Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਨੇਤ੍ਤਿવਿਭਾવਿਨੀ • Nettivibhāvinī |
੧੧. ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਹਾਰਸਮ੍ਪਾਤવਿਭਾવਨਾ
11. Paññattihārasampātavibhāvanā
੭੩. ਯੇਨ ਯੇਨ વੇવਚਨਹਾਰਸਮ੍ਪਾਤੇਨ વੇવਚਨਾਨਿ ਨਿਦ੍ਧਾਰਿਤਾਨਿ, ਸੋ વੇવਚਨਹਾਰਸਮ੍ਪਾਤੋ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣੋ, ‘‘ਕਤਮੋ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਹਾਰਸਮ੍ਪਾਤੋ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ‘‘ਤਤ੍ਥ ਕਤਮੋ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਹਾਰਸਮ੍ਪਾਤੋ’’ਤਿਆਦਿ વੁਤ੍ਤਂ।
73. Yena yena vevacanahārasampātena vevacanāni niddhāritāni, so vevacanahārasampāto paripuṇṇo, ‘‘katamo paññattihārasampāto’’ti pucchitabbattā ‘‘tattha katamo paññattihārasampāto’’tiādi vuttaṃ.
‘‘ਕਤਮਾ ਸੁਤ੍ਤਪ੍ਪਦੇਸਭੂਤਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਕਤਮੇਸਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ‘‘ਤਸ੍ਮਾ’’ਤਿਆਦਿ વੁਤ੍ਤਂ। ‘‘ਤਸ੍ਮਾ ਰਕ੍ਖਿਤਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਸਤਿਯਾ ਪਦਟ੍ਠਾਨਸ੍ਸ ਰਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਞ੍ਞਾਪਨਤੋ ਸਤਿਯਾ ਪਦਟ੍ਠਾਨਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਨਾਮ। ਸਤਿਯਾ ਹਿ ਰਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਤਿਯਾ ਪਦਟ੍ਠਾਨਂ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਂ ਨਾਮ। ਤੇਨਾਹ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ – ‘‘ਅਧਿਟ੍ਠਹਿਤ੍વਾ ਰਕ੍ਖਨ੍ਤਿਯਾ ਸਤਿਯਾ ਰਕ੍ਖਿਯਮਾਨਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਤਸ੍ਸਾ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਂ વਿਯ ਹੋਤੀ’’ਤਿ। ‘‘ਸਮ੍ਮਾਸਙ੍ਕਪ੍ਪਗੋਚਰੋ’’ਤਿ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਸਮਥਸ੍ਸ ਭਾવਨਾਯ ਪਞ੍ਞਾਪਨਤੋ ਸਮਥਸ੍ਸ ਭਾવਨਾਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਨਾਮ। ‘‘ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿਪੁਰੇਕ੍ਖਾਰੋ, ਞਤ੍વਾਨ ਉਦਯਬ੍ਬਯ’’ਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸਨਭੂਮਿਯਾ ਨਿਕ੍ਖੇਪਸ੍ਸ ਪਞ੍ਞਾਪਨਤੋ ਨਿਕ੍ਖੇਪਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਨਾਮ। ‘‘ਥਿਨਮਿਦ੍ਧਾਭਿਭੂ ਭਿਕ੍ਖੂ’’ਤਿ ਸਮੁਦਯਸ੍ਸ ਅਨવਸੇਸਪ੍ਪਹਾਨਸ੍ਸ ਪਞ੍ਞਾਪਨਤੋ ਅਨવਸੇਸਪ੍ਪਹਾਨਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਨਾਮ। ‘‘ਸਬ੍ਬਾ ਦੁਗ੍ਗਤਿਯੋ ਜਹੇ’’ਤਿ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਭਾવਨਾਯ ਪਞ੍ਞਾਪਨਤੋ ਭਾવਨਾਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਨਾਮ।
‘‘Katamā suttappadesabhūtā paññatti katamesaṃ dhammānaṃ paññattī’’ti pucchitabbattā ‘‘tasmā’’tiādi vuttaṃ. ‘‘Tasmā rakkhitacittassā’’ti paññatti satiyā padaṭṭhānassa rakkhitabbassa cittassa paññāpanato satiyā padaṭṭhānapaññatti nāma. Satiyā hi rakkhitabbaṃ cittaṃ satiyā padaṭṭhānaṃ adhiṭṭhānaṃ nāma. Tenāha aṭṭhakathāyaṃ – ‘‘adhiṭṭhahitvā rakkhantiyā satiyā rakkhiyamānaṃ cittaṃ tassā adhiṭṭhānaṃ viya hotī’’ti. ‘‘Sammāsaṅkappagocaro’’ti paññatti samathassa bhāvanāya paññāpanato samathassa bhāvanāpaññatti nāma. ‘‘Sammādiṭṭhipurekkhāro, ñatvāna udayabbaya’’nti paññatti dassanabhūmiyā nikkhepassa paññāpanato nikkhepapaññatti nāma. ‘‘Thinamiddhābhibhū bhikkhū’’ti samudayassa anavasesappahānassa paññāpanato anavasesappahānapaññatti nāma. ‘‘Sabbā duggatiyo jahe’’ti paññatti maggassa ariyamaggassa bhāvanāya paññāpanato bhāvanāpaññatti nāma.
‘‘ਏਤ੍ਤਕੋવ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਹਾਰਸਮ੍ਪਾਤੋ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣੋ’’ਤਿ વਤ੍ਤਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ‘‘ਨਿਯੁਤ੍ਤੋ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਹਾਰਸਮ੍ਪਾਤੋ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਯੇਨ ਯੇਨ ਸਂવਣ੍ਣਨਾવਿਸੇਸਭੂਤੇਨ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਹਾਰਸਮ੍ਪਾਤੇਨ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਪ੍ਪਭੇਦਾ ਨਿਦ੍ਧਾਰਿਤਾ, ਸੋ ਸੋ ਸਂવਣ੍ਣਨਾવਿਸੇਸਭੂਤੋ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਹਾਰਸਮ੍ਪਾਤੋ ਨਿਯੁਤ੍ਤੋ ਯਥਾਰਹਂ ਨਿਦ੍ਧਾਰੇਤ੍વਾ ਯੁਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋਤਿ।
‘‘Ettakova paññattihārasampāto paripuṇṇo’’ti vattabbattā ‘‘niyutto paññattihārasampāto’’ti vuttaṃ. Yena yena saṃvaṇṇanāvisesabhūtena paññattihārasampātena paññattippabhedā niddhāritā, so so saṃvaṇṇanāvisesabhūto paññattihārasampāto niyutto yathārahaṃ niddhāretvā yujjitabboti attho gahetabboti.
ਇਤਿ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਹਾਰਸਮ੍ਪਾਤੇ ਸਤ੍ਤਿਬਲਾਨੁਰੂਪਾ ਰਚਿਤਾ
Iti paññattihārasampāte sattibalānurūpā racitā
વਿਭਾવਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Vibhāvanā niṭṭhitā.
ਪਣ੍ਡਿਤੇਹਿ ਪਨ…ਪੇ॰… ਗਹੇਤਬ੍ਬੋਤਿ।
Paṇḍitehi pana…pe… gahetabboti.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ • Khuddakanikāya / ਨੇਤ੍ਤਿਪ੍ਪਕਰਣਪਾਲ਼ਿ • Nettippakaraṇapāḷi / ੧੧. ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਹਾਰਸਮ੍ਪਾਤੋ • 11. Paññattihārasampāto
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ਨੇਤ੍ਤਿਪ੍ਪਕਰਣ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Nettippakaraṇa-aṭṭhakathā / ੧੧. ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਹਾਰਸਮ੍ਪਾਤવਣ੍ਣਨਾ • 11. Paññattihārasampātavaṇṇanā