Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / ઇતિવુત્તકપાળિ • Itivuttakapāḷi

    ૧૦. પદુટ્ઠચિત્તસુત્તં

    10. Paduṭṭhacittasuttaṃ

    ૨૦. વુત્તઞ્હેતં ભગવતા, વુત્તમરહતાતિ મે સુતં –

    20. Vuttañhetaṃ bhagavatā, vuttamarahatāti me sutaṃ –

    ‘‘ઇધાહં, ભિક્ખવે, એકચ્ચં પુગ્ગલં પદુટ્ઠચિત્તં એવં ચેતસા ચેતો પરિચ્ચ પજાનામિ – ‘ઇમમ્હિ ચાયં સમયે પુગ્ગલો કાલઙ્કરેય્ય યથાભતં નિક્ખિત્તો એવં નિરયે’. તં કિસ્સ હેતુ? ચિત્તં હિસ્સ, ભિક્ખવે, પદુટ્ઠં. ચેતોપદોસહેતુ ખો પન, ભિક્ખવે, એવમિધેકચ્ચે સત્તા કાયસ્સ ભેદા પરં મરણા અપાયં દુગ્ગતિં વિનિપાતં નિરયં ઉપપજ્જન્તી’’તિ. એતમત્થં ભગવા અવોચ. તત્થેતં ઇતિ વુચ્ચતિ –

    ‘‘Idhāhaṃ, bhikkhave, ekaccaṃ puggalaṃ paduṭṭhacittaṃ evaṃ cetasā ceto paricca pajānāmi – ‘imamhi cāyaṃ samaye puggalo kālaṅkareyya yathābhataṃ nikkhitto evaṃ niraye’. Taṃ kissa hetu? Cittaṃ hissa, bhikkhave, paduṭṭhaṃ. Cetopadosahetu kho pana, bhikkhave, evamidhekacce sattā kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjantī’’ti. Etamatthaṃ bhagavā avoca. Tatthetaṃ iti vuccati –

    ‘‘પદુટ્ઠચિત્તં ઞત્વાન, એકચ્ચં ઇધ પુગ્ગલં;

    ‘‘Paduṭṭhacittaṃ ñatvāna, ekaccaṃ idha puggalaṃ;

    એતમત્થઞ્ચ બ્યાકાસિ, બુદ્ધો ભિક્ખૂન સન્તિકે.

    Etamatthañca byākāsi, buddho bhikkhūna santike.

    ‘‘ઇમમ્હિ ચાયં સમયે, કાલં કયિરાથ પુગ્ગલો;

    ‘‘Imamhi cāyaṃ samaye, kālaṃ kayirātha puggalo;

    નિરયં ઉપપજ્જેય્ય, ચિત્તં હિસ્સ પદૂસિતં.

    Nirayaṃ upapajjeyya, cittaṃ hissa padūsitaṃ.

    ‘‘યથા હરિત્વા નિક્ખિપેય્ય, એવમેવ તથાવિધો;

    ‘‘Yathā haritvā nikkhipeyya, evameva tathāvidho;

    ચેતોપદોસહેતુ હિ, સત્તા ગચ્છન્તિ દુગ્ગતિ’’ન્તિ.

    Cetopadosahetu hi, sattā gacchanti duggati’’nti.

    અયમ્પિ અત્થો વુત્તો ભગવતા, ઇતિ મે સુતન્તિ. દસમં.

    Ayampi attho vutto bhagavatā, iti me sutanti. Dasamaṃ.

    દુતિયો વગ્ગો નિટ્ઠિતો.

    Dutiyo vaggo niṭṭhito.

    તસ્સુદ્દાનં –

    Tassuddānaṃ –

    મોહો કોધો અથ મક્ખો, વિજ્જા તણ્હા સેખદુવે ચ;

    Moho kodho atha makkho, vijjā taṇhā sekhaduve ca;

    ભેદો સામગ્ગિપુગ્ગલો 1, વગ્ગમાહુ દુતિયન્તિ વુચ્ચતીતિ.

    Bhedo sāmaggipuggalo 2, vaggamāhu dutiyanti vuccatīti.







    Footnotes:
    1. મોહકોધ અથ મક્ખાગતો, મૂહા કામસેક્ખદુવે; ભેદસામગ્ગપુગ્ગલો ચ (સી॰ ક॰) મોહકોધા અથ મક્ખો મોહકામા સેક્ખા દુવે; ભેદમોદા પુગ્ગલો ચ (સ્યા॰ પી॰)
    2. mohakodha atha makkhāgato, mūhā kāmasekkhaduve; bhedasāmaggapuggalo ca (sī. ka.) mohakodhā atha makkho mohakāmā sekkhā duve; bhedamodā puggalo ca (syā. pī.)



    Related texts:



    અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ખુદ્દકનિકાય (અટ્ઠકથા) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ઇતિવુત્તક-અટ્ઠકથા • Itivuttaka-aṭṭhakathā / ૧૦. પદુટ્ઠચિત્તસુત્તવણ્ણના • 10. Paduṭṭhacittasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact