Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā |
ಪಞ್ಚವೀಸತಿಅವಹಾರಕಥಾವಣ್ಣನಾ
Pañcavīsatiavahārakathāvaṇṇanā
ಪಞ್ಚವೀಸತಿ ಅವಹಾರಾ ನಾಮ ವಚನಭೇದೇನೇವ ಭಿನ್ನಾ, ಅತ್ಥತೋ ಪನ ಅಭಿನ್ನಾ। ಆಕುಲಾ ದುವಿಞ್ಞೇಯ್ಯವಿನಿಚ್ಛಯಾತಿ ಆಚರಿಯಾನಂ ಮುಖೇ ಸನ್ತಿಕೇ ಸಬ್ಬಾಕಾರೇನ ಅಗ್ಗಹಿತವಿನಿಚ್ಛಯಾನಂ ದುವಿಞ್ಞೇಯ್ಯಾ। ದುಕತಿಕಪಟ್ಠಾನಪಾಳಿ (ಪಟ್ಠಾ॰ ೫.೧.೧ ಆದಯೋ, ದುಕತಿಕಪಟ್ಠಾನಪಾಳಿ) ವಿಯ ಆಕುಲಾ ದುವಿಞ್ಞೇಯ್ಯವಿನಿಚ್ಛಯಾ, ಕೇವಲಂ ತಂ ಆಚರಿಯಾ ಪುಬ್ಬಾಪರವಿರೋಧಮಕತ್ವಾ ಸಙ್ಗೀತಿತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಆಗತನಯಮವಿನಾಸೇತ್ವಾ ವಣ್ಣಯನ್ತೀತಿ ‘‘ಪಟ್ಠಾನಪಾಳಿಮಿವಾತಿ ಅಪರೇ ವದನ್ತೀ’’ತಿ ಚ ವುತ್ತಾ। ಪೋರಾಣಾತಿ ಸಙ್ಗೀತಿಆಚರಿಯಾ। ಅಯಮೇತ್ಥ ಸಾಮೀಚಿ ಏವ, ಸಚೇ ನ ದೇತಿ, ಆಪತ್ತಿ ನತ್ಥಿ, ಪಾರಾಜಿಕಭಯಾ ಪನ ಯಥಾ ಸಿಕ್ಖಾಕಾಮೋ ದೇತಿ, ಏವಂ ದಾತಬ್ಬಮೇವ। ಯಾನಿ ಪನೇತ್ಥ ವತ್ಥೂನಿ, ತಾನಿ ಸೀಹಳದೀಪೇ ಆಚರಿಯೇಹಿ ಸಙ್ಘಾದೀನಮನುಮತಿಯಾ ಅಟ್ಠಕಥಾಸು ಪಕ್ಖಿತ್ತಾನಿ, ‘‘ಅನಾಗತೇ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀನಂ ಹಿತತ್ಥಾಯ ಪೋತ್ಥಕಾರುಳ್ಹಕಾಲತೋ ಪಚ್ಛಾಪೀ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ಆಣತ್ತಿಕಂ ಆಣತ್ತಿಕ್ಖಣೇಪಿ ಗಣ್ಹಾತಿ, ಕಾಲನ್ತರೇನಾಪಿ ಅತ್ಥಸಾಧಕೋ, ಕಾಲನ್ತರಂ ಸನ್ಧಾಯಾತಿ ಇದಮೇತೇಸಂ ನಾನತ್ತಂ। ಭಟ್ಠೇತಿ ಅಪಗತೇ। ಅನ್ತರಸಮುದ್ದೇ ಅತುರುಮುಹುದೇ। ಫರತಿ ಸಾಧೇತಿ। ನವಧೋತೋತಿ ನವಕತೋ। ಪಾಸಾಣಸಕ್ಖರನ್ತಿ ಪಾಸಾಣಞ್ಚ ಸಕ್ಖರಞ್ಚ।
Pañcavīsati avahārā nāma vacanabhedeneva bhinnā, atthato pana abhinnā. Ākulā duviññeyyavinicchayāti ācariyānaṃ mukhe santike sabbākārena aggahitavinicchayānaṃ duviññeyyā. Dukatikapaṭṭhānapāḷi (paṭṭhā. 5.1.1 ādayo, dukatikapaṭṭhānapāḷi) viya ākulā duviññeyyavinicchayā, kevalaṃ taṃ ācariyā pubbāparavirodhamakatvā saṅgītito paṭṭhāya āgatanayamavināsetvā vaṇṇayantīti ‘‘paṭṭhānapāḷimivāti apare vadantī’’ti ca vuttā. Porāṇāti saṅgītiācariyā. Ayamettha sāmīci eva, sace na deti, āpatti natthi, pārājikabhayā pana yathā sikkhākāmo deti, evaṃ dātabbameva. Yāni panettha vatthūni, tāni sīhaḷadīpe ācariyehi saṅghādīnamanumatiyā aṭṭhakathāsu pakkhittāni, ‘‘anāgate brahmacārīnaṃ hitatthāya potthakāruḷhakālato pacchāpī’’ti vuttaṃ. Āṇattikaṃ āṇattikkhaṇepi gaṇhāti, kālantarenāpi atthasādhako, kālantaraṃ sandhāyāti idametesaṃ nānattaṃ. Bhaṭṭheti apagate. Antarasamudde aturumuhude. Pharati sādheti. Navadhototi navakato. Pāsāṇasakkharanti pāsāṇañca sakkharañca.