| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / चूळवग्गपाळि • Cūḷavaggapāḷi |
३. पब्बाजनीयकम्मं
3. Pabbājanīyakammaṃ
२१. 1 तेन खो पन समयेन अस्सजिपुनब्बसुका नाम 2 कीटागिरिस्मिं आवासिका होन्ति अलज्जिनो पापभिक्खू। ते 3 एवरूपं अनाचारं आचरन्ति – मालावच्छं रोपेन्तिपि रोपापेन्तिपि, सिञ्चन्तिपि सिञ्चापेन्तिपि, ओचिनन्तिपि ओचिनापेन्तिपि, गन्थेन्तिपि गन्थापेन्तिपि , एकतोवण्टिकमालं करोन्तिपि कारापेन्तिपि, उभतोवण्टिकमालं करोन्तिपि कारापेन्तिपि, मञ्जरिकं करोन्तिपि कारापेन्तिपि, विधूतिकं 4 करोन्तिपि कारापेन्तिपि, वटंसकं करोन्तिपि कारापेन्तिपि, आवेळं करोन्तिपि कारापेन्तिपि, उरच्छदं करोन्तिपि कारापेन्तिपि। ते कुलित्थीनं कुलधीतानं कुलकुमारीनं कुलसुण्हानं कुलदासीनं एकतोवण्टिकमालं हरन्तिपि हरापेन्तिपि, उभतोवण्टिकमालं हरन्तिपि हरापेन्तिपि, मञ्जरिकं हरन्तिपि हरापेन्तिपि, विधूतिकं हरन्तिपि हरापेन्तिपि, वटंसकं हरन्तिपि हरापेन्तिपि, आवेळं हरन्तिपि हरापेन्तिपि, उरच्छदं हरन्तिपि हरापेन्तिपि। ते कुलित्थीहि कुलधीताहि कुलकुमारीहि कुलसुण्हाहि कुलदासीहि सद्धिं एकभाजनेपि भुञ्जन्ति, एकथालकेपि पिवन्ति, एकासनेपि निसीदन्ति, एकमञ्चेपि तुवट्टेन्ति, एकत्थरणापि तुवट्टेन्ति, एकपावुरणापि तुवट्टेन्ति, एकत्थरणपावुरणापि तुवट्टेन्ति, विकालेपि भुञ्जन्ति, मज्जम्पि पिवन्ति, मालागन्धविलेपनम्पि धारेन्ति, नच्चन्तिपि, गायन्तिपि, वादेन्तिपि, लासेन्तिपि; नच्चन्तियापि नच्चन्ति, नच्चन्तियापि गायन्ति, नच्चन्तियापि वादेन्ति, नच्चन्तियापि लासेन्ति; गायन्तियापि नच्चन्ति, गायन्तियापि गायन्ति, गायन्तियापि वादेन्ति, गायन्तियापि लासेन्ति; वादेन्तियापि नच्चन्ति, वादेन्तियापि गायन्ति, वादेन्तियापि वादेन्ति, वादेन्तियापि लासेन्ति; लासेन्तियापि नच्चन्ति, लासेन्तियापि गायन्ति, लासेन्तियापि वादेन्ति, लासेन्तियापि लासेन्ति; अट्ठपदेपि कीळन्ति, दसपदेपि कीळन्ति, आकासेपि कीळन्ति, परिहारपथेपि कीळन्ति, सन्तिकायपि कीळन्ति, खलिकायपि कीळन्ति, घटिकायपि कीळन्ति, सलाकहत्थेनपि कीळन्ति, अक्खेनपि कीळन्ति, पङ्गचीरेनपि कीळन्ति, वङ्ककेनपि कीळन्ति, मोक्खचिकायपि कीळन्ति, चिङ्गुलकेनपि कीळन्ति, पत्ताळ्हकेनपि कीळन्ति, रथकेनपि कीळन्ति, धनुकेनपि कीळन्ति, अक्खरिकायपि कीळन्ति, मनेसिकायपि कीळन्ति, यथावज्जेनपि कीळन्ति; हत्थिस्मिम्पि सिक्खन्ति, अस्सस्मिम्पि सिक्खन्ति, रथस्मिम्पि सिक्खन्ति, धनुस्मिम्पि सिक्खन्ति, थरुस्मिम्पि सिक्खन्ति; हत्थिस्सपि पुरतो धावन्ति, अस्सस्सपि पुरतो धावन्ति, रथस्सपि पुरतो 5 धावन्तिपि आधावन्तिपि; उस्सेळेन्तिपि, अप्फोटेन्तिपि , निब्बुज्झन्तिपि, मुट्ठीहिपि युज्झन्ति; रङ्गमज्झेपि सङ्घाटिं पत्थरित्वा नच्चकिं 6 एवं वदन्ति – ‘‘इध, भगिनि, नच्चस्सू’’ति; नलाटिकम्पि देन्ति; विविधम्पि अनाचारं आचरन्ति।
21.7 Tena kho pana samayena assajipunabbasukā nāma 8 kīṭāgirismiṃ āvāsikā honti alajjino pāpabhikkhū. Te 9 evarūpaṃ anācāraṃ ācaranti – mālāvacchaṃ ropentipi ropāpentipi, siñcantipi siñcāpentipi, ocinantipi ocināpentipi, ganthentipi ganthāpentipi , ekatovaṇṭikamālaṃ karontipi kārāpentipi, ubhatovaṇṭikamālaṃ karontipi kārāpentipi, mañjarikaṃ karontipi kārāpentipi, vidhūtikaṃ 10 karontipi kārāpentipi, vaṭaṃsakaṃ karontipi kārāpentipi, āveḷaṃ karontipi kārāpentipi, uracchadaṃ karontipi kārāpentipi. Te kulitthīnaṃ kuladhītānaṃ kulakumārīnaṃ kulasuṇhānaṃ kuladāsīnaṃ ekatovaṇṭikamālaṃ harantipi harāpentipi, ubhatovaṇṭikamālaṃ harantipi harāpentipi, mañjarikaṃ harantipi harāpentipi, vidhūtikaṃ harantipi harāpentipi, vaṭaṃsakaṃ harantipi harāpentipi, āveḷaṃ harantipi harāpentipi, uracchadaṃ harantipi harāpentipi. Te kulitthīhi kuladhītāhi kulakumārīhi kulasuṇhāhi kuladāsīhi saddhiṃ ekabhājanepi bhuñjanti, ekathālakepi pivanti, ekāsanepi nisīdanti, ekamañcepi tuvaṭṭenti, ekattharaṇāpi tuvaṭṭenti, ekapāvuraṇāpi tuvaṭṭenti, ekattharaṇapāvuraṇāpi tuvaṭṭenti, vikālepi bhuñjanti, majjampi pivanti, mālāgandhavilepanampi dhārenti, naccantipi, gāyantipi, vādentipi, lāsentipi; naccantiyāpi naccanti, naccantiyāpi gāyanti, naccantiyāpi vādenti, naccantiyāpi lāsenti; gāyantiyāpi naccanti, gāyantiyāpi gāyanti, gāyantiyāpi vādenti, gāyantiyāpi lāsenti; vādentiyāpi naccanti, vādentiyāpi gāyanti, vādentiyāpi vādenti, vādentiyāpi lāsenti; lāsentiyāpi naccanti, lāsentiyāpi gāyanti, lāsentiyāpi vādenti, lāsentiyāpi lāsenti; aṭṭhapadepi kīḷanti, dasapadepi kīḷanti, ākāsepi kīḷanti, parihārapathepi kīḷanti, santikāyapi kīḷanti, khalikāyapi kīḷanti, ghaṭikāyapi kīḷanti, salākahatthenapi kīḷanti, akkhenapi kīḷanti, paṅgacīrenapi kīḷanti, vaṅkakenapi kīḷanti, mokkhacikāyapi kīḷanti, ciṅgulakenapi kīḷanti, pattāḷhakenapi kīḷanti, rathakenapi kīḷanti, dhanukenapi kīḷanti, akkharikāyapi kīḷanti, manesikāyapi kīḷanti, yathāvajjenapi kīḷanti; hatthismimpi sikkhanti, assasmimpi sikkhanti, rathasmimpi sikkhanti, dhanusmimpi sikkhanti, tharusmimpi sikkhanti; hatthissapi purato dhāvanti, assassapi purato dhāvanti, rathassapi purato 11 dhāvantipi ādhāvantipi; usseḷentipi, apphoṭentipi , nibbujjhantipi, muṭṭhīhipi yujjhanti; raṅgamajjhepi saṅghāṭiṃ pattharitvā naccakiṃ 12 evaṃ vadanti – ‘‘idha, bhagini, naccassū’’ti; nalāṭikampi denti; vividhampi anācāraṃ ācaranti.
२२. तेन खो पन समयेन अञ्ञतरो भिक्खु कासीसु वस्संवुट्ठो 13 सावत्थिं गच्छन्तो भगवन्तं दस्सनाय येन कीटागिरि तदवसरि। अथ खो सो भिक्खु पुब्बण्हसमयं निवासेत्वा पत्तचीवरमादाय कीटागिरिं पिण्डाय पाविसि पासादिकेन अभिक्कन्तेन पटिक्कन्तेन आलोकितेन विलोकितेन समिञ्जितेन 14 पसारितेन, ओक्खित्तचक्खु इरियापथसम्पन्नो। मनुस्सा तं भिक्खुं पस्सित्वा एवमाहंसु – ‘‘क्वायं अबलबलो विय मन्दमन्दो विय भाकुटिकभाकुटिको विय? को इमस्स उपगतस्स पिण्डकम्पि दस्सति? अम्हाकं पन अय्या अस्सजिपुनब्बसुका सण्हा सखिला सुखसम्भासा मिहितपुब्बङ्गमा एहिस्वागतवादिनो अब्भाकुटिका उत्तानमुखा पुब्बभासिनो। तेसं खो नाम पिण्डो दातब्बो’’ति।
22. Tena kho pana samayena aññataro bhikkhu kāsīsu vassaṃvuṭṭho 15 sāvatthiṃ gacchanto bhagavantaṃ dassanāya yena kīṭāgiri tadavasari. Atha kho so bhikkhu pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya kīṭāgiriṃ piṇḍāya pāvisi pāsādikena abhikkantena paṭikkantena ālokitena vilokitena samiñjitena 16 pasāritena, okkhittacakkhu iriyāpathasampanno. Manussā taṃ bhikkhuṃ passitvā evamāhaṃsu – ‘‘kvāyaṃ abalabalo viya mandamando viya bhākuṭikabhākuṭiko viya? Ko imassa upagatassa piṇḍakampi dassati? Amhākaṃ pana ayyā assajipunabbasukā saṇhā sakhilā sukhasambhāsā mihitapubbaṅgamā ehisvāgatavādino abbhākuṭikā uttānamukhā pubbabhāsino. Tesaṃ kho nāma piṇḍo dātabbo’’ti.
अद्दसा खो अञ्ञतरो उपासको तं भिक्खुं कीटागिरिस्मिं पिण्डाय चरन्तं; दिस्वान येन सो भिक्खु तेनुपसङ्कमि, उपसङ्कमित्वा तं भिक्खुं अभिवादेत्वा एतदवोच – ‘‘अपि, भन्ते, पिण्डो लब्भती’’ति? ‘‘न खो, आवुसो, पिण्डो लब्भती’’ति। ‘‘एहि, भन्ते, घरं गमिस्सामा’’ति। अथ खो सो उपासको तं भिक्खुं घरं नेत्वा भोजेत्वा एतदवोच – ‘‘कहं, भन्ते, अय्यो गमिस्सती’’ति? ‘‘सावत्थिं खो अहं, आवुसो, गमिस्सामि भगवन्तं दस्सनाया’’ति। ‘‘तेन हि, भन्ते, मम वचनेन भगवतो पादे सिरसा वन्द, एवञ्च वदेहि – ‘दुट्ठो, भन्ते, कीटागिरिस्मिं आवासो। अस्सजिपुनब्बसुका नाम कीटागिरिस्मिं आवासिका अलज्जिनो पापभिक्खू। ते एवरूपं अनाचारं आचरन्ति – मालावच्छं रोपेन्तिपि रोपापेन्तिपि, सिञ्चन्तिपि सिञ्चापेन्तिपि, ओचिनन्तिपि, ओचिनापेन्तिपि, गन्थेन्तिपि गन्थापेन्तिपि, एकतोवण्टिकमालं करोन्तिपि कारापेन्तिपि, उभतोवण्टिकमालं करोन्तिपि कारापेन्तिपि, मञ्जरिकं करोन्तिपि कारापेन्तिपि, विधूतिकं करोन्तिपि कारापेन्तिपि, वटंसकं करोन्तिपि कारापेन्तिपि, आवेळं करोन्तिपि कारापेन्तिपि, उरच्छदं करोन्तिपि कारापेन्तिपि। ते कुलित्थीनं कुलधीतानं कुलकुमारीनं कुलसुण्हानं कुलदासीनं एकतोवण्टिकमालं हरन्तिपि हरापेन्तिपि, उभतोवण्टिकमालं हरन्तिपि हरापेन्तिपि, मञ्जरिकं हरन्तिपि हरापेन्तिपि, विधूतिकं हरन्तिपि हरापेन्तिपि, वटंसकं हरन्तिपि हरापेन्तिपि, आवेळं हरन्तिपि हरापेन्तिपि, उरच्छदं हरन्तिपि हरापेन्तिपि। ते कुलित्थीहि कुलधीताहि कुलकुमारीहि कुलसुण्हाहि कुलदासीहि सद्धिं एकभाजनेपि भुञ्जन्ति, एकथालकेपि पिवन्ति, एकासनेपि निसीदन्ति, एकमञ्चेपि तुवट्टेन्ति, एकत्थरणापि तुवट्टेन्ति, एकपावुरणापि तुवट्टेन्ति, एकत्थरणपावुरणापि तुवट्टेन्ति, विकालेपि भुञ्जन्ति, मज्जम्पि पिवन्ति, मालागन्धविलेपनम्पि धारेन्ति, नच्चन्तिपि, गायन्तिपि, वादेन्तिपि, लासेन्तिपि; नच्चन्तियापि नच्चन्ति, नच्चन्तियापि गायन्ति, नच्चन्तियापि वादेन्ति, नच्चन्तियापि लासेन्ति…पे॰… (चक्कं कातब्बं)। लासेन्तियापि नच्चन्ति, लासेन्तियापि गायन्ति, लासेन्तियापि वादेन्ति, लासेन्तियापि लासेन्ति; अट्ठपदेपि कीळन्ति, दसपदेपि कीळन्ति, आकासेपि कीळन्ति, परिहारपथेपि कीळन्ति, सन्तिकायपि कीळन्ति, खलिकायपि कीळन्ति, घटिकायपि कीळन्ति, सलाकहत्थेनपि कीळन्ति, अक्खेनपि कीळन्ति, पङ्गचीरेनपि कीळन्ति, वङ्ककेनपि कीळन्ति, मोक्खचिकायपि कीळन्ति, चिङ्गुलकेनपि कीळन्ति, पत्ताळ्हकेनपि कीळन्ति, रथकेनपि कीळन्ति, धनुकेनपि कीळन्ति, अक्खरिकायपि कीळन्ति, मनेसिकायपि कीळन्ति, यथावज्जेनपि कीळन्ति; हत्थिस्मिम्पि सिक्खन्ति, अस्सस्मिम्पि सिक्खन्ति, रथस्मिम्पि सिक्खन्ति, धनुस्मिम्पि सिक्खन्ति, थरुस्मिम्पि सिक्खन्ति; हत्थिस्सपि पुरतो धावन्ति, अस्सस्सपि पुरतो धावन्ति, रथस्सपि पुरतो धावन्तिपि आधावन्तिपि; उस्सेळेन्तिपि, अप्फोटेन्तिपि, निब्बुज्झन्तिपि, मुट्ठीहिपि युज्झन्ति; रङ्गमज्झेपि सङ्घाटिं पत्थरित्वा नच्चकिं एवं वदन्ति – ‘इध, भगिनि, नच्चस्सू’ति; नलाटिकम्पि देन्ति; विविधम्पि अनाचारं आचरन्ति। येपि ते, भन्ते, मनुस्सा पुब्बे सद्धा अहेसुं पसन्ना तेपि एतरहि अस्सद्धा अप्पसन्ना। यानिपि तानि सङ्घस्स पुब्बे दानपथानि तानिपि एतरहि उपच्छिन्नानि। रिञ्चन्ति पेसला भिक्खू , निवसन्ति पापभिक्खू। साधु, भन्ते, भगवा कीटागिरिं भिक्खू पहिणेय्य, यथायं कीटागिरिस्मिं आवासो सण्ठहेय्या’’ति।
Addasā kho aññataro upāsako taṃ bhikkhuṃ kīṭāgirismiṃ piṇḍāya carantaṃ; disvāna yena so bhikkhu tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā taṃ bhikkhuṃ abhivādetvā etadavoca – ‘‘api, bhante, piṇḍo labbhatī’’ti? ‘‘Na kho, āvuso, piṇḍo labbhatī’’ti. ‘‘Ehi, bhante, gharaṃ gamissāmā’’ti. Atha kho so upāsako taṃ bhikkhuṃ gharaṃ netvā bhojetvā etadavoca – ‘‘kahaṃ, bhante, ayyo gamissatī’’ti? ‘‘Sāvatthiṃ kho ahaṃ, āvuso, gamissāmi bhagavantaṃ dassanāyā’’ti. ‘‘Tena hi, bhante, mama vacanena bhagavato pāde sirasā vanda, evañca vadehi – ‘duṭṭho, bhante, kīṭāgirismiṃ āvāso. Assajipunabbasukā nāma kīṭāgirismiṃ āvāsikā alajjino pāpabhikkhū. Te evarūpaṃ anācāraṃ ācaranti – mālāvacchaṃ ropentipi ropāpentipi, siñcantipi siñcāpentipi, ocinantipi, ocināpentipi, ganthentipi ganthāpentipi, ekatovaṇṭikamālaṃ karontipi kārāpentipi, ubhatovaṇṭikamālaṃ karontipi kārāpentipi, mañjarikaṃ karontipi kārāpentipi, vidhūtikaṃ karontipi kārāpentipi, vaṭaṃsakaṃ karontipi kārāpentipi, āveḷaṃ karontipi kārāpentipi, uracchadaṃ karontipi kārāpentipi. Te kulitthīnaṃ kuladhītānaṃ kulakumārīnaṃ kulasuṇhānaṃ kuladāsīnaṃ ekatovaṇṭikamālaṃ harantipi harāpentipi, ubhatovaṇṭikamālaṃ harantipi harāpentipi, mañjarikaṃ harantipi harāpentipi, vidhūtikaṃ harantipi harāpentipi, vaṭaṃsakaṃ harantipi harāpentipi, āveḷaṃ harantipi harāpentipi, uracchadaṃ harantipi harāpentipi. Te kulitthīhi kuladhītāhi kulakumārīhi kulasuṇhāhi kuladāsīhi saddhiṃ ekabhājanepi bhuñjanti, ekathālakepi pivanti, ekāsanepi nisīdanti, ekamañcepi tuvaṭṭenti, ekattharaṇāpi tuvaṭṭenti, ekapāvuraṇāpi tuvaṭṭenti, ekattharaṇapāvuraṇāpi tuvaṭṭenti, vikālepi bhuñjanti, majjampi pivanti, mālāgandhavilepanampi dhārenti, naccantipi, gāyantipi, vādentipi, lāsentipi; naccantiyāpi naccanti, naccantiyāpi gāyanti, naccantiyāpi vādenti, naccantiyāpi lāsenti…pe… (cakkaṃ kātabbaṃ). Lāsentiyāpi naccanti, lāsentiyāpi gāyanti, lāsentiyāpi vādenti, lāsentiyāpi lāsenti; aṭṭhapadepi kīḷanti, dasapadepi kīḷanti, ākāsepi kīḷanti, parihārapathepi kīḷanti, santikāyapi kīḷanti, khalikāyapi kīḷanti, ghaṭikāyapi kīḷanti, salākahatthenapi kīḷanti, akkhenapi kīḷanti, paṅgacīrenapi kīḷanti, vaṅkakenapi kīḷanti, mokkhacikāyapi kīḷanti, ciṅgulakenapi kīḷanti, pattāḷhakenapi kīḷanti, rathakenapi kīḷanti, dhanukenapi kīḷanti, akkharikāyapi kīḷanti, manesikāyapi kīḷanti, yathāvajjenapi kīḷanti; hatthismimpi sikkhanti, assasmimpi sikkhanti, rathasmimpi sikkhanti, dhanusmimpi sikkhanti, tharusmimpi sikkhanti; hatthissapi purato dhāvanti, assassapi purato dhāvanti, rathassapi purato dhāvantipi ādhāvantipi; usseḷentipi, apphoṭentipi, nibbujjhantipi, muṭṭhīhipi yujjhanti; raṅgamajjhepi saṅghāṭiṃ pattharitvā naccakiṃ evaṃ vadanti – ‘idha, bhagini, naccassū’ti; nalāṭikampi denti; vividhampi anācāraṃ ācaranti. Yepi te, bhante, manussā pubbe saddhā ahesuṃ pasannā tepi etarahi assaddhā appasannā. Yānipi tāni saṅghassa pubbe dānapathāni tānipi etarahi upacchinnāni. Riñcanti pesalā bhikkhū , nivasanti pāpabhikkhū. Sādhu, bhante, bhagavā kīṭāgiriṃ bhikkhū pahiṇeyya, yathāyaṃ kīṭāgirismiṃ āvāso saṇṭhaheyyā’’ti.
‘‘एवमावुसो’’ति खो सो भिक्खु तस्स उपासकस्स पटिस्सुणित्वा उट्ठायासना येन सावत्थि तेन पक्कामि। अनुपुब्बेन येन सावत्थि जेतवनं अनाथपिण्डिकस्स आरामो येन भगवा तेनुपसङ्कमि, उपसङ्कमित्वा भगवन्तं अभिवादेत्वा एकमन्तं निसीदि। आचिण्णं खो पनेतं बुद्धानं भगवन्तानं आगन्तुकेहि भिक्खूहि सद्धिं पटिसम्मोदितुं। अथ खो भगवा तं भिक्खुं एतदवोच – ‘‘कच्चि, भिक्खु, खमनीयं, कच्चि यापनीयं, कच्चिसि अप्पकिलमथेन अद्धानं आगतो, कुतो च त्वं भिक्खु आगच्छसी’’ति? ‘‘खमनीयं, भगवा, यापनीयं भगवा; अप्पकिलमथेन च अहं, भन्ते, अद्धानं आगतो। इधाहं, भन्ते, कासीसु वस्संवुट्ठो सावत्थिं आगच्छन्तो भगवन्तं दस्सनाय येन कीटागिरि तदवसरिं। अथ ख्वाहं, भन्ते, पुब्बण्हसमयं निवासेत्वा पत्तचीवरमादाय कीटागिरिं पिण्डाय पाविसिं। अद्दसा खो मं, भन्ते, अञ्ञतरो उपासको कीटागिरिस्मिं पिण्डाय चरन्तं ; दिस्वान येनाहं तेनुपसङ्कमि, उपसङ्कमित्वा मं अभिवादेत्वा एतदवोच – ‘अपि, भन्ते, पिण्डो लब्भती’ति। ‘न खो, आवुसो, पिण्डो लब्भती’ति। ‘एहि, भन्ते, घरं गमिस्सामा’ति। अथ खो, भन्ते, सो उपासको मं घरं नेत्वा भोजेत्वा एतदवोच – ‘कहं, भन्ते, अय्यो गमिस्सती’ति? ‘सावत्थिं खो अहं, आवुसो, गमिस्सामि भगवन्तं दस्सनाया’ति । ‘तेन हि, भन्ते, मम वचनेन भगवतो पादे सिरसा वन्द, एवञ्च वदेहि – दुट्ठो, भन्ते, कीटागिरिस्मिं आवासो। अस्सजिपुनब्बसुका नाम कीटागिरिस्मिं आवासिका अलज्जिनो पापभिक्खू । ते एवरूपं अनाचारं आचरन्ति – मालावच्छं रोपेन्तिपि रोपापेन्तिपि…पे॰… विविधम्पि अनाचारं आचरन्ति। येपि ते, भन्ते, मनुस्सा पुब्बे सद्धा अहेसुं पसन्ना तेपि एतरहि अस्सद्धा अप्पसन्ना। यानिपि तानि सङ्घस्स पुब्बे दानपथानि तानिपि एतरहि उपच्छिन्नानि। रिञ्चन्ति पेसला भिक्खू, निवसन्ति पापभिक्खू। साधु, भन्ते, भगवा कीटागिरिं भिक्खू पहिणेय्य, यथायं कीटागिरिस्मिं आवासो सण्ठहेय्या’ति। ततो अहं भगवा आगच्छामी’’ति।
‘‘Evamāvuso’’ti kho so bhikkhu tassa upāsakassa paṭissuṇitvā uṭṭhāyāsanā yena sāvatthi tena pakkāmi. Anupubbena yena sāvatthi jetavanaṃ anāthapiṇḍikassa ārāmo yena bhagavā tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Āciṇṇaṃ kho panetaṃ buddhānaṃ bhagavantānaṃ āgantukehi bhikkhūhi saddhiṃ paṭisammodituṃ. Atha kho bhagavā taṃ bhikkhuṃ etadavoca – ‘‘kacci, bhikkhu, khamanīyaṃ, kacci yāpanīyaṃ, kaccisi appakilamathena addhānaṃ āgato, kuto ca tvaṃ bhikkhu āgacchasī’’ti? ‘‘Khamanīyaṃ, bhagavā, yāpanīyaṃ bhagavā; appakilamathena ca ahaṃ, bhante, addhānaṃ āgato. Idhāhaṃ, bhante, kāsīsu vassaṃvuṭṭho sāvatthiṃ āgacchanto bhagavantaṃ dassanāya yena kīṭāgiri tadavasariṃ. Atha khvāhaṃ, bhante, pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya kīṭāgiriṃ piṇḍāya pāvisiṃ. Addasā kho maṃ, bhante, aññataro upāsako kīṭāgirismiṃ piṇḍāya carantaṃ ; disvāna yenāhaṃ tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā maṃ abhivādetvā etadavoca – ‘api, bhante, piṇḍo labbhatī’ti. ‘Na kho, āvuso, piṇḍo labbhatī’ti. ‘Ehi, bhante, gharaṃ gamissāmā’ti. Atha kho, bhante, so upāsako maṃ gharaṃ netvā bhojetvā etadavoca – ‘kahaṃ, bhante, ayyo gamissatī’ti? ‘Sāvatthiṃ kho ahaṃ, āvuso, gamissāmi bhagavantaṃ dassanāyā’ti . ‘Tena hi, bhante, mama vacanena bhagavato pāde sirasā vanda, evañca vadehi – duṭṭho, bhante, kīṭāgirismiṃ āvāso. Assajipunabbasukā nāma kīṭāgirismiṃ āvāsikā alajjino pāpabhikkhū . Te evarūpaṃ anācāraṃ ācaranti – mālāvacchaṃ ropentipi ropāpentipi…pe… vividhampi anācāraṃ ācaranti. Yepi te, bhante, manussā pubbe saddhā ahesuṃ pasannā tepi etarahi assaddhā appasannā. Yānipi tāni saṅghassa pubbe dānapathāni tānipi etarahi upacchinnāni. Riñcanti pesalā bhikkhū, nivasanti pāpabhikkhū. Sādhu, bhante, bhagavā kīṭāgiriṃ bhikkhū pahiṇeyya, yathāyaṃ kīṭāgirismiṃ āvāso saṇṭhaheyyā’ti. Tato ahaṃ bhagavā āgacchāmī’’ti.
२३. अथ खो भगवा एतस्मिं निदाने एतस्मिं पकरणे भिक्खुसङ्घं सन्निपातापेत्वा भिक्खू पटिपुच्छि – ‘‘सच्चं किर, भिक्खवे, अस्सजिपुनब्बसुका नाम कीटागिरिस्मिं आवासिका अलज्जिनो पापभिक्खू? ते एवरूपं अनाचारं आचरन्ति – मालावच्छं रोपेन्तिपि…पे॰… विविधम्पि अनाचारं आचरन्ति? येपि ते मनुस्सा पुब्बे सद्धा अहेसुं पसन्ना तेपि एतरहि अस्सद्धा अप्पसन्ना? यानिपि तानि सङ्घस्स पुब्बे दानपथानि तानिपि एतरहि उपच्छिन्नानि? रिञ्चन्ति पेसला भिक्खू निवसन्ति पापभिक्खू’’ति? ‘‘सच्चं भगवा’’ति। विगरहि बुद्धो भगवा – ‘‘अननुच्छविकं…पे॰… कथञ्हि नाम ते, भिक्खवे , मोघपुरिसा एवरूपं अनाचारं आचरिस्सन्ति – मालावच्छं रोपेस्सन्तिपि रोपापेस्सन्तिपि, सिञ्चिस्सन्तिपि सिञ्चापेस्सन्तिपि, ओचिनिस्सन्तिपि ओचिनापेस्सन्तिपि, गन्थेस्सन्तिपि गन्थापेस्सन्तिपि, एकतोवण्टिकमालं करिस्सन्तिपि कारापेस्सन्तिपि, उभतोवण्टिकमालं करिस्सन्तिपि कारापेस्सन्तिपि, मञ्जरिकं करिस्सन्तिपि कारापेस्सन्तिपि, विधूतिकं करिस्सन्तिपि कारापेस्सन्तिपि, वटंसकं करिस्सन्तिपि कारापेस्सन्तिपि, आवेळं करिस्सन्तिपि कारापेस्सन्तिपि, उरच्छदं करिस्सन्तिपि कारापेस्सन्तिपि। ते कुलित्थीनं कुलधीतानं कुलकुमारीनं कुलसुण्हानं कुलदासीनं एकतोवण्टिकमालं हरिस्सन्तिपि हरापेस्सन्तिपि, उभतोवण्टिकमालं हरिस्सन्तिपि हरापेस्सन्तिपि, मञ्जरिकं हरिस्सन्तिपि हरापेस्सन्तिपि, विधूतिकं हरिस्सन्तिपि हरापेस्सन्तिपि, वटंसकं हरिस्सन्तिपि हरापेस्सन्तिपि, आवेळं हरिस्सन्तिपि हरापेस्सन्तिपि, उरच्छदं हरिस्सन्तिपि हरापेस्सन्तिपि। ते कुलित्थीहि कुलधीताहि कुलकुमारीहि कुलसुण्हाहि कुलदासीहि सद्धिं एकभाजनेपि भुञ्जिस्सन्ति, एकथालकेपि पिविस्सन्ति, एकासनेपि निसीदिस्सन्ति, एकमञ्चेपि तुवट्टिस्सन्ति, एकत्थरणापि तुवट्टिस्सन्ति, एकपावुरणापि तुवट्टिस्सन्ति, एकत्थरणपावुरणापि तुवट्टिस्सन्ति, विकालेपि भुञ्जिस्सन्ति, मज्जम्पि पिविस्सन्ति, मालागन्धविलेपनम्पि धारेस्सन्ति, नच्चिस्सन्तिपि, गायिस्सन्तिपि, वादेस्सन्तिपि, लासेस्सन्तिपि; नच्चन्तियापि नच्चिस्सन्ति, नच्चन्तियापि गायिस्सन्ति, नच्चन्तियापि वादेस्सन्ति, नच्चन्तियापि लासेस्सन्ति; गायन्तियापि नच्चिस्सन्ति , गायन्तियापि गायिस्सन्ति, गायन्तियापि वादेस्सन्ति, गायन्तियापि लासेस्सन्ति; वादेन्तियापि नच्चिस्सन्ति, वादेन्तियापि गायिस्सन्ति, वादेन्तियापि वादेस्सन्ति, वादेन्तियापि लासेस्सन्ति; लासेन्तियापि नच्चिस्सन्ति, लासेन्तियापि गायिस्सन्ति, लासेन्तियापि वादेस्सन्ति; लासेन्तियापि लासेस्सन्ति; अट्ठपदेपि कीळिस्सन्ति, दसपदेपि कीळिस्सन्ति, आकासेपि कीळिस्सन्ति, परिहारपथेपि कीळिस्सन्ति, सन्तिकायपि कीळिस्सन्ति, खलिकायपि कीळिस्सन्ति, घटिकायपि कीळिस्सन्ति, सलाकहत्थेनपि कीळिस्सन्ति, अक्खेनपि कीळिस्सन्ति, पङ्गचीरेनपि कीळिस्सन्ति, वङ्ककेनपि कीळिस्सन्ति मोक्खचिकायपि कीळिस्सन्ति, चिङ्गुलकेनपि कीळिस्सन्ति, पत्ताळ्हकेनपि कीळिस्सन्ति, रथकेनपि कीळिस्सन्ति, धनुकेनपि कीळिस्सन्ति, अक्खरिकायपि कीळिस्सन्ति, मनेसिकायपि कीळिस्सन्ति, यथावज्जेनपि कीळिस्सन्ति; हत्थिस्मिम्पि सिक्खिस्सन्ति, अस्सस्मिम्पि सिक्खिस्सन्ति, रथस्मिम्पि सिक्खिस्सन्ति, धनुस्मिम्पि सिक्खिस्सन्ति, थरुस्मिम्पि सिक्खिस्सन्ति; हत्थिस्सपि पुरतो धाविस्सन्ति , अस्सस्सपि पुरतो धाविस्सन्ति, रथस्सपि पुरतो 17 धाविस्सन्तिपि आधाविस्सन्तिपि; उस्सेळेस्सन्तिपि, अप्फोटेस्सन्तिपि, निब्बुज्झिस्सन्तिपि, मुट्ठीहिपि युज्झिस्सन्ति; रङ्गमज्झेपि सङ्घाटिं पत्थरित्वा नच्चकिं एवं वक्खन्ति 18 – ‘इध, भगिनि, नच्चस्सू’ति; नलाटिकम्पि दस्सन्ति; विविधम्पि अनाचारं आचरिस्सन्ति। नेतं , भिक्खवे, अप्पसन्नानं वा पसादाय…पे॰… विगरहित्वा…पे॰… धम्मिं कथं कत्वा सारिपुत्तमोग्गल्लाने आमन्तेसि – ‘‘गच्छथ तुम्हे, सारिपुत्ता, कीटागिरिं गन्त्वा अस्सजिपुनब्बसुकानं भिक्खूनं कीटागिरिस्मा पब्बाजनीयकम्मं करोथ, तुम्हाकं एते सद्धिविहारिनो’’ति।
23. Atha kho bhagavā etasmiṃ nidāne etasmiṃ pakaraṇe bhikkhusaṅghaṃ sannipātāpetvā bhikkhū paṭipucchi – ‘‘saccaṃ kira, bhikkhave, assajipunabbasukā nāma kīṭāgirismiṃ āvāsikā alajjino pāpabhikkhū? Te evarūpaṃ anācāraṃ ācaranti – mālāvacchaṃ ropentipi…pe… vividhampi anācāraṃ ācaranti? Yepi te manussā pubbe saddhā ahesuṃ pasannā tepi etarahi assaddhā appasannā? Yānipi tāni saṅghassa pubbe dānapathāni tānipi etarahi upacchinnāni? Riñcanti pesalā bhikkhū nivasanti pāpabhikkhū’’ti? ‘‘Saccaṃ bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā – ‘‘ananucchavikaṃ…pe… kathañhi nāma te, bhikkhave , moghapurisā evarūpaṃ anācāraṃ ācarissanti – mālāvacchaṃ ropessantipi ropāpessantipi, siñcissantipi siñcāpessantipi, ocinissantipi ocināpessantipi, ganthessantipi ganthāpessantipi, ekatovaṇṭikamālaṃ karissantipi kārāpessantipi, ubhatovaṇṭikamālaṃ karissantipi kārāpessantipi, mañjarikaṃ karissantipi kārāpessantipi, vidhūtikaṃ karissantipi kārāpessantipi, vaṭaṃsakaṃ karissantipi kārāpessantipi, āveḷaṃ karissantipi kārāpessantipi, uracchadaṃ karissantipi kārāpessantipi. Te kulitthīnaṃ kuladhītānaṃ kulakumārīnaṃ kulasuṇhānaṃ kuladāsīnaṃ ekatovaṇṭikamālaṃ harissantipi harāpessantipi, ubhatovaṇṭikamālaṃ harissantipi harāpessantipi, mañjarikaṃ harissantipi harāpessantipi, vidhūtikaṃ harissantipi harāpessantipi, vaṭaṃsakaṃ harissantipi harāpessantipi, āveḷaṃ harissantipi harāpessantipi, uracchadaṃ harissantipi harāpessantipi. Te kulitthīhi kuladhītāhi kulakumārīhi kulasuṇhāhi kuladāsīhi saddhiṃ ekabhājanepi bhuñjissanti, ekathālakepi pivissanti, ekāsanepi nisīdissanti, ekamañcepi tuvaṭṭissanti, ekattharaṇāpi tuvaṭṭissanti, ekapāvuraṇāpi tuvaṭṭissanti, ekattharaṇapāvuraṇāpi tuvaṭṭissanti, vikālepi bhuñjissanti, majjampi pivissanti, mālāgandhavilepanampi dhāressanti, naccissantipi, gāyissantipi, vādessantipi, lāsessantipi; naccantiyāpi naccissanti, naccantiyāpi gāyissanti, naccantiyāpi vādessanti, naccantiyāpi lāsessanti; gāyantiyāpi naccissanti , gāyantiyāpi gāyissanti, gāyantiyāpi vādessanti, gāyantiyāpi lāsessanti; vādentiyāpi naccissanti, vādentiyāpi gāyissanti, vādentiyāpi vādessanti, vādentiyāpi lāsessanti; lāsentiyāpi naccissanti, lāsentiyāpi gāyissanti, lāsentiyāpi vādessanti; lāsentiyāpi lāsessanti; aṭṭhapadepi kīḷissanti, dasapadepi kīḷissanti, ākāsepi kīḷissanti, parihārapathepi kīḷissanti, santikāyapi kīḷissanti, khalikāyapi kīḷissanti, ghaṭikāyapi kīḷissanti, salākahatthenapi kīḷissanti, akkhenapi kīḷissanti, paṅgacīrenapi kīḷissanti, vaṅkakenapi kīḷissanti mokkhacikāyapi kīḷissanti, ciṅgulakenapi kīḷissanti, pattāḷhakenapi kīḷissanti, rathakenapi kīḷissanti, dhanukenapi kīḷissanti, akkharikāyapi kīḷissanti, manesikāyapi kīḷissanti, yathāvajjenapi kīḷissanti; hatthismimpi sikkhissanti, assasmimpi sikkhissanti, rathasmimpi sikkhissanti, dhanusmimpi sikkhissanti, tharusmimpi sikkhissanti; hatthissapi purato dhāvissanti , assassapi purato dhāvissanti, rathassapi purato 19 dhāvissantipi ādhāvissantipi; usseḷessantipi, apphoṭessantipi, nibbujjhissantipi, muṭṭhīhipi yujjhissanti; raṅgamajjhepi saṅghāṭiṃ pattharitvā naccakiṃ evaṃ vakkhanti 20 – ‘idha, bhagini, naccassū’ti; nalāṭikampi dassanti; vividhampi anācāraṃ ācarissanti. Netaṃ , bhikkhave, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… vigarahitvā…pe… dhammiṃ kathaṃ katvā sāriputtamoggallāne āmantesi – ‘‘gacchatha tumhe, sāriputtā, kīṭāgiriṃ gantvā assajipunabbasukānaṃ bhikkhūnaṃ kīṭāgirismā pabbājanīyakammaṃ karotha, tumhākaṃ ete saddhivihārino’’ti.
‘‘कथं मयं, भन्ते, अस्सजिपुनब्बसुकानं भिक्खूनं कीटागिरिस्मा पब्बाजनीयकम्मं करोम, चण्डा ते भिक्खू फरुसा’’ति? ‘‘तेन हि तुम्हे, सारिपुत्ता, बहुकेहि भिक्खूहि सद्धिं गच्छथा’’ति। ‘‘एवं, भन्ते’’ति खो सारिपुत्तमोग्गल्लाना भगवतो पच्चस्सोसुं। एवञ्च पन, भिक्खवे, कातब्बं – पठमं अस्सजिपुनब्बसुका भिक्खू चोदेतब्बा, चोदेत्वा सारेतब्बा, सारेत्वा आपत्तिं आरोपेतब्बा, आपत्तिं आरोपेत्वा ब्यत्तेन भिक्खुना पटिबलेन सङ्घो ञापेतब्बो –
‘‘Kathaṃ mayaṃ, bhante, assajipunabbasukānaṃ bhikkhūnaṃ kīṭāgirismā pabbājanīyakammaṃ karoma, caṇḍā te bhikkhū pharusā’’ti? ‘‘Tena hi tumhe, sāriputtā, bahukehi bhikkhūhi saddhiṃ gacchathā’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho sāriputtamoggallānā bhagavato paccassosuṃ. Evañca pana, bhikkhave, kātabbaṃ – paṭhamaṃ assajipunabbasukā bhikkhū codetabbā, codetvā sāretabbā, sāretvā āpattiṃ āropetabbā, āpattiṃ āropetvā byattena bhikkhunā paṭibalena saṅgho ñāpetabbo –
२४. ‘‘सुणातु मे, भन्ते, सङ्घो। इमे अस्सजिपुनब्बसुका भिक्खू कुलदूसका पापसमाचारा। इमेसं पापका समाचारा दिस्सन्ति चेव सुय्यन्ति च। कुलानि च इमेहि दुट्ठानि दिस्सन्ति चेव सुय्यन्ति च। यदि सङ्घस्स पत्तकल्लं, सङ्घो अस्सजिपुनब्बसुकानं भिक्खूनं कीटागिरिस्मा पब्बाजनीयकम्मं करेय्य – न अस्सजिपुनब्बसुकेहि भिक्खूहि कीटागिरिस्मिं वत्थब्बन्ति। एसा ञत्ति।
24. ‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Ime assajipunabbasukā bhikkhū kuladūsakā pāpasamācārā. Imesaṃ pāpakā samācārā dissanti ceva suyyanti ca. Kulāni ca imehi duṭṭhāni dissanti ceva suyyanti ca. Yadi saṅghassa pattakallaṃ, saṅgho assajipunabbasukānaṃ bhikkhūnaṃ kīṭāgirismā pabbājanīyakammaṃ kareyya – na assajipunabbasukehi bhikkhūhi kīṭāgirismiṃ vatthabbanti. Esā ñatti.
‘‘सुणातु मे, भन्ते, सङ्घो। इमे अस्सजिपुनब्बसुका भिक्खू कुलदूसका पापसमाचारा। इमेसं पापका समाचारा दिस्सन्ति चेव सुय्यन्ति च। कुलानि च इमेहि दुट्ठानि दिस्सन्ति चेव सुय्यन्ति च। सङ्घो अस्सजिपुनब्बसुकानं भिक्खूनं कीटागिरिस्मा पब्बाजनीयकम्मं करोति – न अस्सजिपुनब्बसुकेहि भिक्खूहि कीटागिरिस्मिं वत्थब्बन्ति। यस्सायस्मतो खमति अस्सजिपुनब्बसुकानं भिक्खूनं कीटागिरिस्मा पब्बाजनीयस्स कम्मस्स करणं – न अस्सजिपुनब्बसुकेहि भिक्खूहि कीटागिरिस्मिं वत्थब्बन्ति, सो तुण्हस्स; यस्स नक्खमति, सो भासेय्य।
‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Ime assajipunabbasukā bhikkhū kuladūsakā pāpasamācārā. Imesaṃ pāpakā samācārā dissanti ceva suyyanti ca. Kulāni ca imehi duṭṭhāni dissanti ceva suyyanti ca. Saṅgho assajipunabbasukānaṃ bhikkhūnaṃ kīṭāgirismā pabbājanīyakammaṃ karoti – na assajipunabbasukehi bhikkhūhi kīṭāgirismiṃ vatthabbanti. Yassāyasmato khamati assajipunabbasukānaṃ bhikkhūnaṃ kīṭāgirismā pabbājanīyassa kammassa karaṇaṃ – na assajipunabbasukehi bhikkhūhi kīṭāgirismiṃ vatthabbanti, so tuṇhassa; yassa nakkhamati, so bhāseyya.
‘‘दुतियम्पि एतमत्थं वदामि…पे॰… ततियम्पि एतमत्थं वदामि। सुणातु मे, भन्ते, सङ्घो। इमे अस्सजिपुनब्बसुका भिक्खू कुलदूसका पापसमाचारा। इमेसं पापका समाचारा दिस्सन्ति चेव सुय्यन्ति च। कुलानि च इमेहि दुट्ठानि दिस्सन्ति चेव सुय्यन्ति च। सङ्घो अस्सजिपुनब्बसुकानं भिक्खूनं कीटागिरिस्मा पब्बाजनीयकम्मं करोति – न अस्सजिपुनब्बसुकेहि भिक्खूहि कीटागिरिस्मिं वत्थब्बन्ति। यस्सायस्मतो खमति अस्सजिपुनब्बसुकानं भिक्खूनं कीटागिरिस्मा पब्बाजनीयस्स कम्मस्स करणं – न अस्सजिपुनब्बसुकेहि भिक्खूहि कीटागिरिस्मिं वत्थब्बन्ति, सो तुण्हस्स; यस्स नक्खमति, सो भासेय्य।
‘‘Dutiyampi etamatthaṃ vadāmi…pe… tatiyampi etamatthaṃ vadāmi. Suṇātu me, bhante, saṅgho. Ime assajipunabbasukā bhikkhū kuladūsakā pāpasamācārā. Imesaṃ pāpakā samācārā dissanti ceva suyyanti ca. Kulāni ca imehi duṭṭhāni dissanti ceva suyyanti ca. Saṅgho assajipunabbasukānaṃ bhikkhūnaṃ kīṭāgirismā pabbājanīyakammaṃ karoti – na assajipunabbasukehi bhikkhūhi kīṭāgirismiṃ vatthabbanti. Yassāyasmato khamati assajipunabbasukānaṃ bhikkhūnaṃ kīṭāgirismā pabbājanīyassa kammassa karaṇaṃ – na assajipunabbasukehi bhikkhūhi kīṭāgirismiṃ vatthabbanti, so tuṇhassa; yassa nakkhamati, so bhāseyya.
‘‘कतं सङ्घेन अस्सजिपुनब्बसुकानं भिक्खूनं कीटागिरिस्मा पब्बाजनीयकम्मं – न अस्सजिपुनब्बसुकेहि भिक्खूहि कीटागिरिस्मिं वत्थब्बन्ति। खमति सङ्घस्स, तस्मा तुण्ही, एवमेतं धारयामी’’ति।
‘‘Kataṃ saṅghena assajipunabbasukānaṃ bhikkhūnaṃ kīṭāgirismā pabbājanīyakammaṃ – na assajipunabbasukehi bhikkhūhi kīṭāgirismiṃ vatthabbanti. Khamati saṅghassa, tasmā tuṇhī, evametaṃ dhārayāmī’’ti.
Footnotes:
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / विनयपिटक (अट्ठकथा) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / चूळवग्ग-अट्ठकथा • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / पब्बाजनीयकम्मकथा • Pabbājanīyakammakathā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / वजिरबुद्धि-टीका • Vajirabuddhi-ṭīkā / अधम्मकम्मद्वादसककथावण्णना • Adhammakammadvādasakakathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā / नियस्सकम्मकथादिवण्णना • Niyassakammakathādivaṇṇanā
