Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / സാരത്ഥദീപനീ-ടീകാ • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
പകിണ്ണകകഥാവണ്ണനാ
Pakiṇṇakakathāvaṇṇanā
ദോമനസ്സചിത്തേനേവ ഭണതീതി ഇമിനാ സന്നിട്ഠാപകചേതനാ ദുക്ഖവേദനായ സമ്പയുത്താ ഏവാതി ദസ്സേതി. സുഖബഹുലതായ ഹി രാജാനോ ഹസമാനാപി ‘‘ഘാതേഥാ’’തി വദന്തി, ഹാസോ പന നേസം അനത്ഥവൂപസമാദിഅഞ്ഞവിസയോതി സന്നിട്ഠാപകചേതനാ ദുക്ഖവേദനായ സമ്പയുത്താ ഏവ. സതി പന ദോമനസ്സേ കഥം തം നപ്പകാസതീതി ആഹ ‘‘സുഖവോകിണ്ണത്താ’’തിആദി, പുബ്ബാപരിയവസേന ഉഭോസു പസ്സേസു ഉപ്പജ്ജനകസുഖേഹി ആകിണ്ണത്താ ഉപ്പന്നസ്സ ച ദോമനസ്സസ്സ അനുപ്പബന്ധനേന പവത്തിയാ അഭാവതോ തദാ ഉപ്പന്നമ്പി ദോമനസ്സം നപ്പകാസതീതി അത്ഥോ.
Domanassacittenevabhaṇatīti iminā sanniṭṭhāpakacetanā dukkhavedanāya sampayuttā evāti dasseti. Sukhabahulatāya hi rājāno hasamānāpi ‘‘ghātethā’’ti vadanti, hāso pana nesaṃ anatthavūpasamādiaññavisayoti sanniṭṭhāpakacetanā dukkhavedanāya sampayuttā eva. Sati pana domanasse kathaṃ taṃ nappakāsatīti āha ‘‘sukhavokiṇṇattā’’tiādi, pubbāpariyavasena ubhosu passesu uppajjanakasukhehi ākiṇṇattā uppannassa ca domanassassa anuppabandhanena pavattiyā abhāvato tadā uppannampi domanassaṃ nappakāsatīti attho.