Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / ભિક્ખુનીવિભઙ્ગ • Bhikkhunīvibhaṅga |
૫. પઞ્ચમસિક્ખાપદં
5. Pañcamasikkhāpadaṃ
૮૫૪. તેન સમયેન બુદ્ધો ભગવા સાવત્થિયં વિહરતિ જેતવને અનાથપિણ્ડિકસ્સ આરામે. તેન ખો પન સમયેન અઞ્ઞતરા ભિક્ખુની અઞ્ઞતરસ્સ કુલસ્સ કુલૂપિકા હોતિ નિચ્ચભત્તિકા. અથ ખો સા ભિક્ખુની પુબ્બણ્હસમયં નિવાસેત્વા પત્તચીવરમાદાય યેન તં કુલં તેનુપસઙ્કમિ; ઉપસઙ્કમિત્વા આસને નિસીદિત્વા સામિકે અનાપુચ્છા પક્કામિ. તસ્સ કુલસ્સ દાસી ઘરં સમ્મજ્જન્તી તં આસનં ભાજનન્તરિકાય પક્ખિપિ. મનુસ્સા તં આસનં અપસ્સન્તા તં ભિક્ખુનિં એતદવોચું – ‘‘કહં તં, અય્યે, આસન’’ન્તિ? ‘‘નાહં તં, આવુસો, આસનં પસ્સામી’’તિ. ‘‘દેથાય્યે, તં આસન’’ન્તિ પરિભાસિત્વા નિચ્ચભત્તં પચ્છિન્દિંસુ. અથ ખો તે મનુસ્સા ઘરં સોધેન્તા તં આસનં ભાજનન્તરિકાય પસ્સિત્વા તં ભિક્ખુનિં ખમાપેત્વા નિચ્ચભત્તં પટ્ઠપેસું. અથ ખો સા ભિક્ખુની ભિક્ખુનીનં એતમત્થં આરોચેસિ. યા તા ભિક્ખુનિયો અપ્પિચ્છા…પે॰… તા ઉજ્ઝાયન્તિ ખિય્યન્તિ વિપાચેન્તિ – ‘‘કથઞ્હિ નામ ભિક્ખુની પુરેભત્તં કુલાનિ ઉપસઙ્કમિત્વા આસને નિસીદિત્વા સામિકે અનાપુચ્છા પક્કમિસ્સતી’’તિ…પે॰… સચ્ચં કિર, ભિક્ખવે, ભિક્ખુની પુરેભત્તં કુલાનિ ઉપસઙ્કમિત્વા આસને નિસીદિત્વા સામિકે અનાપુચ્છા પક્કમતીતિ 1? ‘‘સચ્ચં, ભગવા’’તિ. વિગરહિ બુદ્ધો ભગવા…પે॰… કથઞ્હિ નામ, ભિક્ખવે ભિક્ખુની પુરેભત્તં કુલાનિ ઉપસઙ્કમિત્વા આસને નિસીદિત્વા સામિકે અનાપુચ્છા પક્કમિસ્સતિ! નેતં, ભિક્ખવે, અપ્પસન્નાનં વા પસાદાય…પે॰… એવઞ્ચ પન, ભિક્ખવે, ભિક્ખુનિયો ઇમં સિક્ખાપદં ઉદ્દિસન્તુ –
854. Tena samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena aññatarā bhikkhunī aññatarassa kulassa kulūpikā hoti niccabhattikā. Atha kho sā bhikkhunī pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya yena taṃ kulaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āsane nisīditvā sāmike anāpucchā pakkāmi. Tassa kulassa dāsī gharaṃ sammajjantī taṃ āsanaṃ bhājanantarikāya pakkhipi. Manussā taṃ āsanaṃ apassantā taṃ bhikkhuniṃ etadavocuṃ – ‘‘kahaṃ taṃ, ayye, āsana’’nti? ‘‘Nāhaṃ taṃ, āvuso, āsanaṃ passāmī’’ti. ‘‘Dethāyye, taṃ āsana’’nti paribhāsitvā niccabhattaṃ pacchindiṃsu. Atha kho te manussā gharaṃ sodhentā taṃ āsanaṃ bhājanantarikāya passitvā taṃ bhikkhuniṃ khamāpetvā niccabhattaṃ paṭṭhapesuṃ. Atha kho sā bhikkhunī bhikkhunīnaṃ etamatthaṃ ārocesi. Yā tā bhikkhuniyo appicchā…pe… tā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma bhikkhunī purebhattaṃ kulāni upasaṅkamitvā āsane nisīditvā sāmike anāpucchā pakkamissatī’’ti…pe… saccaṃ kira, bhikkhave, bhikkhunī purebhattaṃ kulāni upasaṅkamitvā āsane nisīditvā sāmike anāpucchā pakkamatīti 2? ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā…pe… kathañhi nāma, bhikkhave bhikkhunī purebhattaṃ kulāni upasaṅkamitvā āsane nisīditvā sāmike anāpucchā pakkamissati! Netaṃ, bhikkhave, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… evañca pana, bhikkhave, bhikkhuniyo imaṃ sikkhāpadaṃ uddisantu –
૮૫૫. ‘‘યા પન ભિક્ખુની પુરેભત્તં કુલાનિ ઉપસઙ્કમિત્વા આસને નિસીદિત્વા સામિકે અનાપુચ્છા પક્કમેય્ય, પાચિત્તિય’’ન્તિ.
855.‘‘Yā pana bhikkhunī purebhattaṃ kulāni upasaṅkamitvā āsane nisīditvā sāmike anāpucchā pakkameyya, pācittiya’’nti.
૮૫૬. યા પનાતિ યા યાદિસા…પે॰… ભિક્ખુનીતિ…પે॰… અયં ઇમસ્મિં અત્થે અધિપ્પેતા ભિક્ખુનીતિ.
856.Yā panāti yā yādisā…pe… bhikkhunīti…pe… ayaṃ imasmiṃ atthe adhippetā bhikkhunīti.
પુરેભત્તં નામ અરુણુગ્ગમનં ઉપાદાય યાવ મજ્ઝન્હિકા.
Purebhattaṃ nāma aruṇuggamanaṃ upādāya yāva majjhanhikā.
કુલં નામ ચત્તારિ કુલાનિ – ખત્તિયકુલં, બ્રાહ્મણકુલં, વેસ્સકુલં, સુદ્દકુલં. ઉપસઙ્કમિત્વાતિ તત્થ ગન્ત્વા.
Kulaṃ nāma cattāri kulāni – khattiyakulaṃ, brāhmaṇakulaṃ, vessakulaṃ, suddakulaṃ. Upasaṅkamitvāti tattha gantvā.
આસનં નામ પલ્લઙ્કસ્સ ઓકાસો વુચ્ચતિ. નિસીદિત્વાતિ તસ્મિં નિસીદિત્વા.
Āsanaṃ nāma pallaṅkassa okāso vuccati. Nisīditvāti tasmiṃ nisīditvā.
સામિકે અનાપુચ્છા પક્કમેય્યાતિ યો તસ્મિં કુલે મનુસ્સો વિઞ્ઞૂ તં અનાપુચ્છા અનોવસ્સકં અતિક્કામેન્તિયા આપત્તિ પાચિત્તિયસ્સ. અજ્ઝોકાસે ઉપચારં અતિક્કામેન્તિયા આપત્તિ પાચિત્તિયસ્સ.
Sāmike anāpucchā pakkameyyāti yo tasmiṃ kule manusso viññū taṃ anāpucchā anovassakaṃ atikkāmentiyā āpatti pācittiyassa. Ajjhokāse upacāraṃ atikkāmentiyā āpatti pācittiyassa.
૮૫૭. અનાપુચ્છિતે અનાપુચ્છિતસઞ્ઞા પક્કમતિ, આપત્તિ પાચિત્તિયસ્સ. અનાપુચ્છિતે વેમતિકા પક્કમતિ, આપત્તિ પાચિત્તિયસ્સ. અનાપુચ્છિતે આપુચ્છિતસઞ્ઞા પક્કમતિ, આપત્તિ પાચિત્તિયસ્સ.
857. Anāpucchite anāpucchitasaññā pakkamati, āpatti pācittiyassa. Anāpucchite vematikā pakkamati, āpatti pācittiyassa. Anāpucchite āpucchitasaññā pakkamati, āpatti pācittiyassa.
પલ્લઙ્કસ્સ અનોકાસે આપત્તિ દુક્કટસ્સ. આપુચ્છિતે અનાપુચ્છિતસઞ્ઞા, આપત્તિ દુક્કટસ્સ. આપુચ્છિતે વેમતિકા, આપત્તિ દુક્કટસ્સ. આપુચ્છિતે આપુચ્છિતસઞ્ઞા, અનાપત્તિ.
Pallaṅkassa anokāse āpatti dukkaṭassa. Āpucchite anāpucchitasaññā, āpatti dukkaṭassa. Āpucchite vematikā, āpatti dukkaṭassa. Āpucchite āpucchitasaññā, anāpatti.
૮૫૮. અનાપત્તિ આપુચ્છા ગચ્છતિ, અસંહારિમે, ગિલાનાય, આપદાસુ, ઉમ્મત્તિકાય, આદિકમ્મિકાયાતિ.
858. Anāpatti āpucchā gacchati, asaṃhārime, gilānāya, āpadāsu, ummattikāya, ādikammikāyāti.
પઞ્ચમસિક્ખાપદં નિટ્ઠિતં.
Pañcamasikkhāpadaṃ niṭṭhitaṃ.
Footnotes:
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / વિનયપિટક (અટ્ઠકથા) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ભિક્ખુનીવિભઙ્ગ-અટ્ઠકથા • Bhikkhunīvibhaṅga-aṭṭhakathā / ૫. પઞ્ચમસિક્ખાપદવણ્ણના • 5. Pañcamasikkhāpadavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / સારત્થદીપની-ટીકા • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ૨. અન્ધકારવગ્ગવણ્ણના • 2. Andhakāravaggavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વજિરબુદ્ધિ-ટીકા • Vajirabuddhi-ṭīkā / ૫. પઞ્ચમસિક્ખાપદવણ્ણના • 5. Pañcamasikkhāpadavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વિમતિવિનોદની-ટીકા • Vimativinodanī-ṭīkā / ૧. પઠમાદિસિક્ખાપદવણ્ણના • 1. Paṭhamādisikkhāpadavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / પાચિત્યાદિયોજનાપાળિ • Pācityādiyojanāpāḷi / ૪. ચતુત્થસિક્ખાપદં • 4. Catutthasikkhāpadaṃ