Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಕಙ್ಖಾವಿತರಣೀ-ಅಭಿನವ-ಟೀಕಾ • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
೩. ಓವಾದವಗ್ಗೋ
3. Ovādavaggo
೧. ಓವಾದಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ
1. Ovādasikkhāpadavaṇṇanā
ಅಟ್ಠಙ್ಗಸಮನ್ನಾಗತಸ್ಸಾತಿ ‘‘ಸೀಲವಾ ಹೋತೀ’’ತಿಆದೀಹಿ (ಪಾಚಿ॰ ೧೪೭) ಅಟ್ಠಹಿ ಅಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತಸ್ಸ। ಅನುಞ್ಞಾತಾತಿ ಇಮಸ್ಸ ಸಿಕ್ಖಾಪದಸ್ಸ ನಿದಾನೇ ಅನುಞ್ಞಾತಾ । ‘‘ವಸ್ಸಸತೂಪಸಮ್ಪನ್ನಾಯಾ’’ತಿಆದಿ ವಕ್ಖಮಾನಅಟ್ಠಗರುಧಮ್ಮದಸ್ಸನಂ। ತತ್ಥ ಸಾಮೀಚಿಕಮ್ಮನ್ತಿ ಮಗ್ಗಸಮ್ಪದಾನಬೀಜನಪಾನೀಯಾಪುಚ್ಛನಾದಿಕಂ ಅನುಚ್ಛವಿಕಂ ವತ್ತಂ। ಆದಿಸದ್ದೇನ –
Aṭṭhaṅgasamannāgatassāti ‘‘sīlavā hotī’’tiādīhi (pāci. 147) aṭṭhahi aṅgehi samannāgatassa. Anuññātāti imassa sikkhāpadassa nidāne anuññātā . ‘‘Vassasatūpasampannāyā’’tiādi vakkhamānaaṭṭhagarudhammadassanaṃ. Tattha sāmīcikammanti maggasampadānabījanapānīyāpucchanādikaṃ anucchavikaṃ vattaṃ. Ādisaddena –
‘‘ನ ಭಿಕ್ಖುನಿಯಾ ಅಭಿಕ್ಖುಕೇ ಆವಾಸೇ ವಸ್ಸಂ ವಸಿತಬ್ಬಂ, ಅನ್ವದ್ಧಮಾಸಂ ಭಿಕ್ಖುನಿಯಾ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘತೋ ದ್ವೇ ಧಮ್ಮಾ ಪಚ್ಚಾಸೀಸಿತಬ್ಬಾ ಉಪೋಸಥಪುಚ್ಛಕಞ್ಚ ಓವಾದೂಪಸಙ್ಕಮನಞ್ಚ, ವಸ್ಸಂವುಟ್ಠಾಯ ಭಿಕ್ಖುನಿಯಾ ಉಭತೋಸಙ್ಘೇ ತೀಹಿ ಠಾನೇಹಿ ಪವಾರೇತಬ್ಬಂ ದಿಟ್ಠೇನ ವಾ ಸುತೇನ ವಾ ಪರಿಸಙ್ಕಾಯ ವಾ, ಗರುಧಮ್ಮಂ ಅಜ್ಝಾಪನ್ನಾಯ ಭಿಕ್ಖುನಿಯಾ ಉಭತೋಸಙ್ಘೇ ಪಕ್ಖಮಾನತ್ತಂ ಚರಿತಬ್ಬಂ, ದ್ವೇ ವಸ್ಸಾನಿ ಛಸು ಧಮ್ಮೇಸು ಸಿಕ್ಖಿತಸಿಕ್ಖಾಯ ಸಿಕ್ಖಮಾನಾಯ ಉಭತೋಸಙ್ಘೇ ಉಪಸಮ್ಪದಾ ಪರಿಯೇಸಿತಬ್ಬಾ, ನ ಭಿಕ್ಖುನಿಯಾ ಕೇನಚಿ ಪರಿಯಾಯೇನ ಭಿಕ್ಖು ಅಕ್ಕೋಸಿತಬ್ಬೋ ಪರಿಭಾಸಿತಬ್ಬೋ, ಅಜ್ಜತಗ್ಗೇ ಓವಟೋ ಭಿಕ್ಖುನೀನಂ ಭಿಕ್ಖೂಸು ವಚನಪಥೋ, ಅನೋವಟೋ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಭಿಕ್ಖುನೀಸು ವಚನಪಥೋ’’ತಿ (ಚೂಳವ॰ ೪೦೩; ಅ॰ ನಿ॰ ೮.೫೧) –
‘‘Na bhikkhuniyā abhikkhuke āvāse vassaṃ vasitabbaṃ, anvaddhamāsaṃ bhikkhuniyā bhikkhusaṅghato dve dhammā paccāsīsitabbā uposathapucchakañca ovādūpasaṅkamanañca, vassaṃvuṭṭhāya bhikkhuniyā ubhatosaṅghe tīhi ṭhānehi pavāretabbaṃ diṭṭhena vā sutena vā parisaṅkāya vā, garudhammaṃ ajjhāpannāya bhikkhuniyā ubhatosaṅghe pakkhamānattaṃ caritabbaṃ, dve vassāni chasu dhammesu sikkhitasikkhāya sikkhamānāya ubhatosaṅghe upasampadā pariyesitabbā, na bhikkhuniyā kenaci pariyāyena bhikkhu akkositabbo paribhāsitabbo, ajjatagge ovaṭo bhikkhunīnaṃ bhikkhūsu vacanapatho, anovaṭo bhikkhūnaṃ bhikkhunīsu vacanapatho’’ti (cūḷava. 403; a. ni. 8.51) –
ಇಮೇ ಸತ್ತ ಧಮ್ಮೇ ಸಙ್ಗಣ್ಹಾತಿ। ಗರುಧಮ್ಮೇತಿ ಗರುಕೇ ಧಮ್ಮೇ। ತೇ ಹಿ ಗಾರವಂ ಕತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖುನೀಹಿ ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛಿತಬ್ಬತ್ತಾ ‘‘ಗರುಧಮ್ಮಾ’’ತಿ ವುಚ್ಚನ್ತಿ।
Ime satta dhamme saṅgaṇhāti. Garudhammeti garuke dhamme. Te hi gāravaṃ katvā bhikkhunīhi sampaṭicchitabbattā ‘‘garudhammā’’ti vuccanti.
ಅಞ್ಞೇನ ವಾ ಧಮ್ಮೇನಾತಿ ಠಪೇತ್ವಾ ಅಟ್ಠ ಗರುಧಮ್ಮೇ ಅಞ್ಞೇನ ಯೇನ ಕೇನಚಿ ಧಮ್ಮೇನ। ಭಿಕ್ಖುನೀಸು ಉಪಸಮ್ಪನ್ನಮತ್ತಂ ವಾ ಓವದತೋತಿ ಭಿಕ್ಖುನೀಸು ಉಪಸಮ್ಪನ್ನಮತ್ತಂ ಗರುಧಮ್ಮೇನ ಓವದತೋ ವಾ। ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಸನ್ತಿಕೇ ಉಪಸಮ್ಪನ್ನಾಯ ಯಥಾವತ್ಥುಕಮೇವ। ‘‘ಅಧಮ್ಮಕಮ್ಮೇ’’ತಿಆದೀಸು ಭಿಕ್ಖುನೋವಾದಸಮ್ಮುತಿಕಮ್ಮಂ ‘‘ಕಮ್ಮ’’ನ್ತಿ ವೇದಿತಬ್ಬನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ಸಮ್ಮತಸ್ಸಾಪೀ’’ತಿಆದಿ। ವಗ್ಗೇ ಭಿಕ್ಖುನಿಸಙ್ಘೇ ಓವದತೋ ತಿಕಪಾಚಿತ್ತಿಯನ್ತಿ ವಗ್ಗೇ ಭಿಕ್ಖುನಿಸಙ್ಘೇ ಓವದತೋ ವಗ್ಗಸಞ್ಞಿವೇಮತಿಕಸಮಗ್ಗಸಞ್ಞೀನಂ ವಸೇನ ತೀಣಿ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಾನಿ। ತಥಾ ವೇಮತಿಕಸ್ಸ ಚಾತಿ ಅಧಮ್ಮಕಮ್ಮೇ ವೇಮತಿಕಸ್ಸ ಚ ವಗ್ಗೇ ಭಿಕ್ಖುನಿಸಙ್ಘೇ ಓವದತೋ ತಿಕಪಾಚಿತ್ತಿಯನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಏಸ ನಯೋ ಧಮ್ಮಕಮ್ಮಸಞ್ಞಿನೋ ಚಾತಿ ಏತ್ಥಾಪಿ। ಯಥಾ ಚ ವಗ್ಗೇ ಭಿಕ್ಖುನಿಸಙ್ಘೇ ಓವದತೋ ನವ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಾನಿ, ಏವಂ ಅಧಮ್ಮಕಮ್ಮೇ ಅಧಮ್ಮಕಮ್ಮಸಞ್ಞಿನೋ ಸಮಗ್ಗೇ ಭಿಕ್ಖುನಿಸಙ್ಘೇ ಓವದತೋ ತಸ್ಮಿಂ ಸಙ್ಘೇ ವಗ್ಗಸಞ್ಞಿವೇಮತಿಕಸಮಗ್ಗಸಞ್ಞೀನಂ ವಸೇನ ತಿಕಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ, ತಥಾ ವೇಮತಿಕಸ್ಸ ಚ ಧಮ್ಮಕಮ್ಮಸಞ್ಞಿನೋ ಚಾತಿ ನವ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಾನಿ। ತೇನಾಹ ‘‘ಸಮಗ್ಗೇಪಿ ಭಿಕ್ಖುನಿಸಙ್ಘೇ ನವಾ’’ತಿಆದಿ। ಧಮ್ಮಕಮ್ಮೇ ಪನ ಅಧಮ್ಮಕಮ್ಮಸಞ್ಞಿನೋ ವಗ್ಗಂ ಭಿಕ್ಖುನಿಸಙ್ಘಂ ಓವದತೋ ತಿಕದುಕ್ಕಟಂ, ತಥಾ ವೇಮತಿಕಸ್ಸ, ಧಮ್ಮಕಮ್ಮಸಞ್ಞಿನೋ ಚಾತಿ ನವ ದುಕ್ಕಟಾನಿ। ಸಮಗ್ಗಂ ಪನ ಭಿಕ್ಖುನಿಸಙ್ಘಂ ಓವದತೋ ಅಟ್ಠಾತಿ ಸತ್ತರಸ ದುಕ್ಕಟಾನಿ। ತೇನಾಹ ‘‘ಸಚೇ ಪನಾ’’ತಿಆದಿ। ಅಞ್ಞಂ ಧಮ್ಮನ್ತಿ ಅಞ್ಞಂ ಸುತ್ತನ್ತಂ ವಾ ಅಭಿಧಮ್ಮಂ ವಾ। ‘‘ಸಮಗ್ಗಾಮ್ಹಾಯ್ಯಾ’’ತಿ ವಚನೇನ ಹಿ ಓವಾದಂ ಪಚ್ಚಾಸೀಸನ್ತಿ। ತಸ್ಮಾ ಠಪೇತ್ವಾ ಓವಾದಂ ಅಞ್ಞಂ ಧಮ್ಮಂ ಭಣನ್ತಸ್ಸ ದುಕ್ಕಟಂ। ಓವಾದಞ್ಚ ಅನಿಯ್ಯಾತೇತ್ವಾತಿ ‘‘ಏಸೋ ಭಗಿನಿ ಓವಾದೋ’’ತಿ ಅವತ್ವಾ। ಪರಿಪುಚ್ಛಂ ದೇತೀತಿ ತಸ್ಸಾಯೇವ ಪಗುಣಾಯ ಗರುಧಮ್ಮಪಾಳಿಯಾ ಅತ್ಥಂ ಭಣತಿ। ಓಸಾರೇಹೀತಿ ಉಚ್ಚಾರೇಹಿ, ಕಥೇಹೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಓಸಾರೇತೀತಿ ಅಟ್ಠಗರುಧಮ್ಮಪಾಳಿಂ ವದತಿ। ಪಞ್ಹಂ ಪುಟ್ಠೋತಿ ಗರುಧಮ್ಮನಿಸ್ಸಿತಂ ವಾ ಖನ್ಧಾದಿನಿಸ್ಸಿತಂ ವಾ ಪಞ್ಹಂ ಭಿಕ್ಖುನಿಯಾ ಪುಟ್ಠೋ।
Aññena vā dhammenāti ṭhapetvā aṭṭha garudhamme aññena yena kenaci dhammena. Bhikkhunīsu upasampannamattaṃ vā ovadatoti bhikkhunīsu upasampannamattaṃ garudhammena ovadato vā. Bhikkhūnaṃ santike upasampannāya yathāvatthukameva. ‘‘Adhammakamme’’tiādīsu bhikkhunovādasammutikammaṃ ‘‘kamma’’nti veditabbanti āha ‘‘sammatassāpī’’tiādi. Vagge bhikkhunisaṅghe ovadato tikapācittiyanti vagge bhikkhunisaṅghe ovadato vaggasaññivematikasamaggasaññīnaṃ vasena tīṇi pācittiyāni. Tathā vematikassa cāti adhammakamme vematikassa ca vagge bhikkhunisaṅghe ovadato tikapācittiyanti attho. Esa nayo dhammakammasaññino cāti etthāpi. Yathā ca vagge bhikkhunisaṅghe ovadato nava pācittiyāni, evaṃ adhammakamme adhammakammasaññino samagge bhikkhunisaṅghe ovadato tasmiṃ saṅghe vaggasaññivematikasamaggasaññīnaṃ vasena tikapācittiyaṃ, tathā vematikassa ca dhammakammasaññino cāti nava pācittiyāni. Tenāha ‘‘samaggepi bhikkhunisaṅghe navā’’tiādi. Dhammakamme pana adhammakammasaññino vaggaṃ bhikkhunisaṅghaṃ ovadato tikadukkaṭaṃ, tathā vematikassa, dhammakammasaññino cāti nava dukkaṭāni. Samaggaṃ pana bhikkhunisaṅghaṃ ovadato aṭṭhāti sattarasa dukkaṭāni. Tenāha ‘‘sace panā’’tiādi. Aññaṃ dhammanti aññaṃ suttantaṃ vā abhidhammaṃ vā. ‘‘Samaggāmhāyyā’’ti vacanena hi ovādaṃ paccāsīsanti. Tasmā ṭhapetvā ovādaṃ aññaṃ dhammaṃ bhaṇantassa dukkaṭaṃ. Ovādañca aniyyātetvāti ‘‘eso bhagini ovādo’’ti avatvā. Paripucchaṃ detīti tassāyeva paguṇāya garudhammapāḷiyā atthaṃ bhaṇati. Osārehīti uccārehi, kathehīti attho. Osāretīti aṭṭhagarudhammapāḷiṃ vadati. Pañhaṃ puṭṭhoti garudhammanissitaṃ vā khandhādinissitaṃ vā pañhaṃ bhikkhuniyā puṭṭho.
ಓವಾದಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Ovādasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.