| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
೫. ಪಬ್ಬತೂಪಮಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
5. Pabbatūpamasuttavaṇṇanā
೧೩೬. ಖತ್ತಿಯಾತಿ ಅಭಿಸೇಕಪ್ಪತ್ತಾ। ಇಸ್ಸರಿಯಮದೋ ಕಾಮಗೇಧೋ। ಪಥವಿಮಣ್ಡಲಸ್ಸ ಮಹನ್ತತಾ ತಂನಿವಾಸಿನಂ ಅನುಯನ್ತತಾತಿ ಸಬ್ಬಮಿದಂ ಯಥಿಚ್ಛಿತಸ್ಸ ರಾಜಕಿಚ್ಚಸ್ಸ ಸುಖೇನ ಸಮಿಜ್ಝನಸ್ಸ ಕಾರಣಕಿತ್ತನಂ। ಯಾದಿಸೇ ರಾಜಕಿಚ್ಚೇ ಉಸ್ಸುಕ್ಕಂ ಆಪನ್ನೋ, ತಂ ವಿತ್ಥಾರತೋ ದಸ್ಸೇತುಂ ‘‘ಏಸ ಕಿರಾ’’ತಿಆದಿ ವುತ್ತಂ। ಅನ್ತರಗಮನಾನೀತಿ ತಿಣ್ಣಂ ನಿರನ್ತರಗಮನಾನಂ ಅನ್ತರನ್ತರಾ ಗಮನಾನಿ। ಚೋರಾ ಚಿನ್ತಯಿಂಸೂತಿ ಏಕೋ ಅನ್ತರಭೋಗಿಕೋ ರಾಜಾಪರಾಧಿಕೋ ಪಞ್ಚಸತಮನುಸ್ಸಪರಿವಾರೋ ಚೋರಿಯಂ ಕರೋನ್ತೋ ವಿಚರತಿ, ತೇ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ।
136.Khattiyāti abhisekappattā. Issariyamado kāmagedho. Pathavimaṇḍalassa mahantatā taṃnivāsinaṃ anuyantatāti sabbamidaṃ yathicchitassa rājakiccassa sukhena samijjhanassa kāraṇakittanaṃ. Yādise rājakicce ussukkaṃ āpanno, taṃ vitthārato dassetuṃ ‘‘esa kirā’’tiādi vuttaṃ. Antaragamanānīti tiṇṇaṃ nirantaragamanānaṃ antarantarā gamanāni. Corā cintayiṃsūti eko antarabhogiko rājāparādhiko pañcasatamanussaparivāro coriyaṃ karonto vicarati, te sandhāya vuttaṃ.
‘‘ಅಯುತ್ತಂ ತೇ ಕತ’’ನ್ತಿ ಸಚಾಹಂ ವಕ್ಖಾಮೀತಿ ಯೋಜನಾ। ಧುರವಿಹಾರೇತಿ ರಥಸ್ಸ ಧುರಂ ವಿಯ ನಗರಸ್ಸ ಧುರಭೂತೇ ವಿಹಾರೇ। ಸನ್ಥಮ್ಭಿತುನ್ತಿ ವಿಸ್ಸಾಸಭಾವೇನ ಉಪಟ್ಠಾತುಂ। ಸದ್ಧಾಯಿಕೋತಿ ಸದ್ಧಾಯ ಅಯಿತಬ್ಬೋ, ಸದ್ಧೇಯ್ಯೋತಿ ಅತ್ಥೋ। ತೇನಾಹ ‘‘ಸದ್ಧಾತಬ್ಬೋ’’ತಿ। ಪಚ್ಚಯಿಕೋತಿ ಪತ್ತಿಯಾಯಿತಬ್ಬೋ। ಅಬ್ಭಸಮಂ ಪುಥುಲಭಾವೇನ। ನಿಪ್ಪೋಥೇನ್ತೋತಿ ನಿಮ್ಮದ್ದೇನ್ತೋ। ಸಣ್ಹಕರಣೀಯಂ ಅತಿಸಣ್ಹಂ ಪಿಸನ್ತೋ ನಿಸದಪೋತೋ ವಿಯ ಪಿಸನ್ತೋ।
‘‘Ayuttaṃ te kata’’nti sacāhaṃ vakkhāmīti yojanā. Dhuravihāreti rathassa dhuraṃ viya nagarassa dhurabhūte vihāre. Santhambhitunti vissāsabhāvena upaṭṭhātuṃ. Saddhāyikoti saddhāya ayitabbo, saddheyyoti attho. Tenāha ‘‘saddhātabbo’’ti. Paccayikoti pattiyāyitabbo. Abbhasamaṃ puthulabhāvena. Nippothentoti nimmaddento. Saṇhakaraṇīyaṃ atisaṇhaṃ pisanto nisadapoto viya pisanto.
ಧಮ್ಮಚರಿಯಾತಿಆದಿತ್ತಮ್ಪಿ ಸೀಸಂ ಚೇಲಞ್ಚ ಅಜ್ಝುಪೇಕ್ಖಿತ್ವಾ ಸಮ್ಮಾಪಟಿಪತ್ತಿ ಏವ ಕಾತಬ್ಬಾ ತಸ್ಸಾ ಏವ ಪರಲೋಕೇ ಪತಿಟ್ಠಾಭಾವತೋ। ಆಚಿಕ್ಖಾಮೀತಿ ಕಥೇಮಿ, ಕಥೇನ್ತೋ ಚ ಯಥಾ ತಮತ್ಥಂ ಸಮ್ಮದೇವ ರಾಜಾ ಜಾನಾತಿ, ಏವಂ ಜಾನಾಪೇಮೀತಿ । ನಿಪ್ಫತ್ತಿ ಯುದ್ಧೇನ ಕಾತಬ್ಬಅತ್ಥಸಿದ್ಧಿ। ವಿಸಿನೋತಿ ಬನ್ಧತಿ ಯಥಾಧಿಪ್ಪೇತಂ ಚಿತ್ತಂ ಏತೇನಾತಿ ವಿಸಯೋ, ಸಮತ್ಥಭಾವೋ। ಮನ್ತಸಮ್ಪನ್ನಾತಿ ಸಮ್ಪನ್ನರಾಜಮನ್ತಾ। ಮಹಾಅಮಚ್ಚಾತಿ ಮಹೋಸಧಾದಿಸದಿಸಾ ನೀತಿಸತ್ಥಛೇಕಾ ಅಮಚ್ಚಪುರಿಸಾ। ಉಪಲಾಪೇತುನ್ತಿ ಪರೇಸಂ ಅನ್ತರೇ ವಿರೋಧತ್ಥಂ ಸಙ್ಗಣ್ಹಿತುಂ।
Dhammacariyātiādittampi sīsaṃ celañca ajjhupekkhitvā sammāpaṭipatti eva kātabbā tassā eva paraloke patiṭṭhābhāvato. Ācikkhāmīti kathemi, kathento ca yathā tamatthaṃ sammadeva rājā jānāti, evaṃ jānāpemīti . Nipphatti yuddhena kātabbaatthasiddhi. Visinoti bandhati yathādhippetaṃ cittaṃ etenāti visayo, samatthabhāvo. Mantasampannāti sampannarājamantā. Mahāamaccāti mahosadhādisadisā nītisatthachekā amaccapurisā. Upalāpetunti paresaṃ antare virodhatthaṃ saṅgaṇhituṃ.
ದ್ವೇಯೇವ ಪಬ್ಬತಾತಿ ಪಬ್ಬತಸದಿಸಾ ದ್ವೇಯೇವ ಗಹಿತಾ। ರಾಜೋವಾದೇತಿ ರಾಜೋವಾದಸುತ್ತೇ। ಆಗತಾವ ತತ್ತನ್ತಿಯಾ ಅನುರೂಪತ್ಥಂ। ವಿಲುಮ್ಪಮಾನಾತಿ ಇತಿ-ಸದ್ದೋ ಆದಿಅತ್ಥೋ। ವಿಪತ್ತೀತಿ ಭೋಗಪರಿಹಾನಾದಿವಿನಾಸೋ। ಹತ್ಥಿಯುದ್ಧಾದೀಹಿ ಜರಾಮರಣಂ ಜಿನಿತುಂ ನ ಸಕ್ಕಾ ಸತ್ತಸ್ಸ ಅವಿಸಯಭಾವತೋ। ಯೇನ ಪನ ಜಿನಿತುಂ ಸಕ್ಕಾ, ತಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಭಗವಾ ‘‘ಬುದ್ಧೇ…ಪೇ॰… ನಿವೇಸಯೇ’’ತಿ ಆಹ। ರತನತ್ತಯೇ ಹಿ ಸದ್ಧಾ ನಿವಿಟ್ಠಾ ಮೂಲಜಾತಾ ಪತಿಟ್ಠಿತಾ ಏಕನ್ತತೋ ಜರಾಮರಣವಿಜಯಾಯ ಹೋತಿ। ತೇನಾಹ ‘‘ತಸ್ಮಾ ಸದ್ಧ’’ನ್ತಿ।
Dveyeva pabbatāti pabbatasadisā dveyeva gahitā. Rājovādeti rājovādasutte. Āgatāva tattantiyā anurūpatthaṃ. Vilumpamānāti iti-saddo ādiattho. Vipattīti bhogaparihānādivināso. Hatthiyuddhādīhi jarāmaraṇaṃ jinituṃ na sakkā sattassa avisayabhāvato. Yena pana jinituṃ sakkā, taṃ dassento bhagavā ‘‘buddhe…pe… nivesaye’’ti āha. Ratanattaye hi saddhā niviṭṭhā mūlajātā patiṭṭhitā ekantato jarāmaraṇavijayāya hoti. Tenāha ‘‘tasmā saddha’’nti.
ಪಬ್ಬತೂಪಮಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Pabbatūpamasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
ತತಿಯವಗ್ಗವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Tatiyavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
ಸಾರತ್ಥಪ್ಪಕಾಸಿನಿಯಾ ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ-ಅಟ್ಠಕಥಾಯ
Sāratthappakāsiniyā saṃyuttanikāya-aṭṭhakathāya
ಕೋಸಲಸಂಯುತ್ತವಣ್ಣನಾಯ ಲೀನತ್ಥಪ್ಪಕಾಸನಾ ಸಮತ್ತಾ।
Kosalasaṃyuttavaṇṇanāya līnatthappakāsanā samattā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೫. ಪಬ್ಬತೂಪಮಸುತ್ತಂ • 5. Pabbatūpamasuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೫. ಪಬ್ಬತೂಪಮಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 5. Pabbatūpamasuttavaṇṇanā
