવਤ੍ਥਿਯਾ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਕਤਿਕ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਨ ਖੋ ਅਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਜਾਨਾਮਿ ਸਾવਤ੍ਥਿਯਾ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਕਤਿਕ’’ਨ੍ਤਿ। ‘‘ਸਾવਤ੍ਥਿਯਾ ਖੋ, ਉਪਸੇਨ, ਸਙ੍ਘੇਨ ਕਤਿਕਾ ਕਤਾ – ‘ਇਚ੍ਛਤਾવੁਸੋ, ਭਗવਾ ਤੇਮਾਸਂ ਪਟਿਸਲ੍ਲੀਯਿਤੁਂ। ਨ ਭਗવਾ ਕੇਨਚਿ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤਬ੍ਬੋ, ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਏਕੇਨ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਨੀਹਾਰਕੇਨ। ਯੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਤਿ ਸੋ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ ਦੇਸਾਪੇਤਬ੍ਬੋ’ਤਿ। ‘‘ਪਞ੍ਞਾਯਿਸ੍ਸਤਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਾવਤ੍ਥਿਯਾ ਸਙ੍ਘੋ ਸਕਾਯ ਕਤਿਕਾਯ, ਨ ਮਯਂ ਅਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਪਞ੍ਞਪੇਸ੍ਸਾਮ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ વਾ ਨ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਸ੍ਸਾਮ, ਯਥਾਪਞ੍ਞਤ੍ਤੇਸੁ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਸੁ ਸਮਾਦਾਯ વਤ੍ਤਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ। ‘‘ਸਾਧੁ ਸਾਧੁ, ਉਪਸੇਨ, ਅਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਨ ਪਞ੍ਞਪੇਤਬ੍ਬਂ, ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ વਾ ਨ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤਬ੍ਬਂ, ਯਥਾਪਞ੍ਞਤ੍ਤੇਸੁ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਸੁ ਸਮਾਦਾਯ વਤ੍ਤਿਤਬ੍ਬਂ। ਅਨੁਜਾਨਾਮਿ, ਉਪਸੇਨ, ਯੇ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਰਞ੍ਞਿਕਾ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਿਕਾ ਪਂਸੁਕੂਲਿਕਾ ਯਥਾਸੁਖਂ ਮਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਉਪਸਙ੍ਕਮਨ੍ਤੂ’’ਤਿ।
‘‘Sādhu sādhu, upasena. Sādhu kho tvaṃ, upasena, parisaṃ vinesi . Jānāsi pana tvaṃ, upasena, sāvatthiyā saṅghassa katika’’nti? ‘‘Na kho ahaṃ, bhante, jānāmi sāvatthiyā saṅghassa katika’’nti. ‘‘Sāvatthiyā kho, upasena, saṅghena katikā katā – ‘icchatāvuso, bhagavā temāsaṃ paṭisallīyituṃ. Na bhagavā kenaci upasaṅkamitabbo, aññatra ekena piṇḍapātanīhārakena. Yo bhagavantaṃ upasaṅkamati so pācittiyaṃ desāpetabbo’ti. ‘‘Paññāyissati, bhante, sāvatthiyā saṅgho sakāya katikāya, na mayaṃ apaññattaṃ paññapessāma paññattaṃ vā na samucchindissāma, yathāpaññattesu sikkhāpadesu samādāya vattissāmā’’ti. ‘‘Sādhu sādhu, upasena, apaññattaṃ na paññapetabbaṃ, paññattaṃ vā na samucchinditabbaṃ, yathāpaññattesu sikkhāpadesu samādāya vattitabbaṃ. Anujānāmi, upasena, ye te bhikkhū āraññikā piṇḍapātikā paṃsukūlikā yathāsukhaṃ maṃ dassanāya upasaṅkamantū’’ti.
੫੬੬. ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਸਮ੍ਬਹੁਲਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਬਹਿਦ੍વਾਰਕੋਟ੍ਠਕੇ ਠਿਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ – ‘‘ਮਯਂ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਉਪਸੇਨਂ વਙ੍ਗਨ੍ਤਪੁਤ੍ਤਂ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ ਦੇਸਾਪੇਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ । ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਉਪਸੇਨੋ વਙ੍ਗਨ੍ਤਪੁਤ੍ਤੋ ਸਪਰਿਸੋ ਉਟ੍ਠਾਯਾਸਨਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਪਦਕ੍ਖਿਣਂ ਕਤ੍વਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ। ਅਥ ਖੋ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਉਪਸੇਨਂ વਙ੍ਗਨ੍ਤਪੁਤ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚੁਂ – ‘‘ਜਾਨਾਸਿ ਤ੍વਂ, ਆવੁਸੋ ਉਪਸੇਨ, ਸਾવਤ੍ਥਿਯਾ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਕਤਿਕ’’ਨ੍ਤਿ। ‘‘ਭਗવਾਪਿ ਮਂ, ਆવੁਸੋ, ਏવਮਾਹ – ‘ਜਾਨਾਸਿ ਪਨ ਤ੍વਂ, ਉਪਸੇਨ, ਸਾવਤ੍ਥਿਯਾ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਕਤਿਕ’ਨ੍ਤਿ? ਨ ਖੋ ਅਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਜਾਨਾਮਿ ਸਾવਤ੍ਥਿਯਾ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਕਤਿਕ’’ਨ੍ਤਿ। ‘‘ਸਾવਤ੍ਥਿਯਾ ਖੋ, ਉਪਸੇਨ, ਸਙ੍ਘੇਨ ਕਤਿਕਾ ਕਤਾ – ਇਚ੍ਛਤਾવੁਸੋ, ਭਗવਾ ਤੇਮਾਸਂ ਪਟਿਸਲ੍ਲੀਯਿਤੁਂ। ਨ ਭਗવਾ ਕੇਨਚਿ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤਬ੍ਬੋ, ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਏਕੇਨ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਨੀਹਾਰਕੇਨ। ਯੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਤਿ ਸੋ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ ਦੇਸਾਪੇਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ। ‘‘ਪਞ੍ਞਾਯਿਸ੍ਸਤਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਾવਤ੍ਥਿਯਾ ਸਙ੍ਘੋ ਸਕਾਯ ਕਤਿਕਾਯ, ਨ ਮਯਂ ਅਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਪਞ੍ਞਪੇਸ੍ਸਾਮ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ વਾ ਨ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਸ੍ਸਾਮ, ਯਥਾਪਞ੍ਞਤ੍ਤੇਸੁ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਸੁ ਸਮਾਦਾਯ વਤ੍ਤਿਸ੍ਸਾਮਾਤਿ। ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਾવੁਸੋ, ਭਗવਤਾ – ‘ਯੇ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਰਞ੍ਞਿਕਾ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਿਕਾ ਪਂਸੁਕੂਲਿਕਾ ਯਥਾਸੁਖਂ ਮਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਉਪਸਙ੍ਕਮਨ੍ਤੂ’’’ਤਿ।
566. Tena kho pana samayena sambahulā bhikkhū bahidvārakoṭṭhake ṭhitā honti – ‘‘mayaṃ āyasmantaṃ upasenaṃ vaṅgantaputtaṃ pācittiyaṃ desāpessāmā’’ti . Atha kho āyasmā upaseno vaṅgantaputto sapariso uṭṭhāyāsanā bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā pakkāmi. Atha kho te bhikkhū āyasmantaṃ upasenaṃ vaṅgantaputtaṃ etadavocuṃ – ‘‘jānāsi tvaṃ, āvuso upasena, sāvatthiyā saṅghassa katika’’nti. ‘‘Bhagavāpi maṃ, āvuso, evamāha – ‘jānāsi pana tvaṃ, upasena, sāvatthiyā saṅghassa katika’nti? Na kho ahaṃ, bhante, jānāmi sāvatthiyā saṅghassa katika’’nti. ‘‘Sāvatthiyā kho, upasena, saṅghena katikā katā – icchatāvuso, bhagavā temāsaṃ paṭisallīyituṃ. Na bhagavā kenaci upasaṅkamitabbo, aññatra ekena piṇḍapātanīhārakena. Yo bhagavantaṃ upasaṅkamati so pācittiyaṃ desāpetabbo’’ti. ‘‘Paññāyissati, bhante, sāvatthiyā saṅgho sakāya katikāya, na mayaṃ apaññattaṃ paññapessāma paññattaṃ vā na samucchindissāma, yathāpaññattesu sikkhāpadesu samādāya vattissāmāti. Anuññātāvuso, bhagavatā – ‘ye te bhikkhū āraññikā piṇḍapātikā paṃsukūlikā yathāsukhaṃ maṃ dassanāya upasaṅkamantū’’’ti.
ਅਥ ਖੋ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ – ‘‘ਸਚ੍ਚਂ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਉਪਸੇਨੋ ਆਹ – ‘ਨ ਅਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਪਞ੍ਞਪੇਤਬ੍ਬਂ, ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ વਾ ਨ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤਬ੍ਬਂ, ਯਥਾਪਞ੍ਞਤ੍ਤੇਸੁ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਸੁ ਸਮਾਦਾਯ વਤ੍ਤਿਤਬ੍ਬ’’’ਨ੍ਤਿ। ਅਸ੍ਸੋਸੁਂ ਖੋ ਭਿਕ੍ਖੂ – ‘‘ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਾ ਕਿਰ ਭਗવਤਾ – ‘ਯੇ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਰਞ੍ਞਿਕਾ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਿਕਾ ਪਂਸੁਕੂਲਿਕਾ ਯਥਾਸੁਖਂ ਮਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਉਪਸਙ੍ਕਮਨ੍ਤੂ’’’ਤਿ। ਤੇ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਦਸ੍ਸਨਂ ਪਿਹੇਨ੍ਤਾ 5 ਸਨ੍ਥਤਾਨਿ ਉਜ੍ਝਿਤ੍વਾ ਆਰਞ੍ਞਿਕਙ੍ਗਂ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਿਕਙ੍ਗਂ ਪਂਸੁਕੂਲਿਕਙ੍ਗਂ ਸਮਾਦਿਯਿਂਸੁ। ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਸਮ੍ਬਹੁਲੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸੇਨਾਸਨਚਾਰਿਕਂ ਆਹਿਣ੍ਡਨ੍ਤੋ ਅਦ੍ਦਸ ਸਨ੍ਥਤਾਨਿ ਤਹਂ ਤਹਂ ਉਜ੍ਝਿਤਾਨਿ। ਪਸ੍ਸਿਤ੍વਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਕਸ੍ਸਿਮਾਨਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਨ੍ਥਤਾਨਿ ਤਹਂ ਤਹਂ ਉਜ੍ਝਿਤਾਨੀ’’ਤਿ? ਅਥ ਖੋ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਭਗવਤੋ ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਆਰੋਚੇਸੁਂ। ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਨਿਦਾਨੇ ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਪਕਰਣੇ ਧਮ੍ਮਿਂ ਕਥਂ ਕਤ੍વਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਪਞ੍ਞਪੇਸ੍ਸਾਮਿ ਦਸ ਅਤ੍ਥવਸੇ ਪਟਿਚ੍ਚ – ਸਙ੍ਘਸੁਟ੍ਠੁਤਾਯ, ਸਙ੍ਘਫਾਸੁਤਾਯ,…ਪੇ॰… ਏવਞ੍ਚ ਪਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਇਮਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਉਦ੍ਦਿਸੇਯ੍ਯਾਥ –
Atha kho te bhikkhū – ‘‘saccaṃ kho āyasmā upaseno āha – ‘na apaññattaṃ paññapetabbaṃ, paññattaṃ vā na samucchinditabbaṃ, yathāpaññattesu sikkhāpadesu samādāya vattitabba’’’nti. Assosuṃ kho bhikkhū – ‘‘anuññātā kira bhagavatā – ‘ye te bhikkhū āraññikā piṇḍapātikā paṃsukūlikā yathāsukhaṃ maṃ dassanāya upasaṅkamantū’’’ti. Te bhagavantaṃ dassanaṃ pihentā 6 santhatāni ujjhitvā āraññikaṅgaṃ piṇḍapātikaṅgaṃ paṃsukūlikaṅgaṃ samādiyiṃsu. Atha kho bhagavā sambahulehi bhikkhūhi saddhiṃ senāsanacārikaṃ āhiṇḍanto addasa santhatāni tahaṃ tahaṃ ujjhitāni. Passitvā bhikkhū āmantesi – ‘‘kassimāni, bhikkhave, santhatāni tahaṃ tahaṃ ujjhitānī’’ti? Atha kho te bhikkhū bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. Atha kho bhagavā etasmiṃ nidāne etasmiṃ pakaraṇe dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi – ‘‘tena hi, bhikkhave, bhikkhūnaṃ sikkhāpadaṃ paññapessāmi dasa atthavase paṭicca – saṅghasuṭṭhutāya, saṅghaphāsutāya,…pe… evañca pana, bhikkhave, imaṃ sikkhāpadaṃ uddiseyyātha –
੫੬੭. ‘‘ਨਿਸੀਦਨਸਨ੍ਥਤਂ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਕਾਰਯਮਾਨੇਨ ਪੁਰਾਣਸਨ੍ਥਤਸ੍ਸ ਸਾਮਨ੍ਤਾ ਸੁਗਤવਿਦਤ੍ਥਿ ਆਦਾਤਬ੍ਬਾ ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣਕਰਣਾਯ, ਅਨਾਦਾ ਚੇ ਭਿਕ੍ਖੁ ਪੁਰਾਣਸਨ੍ਥਤਸ੍ਸ ਸਾਮਨ੍ਤਾ ਸੁਗਤવਿਦਤ੍ਥਿਂ ਨવਂ ਨਿਸੀਦਨਸਨ੍ਥਤਂ ਕਾਰਾਪੇਯ੍ਯ, ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯਂ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯ’’ਨ੍ਤਿ।
567.‘‘Nisīdanasanthataṃpana bhikkhunā kārayamānena purāṇasanthatassa sāmantā sugatavidatthi ādātabbā dubbaṇṇakaraṇāya, anādā ce bhikkhu purāṇasanthatassa sāmantā sugatavidatthiṃ navaṃ nisīdanasanthataṃ kārāpeyya, nissaggiyaṃ pācittiya’’nti.
੫੬੮. ਨਿਸੀਦਨਂ ਨਾਮ ਸਦਸਂ વੁਚ੍ਚਤਿ।
568.Nisīdanaṃ nāma sadasaṃ vuccati.
ਸਨ੍ਥਤਂ ਨਾਮ ਸਨ੍ਥਰਿਤ੍વਾ ਕਤਂ ਹੋਤਿ ਅવਾਯਿਮਂ।
Santhataṃ nāma santharitvā kataṃ hoti avāyimaṃ.
ਕਾਰਯਮਾਨੇਨਾਤਿ ਕਰੋਨ੍ਤੋ વਾ ਕਾਰਾਪੇਨ੍ਤੋ વਾ।
Kārayamānenāti karonto vā kārāpento vā.
ਪੁਰਾਣਸਨ੍ਥਤਂ ਨਾਮ ਸਕਿਂ ਨਿવਤ੍ਥਮ੍ਪਿ ਸਕਿਂ ਪਾਰੁਤਮ੍ਪਿ।
Purāṇasanthataṃ nāma sakiṃ nivatthampi sakiṃ pārutampi.
ਸਾਮਨ੍ਤਾ ਸੁਗਤવਿਦਤ੍ਥਿ ਆਦਾਤਬ੍ਬਾ ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣਕਰਣਾਯਾਤਿ ਥਿਰਭਾવਾਯ વਟ੍ਟਂ વਾ ਚਤੁਰਸ੍ਸਂ વਾ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਏਕਦੇਸੇ વਾ ਸਨ੍ਥਰਿਤਬ੍ਬਂ વਿਜਟੇਤ੍વਾ વਾ ਸਨ੍ਥਰਿਤਬ੍ਬਂ।
Sāmantā sugatavidatthi ādātabbā dubbaṇṇakaraṇāyāti thirabhāvāya vaṭṭaṃ vā caturassaṃ vā chinditvā ekadese vā santharitabbaṃ vijaṭetvā vā santharitabbaṃ.
ਅਨਾਦਾ ਚੇ ਭਿਕ੍ਖੁ ਪੁਰਾਣਸਨ੍ਥਤਸ੍ਸ ਸਾਮਨ੍ਤਾ ਸੁਗਤવਿਦਤ੍ਥਿਨ੍ਤਿ ਅਨਾਦਿਯਿਤ੍વਾ ਪੁਰਾਣਸਨ੍ਥਤਸ੍ਸ ਸਾਮਨ੍ਤਾ ਸੁਗਤવਿਦਤ੍ਥਿਂ ਨવਂ ਨਿਸੀਦਨਸਨ੍ਥਤਂ ਕਰੋਤਿ વਾ ਕਾਰਾਪੇਤਿ વਾ, ਪਯੋਗੇ ਦੁਕ੍ਕਟਂ, ਪਟਿਲਾਭੇਨ ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯਂ ਹੋਤਿ। ਨਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਂ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ વਾ ਗਣਸ੍ਸ વਾ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ વਾ। ਏવਞ੍ਚ ਪਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਨਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਂ…ਪੇ॰… ਇਦਂ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਨਿਸੀਦਨਸਨ੍ਥਤਂ ਅਨਾਦਿਯਿਤ੍વਾ ਪੁਰਾਣਸਨ੍ਥਤਸ੍ਸ ਸਾਮਨ੍ਤਾ ਸੁਗਤવਿਦਤ੍ਥਿਂ ਕਾਰਾਪਿਤਂ ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯਂ। ਇਮਾਹਂ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਜ੍ਜਾਮੀਤਿ…ਪੇ॰… ਦਦੇਯ੍ਯਾਤਿ…ਪੇ॰… ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਦਮ੍ਮੀਤਿ।
Anādā ce bhikkhu purāṇasanthatassa sāmantā sugatavidatthinti anādiyitvā purāṇasanthatassa sāmantā sugatavidatthiṃ navaṃ nisīdanasanthataṃ karoti vā kārāpeti vā, payoge dukkaṭaṃ, paṭilābhena nissaggiyaṃ hoti. Nissajjitabbaṃ saṅghassa vā gaṇassa vā puggalassa vā. Evañca pana, bhikkhave, nissajjitabbaṃ…pe… idaṃ me, bhante, nisīdanasanthataṃ anādiyitvā purāṇasanthatassa sāmantā sugatavidatthiṃ kārāpitaṃ nissaggiyaṃ. Imāhaṃ saṅghassa nissajjāmīti…pe… dadeyyāti…pe… āyasmato dammīti.
੫੬੯. ਅਤ੍ਤਨਾ વਿਪ੍ਪਕਤਂ ਅਤ੍ਤਨਾ ਪਰਿਯੋਸਾਪੇਤਿ, ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯਂ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ। ਅਤ੍ਤਨਾ વਿਪ੍ਪਕਤਂ ਪਰੇਹਿ ਪਰਿਯੋਸਾਪੇਤਿ, ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯਂ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ। ਪਰੇਹਿ વਿਪ੍ਪਕਤਂ ਅਤ੍ਤਨਾ ਪਰਿਯੋਸਾਪੇਤਿ, ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯਂ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ। ਪਰੇਹਿ વਿਪ੍ਪਕਤਂ ਪਰੇਹਿ ਪਰਿਯੋਸਾਪੇਤਿ, ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯਂ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ।
569. Attanā vippakataṃ attanā pariyosāpeti, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Attanā vippakataṃ parehi pariyosāpeti, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Parehi vippakataṃ attanā pariyosāpeti, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Parehi vippakataṃ parehi pariyosāpeti, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ.
ਅਞ੍ਞਸ੍ਸਤ੍ਥਾਯ ਕਰੋਤਿ વਾ ਕਾਰਾਪੇਤਿ વਾ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਕਟਸ੍ਸ।
Aññassatthāya karoti vā kārāpeti vā, āpatti dukkaṭassa.
੫੭੦. ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ – ਪੁਰਾਣਸਨ੍ਥਤਸ੍ਸ ਸਾਮਨ੍ਤਾ ਸੁਗਤવਿਦਤ੍ਥਿਂ ਆਦਿਯਿਤ੍વਾ ਕਰੋਤਿ, ਅਲਭਨ੍ਤੋ ਥੋਕਤਰਂ ਆਦਿਯਿਤ੍વਾ ਕਰੋਤਿ, ਅਲਭਨ੍ਤੋ ਅਨਾਦਿਯਿਤ੍વਾ ਕਰੋਤਿ, ਅਞ੍ਞੇਨ ਕਤਂ ਪਟਿਲਭਿਤ੍વਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਤਿ, વਿਤਾਨਂ વਾ ਭੂਮਤ੍ਥਰਣਂ વਾ ਸਾਣਿਪਾਕਾਰਂ વਾ ਭਿਸਿਂ વਾ ਬਿਬ੍ਬੋਹਨਂ વਾ ਕਰੋਤਿ, ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕਸ੍ਸ ਆਦਿਕਮ੍ਮਿਕਸ੍ਸਾਤਿ।
570. Anāpatti – purāṇasanthatassa sāmantā sugatavidatthiṃ ādiyitvā karoti, alabhanto thokataraṃ ādiyitvā karoti, alabhanto anādiyitvā karoti, aññena kataṃ paṭilabhitvā paribhuñjati, vitānaṃ vā bhūmattharaṇaṃ vā sāṇipākāraṃ vā bhisiṃ vā bibbohanaṃ vā karoti, ummattakassa ādikammikassāti.
ਨਿਸੀਦਨਸਨ੍ਥਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਨਿਟ੍ਠਿਤਂ ਪਞ੍ਚਮਂ।
Nisīdanasanthatasikkhāpadaṃ niṭṭhitaṃ pañcamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ੫. ਨਿਸੀਦਨਸਨ੍ਥਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 5. Nisīdanasanthatasikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ੫. ਨਿਸੀਦਨਸਨ੍ਥਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 5. Nisīdanasanthatasikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ੫. ਨਿਸੀਦਨਸਨ੍ਥਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 5. Nisīdanasanthatasikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ੫. ਨਿਸੀਦਨਸਨ੍ਥਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 5. Nisīdanasanthatasikkhāpadavaṇṇanā
