| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / મહાવગ્ગ-અટ્ઠકથા • Mahāvagga-aṭṭhakathā |
પણ્ડકવત્થુકથા
Paṇḍakavatthukathā
૧૦૯. દહરે દહરેતિ તરુણે તરુણે. મોળિગલ્લેતિ થૂલસરીરે. હત્થિભણ્ડે અસ્સભણ્ડેતિ હત્થિગોપકે ચ અસ્સગોપકે ચ.
109.Dahare dahareti taruṇe taruṇe. Moḷigalleti thūlasarīre. Hatthibhaṇḍe assabhaṇḍeti hatthigopake ca assagopake ca.
પણ્ડકો ભિક્ખવેતિ એત્થ આસિત્તપણ્ડકો ઉસૂયપણ્ડકો ઓપક્કમિકપણ્ડકો પક્ખપણ્ડકો નપુંસકપણ્ડકોતિ પઞ્ચ પણ્ડકા. તત્થ યસ્સ પરેસં અઙ્ગજાતં મુખેન ગહેત્વા અસુચિના આસિત્તસ્સ પરિળાહો વૂપસમ્મતિ, અયં આસિત્તપણ્ડકો. યસ્સ પરેસં અજ્ઝાચારં પસ્સતો ઉસૂયાય ઉપ્પન્નાય પરિળાહો વૂપસમ્મતિ, અયં ઉસૂયપણ્ડકો. યસ્સ ઉપક્કમેન બીજાનિ અપનીતાનિ, અયં ઓપક્કમિકપણ્ડકો. એકચ્ચો પન અકુસલવિપાકાનુભાવેન કાળપક્ખે પણ્ડકો હોતિ, જુણ્હપક્ખે પનસ્સ પરિળાહો વૂપસમ્મતિ, અયં પક્ખપણ્ડકો. યો પન પટિસન્ધિયંયેવ અભાવકો ઉપ્પન્નો, અયં નપુંસકપણ્ડકોતિ. તેસુ આસિત્તપણ્ડકસ્સ ચ ઉસૂયપણ્ડકસ્સ ચ પબ્બજ્જા ન વારિતા, ઇતરેસં તિણ્ણં વારિતા. તેસુપિ પક્ખપણ્ડકસ્સ યસ્મિં પક્ખે પણ્ડકો હોતિ, તસ્મિંયેવસ્સ પક્ખે પબ્બજ્જા વારિતાતિ કુરુન્દિયં વુત્તં. યસ્સ ચેત્થ પબ્બજ્જા વારિતા, તં સન્ધાય ઇદં વુત્તં – ‘‘અનુપસમ્પન્નો ન ઉપસમ્પાદેતબ્બો ઉપસમ્પન્નો નાસેતબ્બો’’તિ. સોપિ લિઙ્ગનાસનેનેવ નાસેતબ્બો. ઇતો પરં ‘‘નાસેતબ્બો’’તિ વુત્તેસુપિ એસેવ નયો.
Paṇḍakobhikkhaveti ettha āsittapaṇḍako usūyapaṇḍako opakkamikapaṇḍako pakkhapaṇḍako napuṃsakapaṇḍakoti pañca paṇḍakā. Tattha yassa paresaṃ aṅgajātaṃ mukhena gahetvā asucinā āsittassa pariḷāho vūpasammati, ayaṃ āsittapaṇḍako. Yassa paresaṃ ajjhācāraṃ passato usūyāya uppannāya pariḷāho vūpasammati, ayaṃ usūyapaṇḍako. Yassa upakkamena bījāni apanītāni, ayaṃ opakkamikapaṇḍako. Ekacco pana akusalavipākānubhāvena kāḷapakkhe paṇḍako hoti, juṇhapakkhe panassa pariḷāho vūpasammati, ayaṃ pakkhapaṇḍako. Yo pana paṭisandhiyaṃyeva abhāvako uppanno, ayaṃ napuṃsakapaṇḍakoti. Tesu āsittapaṇḍakassa ca usūyapaṇḍakassa ca pabbajjā na vāritā, itaresaṃ tiṇṇaṃ vāritā. Tesupi pakkhapaṇḍakassa yasmiṃ pakkhe paṇḍako hoti, tasmiṃyevassa pakkhe pabbajjā vāritāti kurundiyaṃ vuttaṃ. Yassa cettha pabbajjā vāritā, taṃ sandhāya idaṃ vuttaṃ – ‘‘anupasampanno na upasampādetabbo upasampanno nāsetabbo’’ti. Sopi liṅganāsaneneva nāsetabbo. Ito paraṃ ‘‘nāsetabbo’’ti vuttesupi eseva nayo.
પણ્ડવત્થુકથા નિટ્ઠિતા.
Paṇḍavatthukathā niṭṭhitā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / વિનયપિટક • Vinayapiṭaka / મહાવગ્ગપાળિ • Mahāvaggapāḷi / ૪૭. પણ્ડકવત્થુ • 47. Paṇḍakavatthu
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / સારત્થદીપની-ટીકા • Sāratthadīpanī-ṭīkā / પણ્ડકવત્થુકથાવણ્ણના • Paṇḍakavatthukathāvaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વજિરબુદ્ધિ-ટીકા • Vajirabuddhi-ṭīkā / પણ્ડકવત્થુકથાવણ્ણના • Paṇḍakavatthukathāvaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વિમતિવિનોદની-ટીકા • Vimativinodanī-ṭīkā / પણ્ડકવત્થુકથાવણ્ણના • Paṇḍakavatthukathāvaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / પાચિત્યાદિયોજનાપાળિ • Pācityādiyojanāpāḷi / ૪૭. પણ્ડકવત્થુકથા • 47. Paṇḍakavatthukathā
