Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā

    ਪਲਿਬੋਧਪਞ੍ਹਾਬ੍ਯਾਕਰਣਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ

    Palibodhapañhābyākaraṇakathāvaṇṇanā

    ੪੧੫-੬. ਸਨ੍ਨਿਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿਕੋ ਕਥਂ ਬਹਿਸੀਮਾਯ ਉਦ੍ਧਰੀਯਤਿ? ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਕਤਚੀવਰਂ ਸਮਾਦਾਯ ਪਕ੍ਕਮਤਿ ‘‘ਨ ਪਚ੍ਚੇਸ੍ਸ’’ਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਬਹਿਸੀਮਾਗਤਸ੍ਸ ਏવਂ ਹੋਤਿ ‘‘ਨੇવਿਮਂ ਚੀવਰਂ ਕਾਰੇਸ੍ਸ’’ਨ੍ਤਿ, ਏવਮੇਤਸ੍ਸ ਬਹਿਸੀਮਾਗਤਸ੍ਸ ਉਦ੍ਧਰੀਯਤਿ। ਕਥਂ ਅਨ੍ਤੋਸੀਮਾਯ? ਅਕਤਚੀવਰਂ ਸਮਾਦਾਯ ਪਕ੍ਕਮਤਿ ‘‘ਨ ਪਚ੍ਚੇਸ੍ਸ’’ਨ੍ਤਿ, ਤਤੋ ਤਤ੍ਥ ਫਾਸੁવਿਹਾਰਂ ਅਲਭਨ੍ਤੋ ਤਮੇવ વਿਹਾਰਂ ਆਗਚ੍ਛਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਚੀવਰਪਲਿਬੋਧੋਯੇવ ਠਿਤੋ, ਸੋ ਚ ‘‘ਨੇવਿਮਂ ਚੀવਰਂ ਕਾਰੇਸ੍ਸ’’ਨ੍ਤਿ ਚਿਤ੍ਤੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਛਿਜ੍ਜਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਅਨ੍ਤੋਸੀਮਾਯ ਉਦ੍ਧਰੀਯਤੀ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਸਨ੍ਨਿਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿਕਂ ਦੁવਿਧਂ ‘‘ਨ ਪਚ੍ਚੇਸ੍ਸ’’ਨ੍ਤਿ ਆવਾਸਪਲਿਬੋਧਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਤਤੋ ਪੁਨਪਿ ਤਮੇવ વਿਹਾਰਂ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ‘‘ਨੇવਿਮਂ ਚੀવਰਂ ਕਾਰੇਸ੍ਸ’’ਨ੍ਤਿ ਸਨ੍ਨਿਟ੍ਠਾਨਂ ਕਰੋਤਿ, ਬਹਿਸੀਮਾਯ ਠਤ੍વਾ ‘‘ਨੇવਿਮਂ ਚੀવਰਂ ਕਾਰੇਸ੍ਸਂ ਨ ਪਚ੍ਚੇਸ੍ਸ’’ਨ੍ਤਿ ਚਿਤ੍ਤੁਪ੍ਪਾਦੇਨ ਸਨ੍ਨਿਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿਕਂ ਹੋਤਿ। ਗਾਥਾਯਮ੍ਪਿ ‘‘ਦ੍વੇ ਪਲਿਬੋਧਾ ਅਪੁਬ੍ਬਂ ਅਚਰਿਮ’’ਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਇਮਮੇવ ਸਨ੍ਧਾਯ। ‘‘ਆਸਾવਚ੍ਛੇਦਿਕੋ ਕਥਂ ਅਨ੍ਤੋਸੀਮਾਯ ? ਆਸੀਸਿਤੇਨ ‘ਤੁਮ੍ਹੇ વਿਹਾਰਮੇવ ਪਤ੍ਥੇਥ, ਅਹਂ ਪਹਿਣਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ વੁਤ੍ਤੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ‘ਨ ਪਚ੍ਚੇਸ੍ਸ’ਨ੍ਤਿ ਆવਾਸਪਲਿਬੋਧਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਗਤੋ ਪੁਨ ਤਂ વਿਹਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਤੇਨ ‘ਨਾਹਂ ਸਕ੍ਕੋਮਿ ਦਾਤੁ’ਨ੍ਤਿ ਪਹਿਤੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਲਿਖਿਤਂ। ‘‘ਅਤ੍ਥਾਰੇ ਹਿ ਸਤਿ ਉਦ੍ਧਾਰੋ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਅਤ੍ਥਾਰਂ વਿਨਾ ਉਦ੍ਧਾਰਂ ਨ ਲਭਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ વੁਤ੍ਤਂ। ਪੁਰਿਮਾ ਦ੍વੇਤਿ ‘‘ਦ੍વੇ ਕਥਿਨੁਦ੍ਧਾਰਾ ਏਕੁਪ੍ਪਾਦਾ ਏਕਨਿਰੋਧਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਾਧਿਕਾਰੇ ਪਠਮਂ વੁਤ੍ਤਾ ਅਨ੍ਤਰਬ੍ਭਾਰਸਹੁਬ੍ਭਾਰਾ। ਨ ਪਕ੍ਕਮਨਨ੍ਤਿਕਾਦਯੋ ਦ੍વੇ। ਏਕਤੋ ਨਿਰੁਜ੍ਝਨ੍ਤੀਤਿ ਉਦ੍ਧਾਰਭਾવਂ ਪਾਪੁਣਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।

    415-6. Sanniṭṭhānantiko kathaṃ bahisīmāya uddharīyati? Bhikkhu akatacīvaraṃ samādāya pakkamati ‘‘na paccessa’’nti, tassa bahisīmāgatassa evaṃ hoti ‘‘nevimaṃ cīvaraṃ kāressa’’nti, evametassa bahisīmāgatassa uddharīyati. Kathaṃ antosīmāya? Akatacīvaraṃ samādāya pakkamati ‘‘na paccessa’’nti, tato tattha phāsuvihāraṃ alabhanto tameva vihāraṃ āgacchati, tassa cīvarapalibodhoyeva ṭhito, so ca ‘‘nevimaṃ cīvaraṃ kāressa’’nti citte uppanne chijjati, tasmā ‘‘antosīmāya uddharīyatī’’ti vuttaṃ. Sanniṭṭhānantikaṃ duvidhaṃ ‘‘na paccessa’’nti āvāsapalibodhaṃ chinditvā tato punapi tameva vihāraṃ āgantvā ‘‘nevimaṃ cīvaraṃ kāressa’’nti sanniṭṭhānaṃ karoti, bahisīmāya ṭhatvā ‘‘nevimaṃ cīvaraṃ kāressaṃ na paccessa’’nti cittuppādena sanniṭṭhānantikaṃ hoti. Gāthāyampi ‘‘dve palibodhā apubbaṃ acarima’’nti idaṃ imameva sandhāya. ‘‘Āsāvacchediko kathaṃ antosīmāya ? Āsīsitena ‘tumhe vihārameva patthetha, ahaṃ pahiṇissāmī’ti vutto pubbe ‘na paccessa’nti āvāsapalibodhaṃ chinditvā gato puna taṃ vihāraṃ gantvā tena ‘nāhaṃ sakkomi dātu’nti pahito hotī’’ti likhitaṃ. ‘‘Atthāre hi sati uddhāro nāmā’’ti atthāraṃ vinā uddhāraṃ na labhanti, tasmā vuttaṃ. Purimā dveti ‘‘dve kathinuddhārā ekuppādā ekanirodhā’’ti vuttādhikāre paṭhamaṃ vuttā antarabbhārasahubbhārā. Na pakkamanantikādayo dve. Ekato nirujjhantīti uddhārabhāvaṃ pāpuṇantīti attho.

    ਕਥਿਨਭੇਦવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।

    Kathinabhedavaṇṇanā niṭṭhitā.

    ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿવਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।

    Paññattivaggavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਪਰਿવਾਰਪਾਲ਼ਿ • Parivārapāḷi / ੬. ਪਲਿਬੋਧਪਞ੍ਹਾਬ੍ਯਾਕਰਣਂ • 6. Palibodhapañhābyākaraṇaṃ

    ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਪਰਿવਾਰ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Parivāra-aṭṭhakathā / ਕਥਿਨਾਦਿਜਾਨਿਤਬ੍ਬવਿਭਾਗવਣ੍ਣਨਾ • Kathinādijānitabbavibhāgavaṇṇanā

    ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ਕਥਿਨਭੇਦવਣ੍ਣਨਾ • Kathinabhedavaṇṇanā

    ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ਕਥਿਨਾਦਿਜਾਨਿਤਬ੍ਬવਿਭਾਗવਣ੍ਣਨਾ • Kathinādijānitabbavibhāgavaṇṇanā

    ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ਕਥਿਨਾਦਿਜਾਨਿਤਬ੍ਬવਿਭਾਗવਣ੍ਣਨਾ • Kathinādijānitabbavibhāgavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact