Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / பஞ்சபகரண-அட்ட²கதா² • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
19-24. பச்சனீயானுலோமபட்டா²னவண்ணனா
19-24. Paccanīyānulomapaṭṭhānavaṇṇanā
1. இதா³னி குஸலாதீ³ஸு த⁴ம்மேஸு பச்சயத⁴ம்மங் படிக்கி²பித்வா பச்சயுப்பன்னஸ்ஸ குஸலாதி³பா⁴வங் அப்படிக்கே²பவஸேன த⁴ம்மானங் பச்சனீயானுலோமதாய லத்³த⁴னாமங் பச்சனீயானுலோமபட்டா²னங் த³ஸ்ஸேதுங் நகுஸலங் த⁴ம்மங் படிச்ச அகுஸலோ த⁴ம்மோ உப்பஜ்ஜதி ஹேதுபச்சயாதிஆதி³ ஆரத்³த⁴ங். தத்த² நகுஸலங் த⁴ம்மங் படிச்சாதி குஸலஸ்ஸ பச்சயபா⁴வங் வாரேதி. அகுஸலோ த⁴ம்மோ உப்பஜ்ஜதீதி அகுஸலஸ்ஸ உப்பத்திங் அனுஜானாதி. நகுஸலஞ்ஹி அகுஸலங் அப்³யாகதங் வா, தஞ்ச ஸஹஜாதபச்சயங் கத்வா உப்பஜ்ஜமானோ குஸலோ நாம நத்தி², தஸ்மா அகுஸலாப்³யாகதவஸேன தே³ஸனா கதா. தத்த² ‘‘அகுஸலங் ஏகங் க²ந்த⁴ங் படிச்ச தயோ க²ந்தா⁴’’தி ஏவங் நகுஸலங் த⁴ம்மங் படிச்ச விஸ்ஸஜ்ஜனங் வேதி³தப்³ப³ங். அப்³யாகதோ த⁴ம்மோ உப்பஜ்ஜதி ஹேதுபச்சயாதி அயங் பன பஞ்ஹோ ‘‘விபாகாப்³யாகதங் கிரியாப்³யாகதங் ஏகங் க²ந்த⁴ங் படிச்ச தயோ க²ந்தா⁴ சித்தஸமுட்டா²னஞ்ச ரூப’’ந்தி விஸ்ஸஜ்ஜிதோவ. இதி ஸப்³ப³பஞ்ஹேஸு அவிஸ்ஸஜ்ஜிதஸ்ஸ அத்தா²னுரூபங் விஸ்ஸஜ்ஜிதஸ்ஸ ச பாளிஆக³தமேவ விஸ்ஸஜ்ஜனங். ஏகேகஸ்மிஞ்ச திகது³கே வாரப்பபே⁴த³பச்சயக³ணனவிதா⁴னங் ஸப்³ப³ங் ஹெட்டா² வுத்தனயானுஸாரேனேவ வேதி³தப்³ப³ங்.
1. Idāni kusalādīsu dhammesu paccayadhammaṃ paṭikkhipitvā paccayuppannassa kusalādibhāvaṃ appaṭikkhepavasena dhammānaṃ paccanīyānulomatāya laddhanāmaṃ paccanīyānulomapaṭṭhānaṃ dassetuṃ nakusalaṃ dhammaṃ paṭicca akusalo dhammo uppajjati hetupaccayātiādi āraddhaṃ. Tattha nakusalaṃ dhammaṃ paṭiccāti kusalassa paccayabhāvaṃ vāreti. Akusalo dhammo uppajjatīti akusalassa uppattiṃ anujānāti. Nakusalañhi akusalaṃ abyākataṃ vā, tañca sahajātapaccayaṃ katvā uppajjamāno kusalo nāma natthi, tasmā akusalābyākatavasena desanā katā. Tattha ‘‘akusalaṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā’’ti evaṃ nakusalaṃ dhammaṃ paṭicca vissajjanaṃ veditabbaṃ. Abyākato dhammo uppajjati hetupaccayāti ayaṃ pana pañho ‘‘vipākābyākataṃ kiriyābyākataṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpa’’nti vissajjitova. Iti sabbapañhesu avissajjitassa atthānurūpaṃ vissajjitassa ca pāḷiāgatameva vissajjanaṃ. Ekekasmiñca tikaduke vārappabhedapaccayagaṇanavidhānaṃ sabbaṃ heṭṭhā vuttanayānusāreneva veditabbaṃ.
எத்தாவதா ச –
Ettāvatā ca –
திகஞ்ச பட்டா²னவரங் து³குத்தமங்,
Tikañca paṭṭhānavaraṃ dukuttamaṃ,
து³கங் திகஞ்சேவ திகங் து³கஞ்ச;
Dukaṃ tikañceva tikaṃ dukañca;
திகங் திகஞ்சேவ து³கங் து³கஞ்ச,
Tikaṃ tikañceva dukaṃ dukañca,
ச² பச்சனீயானுலோமம்ஹி நயா ஸுக³ம்பீ⁴ராதி. –
Cha paccanīyānulomamhi nayā sugambhīrāti. –
அட்ட²கதா²யங் வுத்தகா³தா²ய தீ³பிதா. த⁴ம்மபச்சனீயானுலோமபட்டா²னே ச² நயா நித்³தி³ட்டா² ஹொந்தி. பச்சயவஸேன பனெத்த² ஏகேகஸ்மிங் பட்டா²னே அனுலோமாத³யோ சத்தாரோ சத்தாரோ நயாதி ஏகேன பரியாயேன சதுவீஸதினயபடிமண்டி³தங் பச்சனீயானுலோமபட்டா²னஞ்ஞேவ வேதி³தப்³ப³ங்.
Aṭṭhakathāyaṃ vuttagāthāya dīpitā. Dhammapaccanīyānulomapaṭṭhāne cha nayā niddiṭṭhā honti. Paccayavasena panettha ekekasmiṃ paṭṭhāne anulomādayo cattāro cattāro nayāti ekena pariyāyena catuvīsatinayapaṭimaṇḍitaṃ paccanīyānulomapaṭṭhānaññeva veditabbaṃ.
பச்சனீயானுலோமபட்டா²னவண்ணனா.
Paccanīyānulomapaṭṭhānavaṇṇanā.
ஏவங் த⁴ம்மானுலோமாதி³வஸேன சதூஸு வாரேஸு ஏகேகஸ்மிங் சதுவீஸதியா சதுவீஸதியா நயானங் வஸேன ச²ன்னவுதி நயா ஹொந்தி. தத்த² பச்சயனயே அக்³க³ஹெத்வா ஏகேகஸ்மிங் பட்டா²னே திகது³காதீ³னஞ்ஞேவ ச²ன்னங் ச²ன்னங் நயானங் வஸேனேதங் சதுவீஸதினயபடிமண்டி³தங் ஸமந்தபட்டா²னமஹாபகரணங் வேதி³தப்³ப³ங். கேசி பன ‘‘குஸலாரம்மணோ த⁴ம்மோ அகுஸலாரம்மணோ த⁴ம்மோ’’திஆதி³னா நயேன ஆரம்மணமாதிகங் நாம ட²பெத்வா ‘‘குஸலாரம்மணோ த⁴ம்மோ குஸலாரம்மணஸ்ஸ த⁴ம்மஸ்ஸ ஹேதுபச்சயேன பச்சயோ’’திஆதி³னா நயேன ஆரம்மணபட்டா²னங் நாம த³ஸ்ஸெத்வா அபரம்பி ப²ஸ்ஸாதீ³னங் வஸேனபி ப²ஸ்ஸபட்டா²னங் நாம உத்³த⁴ரித்வா த³ஸ்ஸெந்தி. தங் நேவ பாளியங் ந அட்ட²கதா²ஸு ஸந்தி³ஸ்ஸதீதி இத⁴ ந விசாரிதங். ஸங்கீ³திஆருள்ஹபாளிவஸேனேவ பனெத்த² வண்ணனா கதாதி வேதி³தப்³பா³.
Evaṃ dhammānulomādivasena catūsu vāresu ekekasmiṃ catuvīsatiyā catuvīsatiyā nayānaṃ vasena channavuti nayā honti. Tattha paccayanaye aggahetvā ekekasmiṃ paṭṭhāne tikadukādīnaññeva channaṃ channaṃ nayānaṃ vasenetaṃ catuvīsatinayapaṭimaṇḍitaṃ samantapaṭṭhānamahāpakaraṇaṃ veditabbaṃ. Keci pana ‘‘kusalārammaṇo dhammo akusalārammaṇo dhammo’’tiādinā nayena ārammaṇamātikaṃ nāma ṭhapetvā ‘‘kusalārammaṇo dhammo kusalārammaṇassa dhammassa hetupaccayena paccayo’’tiādinā nayena ārammaṇapaṭṭhānaṃ nāma dassetvā aparampi phassādīnaṃ vasenapi phassapaṭṭhānaṃ nāma uddharitvā dassenti. Taṃ neva pāḷiyaṃ na aṭṭhakathāsu sandissatīti idha na vicāritaṃ. Saṅgītiāruḷhapāḷivaseneva panettha vaṇṇanā katāti veditabbā.
எத்தாவதா ச –
Ettāvatā ca –
ஸம்மூள்ஹா யத்த² பஜா, தந்தாகுலாதி³பா⁴வமாபன்னா;
Sammūḷhā yattha pajā, tantākulādibhāvamāpannā;
நேகவித⁴து³க்க²க³ஹனங், ஸங்ஸாரங் நாதிவத்தந்தி.
Nekavidhadukkhagahanaṃ, saṃsāraṃ nātivattanti.
பச்சயபே⁴தே³ குஸலோ, லோகே க³ருதம்பி பச்சயாகாரங்;
Paccayabhede kusalo, loke garutampi paccayākāraṃ;
அதினிப்புணக³ம்பீ⁴ரங், ஜவனப்³பூ⁴மிங் பு³த்³த⁴ஞாணஸ்ஸ.
Atinippuṇagambhīraṃ, javanabbhūmiṃ buddhañāṇassa.
குஸலாதி³த⁴ம்மபே⁴த³ங், நிஸ்ஸாய நயேஹி விவித⁴க³ணனேஹி;
Kusalādidhammabhedaṃ, nissāya nayehi vividhagaṇanehi;
வித்தா²ரெந்தோ ஸத்தம-மபி⁴த⁴ம்மப்பகரணங் ஸத்தா².
Vitthārento sattama-mabhidhammappakaraṇaṃ satthā.
ஸுவிஹிதஸன்னிட்டா²னோ , பட்டா²னங் நாம யங் பகாஸேஸி;
Suvihitasanniṭṭhāno , paṭṭhānaṃ nāma yaṃ pakāsesi;
ஸத்³தா⁴ய ஸமாரத்³தா⁴, யா அட்ட²கதா² மயா தஸ்ஸ.
Saddhāya samāraddhā, yā aṭṭhakathā mayā tassa.
ஆசரியானங் வாத³ங், அவிஹாய விப⁴ஜ்ஜவாதி³ஸிஸ்ஸானங்;
Ācariyānaṃ vādaṃ, avihāya vibhajjavādisissānaṃ;
அதிப³ஹுவித⁴ந்தராயே, லோகம்ஹி அனந்தராயேன.
Atibahuvidhantarāye, lokamhi anantarāyena.
ஸா ஏவங் அஜ்ஜ கதா, சுத்³த³ஸமத்தேஹி பா⁴ணவாரேஹி;
Sā evaṃ ajja katā, cuddasamattehi bhāṇavārehi;
அத்த²ங் பகாஸயந்தீ, பட்டா²னவரஸ்ஸ ஸகலஸ்ஸ.
Atthaṃ pakāsayantī, paṭṭhānavarassa sakalassa.
ஸன்னிட்டா²னங் பத்தா யதே²வ நிட்ட²ங் ததா² ப³ஹுஜனஸ்ஸ;
Sanniṭṭhānaṃ pattā yatheva niṭṭhaṃ tathā bahujanassa;
ஸம்பாபுணந்து ஸீக⁴ங், கல்யாணா ஸப்³ப³ஸங்கப்பா.
Sampāpuṇantu sīghaṃ, kalyāṇā sabbasaṅkappā.
எத்தாவதா –
Ettāvatā –
ஸத்தப்பகரணங் நாதோ², அபி⁴த⁴ம்மமதே³ஸயி;
Sattappakaraṇaṃ nātho, abhidhammamadesayi;
தே³வாதிதே³வோ தே³வானங், தே³வலோகம்ஹி யங் புரே.
Devātidevo devānaṃ, devalokamhi yaṃ pure.
தஸ்ஸ அட்ட²கதா² ஏஸா, ஸகலஸ்ஸாபி நிட்டி²தா;
Tassa aṭṭhakathā esā, sakalassāpi niṭṭhitā;
சிரட்டி²தத்த²ங் த⁴ம்மஸ்ஸ, நிட்ட²பெந்தேன தங் மயா.
Ciraṭṭhitatthaṃ dhammassa, niṭṭhapentena taṃ mayā.
யங் பத்தங் குஸலங் தஸ்ஸ, ஆனுபா⁴வேன பாணினோ;
Yaṃ pattaṃ kusalaṃ tassa, ānubhāvena pāṇino;
ஸப்³பே³ ஸத்³த⁴ம்மராஜஸ்ஸ, ஞத்வா த⁴ம்மங் ஸுகா²வஹங்.
Sabbe saddhammarājassa, ñatvā dhammaṃ sukhāvahaṃ.
பாபுணந்து விஸுத்³தா⁴ய, ஸுகா²ய படிபத்தியா;
Pāpuṇantu visuddhāya, sukhāya paṭipattiyā;
அஸோகமனுபாயாஸங், நிப்³பா³னஸுக²முத்தமங்.
Asokamanupāyāsaṃ, nibbānasukhamuttamaṃ.
சிரங் திட்ட²து ஸத்³த⁴ம்மோ, த⁴ம்மே ஹொந்து ஸகா³ரவா;
Ciraṃ tiṭṭhatu saddhammo, dhamme hontu sagāravā;
ஸப்³பே³பி ஸத்தா காலேன, ஸம்மா தே³வோ பவஸ்ஸது.
Sabbepi sattā kālena, sammā devo pavassatu.
யதா² ரக்கி²ங்ஸு போராணா, ஸுராஜானோ ததே²விமங்;
Yathā rakkhiṃsu porāṇā, surājāno tathevimaṃ;
ராஜா ரக்க²து த⁴ம்மேன, அத்தனோவ பஜங் பஜந்தி.
Rājā rakkhatu dhammena, attanova pajaṃ pajanti.
பட்டா²னப்பகரண-அட்ட²கதா² நிட்டி²தா.
Paṭṭhānappakaraṇa-aṭṭhakathā niṭṭhitā.
நிட்டி²தா ச பஞ்சபகரணட்ட²கதா²தி.
Niṭṭhitā ca pañcapakaraṇaṭṭhakathāti.