Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / വജിരബുദ്ധി-ടീകാ • Vajirabuddhi-ṭīkā |
പകിണ്ണകവണ്ണനാ
Pakiṇṇakavaṇṇanā
അപിചേത്ഥ ഇദം പകിണ്ണകം, സേയ്യഥിദം – ഇദം അനിയതകണ്ഡം നിപ്പയോജനം അപുബ്ബാഭാവതോതി ചേ? ന, ഗരുകലഹുകഭേദഭിന്നാപത്തിരോപനാരോപനക്കമലക്ഖണദീപനപ്പയോജനതോ. ഏത്ഥ ഹി ‘‘സാ ചേ ഏവം വദേയ്യ ‘അയ്യോ മയാ ദിട്ഠോ നിസിന്നോ മാതുഗാമസ്സ മേഥുനം ധമ്മം പടിസേവന്തോ’തി, സോ ച തം പടിജാനാതി, ആപത്തിയാ കാരേതബ്ബോ…പേ॰… നിസജ്ജായ കാരേതബ്ബോ’’തിആദിനാ (പാരാ॰ ൪൪൬) ആപത്തിയാ ഗരുകായ ലഹുകായ ച രോപനക്കമലക്ഖണം, കാരേതബ്ബോതി ഇമിനാ അനാരോപനക്കമലക്ഖണഞ്ച ദസ്സിതം. ലക്ഖണദീപനതോ ആദിമ്ഹി, അന്തേ വാ ഉദ്ദിസിതബ്ബന്തി ചേ? ന, അസമ്ഭവതോ. കഥം? ന താവ ആദിമ്ഹി സമ്ഭവതി, യേസമിദം ലക്ഖണം, തേസം സിക്ഖാപദാനം അദസ്സിതത്താ. ന അന്തേ, ഗരുകമിസ്സകത്താ, തസ്മാ ഗരുകലഹുകാനം മജ്ഝേ ഏവ ഉദ്ദിസിതബ്ബന്തി അരഹതി ഉഭയാമിസ്സകത്താ. യാ തത്ഥ ലഹുകാപത്തി ദസ്സിതാ , സാപി ഗരുകാദികാ. തേനേവാഹ ‘‘മേഥുനധമ്മസന്നിസ്സിതകിലേസസങ്ഖാതേന രഹസ്സാദേനാ’’തിആദി, തസ്മാ ഗരുകാനം ഏവ അനന്തരം ഉദ്ദിട്ഠാതിപി ഏകേ. ഏവം സന്തേ പഠമമേവാലം താവതാ ലക്ഖണദീപനസിദ്ധിതോ, കിം ദുതിയേനാതി ചേ? ന, ഓകാസനിയമപച്ചയമിച്ഛാഗാഹനിവാരണപ്പയോജനതോ. ‘‘പടിച്ഛന്നേ ആസനേ അലംകമ്മനിയേ’’തി ഓകാസനിയമതോ ഹി തബ്ബിപരീതേ ഓകാസേ ഇദം ലക്ഖണം ന വികപ്പിതന്തി മിച്ഛാഗാഹോ ഹോതി, തന്നിവാരണതോ ദുതിയമ്പി സാത്ഥകമേവാതി അധിപ്പായോ. കസ്മാ? ഓകാസഭേദതോ, രഹോഭേദദീപനതോ, രഹോനിസജ്ജസ്സാദഭേദദീപനതോ . ഓകാസനിയമഭാവേ ച രഹോനിസജ്ജസ്സാദഭേദോ ജാതോ. ദ്വിന്നം രഹോനിസജ്ജസിക്ഖാപദാനം നാനതാജാനനഞ്ച സിയാ, തഥാ കായസംസഗ്ഗഭേദദീപനതോ. നാലംകമ്മനിയേപി ഹി ഓകാസേ അപ്പടിച്ഛന്നേ, പടിച്ഛന്നേപി വാ നിസിന്നായ വാതപാനകവാടഛിദ്ദാദീഹി നിക്ഖന്തകേസാദിഗ്ഗഹണേന കായസംസഗ്ഗോ ലബ്ഭതീതി ഏവമാദയോപി നയാ വിത്ഥാരതോ വേദിതബ്ബാ. ‘‘ഭിക്ഖുപാതിമോക്ഖേ ആഗതനയത്താ ഭിക്ഖുനീപാതിമോക്ഖേ ഇദം കണ്ഡം പരിഹീനന്തി വേദിതബ്ബ’’ന്തി വദന്തി. അത്ഥുപ്പത്തിയാ തത്ഥ അനുപന്നത്താതി ഏകേ. തം അനേകത്ഥഭാവദീപനതോ അയുത്തം. സബ്ബബുദ്ധകാലേ ഹി ഭിക്ഖൂനം പഞ്ചന്നം, ഭിക്ഖുനീനം ചത്താരോ ച ഉദ്ദേസാ സന്തി. പാതിമോക്ഖുദ്ദേസപഞ്ഞത്തിയാ അസാധാരണത്താ തത്ഥ നിദ്ദിട്ഠസങ്ഘാദിസേസപാചിത്തിയാനന്തി ഏകേ. താസം ഭിക്ഖുനീനം ഉബ്ഭജാണുമണ്ഡലികഅട്ഠവത്ഥുകവസേന കായസംസഗ്ഗവിസേസോ പാരാജികവത്ഥു, ‘‘ഹത്ഥഗ്ഗഹണം വാ സാദിയേയ്യ, കായം വാ തദത്ഥായ ഉപസംഹരേയ്യാ’’തി (പാചി॰ ൬൭൪-൬൭൫) വചനതോ സാദിയനമ്പി, ‘‘സന്തിട്ഠേയ്യ വാ’’തി (പാചി॰ ൬൭൫) വചനതോ ഠാനമ്പി, ‘‘സങ്കേതം വാ ഗച്ഛേയ്യാ’’തി (പാചി॰ ൬൭൫) വചനതോ ഗമനമ്പി, ‘‘ഛന്നം വാ അനുപവിസേയ്യാ’’തി (പാചി॰ ൬൭൫) വചനതോ പടിച്ഛന്നട്ഠാനപവേസോപി, തഥാ ‘‘രത്തന്ധകാരേ അപ്പദീപേ പടിച്ഛന്നേ ഓകാസേ ഏകേനേകാ സന്തിട്ഠേയ്യ വാ സല്ലപേയ്യ വാ’’തി (പാചി॰ ൮൩൮) വചനതോ ദുട്ഠുല്ലവാചാപി പാചിത്തിയവത്ഥുകന്തി കത്വാ താസം അഞ്ഞഥാ അനിയതകണ്ഡസ്സ അവത്തബ്ബതാപത്തിതോപി ന വുത്തന്തി തേസം അധിപ്പായോ.
Apicettha idaṃ pakiṇṇakaṃ, seyyathidaṃ – idaṃ aniyatakaṇḍaṃ nippayojanaṃ apubbābhāvatoti ce? Na, garukalahukabhedabhinnāpattiropanāropanakkamalakkhaṇadīpanappayojanato. Ettha hi ‘‘sā ce evaṃ vadeyya ‘ayyo mayā diṭṭho nisinno mātugāmassa methunaṃ dhammaṃ paṭisevanto’ti, so ca taṃ paṭijānāti, āpattiyā kāretabbo…pe… nisajjāya kāretabbo’’tiādinā (pārā. 446) āpattiyā garukāya lahukāya ca ropanakkamalakkhaṇaṃ, kāretabboti iminā anāropanakkamalakkhaṇañca dassitaṃ. Lakkhaṇadīpanato ādimhi, ante vā uddisitabbanti ce? Na, asambhavato. Kathaṃ? Na tāva ādimhi sambhavati, yesamidaṃ lakkhaṇaṃ, tesaṃ sikkhāpadānaṃ adassitattā. Na ante, garukamissakattā, tasmā garukalahukānaṃ majjhe eva uddisitabbanti arahati ubhayāmissakattā. Yā tattha lahukāpatti dassitā , sāpi garukādikā. Tenevāha ‘‘methunadhammasannissitakilesasaṅkhātena rahassādenā’’tiādi, tasmā garukānaṃ eva anantaraṃ uddiṭṭhātipi eke. Evaṃ sante paṭhamamevālaṃ tāvatā lakkhaṇadīpanasiddhito, kiṃ dutiyenāti ce? Na, okāsaniyamapaccayamicchāgāhanivāraṇappayojanato. ‘‘Paṭicchanne āsane alaṃkammaniye’’ti okāsaniyamato hi tabbiparīte okāse idaṃ lakkhaṇaṃ na vikappitanti micchāgāho hoti, tannivāraṇato dutiyampi sātthakamevāti adhippāyo. Kasmā? Okāsabhedato, rahobhedadīpanato, rahonisajjassādabhedadīpanato . Okāsaniyamabhāve ca rahonisajjassādabhedo jāto. Dvinnaṃ rahonisajjasikkhāpadānaṃ nānatājānanañca siyā, tathā kāyasaṃsaggabhedadīpanato. Nālaṃkammaniyepi hi okāse appaṭicchanne, paṭicchannepi vā nisinnāya vātapānakavāṭachiddādīhi nikkhantakesādiggahaṇena kāyasaṃsaggo labbhatīti evamādayopi nayā vitthārato veditabbā. ‘‘Bhikkhupātimokkhe āgatanayattā bhikkhunīpātimokkhe idaṃ kaṇḍaṃ parihīnanti veditabba’’nti vadanti. Atthuppattiyā tattha anupannattāti eke. Taṃ anekatthabhāvadīpanato ayuttaṃ. Sabbabuddhakāle hi bhikkhūnaṃ pañcannaṃ, bhikkhunīnaṃ cattāro ca uddesā santi. Pātimokkhuddesapaññattiyā asādhāraṇattā tattha niddiṭṭhasaṅghādisesapācittiyānanti eke. Tāsaṃ bhikkhunīnaṃ ubbhajāṇumaṇḍalikaaṭṭhavatthukavasena kāyasaṃsaggaviseso pārājikavatthu, ‘‘hatthaggahaṇaṃ vā sādiyeyya, kāyaṃ vā tadatthāya upasaṃhareyyā’’ti (pāci. 674-675) vacanato sādiyanampi, ‘‘santiṭṭheyya vā’’ti (pāci. 675) vacanato ṭhānampi, ‘‘saṅketaṃ vā gaccheyyā’’ti (pāci. 675) vacanato gamanampi, ‘‘channaṃ vā anupaviseyyā’’ti (pāci. 675) vacanato paṭicchannaṭṭhānapavesopi, tathā ‘‘rattandhakāre appadīpe paṭicchanne okāse ekenekā santiṭṭheyya vā sallapeyya vā’’ti (pāci. 838) vacanato duṭṭhullavācāpi pācittiyavatthukanti katvā tāsaṃ aññathā aniyatakaṇḍassa avattabbatāpattitopi na vuttanti tesaṃ adhippāyo.
പകിണ്ണകവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Pakiṇṇakavaṇṇanā niṭṭhitā.
അനിയതകണ്ഡം നിട്ഠിതം.
Aniyatakaṇḍaṃ niṭṭhitaṃ.