Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / નેત્તિવિભાવિની • Nettivibhāvinī |
૪. પદટ્ઠાનહારસમ્પાતવિભાવના
4. Padaṭṭhānahārasampātavibhāvanā
૬૬. યેન યેન યુત્તિહારસમ્પાતેન સુત્તપ્પદેસત્થાનં યુત્તિભાવો આચરિયેન વિભાવિતો, અમ્હેહિ ચ ઞાતો, સો યુત્તિહારસમ્પાતો પરિપુણ્ણો, ‘‘કતમો પદટ્ઠાનહારસમ્પાતો’’તિ પુચ્છિતબ્બત્તા ‘‘તત્થ કતમો પદટ્ઠાનો હારસમ્પાતો’’તિ પુચ્છતિ.
66. Yena yena yuttihārasampātena suttappadesatthānaṃ yuttibhāvo ācariyena vibhāvito, amhehi ca ñāto, so yuttihārasampāto paripuṇṇo, ‘‘katamo padaṭṭhānahārasampāto’’ti pucchitabbattā ‘‘tattha katamo padaṭṭhāno hārasampāto’’ti pucchati.
પુચ્છિત્વા યસ્મિં સુત્તપ્પદેસે વુત્તાનિ પદટ્ઠાનાનિ નીહરિતાનિ, તં સુત્તપ્પદેસં નીહરિતું ‘‘તસ્મા રક્ખિતચિત્તસ્સ, સમ્માસઙ્કપ્પગોચરોતિ ગાથા’’તિ વુત્તા. ગાથાત્થો વુત્તોવ. ‘‘કતમે ગાથાત્થા કતમેસં ધમ્માનં પદટ્ઠાનાની’’તિ પુચ્છિતબ્બત્તા ‘‘તસ્મા રક્ખિતચિત્તસ્સા’’તિઆદિ વુત્તં. ‘‘તસ્મા રક્ખિતચિત્તસ્સા’’તિ સુત્તપ્પદેસસ્સ અત્થભૂતા ઇન્દ્રિયેસુ ગુત્તદ્વારતા તિણ્ણં સુચરિતાનં પદટ્ઠાનં નામ સુચરિતપારિપૂરિયા આસન્નકારણત્તા. ‘‘સમ્માસઙ્કપ્પગોચરો’’તિ સુત્તપ્પદેસસ્સ અત્થભૂતા નેક્ખમ્મસઙ્કપ્પાદયો સમ્માસઙ્કપ્પા સમથસ્સ પદટ્ઠાનં નામ કામચ્છન્દઆદિનીવરણવિક્ખમ્ભનસ્સ આસન્નકારણત્તા. ‘‘સમ્માદિટ્ઠિપુરેક્ખારો’’તિ સુત્તપ્પદેસસ્સ અત્થભૂતા કમ્મસ્સકતાસમ્માદિટ્ઠિ ચ સપ્પચ્ચયનામરૂપદસ્સનસમ્માદિટ્ઠિ ચ વિપસ્સનાય પદટ્ઠાનં નામ અનિચ્ચાનુપસ્સનાદીનં વિસેસકારણત્તા. ‘‘ઞત્વાન ઉદયબ્બય’’ન્તિ સુત્તપ્પદેસસ્સ અત્થભૂતા ઉદયબ્બયાનુપસ્સનાપઞ્ઞા દસ્સનભૂમિયા પદટ્ઠાનં નામ પઠમમગ્ગાધિગમસ્સ આસન્નકારણત્તા. ‘‘થિનમિદ્ધાભિભૂ ભિક્ખૂ’’તિ સુત્તપ્પદેસસ્સ અત્થભૂતં થિનમિદ્ધાભિભવનં વીરિયસ્સ પદટ્ઠાનં નામ આસન્નકારણત્તા. ‘‘સબ્બા દુગ્ગતિયો જહે’’તિ સુત્તપ્પદેસસ્સ અત્થભૂતા પહાતબ્બજહનભાવનાય અરિયમગ્ગભાવનાય પદટ્ઠાનં નામ પહાતબ્બપ્પહાનેન અરિયમગ્ગભાવનાપારિપૂરિસમ્ભવતો.
Pucchitvā yasmiṃ suttappadese vuttāni padaṭṭhānāni nīharitāni, taṃ suttappadesaṃ nīharituṃ ‘‘tasmā rakkhitacittassa, sammāsaṅkappagocaroti gāthā’’ti vuttā. Gāthāttho vuttova. ‘‘Katame gāthātthā katamesaṃ dhammānaṃ padaṭṭhānānī’’ti pucchitabbattā ‘‘tasmā rakkhitacittassā’’tiādi vuttaṃ. ‘‘Tasmā rakkhitacittassā’’ti suttappadesassa atthabhūtā indriyesu guttadvāratā tiṇṇaṃ sucaritānaṃ padaṭṭhānaṃ nāma sucaritapāripūriyā āsannakāraṇattā. ‘‘Sammāsaṅkappagocaro’’ti suttappadesassa atthabhūtā nekkhammasaṅkappādayo sammāsaṅkappā samathassa padaṭṭhānaṃ nāma kāmacchandaādinīvaraṇavikkhambhanassa āsannakāraṇattā. ‘‘Sammādiṭṭhipurekkhāro’’ti suttappadesassa atthabhūtā kammassakatāsammādiṭṭhi ca sappaccayanāmarūpadassanasammādiṭṭhi ca vipassanāya padaṭṭhānaṃ nāma aniccānupassanādīnaṃ visesakāraṇattā. ‘‘Ñatvāna udayabbaya’’nti suttappadesassa atthabhūtā udayabbayānupassanāpaññā dassanabhūmiyā padaṭṭhānaṃ nāma paṭhamamaggādhigamassa āsannakāraṇattā. ‘‘Thinamiddhābhibhū bhikkhū’’ti suttappadesassa atthabhūtaṃ thinamiddhābhibhavanaṃ vīriyassa padaṭṭhānaṃ nāma āsannakāraṇattā. ‘‘Sabbā duggatiyo jahe’’ti suttappadesassa atthabhūtā pahātabbajahanabhāvanāya ariyamaggabhāvanāya padaṭṭhānaṃ nāma pahātabbappahānena ariyamaggabhāvanāpāripūrisambhavato.
‘‘એત્તકોવ પદટ્ઠાનહારસમ્પાતો પરિપુણ્ણો’’તિ વત્તબ્બત્તા ‘‘નિયુત્તો પદટ્ઠાનો હારસમ્પાતો’’તિ વુત્તં. યેન યેન સંવણ્ણનાવિસેસભૂતેન પદટ્ઠાનહારસમ્પાતભૂતેન સુત્તપ્પદેસત્થાનિ પદટ્ઠાનાનિ નીહરિતાનિ, સો સો સંવણ્ણનાવિસેસભૂતો પદટ્ઠાનહારસમ્પાતો નિયુત્તો યથારહં નિદ્ધારેત્વા યુજ્જિતબ્બોતિ અત્થો ગહેતબ્બોતિ.
‘‘Ettakova padaṭṭhānahārasampāto paripuṇṇo’’ti vattabbattā ‘‘niyutto padaṭṭhāno hārasampāto’’ti vuttaṃ. Yena yena saṃvaṇṇanāvisesabhūtena padaṭṭhānahārasampātabhūtena suttappadesatthāni padaṭṭhānāni nīharitāni, so so saṃvaṇṇanāvisesabhūto padaṭṭhānahārasampāto niyutto yathārahaṃ niddhāretvā yujjitabboti attho gahetabboti.
ઇતિ પદટ્ઠાનહારસમ્પાતે સત્તિબલાનુરૂપા રચિતા
Iti padaṭṭhānahārasampāte sattibalānurūpā racitā
વિભાવના નિટ્ઠિતા.
Vibhāvanā niṭṭhitā.
પણ્ડિતેહિ પન…પે॰… ગહેતબ્બોતિ.
Paṇḍitehi pana…pe… gahetabboti.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / ખુદ્દકનિકાય • Khuddakanikāya / નેત્તિપ્પકરણપાળિ • Nettippakaraṇapāḷi / ૪. પદટ્ઠાનહારસમ્પાતો • 4. Padaṭṭhānahārasampāto
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ખુદ્દકનિકાય (અટ્ઠકથા) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / નેત્તિપ્પકરણ-અટ્ઠકથા • Nettippakaraṇa-aṭṭhakathā / ૪. પદટ્ઠાનહારસમ્પાતવણ્ણના • 4. Padaṭṭhānahārasampātavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ખુદ્દકનિકાય (ટીકા) • Khuddakanikāya (ṭīkā) / નેત્તિપ્પકરણ-ટીકા • Nettippakaraṇa-ṭīkā / ૪. પદટ્ઠાનહારસમ્પાતાદિવણ્ણના • 4. Padaṭṭhānahārasampātādivaṇṇanā