Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય (ટીકા) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
૫. નિવેસકસુત્તવણ્ણના
5. Nivesakasuttavaṇṇanā
૭૬. પઞ્ચમે કિચ્ચકરણીયેસુ સહભાવટ્ઠેન અમા હોન્તીતિ અમચ્ચા. ‘‘અયં અજ્ઝત્તિકો’’તિ એવં જાનન્તિ, ઞાયન્તિ વાતિ ઞાતી. સસ્સુસસુરપક્ખિકાતિ સસ્સુસસુરા ચ તપ્પક્ખિકો ચ સસ્સુસસુરપક્ખિકા. લોહિતેન સમ્બદ્ધાતિ સાલોહિતા. પિતુપક્ખિકા વા ઞાતી, માતુપક્ખિકા સાલોહિતા. માતુપિતુપક્ખિકા વા ઞાતી, સસ્સુસસુરપક્ખિકા સાલોહિતા. અવેચ્ચ રતનસ્સ ગુણે યાથાવતો ઞત્વા પસાદો અવેચ્ચપ્પસાદો. સો પન યસ્મા મગ્ગેનાગતત્તા કેનચિ અકમ્પનીયો ચ અપ્પધંસિયો ચ હોતિ, તસ્મા એવં વુત્તં ‘‘અચલપ્પસાદો’’તિ. ભાવઞ્ઞથત્તન્તિ સભાવસ્સ અઞ્ઞથત્તં.
76. Pañcame kiccakaraṇīyesu sahabhāvaṭṭhena amā hontīti amaccā. ‘‘Ayaṃ ajjhattiko’’ti evaṃ jānanti, ñāyanti vāti ñātī. Sassusasurapakkhikāti sassusasurā ca tappakkhiko ca sassusasurapakkhikā. Lohitena sambaddhāti sālohitā. Pitupakkhikā vā ñātī, mātupakkhikā sālohitā. Mātupitupakkhikā vā ñātī, sassusasurapakkhikā sālohitā. Avecca ratanassa guṇe yāthāvato ñatvā pasādo aveccappasādo. So pana yasmā maggenāgatattā kenaci akampanīyo ca appadhaṃsiyo ca hoti, tasmā evaṃ vuttaṃ ‘‘acalappasādo’’ti. Bhāvaññathattanti sabhāvassa aññathattaṃ.
વીસતિયા કોટ્ઠાસેસૂતિ કેસાદિમત્થલુઙ્ગપરિયન્તેસુ. દ્વાદસસુ કોટ્ઠાસેસૂતિ પિત્તાદિમુત્તપરિયન્તેસુ. ચતૂસુ કોટ્ઠાસેસૂતિ ‘‘યેન ચ સન્તપ્પતિ, યેન ચ જીરીયતિ, યેન ચ પરિદય્હતિ, યેન ચ અસિતપીતખાયિતસાયિતં સમ્મા પરિણામં ગચ્છતી’’તિ (મ॰ નિ॰ ૧.૩૦૪) એવં વુત્તેસુ ચતૂસુ કોટ્ઠાસેસુ. છસુ કોટ્ઠાસેસૂતિ ‘‘ઉદ્ધઙ્ગમા વાતા, અધોગમા વાતા, કુચ્છિસયા વાતા, કોટ્ઠાસયા વાતા, અઙ્ગમઙ્ગાનુસારિનો વાતા, અસ્સાસો પસ્સાસો’’તિ (મ॰ નિ॰ ૨.૩૦૫) એવં વુત્તેસુ છસુ કોટ્ઠાસેસુ. વિત્થમ્ભનં સેસભૂતત્તયસન્થમ્ભિતતાપાદનં, ‘‘ઉપકીળન’’ન્તિ એકે. સેસં સુવિઞ્ઞેય્યમેવ.
Vīsatiyā koṭṭhāsesūti kesādimatthaluṅgapariyantesu. Dvādasasu koṭṭhāsesūti pittādimuttapariyantesu. Catūsu koṭṭhāsesūti ‘‘yena ca santappati, yena ca jīrīyati, yena ca paridayhati, yena ca asitapītakhāyitasāyitaṃ sammā pariṇāmaṃ gacchatī’’ti (ma. ni. 1.304) evaṃ vuttesu catūsu koṭṭhāsesu. Chasu koṭṭhāsesūti ‘‘uddhaṅgamā vātā, adhogamā vātā, kucchisayā vātā, koṭṭhāsayā vātā, aṅgamaṅgānusārino vātā, assāso passāso’’ti (ma. ni. 2.305) evaṃ vuttesu chasu koṭṭhāsesu. Vitthambhanaṃ sesabhūtattayasanthambhitatāpādanaṃ, ‘‘upakīḷana’’nti eke. Sesaṃ suviññeyyameva.
નિવેસકસુત્તવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Nivesakasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય • Aṅguttaranikāya / ૫. નિવેસકસુત્તં • 5. Nivesakasuttaṃ
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (અટ્ઠકથા) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ૫. નિવેસકસુત્તવણ્ણના • 5. Nivesakasuttavaṇṇanā