Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / అఙ్గుత్తరనికాయ (అట్ఠకథా) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
౫. పణ్డితసుత్తవణ్ణనా
5. Paṇḍitasuttavaṇṇanā
౪౫. పఞ్చమే పణ్డితపఞ్ఞత్తానీతి పణ్డితేహి పఞ్ఞత్తాని కథితాని పసత్థాని. సప్పురిసపఞ్ఞత్తానీతి సప్పురిసేహి మహాపురిసేహి పఞ్ఞత్తాని కథితాని పసత్థాని. అహింసాతి కరుణా చేవ కరుణాపుబ్బభాగో చ. సంయమోతి సీలసంయమో. దమోతి ఇన్ద్రియసంవరో, ఉపోసథవసేన వా అత్తదమనం, పుణ్ణోవాదే (మ॰ ని॰ ౩.౩౯౫ ఆదయో; సం॰ ని॰ ౪.౮౮ ఆదయో) దమోతి వుత్తా ఖన్తిపి ఆళవకే (సం॰ ని॰ ౧.౨౪౬; సు॰ ని॰ ౧౮౩ ఆదయో) వుత్తా పఞ్ఞాపి ఇమస్మిం సుత్తే వట్టతియేవ. మాతాపితు ఉపట్ఠానన్తి మాతాపితూనం రక్ఖనం గోపనం పటిజగ్గనం. సన్తానన్తి అఞ్ఞత్థ బుద్ధపచ్చేకబుద్ధఅరియసావకా సన్తో నామ, ఇధ పన మాతాపితుఉపట్ఠాకా అధిప్పేతా. తస్మా ఉత్తమట్ఠేన సన్తానం , సేట్ఠచరియట్ఠేన బ్రహ్మచారీనం. ఇదం మాతాపితుఉపట్ఠానం సబ్భి ఉపఞ్ఞాతన్తి ఏవమేత్థ అత్థో దట్ఠబ్బో. సతం ఏతాని ఠానానీతి సన్తానం ఉత్తమపురిసానం ఏతాని ఠానాని కారణాని. అరియో దస్సనసమ్పన్నోతి ఇధ ఇమేసంయేవ తిణ్ణం ఠానానం కారణేన అరియో చేవ దస్సనసమ్పన్నో చ వేదితబ్బో, న బుద్ధాదయో న సోతాపన్నా. అథ వా సతం ఏతాని ఠానానీతి మాతుపట్ఠానం పితుపట్ఠానన్తి ఏతాని ఠానాని సన్తానం ఉత్తమపురిసానం కారణానీతి ఏవం మాతాపితుఉపట్ఠాకవసేన ఇమిస్సా గాథాయ అత్థో వేదితబ్బో. మాతాపితుఉపట్ఠాకోయేవ హి ఇధ ‘‘అరియో దస్సనసమ్పన్నో’’తి వుత్తో. స లోకం భజతే సివన్తి సో ఖేమం దేవలోకం గచ్ఛతీతి.
45. Pañcame paṇḍitapaññattānīti paṇḍitehi paññattāni kathitāni pasatthāni. Sappurisapaññattānīti sappurisehi mahāpurisehi paññattāni kathitāni pasatthāni. Ahiṃsāti karuṇā ceva karuṇāpubbabhāgo ca. Saṃyamoti sīlasaṃyamo. Damoti indriyasaṃvaro, uposathavasena vā attadamanaṃ, puṇṇovāde (ma. ni. 3.395 ādayo; saṃ. ni. 4.88 ādayo) damoti vuttā khantipi āḷavake (saṃ. ni. 1.246; su. ni. 183 ādayo) vuttā paññāpi imasmiṃ sutte vaṭṭatiyeva. Mātāpitu upaṭṭhānanti mātāpitūnaṃ rakkhanaṃ gopanaṃ paṭijagganaṃ. Santānanti aññattha buddhapaccekabuddhaariyasāvakā santo nāma, idha pana mātāpituupaṭṭhākā adhippetā. Tasmā uttamaṭṭhena santānaṃ , seṭṭhacariyaṭṭhena brahmacārīnaṃ. Idaṃ mātāpituupaṭṭhānaṃ sabbhi upaññātanti evamettha attho daṭṭhabbo. Sataṃ etāni ṭhānānīti santānaṃ uttamapurisānaṃ etāni ṭhānāni kāraṇāni. Ariyo dassanasampannoti idha imesaṃyeva tiṇṇaṃ ṭhānānaṃ kāraṇena ariyo ceva dassanasampanno ca veditabbo, na buddhādayo na sotāpannā. Atha vā sataṃ etāni ṭhānānīti mātupaṭṭhānaṃ pitupaṭṭhānanti etāni ṭhānāni santānaṃ uttamapurisānaṃ kāraṇānīti evaṃ mātāpituupaṭṭhākavasena imissā gāthāya attho veditabbo. Mātāpituupaṭṭhākoyeva hi idha ‘‘ariyo dassanasampanno’’ti vutto. Sa lokaṃ bhajate sivanti so khemaṃ devalokaṃ gacchatīti.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / అఙ్గుత్తరనికాయ • Aṅguttaranikāya / ౫. పణ్డితసుత్తం • 5. Paṇḍitasuttaṃ
టీకా • Tīkā / సుత్తపిటక (టీకా) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / అఙ్గుత్తరనికాయ (టీకా) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ౫. పణ్డితసుత్తవణ్ణనా • 5. Paṇḍitasuttavaṇṇanā