| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / इतिवुत्तकपाळि • Itivuttakapāḷi |
१०. पदुट्ठचित्तसुत्तं
10. Paduṭṭhacittasuttaṃ
२०. वुत्तञ्हेतं भगवता, वुत्तमरहताति मे सुतं –
20. Vuttañhetaṃ bhagavatā, vuttamarahatāti me sutaṃ –
‘‘इधाहं, भिक्खवे, एकच्चं पुग्गलं पदुट्ठचित्तं एवं चेतसा चेतो परिच्च पजानामि – ‘इमम्हि चायं समये पुग्गलो कालङ्करेय्य यथाभतं निक्खित्तो एवं निरये’। तं किस्स हेतु? चित्तं हिस्स, भिक्खवे, पदुट्ठं। चेतोपदोसहेतु खो पन, भिक्खवे, एवमिधेकच्चे सत्ता कायस्स भेदा परं मरणा अपायं दुग्गतिं विनिपातं निरयं उपपज्जन्ती’’ति। एतमत्थं भगवा अवोच। तत्थेतं इति वुच्चति –
‘‘Idhāhaṃ, bhikkhave, ekaccaṃ puggalaṃ paduṭṭhacittaṃ evaṃ cetasā ceto paricca pajānāmi – ‘imamhi cāyaṃ samaye puggalo kālaṅkareyya yathābhataṃ nikkhitto evaṃ niraye’. Taṃ kissa hetu? Cittaṃ hissa, bhikkhave, paduṭṭhaṃ. Cetopadosahetu kho pana, bhikkhave, evamidhekacce sattā kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjantī’’ti. Etamatthaṃ bhagavā avoca. Tatthetaṃ iti vuccati –
‘‘पदुट्ठचित्तं ञत्वान, एकच्चं इध पुग्गलं।
‘‘Paduṭṭhacittaṃ ñatvāna, ekaccaṃ idha puggalaṃ;
एतमत्थञ्च ब्याकासि, बुद्धो भिक्खून सन्तिके॥
Etamatthañca byākāsi, buddho bhikkhūna santike.
‘‘इमम्हि चायं समये, कालं कयिराथ पुग्गलो।
‘‘Imamhi cāyaṃ samaye, kālaṃ kayirātha puggalo;
निरयं उपपज्जेय्य, चित्तं हिस्स पदूसितं॥
Nirayaṃ upapajjeyya, cittaṃ hissa padūsitaṃ.
‘‘यथा हरित्वा निक्खिपेय्य, एवमेव तथाविधो।
‘‘Yathā haritvā nikkhipeyya, evameva tathāvidho;
चेतोपदोसहेतु हि, सत्ता गच्छन्ति दुग्गति’’न्ति॥
Cetopadosahetu hi, sattā gacchanti duggati’’nti.
अयम्पि अत्थो वुत्तो भगवता, इति मे सुतन्ति। दसमं।
Ayampi attho vutto bhagavatā, iti me sutanti. Dasamaṃ.
दुतियो वग्गो निट्ठितो।
Dutiyo vaggo niṭṭhito.
तस्सुद्दानं –
Tassuddānaṃ –
मोहो कोधो अथ मक्खो, विज्जा तण्हा सेखदुवे च।
Moho kodho atha makkho, vijjā taṇhā sekhaduve ca;
Footnotes:
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / खुद्दकनिकाय (अट्ठकथा) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / इतिवुत्तक-अट्ठकथा • Itivuttaka-aṭṭhakathā / १०. पदुट्ठचित्तसुत्तवण्णना • 10. Paduṭṭhacittasuttavaṇṇanā
