Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / નેત્તિપ્પકરણ-અટ્ઠકથા • Nettippakaraṇa-aṭṭhakathā

    ૪. પદટ્ઠાનહારસમ્પાતવણ્ણના

    4. Padaṭṭhānahārasampātavaṇṇanā

    ૬૬. સકસમ્પત્તિયા વિય સુસંવિહિતસઙ્કપ્પો ભવતિ. ઇન્દ્રિયેસુ ગુત્તદ્વારતા સુચરિતપારિપૂરિયા આસન્નકારણન્તિ આહ – ‘‘રક્ખિતચિત્તસ્સાતિ તિણ્ણં સુચરિતાનં પદટ્ઠાન’’ન્તિ. તસ્સત્થો – ‘‘રક્ખિતચિત્તસ્સા’’તિ ઇદં તિણ્ણં સુચરિતાનં પદટ્ઠાનવચનન્તિ. નેક્ખમ્મસઙ્કપ્પાદિબહુલસ્સ કામચ્છન્દાદિનીવરણપ્પહાનં સુકરન્તિ નેક્ખમ્મસઙ્કપ્પાદયો સમથસ્સ આસન્નકારણન્તિ આહ – ‘‘સમ્માસઙ્કપ્પગોચરોતિ સમથસ્સ પદટ્ઠાન’’ન્તિ. કમ્મસ્સકતાસમ્માદિટ્ઠિયં સપ્પચ્ચયનામરૂપદસ્સનસમ્માદિટ્ઠિયઞ્ચ ઠિતો અત્તાધીનં સંસારદુક્ખં પસ્સન્તો તદતિક્કમનુપાયં વિપસ્સનં આરભતીતિ સમ્માદિટ્ઠિવિપસ્સનાય વિસેસકારણન્તિ આહ – ‘‘સમ્માદિટ્ઠિપુરેક્ખારોતિ વિપસ્સનાય પદટ્ઠાન’’ન્તિ. ઉદયબ્બયદસ્સનં ઉસ્સુક્કાપેન્તો સમ્મત્તનિયામં ઓક્કમતીતિ તં પઠમમગ્ગાધિગમસ્સ કારણન્તિ આહ – ‘‘ઞત્વાન ઉદયબ્બયન્તિ દસ્સનભૂમિયા પદટ્ઠાન’’ન્તિ. આલોકસઞ્ઞામનસિકારાદીહિ થિનમિદ્ધસ્સ અભિભવનં વીરિયસ્સ આસન્નકારણન્તિ આહ – ‘‘થિનમિદ્ધાભિભૂ ભિક્ખૂતિ વીરિયસ્સ પદટ્ઠાન’’ન્તિ. યદિપિ અરિયમગ્ગક્ખણે પહાનભાવના સમાનકાલા એકાભિસમયસ્સ ઇચ્છિતત્તા, તથાપિ પહાતબ્બસ્સ પહાનાભાવે ભાવનાપારિપૂરી નત્થીતિ પહાનનિમિત્તા વિય કત્વા ભાવના વુત્તા ‘‘સબ્બા દુગ્ગતિયો જહેતિ ભાવનાય પદટ્ઠાન’’ન્તિ. અથ વા ‘‘સબ્બા દુગ્ગતિયો જહે’’તિ ઇદં ભગવતો વચનં યોગીનં ઉસ્સાહજનનત્થં આનિસંસકિત્તનં હોતીતિ ભાવનાય વિસેસકારણન્તિ વુત્તં ‘‘સબ્બા…પે॰… પદટ્ઠાન’’ન્તિ.

    66. Sakasampattiyā viya susaṃvihitasaṅkappo bhavati. Indriyesu guttadvāratā sucaritapāripūriyā āsannakāraṇanti āha – ‘‘rakkhitacittassāti tiṇṇaṃ sucaritānaṃ padaṭṭhāna’’nti. Tassattho – ‘‘rakkhitacittassā’’ti idaṃ tiṇṇaṃ sucaritānaṃ padaṭṭhānavacananti. Nekkhammasaṅkappādibahulassa kāmacchandādinīvaraṇappahānaṃ sukaranti nekkhammasaṅkappādayo samathassa āsannakāraṇanti āha – ‘‘sammāsaṅkappagocaroti samathassa padaṭṭhāna’’nti. Kammassakatāsammādiṭṭhiyaṃ sappaccayanāmarūpadassanasammādiṭṭhiyañca ṭhito attādhīnaṃ saṃsāradukkhaṃ passanto tadatikkamanupāyaṃ vipassanaṃ ārabhatīti sammādiṭṭhivipassanāya visesakāraṇanti āha – ‘‘sammādiṭṭhipurekkhāroti vipassanāya padaṭṭhāna’’nti. Udayabbayadassanaṃ ussukkāpento sammattaniyāmaṃ okkamatīti taṃ paṭhamamaggādhigamassa kāraṇanti āha – ‘‘ñatvāna udayabbayanti dassanabhūmiyā padaṭṭhāna’’nti. Ālokasaññāmanasikārādīhi thinamiddhassa abhibhavanaṃ vīriyassa āsannakāraṇanti āha – ‘‘thinamiddhābhibhū bhikkhūti vīriyassa padaṭṭhāna’’nti. Yadipi ariyamaggakkhaṇe pahānabhāvanā samānakālā ekābhisamayassa icchitattā, tathāpi pahātabbassa pahānābhāve bhāvanāpāripūrī natthīti pahānanimittā viya katvā bhāvanā vuttā ‘‘sabbā duggatiyo jaheti bhāvanāya padaṭṭhāna’’nti. Atha vā ‘‘sabbā duggatiyo jahe’’ti idaṃ bhagavato vacanaṃ yogīnaṃ ussāhajananatthaṃ ānisaṃsakittanaṃ hotīti bhāvanāya visesakāraṇanti vuttaṃ ‘‘sabbā…pe… padaṭṭhāna’’nti.

    પદટ્ઠાનહારસમ્પાતવણ્ણના નિટ્ઠિતા.

    Padaṭṭhānahārasampātavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / ખુદ્દકનિકાય • Khuddakanikāya / નેત્તિપ્પકરણપાળિ • Nettippakaraṇapāḷi / ૪. પદટ્ઠાનહારસમ્પાતો • 4. Padaṭṭhānahārasampāto

    ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ખુદ્દકનિકાય (ટીકા) • Khuddakanikāya (ṭīkā) / નેત્તિપ્પકરણ-ટીકા • Nettippakaraṇa-ṭīkā / ૪. પદટ્ઠાનહારસમ્પાતાદિવણ્ણના • 4. Padaṭṭhānahārasampātādivaṇṇanā

    ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ખુદ્દકનિકાય (ટીકા) • Khuddakanikāya (ṭīkā) / નેત્તિવિભાવિની • Nettivibhāvinī / ૪. પદટ્ઠાનહારસમ્પાતવિભાવના • 4. Padaṭṭhānahārasampātavibhāvanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact