Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / ખુદ્દસિક્ખા-મૂલસિક્ખા • Khuddasikkhā-mūlasikkhā

    ૫. પકિણ્ણકનિદ્દેસો

    5. Pakiṇṇakaniddeso

    ૫૩.

    53.

    સઙ્ઘિકં ગરુભણ્ડં યો, દેતિ અઞ્ઞસ્સ ઇસ્સરો;

    Saṅghikaṃ garubhaṇḍaṃ yo, deti aññassa issaro;

    થુલ્લચ્ચયં યથાવત્થું, થેય્યા પારાજિકાદિપિ.

    Thullaccayaṃ yathāvatthuṃ, theyyā pārājikādipi.

    ૫૪.

    54.

    કુસાદિમયચીરાનિ, કમ્બલં કેસવાલજં;

    Kusādimayacīrāni, kambalaṃ kesavālajaṃ;

    સમયં વિના ધારયતો, લૂકપક્ખાજિનક્ખિપં.

    Samayaṃ vinā dhārayato, lūkapakkhājinakkhipaṃ.

    ૫૫.

    55.

    સત્થકમ્મે વત્થિકમ્મે, સં નિમિત્તઞ્ચ છિન્દતો;

    Satthakamme vatthikamme, saṃ nimittañca chindato;

    થુલ્લચ્ચયં મનુસ્સાનં, મંસાદિભોજનેપિ વા.

    Thullaccayaṃ manussānaṃ, maṃsādibhojanepi vā.

    ૫૬.

    56.

    કદલેરકક્કદુસ્સાનિ , પોત્થકં સબ્બનીલકં;

    Kadalerakakkadussāni , potthakaṃ sabbanīlakaṃ;

    સબ્બપીતાદિકઞ્ચાપિ, ધારયન્તસ્સ દુક્કટં.

    Sabbapītādikañcāpi, dhārayantassa dukkaṭaṃ.

    ૫૭.

    57.

    હત્થિસ્સુરગસોણાનં, સીહબ્યગ્ઘચ્છદીપિનં;

    Hatthissuragasoṇānaṃ, sīhabyagghacchadīpinaṃ;

    તરચ્છસ્સ ચ મંસાદિં, ઉદ્દિસ્સકતકમ્પિ ચ.

    Taracchassa ca maṃsādiṃ, uddissakatakampi ca.

    ૫૮.

    58.

    અનાપુચ્છિતમંસઞ્ચ, ભુઞ્જતો દુક્કટં સિયા;

    Anāpucchitamaṃsañca, bhuñjato dukkaṭaṃ siyā;

    યાતાનુપુબ્બં હિત્વાન, દકતિત્થાદિકં વજે.

    Yātānupubbaṃ hitvāna, dakatitthādikaṃ vaje.

    ૫૯.

    59.

    સહસા વુબ્ભજિત્વાન, પવિસે નિક્ખમેય્ય વા;

    Sahasā vubbhajitvāna, pavise nikkhameyya vā;

    વચ્ચપસ્સાવકુટિકં, વિના ઉક્કાસિકં વિસે.

    Vaccapassāvakuṭikaṃ, vinā ukkāsikaṃ vise.

    ૬૦.

    60.

    નિત્થુનન્તો કરે વચ્ચં, દન્તકટ્ઠઞ્ચ ખાદયં;

    Nitthunanto kare vaccaṃ, dantakaṭṭhañca khādayaṃ;

    વચ્ચપસ્સાવદોણીનં, બહિ વચ્ચાદિકં કરે.

    Vaccapassāvadoṇīnaṃ, bahi vaccādikaṃ kare.

    ૬૧.

    61.

    ખરેન ચાવલેખેય્ય, કટ્ઠં પાતેય્ય કૂપકે;

    Kharena cāvalekheyya, kaṭṭhaṃ pāteyya kūpake;

    ઊહતઞ્ચ ન ધોવેય્ય, ઉક્લાપઞ્ચ ન સોધયે.

    Ūhatañca na dhoveyya, uklāpañca na sodhaye.

    ૬૨.

    62.

    દકકિચ્ચં કરોન્તસ્સ, કત્વા ‘‘ચપુચપૂ’’તિ ચ;

    Dakakiccaṃ karontassa, katvā ‘‘capucapū’’ti ca;

    અનજ્ઝિટ્ઠોવ થેરેન, પાતિમોક્ખમ્પિ ઉદ્દિસે.

    Anajjhiṭṭhova therena, pātimokkhampi uddise.

    ૬૩.

    63.

    અનાપુચ્છાય પઞ્હસ્સ, કથને વિસ્સજ્જનેપિ ચ;

    Anāpucchāya pañhassa, kathane vissajjanepi ca;

    સજ્ઝાયકરણે દીપ-જાલને વિજ્ઝાપનેપિ ચ.

    Sajjhāyakaraṇe dīpa-jālane vijjhāpanepi ca.

    ૬૪.

    64.

    વાતપાનકવાટાનિ, વિવરેય્ય થકેય્ય વા;

    Vātapānakavāṭāni, vivareyya thakeyya vā;

    વન્દનાદિં કરે નગ્ગો, ગમનં ભોજનાદિકં.

    Vandanādiṃ kare naggo, gamanaṃ bhojanādikaṃ.

    ૬૫.

    65.

    પરિકમ્મં કરે કારે, તિપટિચ્છન્નકં વિના;

    Parikammaṃ kare kāre, tipaṭicchannakaṃ vinā;

    કાયં નહાયં ઘંસેય્ય, કુટ્ટે થમ્ભે તરુમ્હિ વા.

    Kāyaṃ nahāyaṃ ghaṃseyya, kuṭṭe thambhe tarumhi vā.

    ૬૬.

    66.

    કુરુવિન્દકસુત્તેન, અઞ્ઞમઞ્ઞસ્સ કાયતો;

    Kuruvindakasuttena, aññamaññassa kāyato;

    અગિલાનો બહારામે, ચરેય્ય સઉપાહનો.

    Agilāno bahārāme, careyya saupāhano.

    ૬૭.

    67.

    ઉપાહનં યો ધારેતિ, સબ્બનીલાદિકમ્પિ ચ;

    Upāhanaṃ yo dhāreti, sabbanīlādikampi ca;

    નિમિત્તં ઇત્થિયા રત્તો, મુખં વા ભિક્ખદાયિયા.

    Nimittaṃ itthiyā ratto, mukhaṃ vā bhikkhadāyiyā.

    ૬૮.

    68.

    ઉજ્ઝાનસઞ્ઞી અઞ્ઞસ્સ, પત્તં વા અત્તનો મુખં;

    Ujjhānasaññī aññassa, pattaṃ vā attano mukhaṃ;

    આદાસાદિમ્હિ પસ્સેય્ય, ઉચ્ચાસનમહાસને.

    Ādāsādimhi passeyya, uccāsanamahāsane.

    ૬૯.

    69.

    નિસજ્જાદિં કરોન્તસ્સ, દુક્કટં વન્દનેપિ ચ;

    Nisajjādiṃ karontassa, dukkaṭaṃ vandanepi ca;

    ઉક્ખિત્તાનુપસમ્પન્ન-નાનાસંવાસકાદિનં.

    Ukkhittānupasampanna-nānāsaṃvāsakādinaṃ.

    ૭૦.

    70.

    એકતો પણ્ડકિત્થીહિ, ઉભતોબ્યઞ્જનેન વા;

    Ekato paṇḍakitthīhi, ubhatobyañjanena vā;

    દીઘાસને નિસીદેય્ય, અદીઘે આસને પન.

    Dīghāsane nisīdeyya, adīghe āsane pana.

    ૭૧.

    71.

    અસમાનાસનિકેન, મઞ્ચપીઠે સયેય્ય વા;

    Asamānāsanikena, mañcapīṭhe sayeyya vā;

    કુલસઙ્ગહત્થં દદતો, ફલપુપ્ફાદિકમ્પિ ચ.

    Kulasaṅgahatthaṃ dadato, phalapupphādikampi ca.

    ૭૨.

    72.

    ગન્થિમાદિં કરે કારે, જિનવારિતપચ્ચયે;

    Ganthimādiṃ kare kāre, jinavāritapaccaye;

    પરિભુઞ્જેય્ય અબ્યત્તો, અનિસ્સાય વસેય્ય વા.

    Paribhuñjeyya abyatto, anissāya vaseyya vā.

    ૭૩.

    73.

    અનુઞ્ઞાતેહિ અઞ્ઞસ્સ, ભેસજ્જં વા કરે વદે;

    Anuññātehi aññassa, bhesajjaṃ vā kare vade;

    કરે સાપત્તિકો ભિક્ખુ, ઉપોસથપ્પવારણં.

    Kare sāpattiko bhikkhu, uposathappavāraṇaṃ.

    ૭૪.

    74.

    દ્વારબન્ધાદિકે ઠાને, પરિવત્તકવાટકં;

    Dvārabandhādike ṭhāne, parivattakavāṭakaṃ;

    અપિધાય વિનાભોગં, નિયોગં વા સયે દિવા.

    Apidhāya vinābhogaṃ, niyogaṃ vā saye divā.

    ૭૫.

    75.

    ધઞ્ઞિત્થિરૂપરતનં, આવુધિત્થિપસાધનં;

    Dhaññitthirūparatanaṃ, āvudhitthipasādhanaṃ;

    તૂરિયભણ્ડં ફલં રુક્ખે, પુબ્બણ્ણાદિઞ્ચ આમસે.

    Tūriyabhaṇḍaṃ phalaṃ rukkhe, pubbaṇṇādiñca āmase.

    ૭૬.

    76.

    સસિત્થોદકતેલેહિ, ફણહત્થફણેહિ વા;

    Sasitthodakatelehi, phaṇahatthaphaṇehi vā;

    કેસમોસણ્ઠનેકસ્મિં, ભાજને ભોજનેપિ ચ.

    Kesamosaṇṭhanekasmiṃ, bhājane bhojanepi ca.

    ૭૭.

    77.

    એકત્થરણપાવુરણા, સયેય્યું દ્વેકમઞ્ચકે;

    Ekattharaṇapāvuraṇā, sayeyyuṃ dvekamañcake;

    દન્તકટ્ઠઞ્ચ ખાદેય્ય, અધિકૂનં પમાણતો.

    Dantakaṭṭhañca khādeyya, adhikūnaṃ pamāṇato.

    ૭૮.

    78.

    યોજેતિ વા યોજાપેતિ, નચ્ચં ગીતઞ્ચ વાદિતં;

    Yojeti vā yojāpeti, naccaṃ gītañca vāditaṃ;

    દસ્સનં સવનં તેસં, કરોન્તસ્સ ચ દુક્કટં.

    Dassanaṃ savanaṃ tesaṃ, karontassa ca dukkaṭaṃ.

    ૭૯.

    79.

    વીહાદિરોપિમે ચાપિ, બહિપાકારકુટ્ટકે;

    Vīhādiropime cāpi, bahipākārakuṭṭake;

    વચ્ચાદિછડ્ડનાદિમ્હિ, દીઘકેસાદિધારણે.

    Vaccādichaḍḍanādimhi, dīghakesādidhāraṇe.

    ૮૦.

    80.

    નખમટ્ઠકરણાદિમ્હિ, સમ્બાધે લોમહારણે;

    Nakhamaṭṭhakaraṇādimhi, sambādhe lomahāraṇe;

    પરિકમ્મકતં ભૂમિં, અક્કમે સઉપાહનો.

    Parikammakataṃ bhūmiṃ, akkame saupāhano.

    ૮૧.

    81.

    અધોતઅલ્લપાદેહિ, સઙ્ઘિકં મઞ્ચપીઠકં;

    Adhotaallapādehi, saṅghikaṃ mañcapīṭhakaṃ;

    પરિકમ્મકતં ભિત્તિં, આમસન્તસ્સ દુક્કટં.

    Parikammakataṃ bhittiṃ, āmasantassa dukkaṭaṃ.

    ૮૨.

    82.

    સઙ્ઘાટિયાપિ પલ્લત્થે, દુપ્પરિભુઞ્જેય્ય ચીવરં;

    Saṅghāṭiyāpi pallatthe, dupparibhuñjeyya cīvaraṃ;

    અકાયબન્ધનો ગામં, વજે કત્વાન વચ્ચકં.

    Akāyabandhano gāmaṃ, vaje katvāna vaccakaṃ.

    ૮૩.

    83.

    નાચમેય્ય દકે સન્તે, સમાદેય્ય અકપ્પિયે;

    Nācameyya dake sante, samādeyya akappiye;

    દેસનારોચનાદિમ્હિ, સભાગાપત્તિયાપિ ચ.

    Desanārocanādimhi, sabhāgāpattiyāpi ca.

    ૮૪.

    84.

    ન વસે વસ્સં વિસંવાદે, સુદ્ધચિત્તે પટિસ્સવં;

    Na vase vassaṃ visaṃvāde, suddhacitte paṭissavaṃ;

    વસ્સં વસિત્વા ગમને, અનનુઞ્ઞાતકિચ્ચતો.

    Vassaṃ vasitvā gamane, ananuññātakiccato.

    ૮૫.

    85.

    વિનાપદં તરુસ્સુદ્ધં, પોરિસમ્હાભિરૂહણે;

    Vināpadaṃ tarussuddhaṃ, porisamhābhirūhaṇe;

    અપરિસ્સાવનોદ્ધાનં, વજે તં યાચતો ન દે.

    Aparissāvanoddhānaṃ, vaje taṃ yācato na de.

    ૮૬.

    86.

    અત્તનો ઘાતને ઇત્થિ-રૂપાદિં કારયેય્ય વા;

    Attano ghātane itthi-rūpādiṃ kārayeyya vā;

    હિત્વા માલાદિકં ચિત્તં, જાતકાદિં સયં કરે.

    Hitvā mālādikaṃ cittaṃ, jātakādiṃ sayaṃ kare.

    ૮૭.

    87.

    ભુઞ્જન્તમુટ્ઠપે તસ્સ, સાલાદીસુ નિસીદતો;

    Bhuñjantamuṭṭhape tassa, sālādīsu nisīdato;

    વુડ્ઢાનં પન ઓકાસં, અદત્વા વાપિ દુક્કટં.

    Vuḍḍhānaṃ pana okāsaṃ, adatvā vāpi dukkaṭaṃ.

    ૮૮.

    88.

    યાનાદિમભિરૂહેય્ય, કલ્લકો રતનત્તયં;

    Yānādimabhirūheyya, kallako ratanattayaṃ;

    આરબ્ભ વદે દવઞ્ઞ-પરિસાયોપલાલને.

    Ārabbha vade davañña-parisāyopalālane.

    ૮૯.

    89.

    કાયાદિં વિવરિત્વાન, ભિક્ખુનીનં ન દસ્સયે;

    Kāyādiṃ vivaritvāna, bhikkhunīnaṃ na dassaye;

    વાચે લોકાયતં પલિતં, ગણ્હેય્ય ગણ્હાપેય્ય વા.

    Vāce lokāyataṃ palitaṃ, gaṇheyya gaṇhāpeyya vā.

    ૯૦.

    90.

    યત્થ કત્થચિ પેળાયં, ભુઞ્જતો પત્તહત્થકો;

    Yattha katthaci peḷāyaṃ, bhuñjato pattahatthako;

    વાતપાનકવાટં વા, પણામે સોદકમ્પિ ચ.

    Vātapānakavāṭaṃ vā, paṇāme sodakampi ca.

    ૯૧.

    91.

    ઉણ્હેય્ય પટિસામેય્ય, અતિઉણ્હેય્ય વોદકં;

    Uṇheyya paṭisāmeyya, atiuṇheyya vodakaṃ;

    ઠપેય્ય ભૂમિયં પત્તં, અઙ્કે વા મઞ્ચપીઠકે.

    Ṭhapeyya bhūmiyaṃ pattaṃ, aṅke vā mañcapīṭhake.

    ૯૨.

    92.

    મિડ્ઢન્તે પરિભણ્ડન્તે, પાદે છત્તે ઠપેતિ વા;

    Miḍḍhante paribhaṇḍante, pāde chatte ṭhapeti vā;

    ચલકાદિં ઠપે પત્તં, પત્તે વા હત્થધોવને.

    Calakādiṃ ṭhape pattaṃ, patte vā hatthadhovane.

    ૯૩.

    93.

    પત્તેન નીહરન્તસ્સ, ઉચ્છિટ્ઠમુદકમ્પિ ચ;

    Pattena nīharantassa, ucchiṭṭhamudakampi ca;

    અકપ્પિયમ્પિ પત્તં વા, પરિભુઞ્જેય્ય દુક્કટં.

    Akappiyampi pattaṃ vā, paribhuñjeyya dukkaṭaṃ.

    ૯૪.

    94.

    વદે ‘‘જીવા’’તિ ખિપિતે, ન સિક્ખતિ અનાદરો;

    Vade ‘‘jīvā’’ti khipite, na sikkhati anādaro;

    પરિમણ્ડલકાદિમ્હિ, સેખિયે દુક્કટં સિયા.

    Parimaṇḍalakādimhi, sekhiye dukkaṭaṃ siyā.

    ૯૫.

    95.

    યો ભણ્ડગારે પયુતોવ ભણ્ડકં,

    Yo bhaṇḍagāre payutova bhaṇḍakaṃ,

    માતૂન પાચિત્તિયમસ્સ ગોપયે;

    Mātūna pācittiyamassa gopaye;

    દવાય હીનેનપિ જાતિઆદિના,

    Davāya hīnenapi jātiādinā,

    વદેય્ય દુબ્ભાસિતમુત્તમમ્પિ યોતિ.

    Vadeyya dubbhāsitamuttamampi yoti.





    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact