| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / ભિક્ખુનીવિભઙ્ગ • Bhikkhunīvibhaṅga |
૫. પઞ્ચમસિક્ખાપદં
5. Pañcamasikkhāpadaṃ
૧૦૯૦. તેન સમયેન બુદ્ધો ભગવા સાવત્થિયં વિહરતિ જેતવને અનાથપિણ્ડિકસ્સ આરામે . તેન ખો પન સમયેન ભિક્ખુનિયો ઊનદ્વાદસવસ્સં ગિહિગતં વુટ્ઠાપેન્તિ. તા અક્ખમા હોન્તિ સીતસ્સ ઉણ્હસ્સ જિઘચ્છાય પિપાસાય ડંસમકસવાતાતપસરીસપસમ્ફસ્સાનં દુરુત્તાનં દુરાગતાનં વચનપથાનં. ઉપ્પન્નાનં સારીરિકાનં વેદનાનં દુક્ખાનં તિબ્બાનં ખરાનં કટુકાનં અસાતાનં અમનાપાનં પાણહરાનં અનધિવાસકજાતિકા હોન્તિ. યા તા ભિક્ખુનિયો અપ્પિચ્છા…પે॰… તા ઉજ્ઝાયન્તિ ખિય્યન્તિ વિપાચેન્તિ – ‘‘કથઞ્હિ નામ ભિક્ખુનિયો ઊનદ્વાદસવસ્સં ગિહિગતં વુટ્ઠાપેસ્સન્તી’’તિ…પે॰… સચ્ચં કિર, ભિક્ખવે, ભિક્ખુનિયો ઊનદ્વાદસવસ્સં ગિહિગતં વુટ્ઠાપેન્તીતિ? ‘‘સચ્ચં, ભગવા’’તિ. વિગરહિ બુદ્ધો ભગવા…પે॰… કથઞ્હિ નામ, ભિક્ખવે, ભિક્ખુનિયો ઊનદ્વાદસવસ્સં ગિહિગતં વુટ્ઠાપેસ્સન્તિ! ઊનદ્વાદસવસ્સા 1, ભિક્ખવે, ગિહિગતા અક્ખમા હોતિ સીતસ્સ ઉણ્હસ્સ જિઘચ્છાય પિપાસાય ડંસમકસવાતાતપસરીસપસમ્ફસ્સાનં દુરુત્તાનં દુરાગતાનં વચનપથાનં. ઉપ્પન્નાનં સારીરિકાનં વેદનાનં દુક્ખાનં તિબ્બાનં ખરાનં કટુકાનં અસાતાનં અમનાપાનં પાણહરાનં અનધિવાસકજાતિકા હોતિ. દ્વાદસવસ્સાવ 2 ખો, ભિક્ખવે, ગિહિગતા ખમા હોતિ સીતસ્સ ઉણ્હસ્સ જિઘચ્છાય પિપાસાય ડંસમકસવાતાતપસરીસપસમ્ફસ્સાનં દુરુત્તાનં દુરાગતાનં વચનપથાનં. ઉપ્પન્નાનં સારીરિકાનં વેદનાનં દુક્ખાનં તિબ્બાનં ખરાનં કટુકાનં અસાતાનં અમનાપાનં પાણહરાનં અધિવાસકજાતિકા હોતિ. નેતં, ભિક્ખવે, અપ્પસન્નાનં વા પસાદાય…પે॰… એવઞ્ચ પન, ભિક્ખવે, ભિક્ખુનિયો ઇમં સિક્ખાપદં ઉદ્દિસન્તુ –
1090. Tena samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme . Tena kho pana samayena bhikkhuniyo ūnadvādasavassaṃ gihigataṃ vuṭṭhāpenti. Tā akkhamā honti sītassa uṇhassa jighacchāya pipāsāya ḍaṃsamakasavātātapasarīsapasamphassānaṃ duruttānaṃ durāgatānaṃ vacanapathānaṃ. Uppannānaṃ sārīrikānaṃ vedanānaṃ dukkhānaṃ tibbānaṃ kharānaṃ kaṭukānaṃ asātānaṃ amanāpānaṃ pāṇaharānaṃ anadhivāsakajātikā honti. Yā tā bhikkhuniyo appicchā…pe… tā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma bhikkhuniyo ūnadvādasavassaṃ gihigataṃ vuṭṭhāpessantī’’ti…pe… saccaṃ kira, bhikkhave, bhikkhuniyo ūnadvādasavassaṃ gihigataṃ vuṭṭhāpentīti? ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā…pe… kathañhi nāma, bhikkhave, bhikkhuniyo ūnadvādasavassaṃ gihigataṃ vuṭṭhāpessanti! Ūnadvādasavassā 3, bhikkhave, gihigatā akkhamā hoti sītassa uṇhassa jighacchāya pipāsāya ḍaṃsamakasavātātapasarīsapasamphassānaṃ duruttānaṃ durāgatānaṃ vacanapathānaṃ. Uppannānaṃ sārīrikānaṃ vedanānaṃ dukkhānaṃ tibbānaṃ kharānaṃ kaṭukānaṃ asātānaṃ amanāpānaṃ pāṇaharānaṃ anadhivāsakajātikā hoti. Dvādasavassāva 4 kho, bhikkhave, gihigatā khamā hoti sītassa uṇhassa jighacchāya pipāsāya ḍaṃsamakasavātātapasarīsapasamphassānaṃ duruttānaṃ durāgatānaṃ vacanapathānaṃ. Uppannānaṃ sārīrikānaṃ vedanānaṃ dukkhānaṃ tibbānaṃ kharānaṃ kaṭukānaṃ asātānaṃ amanāpānaṃ pāṇaharānaṃ adhivāsakajātikā hoti. Netaṃ, bhikkhave, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… evañca pana, bhikkhave, bhikkhuniyo imaṃ sikkhāpadaṃ uddisantu –
૧૦૯૧. ‘‘યા પન ભિક્ખુની ઊનદ્વાદસવસ્સં ગિહિગતં વુટ્ઠાપેય્ય, પાચિત્તિય’’ન્તિ.
1091.‘‘Yā pana bhikkhunī ūnadvādasavassaṃ gihigataṃ vuṭṭhāpeyya, pācittiya’’nti.
૧૦૯૨. યા પનાતિ યા યાદિસા…પે॰… ભિક્ખુનીતિ…પે॰… અયં ઇમસ્મિં અત્થે અધિપ્પેતા ભિક્ખુનીતિ.
1092.Yā panāti yā yādisā…pe… bhikkhunīti…pe… ayaṃ imasmiṃ atthe adhippetā bhikkhunīti.
ઊનદ્વાદસવસ્સા નામ અપ્પત્તદ્વાદસવસ્સા. ગિહિગતા નામ પુરિસન્તરગતા વુચ્ચતિ. વુટ્ઠાપેય્યાતિ ઉપસમ્પાદેય્ય.
Ūnadvādasavassā nāma appattadvādasavassā. Gihigatā nāma purisantaragatā vuccati. Vuṭṭhāpeyyāti upasampādeyya.
‘‘વુટ્ઠાપેસ્સામી’’તિ ગણં વા આચરિનિં વા પત્તં વા ચીવરં વા પરિયેસતિ, સીમં વા સમ્મન્નતિ, આપત્તિ દુક્કટસ્સ. ઞત્તિયા દુક્કટં. દ્વીહિ કમ્મવાચાહિ દુક્કટા. કમ્મવાચાપરિયોસાને ઉપજ્ઝાયાય આપત્તિ પાચિત્તિયસ્સ. ગણસ્સ ચ આચરિનિયા ચ આપત્તિ દુક્કટસ્સ.
‘‘Vuṭṭhāpessāmī’’ti gaṇaṃ vā ācariniṃ vā pattaṃ vā cīvaraṃ vā pariyesati, sīmaṃ vā sammannati, āpatti dukkaṭassa. Ñattiyā dukkaṭaṃ. Dvīhi kammavācāhi dukkaṭā. Kammavācāpariyosāne upajjhāyāya āpatti pācittiyassa. Gaṇassa ca ācariniyā ca āpatti dukkaṭassa.
૧૦૯૩. ઊનદ્વાદસવસ્સાય ઊનદ્વાદસવસ્સસઞ્ઞા વુટ્ઠાપેતિ, આપત્તિ પાચિત્તિયસ્સ. ઊનદ્વાદસવસ્સાય વેમતિકા વુટ્ઠાપેતિ, આપત્તિ દુક્કટસ્સ. ઊનદ્વાદસવસ્સાય પરિપુણ્ણસઞ્ઞા વુટ્ઠાપેતિ, અનાપત્તિ.
1093. Ūnadvādasavassāya ūnadvādasavassasaññā vuṭṭhāpeti, āpatti pācittiyassa. Ūnadvādasavassāya vematikā vuṭṭhāpeti, āpatti dukkaṭassa. Ūnadvādasavassāya paripuṇṇasaññā vuṭṭhāpeti, anāpatti.
પરિપુણ્ણદ્વાદસવસ્સાય ઊનદ્વાદસવસ્સસઞ્ઞા, આપત્તિ દુક્કટસ્સ. પરિપુણ્ણદ્વાદસવસ્સાય વેમતિકા, આપત્તિ દુક્કટસ્સ. પરિપુણ્ણદ્વાદસવસ્સાય પરિપુણ્ણસઞ્ઞા, અનાપત્તિ.
Paripuṇṇadvādasavassāya ūnadvādasavassasaññā, āpatti dukkaṭassa. Paripuṇṇadvādasavassāya vematikā, āpatti dukkaṭassa. Paripuṇṇadvādasavassāya paripuṇṇasaññā, anāpatti.
૧૦૯૪. અનાપત્તિ ઊનદ્વાદસવસ્સં પરિપુણ્ણસઞ્ઞા વુટ્ઠાપેતિ, પરિપુણ્ણદ્વાદસવસ્સં પરિપુણ્ણસઞ્ઞા વુટ્ઠાપેતિ, ઉમ્મત્તિકાય, આદિકમ્મિકાયાતિ.
1094. Anāpatti ūnadvādasavassaṃ paripuṇṇasaññā vuṭṭhāpeti, paripuṇṇadvādasavassaṃ paripuṇṇasaññā vuṭṭhāpeti, ummattikāya, ādikammikāyāti.
પઞ્ચમસિક્ખાપદં નિટ્ઠિતં.
Pañcamasikkhāpadaṃ niṭṭhitaṃ.
Footnotes:
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / વિનયપિટક (અટ્ઠકથા) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ભિક્ખુનીવિભઙ્ગ-અટ્ઠકથા • Bhikkhunīvibhaṅga-aṭṭhakathā / ૫. પઞ્ચમસિક્ખાપદવણ્ણના • 5. Pañcamasikkhāpadavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વિમતિવિનોદની-ટીકા • Vimativinodanī-ṭīkā / ૧. પઠમાદિસિક્ખાપદવણ્ણના • 1. Paṭhamādisikkhāpadavaṇṇanā
