| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಟಿಸಮ್ಭಿದಾಮಗ್ಗಪಾಳಿ • Paṭisambhidāmaggapāḷi |
೧೪. ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಣಞಾಣನಿದ್ದೇಸೋ
14. Paccavekkhaṇañāṇaniddeso
೬೫. ಕಥಂ ತದಾ ಸಮುದಾಗತೇ ಧಮ್ಮೇ ಪಸ್ಸನೇ ಪಞ್ಞಾ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಣೇ ಞಾಣಂ? ಸೋತಾಪತ್ತಿಮಗ್ಗಕ್ಖಣೇ ದಸ್ಸನಟ್ಠೇನ ಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠಿ ತದಾ ಸಮುದಾಗತಾ। ಅಭಿನಿರೋಪನಟ್ಠೇನ ಸಮ್ಮಾಸಙ್ಕಪ್ಪೋ ತದಾ ಸಮುದಾಗತೋ। ಪರಿಗ್ಗಹಟ್ಠೇನ ಸಮ್ಮಾವಾಚಾ ತದಾ ಸಮುದಾಗತಾ। ಸಮುಟ್ಠಾನಟ್ಠೇನ ಸಮ್ಮಾಕಮ್ಮನ್ತೋ ತದಾ ಸಮುದಾಗತೋ। ವೋದಾನಟ್ಠೇನ ಸಮ್ಮಾಆಜೀವೋ ತದಾ ಸಮುದಾಗತೋ। ಪಗ್ಗಹಟ್ಠೇನ ಸಮ್ಮಾವಾಯಾಮೋ ತದಾ ಸಮುದಾಗತೋ। ಉಪಟ್ಠಾನಟ್ಠೇನ ಸಮ್ಮಾಸತಿ ತದಾ ಸಮುದಾಗತಾ। ಅವಿಕ್ಖೇಪಟ್ಠೇನ ಸಮ್ಮಾಸಮಾಧಿ ತದಾ ಸಮುದಾಗತೋ।
65. Kathaṃ tadā samudāgate dhamme passane paññā paccavekkhaṇe ñāṇaṃ? Sotāpattimaggakkhaṇe dassanaṭṭhena sammādiṭṭhi tadā samudāgatā. Abhiniropanaṭṭhena sammāsaṅkappo tadā samudāgato. Pariggahaṭṭhena sammāvācā tadā samudāgatā. Samuṭṭhānaṭṭhena sammākammanto tadā samudāgato. Vodānaṭṭhena sammāājīvo tadā samudāgato. Paggahaṭṭhena sammāvāyāmo tadā samudāgato. Upaṭṭhānaṭṭhena sammāsati tadā samudāgatā. Avikkhepaṭṭhena sammāsamādhi tadā samudāgato.
ಉಪಟ್ಠಾನಟ್ಠೇನ ಸತಿಸಮ್ಬೋಜ್ಝಙ್ಗೋ ತದಾ ಸಮುದಾಗತೋ। ಪವಿಚಯಟ್ಠೇನ ಧಮ್ಮವಿಚಯಸಮ್ಬೋಜ್ಝಙ್ಗೋ ತದಾ ಸಮುದಾಗತೋ। ಪಗ್ಗಹಟ್ಠೇನ ವೀರಿಯಸಮ್ಬೋಜ್ಝಙ್ಗೋ ತದಾ ಸಮುದಾಗತೋ। ಫರಣಟ್ಠೇನ ಪೀತಿಸಮ್ಬೋಜ್ಝಙ್ಗೋ ತದಾ ಸಮುದಾಗತೋ। ಉಪಸಮಟ್ಠೇನ ಪಸ್ಸದ್ಧಿಸಮ್ಬೋಜ್ಝಙ್ಗೋ ತದಾ ಸಮುದಾಗತೋ। ಅವಿಕ್ಖೇಪಟ್ಠೇನ ಸಮಾಧಿಸಮ್ಬೋಜ್ಝಙ್ಗೋ ತದಾ ಸಮುದಾಗತೋ। ಪಟಿಸಙ್ಖಾನಟ್ಠೇನ ಉಪೇಕ್ಖಾಸಮ್ಬೋಜ್ಝಙ್ಗೋ ತದಾ ಸಮುದಾಗತೋ।
Upaṭṭhānaṭṭhena satisambojjhaṅgo tadā samudāgato. Pavicayaṭṭhena dhammavicayasambojjhaṅgo tadā samudāgato. Paggahaṭṭhena vīriyasambojjhaṅgo tadā samudāgato. Pharaṇaṭṭhena pītisambojjhaṅgo tadā samudāgato. Upasamaṭṭhena passaddhisambojjhaṅgo tadā samudāgato. Avikkhepaṭṭhena samādhisambojjhaṅgo tadā samudāgato. Paṭisaṅkhānaṭṭhena upekkhāsambojjhaṅgo tadā samudāgato.
ಅಸ್ಸದ್ಧಿಯೇ ಅಕಮ್ಪಿಯಟ್ಠೇನ ಸದ್ಧಾಬಲಂ ತದಾ ಸಮುದಾಗತಂ। ಕೋಸಜ್ಜೇ ಅಕಮ್ಪಿಯಟ್ಠೇನ ವೀರಿಯಬಲಂ ತದಾ ಸಮುದಾಗತಂ। ಪಮಾದೇ ಅಕಮ್ಪಿಯಟ್ಠೇನ ಸತಿಬಲಂ ತದಾ ಸಮುದಾಗತಂ। ಉದ್ಧಚ್ಚೇ ಅಕಮ್ಪಿಯಟ್ಠೇನ ಸಮಾಧಿಬಲಂ ತದಾ ಸಮುದಾಗತಂ। ಅವಿಜ್ಜಾಯ ಅಕಮ್ಪಿಯಟ್ಠೇನ ಪಞ್ಞಾಬಲಂ ತದಾ ಸಮುದಾಗತಂ।
Assaddhiye akampiyaṭṭhena saddhābalaṃ tadā samudāgataṃ. Kosajje akampiyaṭṭhena vīriyabalaṃ tadā samudāgataṃ. Pamāde akampiyaṭṭhena satibalaṃ tadā samudāgataṃ. Uddhacce akampiyaṭṭhena samādhibalaṃ tadā samudāgataṃ. Avijjāya akampiyaṭṭhena paññābalaṃ tadā samudāgataṃ.
ಅಧಿಮೋಕ್ಖಟ್ಠೇನ ಸದ್ಧಿನ್ದ್ರಿಯಂ ತದಾ ಸಮುದಾಗತಂ। ಪಗ್ಗಹಟ್ಠೇನ ವೀರಿಯಿನ್ದ್ರಿಯಂ ತದಾ ಸಮುದಾಗತಂ। ಉಪಟ್ಠಾನಟ್ಠೇನ ಸತಿನ್ದ್ರಿಯಂ ತದಾ ಸಮುದಾಗತಂ। ಅವಿಕ್ಖೇಪಟ್ಠೇನ ಸಮಾಧಿನ್ದ್ರಿಯಂ ತದಾ ಸಮುದಾಗತಂ। ದಸ್ಸನಟ್ಠೇನ ಪಞ್ಞಿನ್ದ್ರಿಯಂ ತದಾ ಸಮುದಾಗತಂ।
Adhimokkhaṭṭhena saddhindriyaṃ tadā samudāgataṃ. Paggahaṭṭhena vīriyindriyaṃ tadā samudāgataṃ. Upaṭṭhānaṭṭhena satindriyaṃ tadā samudāgataṃ. Avikkhepaṭṭhena samādhindriyaṃ tadā samudāgataṃ. Dassanaṭṭhena paññindriyaṃ tadā samudāgataṃ.
ಆಧಿಪತೇಯ್ಯಟ್ಠೇನ ಇನ್ದ್ರಿಯಾ ತದಾ ಸಮುದಾಗತಾ। ಅಕಮ್ಪಿಯಟ್ಠೇನ ಬಲಾ ತದಾ ಸಮುದಾಗತಾ। ನಿಯ್ಯಾನಟ್ಠೇನ ಸಮ್ಬೋಜ್ಝಙ್ಗಾ ತದಾ ಸಮುದಾಗತಾ। ಹೇತುಟ್ಠೇನ ಮಗ್ಗೋ ತದಾ ಸಮುದಾಗತೋ। ಉಪಟ್ಠಾನಟ್ಠೇನ ಸತಿಪಟ್ಠಾನಾ ತದಾ ಸಮುದಾಗತಾ। ಪದಹನಟ್ಠೇನ ಸಮ್ಮಪ್ಪಧಾನಾ ತದಾ ಸಮುದಾಗತಾ। ಇಜ್ಝನಟ್ಠೇನ ಇದ್ಧಿಪಾದಾ ತದಾ ಸಮುದಾಗತಾ। ತಥಟ್ಠೇನ ಸಚ್ಚಾ ತದಾ ಸಮುದಾಗತಾ। ಅವಿಕ್ಖೇಪಟ್ಠೇನ ಸಮಥೋ ತದಾ ಸಮುದಾಗತೋ। ಅನುಪಸ್ಸನಟ್ಠೇನ ವಿಪಸ್ಸನಾ ತದಾ ಸಮುದಾಗತಾ। ಏಕರಸಟ್ಠೇನ ಸಮಥವಿಪಸ್ಸನಾ ತದಾ ಸಮುದಾಗತಾ। ಅನತಿವತ್ತನಟ್ಠೇನ ಯುಗನದ್ಧಂ ತದಾ ಸಮುದಾಗತಂ। ಸಂವರಟ್ಠೇನ ಸೀಲವಿಸುದ್ಧಿ ತದಾ ಸಮುದಾಗತಾ। ಅವಿಕ್ಖೇಪಟ್ಠೇನ ಚಿತ್ತವಿಸುದ್ಧಿ ತದಾ ಸಮುದಾಗತಾ। ದಸ್ಸನಟ್ಠೇನ ದಿಟ್ಠಿವಿಸುದ್ಧಿ ತದಾ ಸಮುದಾಗತಾ। ವಿಮುತ್ತಟ್ಠೇನ ವಿಮೋಕ್ಖೋ ತದಾ ಸಮುದಾಗತೋ। ಪಟಿವೇಧಟ್ಠೇನ ವಿಜ್ಜಾ ತದಾ ಸಮುದಾಗತಾ। ಪರಿಚ್ಚಾಗಟ್ಠೇನ ವಿಮುತ್ತಿ ತದಾ ಸಮುದಾಗತಾ। ಸಮುಚ್ಛೇದಟ್ಠೇನ ಖಯೇ ಞಾಣಂ ತದಾ ಸಮುದಾಗತಂ।
Ādhipateyyaṭṭhena indriyā tadā samudāgatā. Akampiyaṭṭhena balā tadā samudāgatā. Niyyānaṭṭhena sambojjhaṅgā tadā samudāgatā. Hetuṭṭhena maggo tadā samudāgato. Upaṭṭhānaṭṭhena satipaṭṭhānā tadā samudāgatā. Padahanaṭṭhena sammappadhānā tadā samudāgatā. Ijjhanaṭṭhena iddhipādā tadā samudāgatā. Tathaṭṭhena saccā tadā samudāgatā. Avikkhepaṭṭhena samatho tadā samudāgato. Anupassanaṭṭhena vipassanā tadā samudāgatā. Ekarasaṭṭhena samathavipassanā tadā samudāgatā. Anativattanaṭṭhena yuganaddhaṃ tadā samudāgataṃ. Saṃvaraṭṭhena sīlavisuddhi tadā samudāgatā. Avikkhepaṭṭhena cittavisuddhi tadā samudāgatā. Dassanaṭṭhena diṭṭhivisuddhi tadā samudāgatā. Vimuttaṭṭhena vimokkho tadā samudāgato. Paṭivedhaṭṭhena vijjā tadā samudāgatā. Pariccāgaṭṭhena vimutti tadā samudāgatā. Samucchedaṭṭhena khaye ñāṇaṃ tadā samudāgataṃ.
ಛನ್ದೋ ಮೂಲಟ್ಠೇನ ತದಾ ಸಮುದಾಗತೋ। ಮನಸಿಕಾರೋ ಸಮುಟ್ಠಾನಟ್ಠೇನ ತದಾ ಸಮುದಾಗತೋ। ಫಸ್ಸೋ ಸಮೋಧಾನಟ್ಠೇನ ತದಾ ಸಮುದಾಗತೋ। ವೇದನಾ ಸಮೋಸರಣಟ್ಠೇನ ತದಾ ಸಮುದಾಗತಾ। ಸಮಾಧಿ ಪಮುಖಟ್ಠೇನ ತದಾ ಸಮುದಾಗತೋ। ಸತಿ ಆಧಿಪತೇಯ್ಯಟ್ಠೇನ ತದಾ ಸಮುದಾಗತಾ। ಪಞ್ಞಾ ತದುತ್ತರಟ್ಠೇನ ತದಾ ಸಮುದಾಗತಾ । ವಿಮುತ್ತಿ ಸಾರಟ್ಠೇನ ತದಾ ಸಮುದಾಗತಾ। ಅಮತೋಗಧಂ ನಿಬ್ಬಾನಂ ಪರಿಯೋಸಾನಟ್ಠೇನ ತದಾ ಸಮುದಾಗತಂ। ವುಟ್ಠಹಿತ್ವಾ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖತಿ, ಇಮೇ ಧಮ್ಮಾ ತದಾ ಸಮುದಾಗತಾ।
Chando mūlaṭṭhena tadā samudāgato. Manasikāro samuṭṭhānaṭṭhena tadā samudāgato. Phasso samodhānaṭṭhena tadā samudāgato. Vedanā samosaraṇaṭṭhena tadā samudāgatā. Samādhi pamukhaṭṭhena tadā samudāgato. Sati ādhipateyyaṭṭhena tadā samudāgatā. Paññā taduttaraṭṭhena tadā samudāgatā . Vimutti sāraṭṭhena tadā samudāgatā. Amatogadhaṃ nibbānaṃ pariyosānaṭṭhena tadā samudāgataṃ. Vuṭṭhahitvā paccavekkhati, ime dhammā tadā samudāgatā.
ಸೋತಾಪತ್ತಿಫಲಕ್ಖಣೇ ದಸ್ಸನಟ್ಠೇನ ಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠಿ ತದಾ ಸಮುದಾಗತಾ। ಅಭಿನಿರೋಪನಟ್ಠೇನ ಸಮ್ಮಾಸಙ್ಕಪ್ಪೋ ತದಾ ಸಮುದಾಗತೋ…ಪೇ॰… ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸದ್ಧಟ್ಠೇನ ಅನುಪ್ಪಾದೇ ಞಾಣಂ ತದಾ ಸಮುದಾಗತಂ। ಛನ್ದೋ ಮೂಲಟ್ಠೇನ ತದಾ ಸಮುದಾಗತೋ। ಮನಸಿಕಾರೋ ಸಮುಟ್ಠಾನಟ್ಠೇನ ತದಾ ಸಮುದಾಗತೋ। ಫಸ್ಸೋ ಸಮೋಧಾನಟ್ಠೇನ ತದಾ ಸಮುದಾಗತೋ। ವೇದನಾ ಸಮೋಸರಣಟ್ಠೇನ ತದಾ ಸಮುದಾಗತಾ। ಸಮಾಧಿ ಪಮುಖಟ್ಠೇನ ತದಾ ಸಮುದಾಗತೋ। ಸತಿ ಆಧಿಪತೇಯ್ಯಟ್ಠೇನ ತದಾ ಸಮುದಾಗತಾ। ಪಞ್ಞಾ ತದುತ್ತರಟ್ಠೇನ ತದಾ ಸಮುದಾಗತಾ। ವಿಮುತ್ತಿ ಸಾರಟ್ಠೇನ ತದಾ ಸಮುದಾಗತಾ। ಅಮತೋಗಧಂ ನಿಬ್ಬಾನಂ ಪರಿಯೋಸಾನಟ್ಠೇನ ತದಾ ಸಮುದಾಗತಂ। ವುಟ್ಠಹಿತ್ವಾ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖತಿ, ಇಮೇ ಧಮ್ಮಾ ತದಾ ಸಮುದಾಗತಾ।
Sotāpattiphalakkhaṇe dassanaṭṭhena sammādiṭṭhi tadā samudāgatā. Abhiniropanaṭṭhena sammāsaṅkappo tadā samudāgato…pe… paṭippassaddhaṭṭhena anuppāde ñāṇaṃ tadā samudāgataṃ. Chando mūlaṭṭhena tadā samudāgato. Manasikāro samuṭṭhānaṭṭhena tadā samudāgato. Phasso samodhānaṭṭhena tadā samudāgato. Vedanā samosaraṇaṭṭhena tadā samudāgatā. Samādhi pamukhaṭṭhena tadā samudāgato. Sati ādhipateyyaṭṭhena tadā samudāgatā. Paññā taduttaraṭṭhena tadā samudāgatā. Vimutti sāraṭṭhena tadā samudāgatā. Amatogadhaṃ nibbānaṃ pariyosānaṭṭhena tadā samudāgataṃ. Vuṭṭhahitvā paccavekkhati, ime dhammā tadā samudāgatā.
ಸಕದಾಗಾಮಿಮಗ್ಗಕ್ಖಣೇ…ಪೇ॰… ಸಕದಾಗಾಮಿಫಲಕ್ಖಣೇ…ಪೇ॰… ಅನಾಗಾಮಿಮಗ್ಗಕ್ಖಣೇ…ಪೇ॰… ಅನಾಗಾಮಿಫಲಕ್ಖಣೇ…ಪೇ॰… ಅರಹತ್ತಮಗ್ಗಕ್ಖಣೇ ದಸ್ಸನಟ್ಠೇನ ಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠಿ ತದಾ ಸಮುದಾಗತಾ…ಪೇ॰… ಸಮುಚ್ಛೇದಟ್ಠೇನ ಖಯೇ ಞಾಣಂ ತದಾ ಸಮುದಾಗತಂ। ಛನ್ದೋ ಮೂಲಟ್ಠೇನ ತದಾ ಸಮುದಾಗತೋ…ಪೇ॰… ಅಮತೋಗಧಂ ನಿಬ್ಬಾನಂ ಪರಿಯೋಸಾನಟ್ಠೇನ ತದಾ ಸಮುದಾಗತಂ। ವುಟ್ಠಹಿತ್ವಾ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖತಿ, ಇಮೇ ಧಮ್ಮಾ ತದಾ ಸಮುದಾಗತಾ।
Sakadāgāmimaggakkhaṇe…pe… sakadāgāmiphalakkhaṇe…pe… anāgāmimaggakkhaṇe…pe… anāgāmiphalakkhaṇe…pe… arahattamaggakkhaṇe dassanaṭṭhena sammādiṭṭhi tadā samudāgatā…pe… samucchedaṭṭhena khaye ñāṇaṃ tadā samudāgataṃ. Chando mūlaṭṭhena tadā samudāgato…pe… amatogadhaṃ nibbānaṃ pariyosānaṭṭhena tadā samudāgataṃ. Vuṭṭhahitvā paccavekkhati, ime dhammā tadā samudāgatā.
ಅರಹತ್ತಫಲಕ್ಖಣೇ ದಸ್ಸನಟ್ಠೇನ ಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠಿ ತದಾ ಸಮುದಾಗತಾ …ಪೇ॰… ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸದ್ಧಟ್ಠೇನ ಅನುಪ್ಪಾದೇ ಞಾಣಂ ತದಾ ಸಮುದಾಗತಂ। ಛನ್ದೋ ಮೂಲಟ್ಠೇನ ತದಾ ಸಮುದಾಗತೋ …ಪೇ॰… ಅಮತೋಗಧಂ ನಿಬ್ಬಾನಂ ಪರಿಯೋಸಾನಟ್ಠೇನ ತದಾ ಸಮುದಾಗತಂ। ವುಟ್ಠಹಿತ್ವಾ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖತಿ, ಇಮೇ ಧಮ್ಮಾ ತದಾ ಸಮುದಾಗತಾ। ತಂ ಞಾತಟ್ಠೇನ ಞಾಣಂ, ಪಜಾನನಟ್ಠೇನ ಪಞ್ಞಾ। ತೇನ ವುಚ್ಚತಿ – ‘‘ತದಾ ಸಮುದಾಗತೇ ಧಮ್ಮೇ ಪಸ್ಸನೇ ಪಞ್ಞಾ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಣೇ ಞಾಣಂ’’।
Arahattaphalakkhaṇe dassanaṭṭhena sammādiṭṭhi tadā samudāgatā …pe… paṭippassaddhaṭṭhena anuppāde ñāṇaṃ tadā samudāgataṃ. Chando mūlaṭṭhena tadā samudāgato …pe… amatogadhaṃ nibbānaṃ pariyosānaṭṭhena tadā samudāgataṃ. Vuṭṭhahitvā paccavekkhati, ime dhammā tadā samudāgatā. Taṃ ñātaṭṭhena ñāṇaṃ, pajānanaṭṭhena paññā. Tena vuccati – ‘‘tadā samudāgate dhamme passane paññā paccavekkhaṇe ñāṇaṃ’’.
ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಣಞಾಣನಿದ್ದೇಸೋ ಚುದ್ದಸಮೋ।
Paccavekkhaṇañāṇaniddeso cuddasamo.
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ಪಟಿಸಮ್ಭಿದಾಮಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā / ೧೪. ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಣಞಾಣನಿದ್ದೇಸವಣ್ಣನಾ • 14. Paccavekkhaṇañāṇaniddesavaṇṇanā
