Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / అఙ్గుత్తరనికాయ (టీకా) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
౫. నివేసకసుత్తవణ్ణనా
5. Nivesakasuttavaṇṇanā
౭౬. పఞ్చమే కిచ్చకరణీయేసు సహభావట్ఠేన అమా హోన్తీతి అమచ్చా. ‘‘అయం అజ్ఝత్తికో’’తి ఏవం జానన్తి, ఞాయన్తి వాతి ఞాతీ. సస్సుససురపక్ఖికాతి సస్సుససురా చ తప్పక్ఖికో చ సస్సుససురపక్ఖికా. లోహితేన సమ్బద్ధాతి సాలోహితా. పితుపక్ఖికా వా ఞాతీ, మాతుపక్ఖికా సాలోహితా. మాతుపితుపక్ఖికా వా ఞాతీ, సస్సుససురపక్ఖికా సాలోహితా. అవేచ్చ రతనస్స గుణే యాథావతో ఞత్వా పసాదో అవేచ్చప్పసాదో. సో పన యస్మా మగ్గేనాగతత్తా కేనచి అకమ్పనీయో చ అప్పధంసియో చ హోతి, తస్మా ఏవం వుత్తం ‘‘అచలప్పసాదో’’తి. భావఞ్ఞథత్తన్తి సభావస్స అఞ్ఞథత్తం.
76. Pañcame kiccakaraṇīyesu sahabhāvaṭṭhena amā hontīti amaccā. ‘‘Ayaṃ ajjhattiko’’ti evaṃ jānanti, ñāyanti vāti ñātī. Sassusasurapakkhikāti sassusasurā ca tappakkhiko ca sassusasurapakkhikā. Lohitena sambaddhāti sālohitā. Pitupakkhikā vā ñātī, mātupakkhikā sālohitā. Mātupitupakkhikā vā ñātī, sassusasurapakkhikā sālohitā. Avecca ratanassa guṇe yāthāvato ñatvā pasādo aveccappasādo. So pana yasmā maggenāgatattā kenaci akampanīyo ca appadhaṃsiyo ca hoti, tasmā evaṃ vuttaṃ ‘‘acalappasādo’’ti. Bhāvaññathattanti sabhāvassa aññathattaṃ.
వీసతియా కోట్ఠాసేసూతి కేసాదిమత్థలుఙ్గపరియన్తేసు. ద్వాదససు కోట్ఠాసేసూతి పిత్తాదిముత్తపరియన్తేసు. చతూసు కోట్ఠాసేసూతి ‘‘యేన చ సన్తప్పతి, యేన చ జీరీయతి, యేన చ పరిదయ్హతి, యేన చ అసితపీతఖాయితసాయితం సమ్మా పరిణామం గచ్ఛతీ’’తి (మ॰ ని॰ ౧.౩౦౪) ఏవం వుత్తేసు చతూసు కోట్ఠాసేసు. ఛసు కోట్ఠాసేసూతి ‘‘ఉద్ధఙ్గమా వాతా, అధోగమా వాతా, కుచ్ఛిసయా వాతా, కోట్ఠాసయా వాతా, అఙ్గమఙ్గానుసారినో వాతా, అస్సాసో పస్సాసో’’తి (మ॰ ని॰ ౨.౩౦౫) ఏవం వుత్తేసు ఛసు కోట్ఠాసేసు. విత్థమ్భనం సేసభూతత్తయసన్థమ్భితతాపాదనం, ‘‘ఉపకీళన’’న్తి ఏకే. సేసం సువిఞ్ఞేయ్యమేవ.
Vīsatiyā koṭṭhāsesūti kesādimatthaluṅgapariyantesu. Dvādasasu koṭṭhāsesūti pittādimuttapariyantesu. Catūsu koṭṭhāsesūti ‘‘yena ca santappati, yena ca jīrīyati, yena ca paridayhati, yena ca asitapītakhāyitasāyitaṃ sammā pariṇāmaṃ gacchatī’’ti (ma. ni. 1.304) evaṃ vuttesu catūsu koṭṭhāsesu. Chasu koṭṭhāsesūti ‘‘uddhaṅgamā vātā, adhogamā vātā, kucchisayā vātā, koṭṭhāsayā vātā, aṅgamaṅgānusārino vātā, assāso passāso’’ti (ma. ni. 2.305) evaṃ vuttesu chasu koṭṭhāsesu. Vitthambhanaṃ sesabhūtattayasanthambhitatāpādanaṃ, ‘‘upakīḷana’’nti eke. Sesaṃ suviññeyyameva.
నివేసకసుత్తవణ్ణనా నిట్ఠితా.
Nivesakasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / అఙ్గుత్తరనికాయ • Aṅguttaranikāya / ౫. నివేసకసుత్తం • 5. Nivesakasuttaṃ
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / అఙ్గుత్తరనికాయ (అట్ఠకథా) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ౫. నివేసకసుత్తవణ్ణనా • 5. Nivesakasuttavaṇṇanā