| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / परिवार-अट्ठकथा • Parivāra-aṭṭhakathā |
(२) पाराजिकादिपञ्हावण्णना
(2) Pārājikādipañhāvaṇṇanā
४८०. छिद्दं तस्मिं घरे नत्थीति अयं पञ्हा दुस्सकुटिआदीनि सन्थतपेय्यालञ्च सन्धाय वुत्ता।
480.Chiddaṃ tasmiṃ ghare natthīti ayaṃ pañhā dussakuṭiādīni santhatapeyyālañca sandhāya vuttā.
तेलं मधुं फाणितन्ति गाथा लिङ्गपरिवत्तं सन्धाय वुत्ता।
Telaṃ madhuṃ phāṇitanti gāthā liṅgaparivattaṃ sandhāya vuttā.
निस्सग्गियेनाति गाथा परिणामनं सन्धाय वुत्ता। यो हि सङ्घस्स परिणतलाभतो एकं चीवरं अत्तनो, एकं अञ्ञस्साति द्वे चीवरानि ‘‘एकं मय्हं, एकं तस्स देही’’ति एकपयओगेन परिणामेति, सो निस्सग्गियपाचित्तियञ्चेव सुद्धिकपाचित्तियञ्च एकतो आपज्जति।
Nissaggiyenāti gāthā pariṇāmanaṃ sandhāya vuttā. Yo hi saṅghassa pariṇatalābhato ekaṃ cīvaraṃ attano, ekaṃ aññassāti dve cīvarāni ‘‘ekaṃ mayhaṃ, ekaṃ tassa dehī’’ti ekapayaogena pariṇāmeti, so nissaggiyapācittiyañceva suddhikapācittiyañca ekato āpajjati.
कम्मञ्च तं कुप्पेय्य वग्गपच्चयाति अयं पञ्हा द्वादसयोजनपमाणेसु बाराणसिआदीसु नगरेसु गामसीमं सन्धाय वुत्ता।
Kammañca taṃ kuppeyya vaggapaccayāti ayaṃ pañhā dvādasayojanapamāṇesu bārāṇasiādīsu nagaresu gāmasīmaṃ sandhāya vuttā.
पदवीतिहारमत्तेनाति गाथा सञ्चरित्तं सन्धाय वुत्ता, अत्थोपि चस्सा सञ्चरित्तवण्णनायमेव वुत्तो।
Padavītihāramattenāti gāthā sañcarittaṃ sandhāya vuttā, atthopi cassā sañcarittavaṇṇanāyameva vutto.
सब्बानि तानि निस्सग्गियानीति अयं पञ्हा अञ्ञातिकाय भिक्खुनिया धोवापनं सन्धाय वुत्ता। सचे हि तिण्णम्पि चीवरानं काकऊहदनं वा कद्दममक्खितं वा कण्णं गहेत्वा भिक्खुनी उदकेन धोवति, भिक्खुस्स कायगतानेव निस्सग्गियानि होन्ति।
Sabbāni tāni nissaggiyānīti ayaṃ pañhā aññātikāya bhikkhuniyā dhovāpanaṃ sandhāya vuttā. Sace hi tiṇṇampi cīvarānaṃ kākaūhadanaṃ vā kaddamamakkhitaṃ vā kaṇṇaṃ gahetvā bhikkhunī udakena dhovati, bhikkhussa kāyagatāneva nissaggiyāni honti.
सरणगमनम्पि न तस्स अत्थीति सरणगमनउपसम्पदापि नत्थि। अयं पन पञ्हा महापजापतिया उपसम्पदं सन्धाय वुत्ता।
Saraṇagamanampi na tassa atthīti saraṇagamanaupasampadāpi natthi. Ayaṃ pana pañhā mahāpajāpatiyā upasampadaṃ sandhāya vuttā.
हनेय्य अनरियं मन्दोति तञ्हि इत्थिं वा पुरिसं वा अनरियं हनेय्य। अयं पञ्हा लिङ्गपरिवत्तेन इत्थिभूतं पितरं पुरिसभूतञ्च मातरं सन्धाय वुत्ता।
Haneyyaanariyaṃ mandoti tañhi itthiṃ vā purisaṃ vā anariyaṃ haneyya. Ayaṃ pañhā liṅgaparivattena itthibhūtaṃ pitaraṃ purisabhūtañca mātaraṃ sandhāya vuttā.
न तेनानन्तरं फुसेति अयं पञ्हा मिगसिङ्गतापससीहकुमारादीनं विय तिरच्छानमातापितरो सन्धाय वुत्ता।
Na tenānantaraṃ phuseti ayaṃ pañhā migasiṅgatāpasasīhakumārādīnaṃ viya tiracchānamātāpitaro sandhāya vuttā.
अचोदयित्वाति गाथा दूतेनुपसम्पदं सन्धाय वुत्ता। चोदयित्वाति गाथा पण्डकादीनं उपसम्पदं सन्धाय वुत्ता। कुरुन्दियं पन ‘‘पठमगाथा अट्ठ असम्मुखाकम्मानि, दुतिया अनापत्तिकस्स कम्मं सन्धाय वुत्ता’’ति आगतं।
Acodayitvāti gāthā dūtenupasampadaṃ sandhāya vuttā. Codayitvāti gāthā paṇḍakādīnaṃ upasampadaṃ sandhāya vuttā. Kurundiyaṃ pana ‘‘paṭhamagāthā aṭṭha asammukhākammāni, dutiyā anāpattikassa kammaṃ sandhāya vuttā’’ti āgataṃ.
छिन्दन्तस्स आपत्तीति वनप्पतिं छिन्दन्तस्स पाराजिकं, तिणलतादिं छिन्दन्तस्स पाचित्तियं, अङ्गजातं छिन्दन्तस्स थुल्लच्चयं। छिन्दन्तस्स अनापत्तीति केसे च नखे च छिन्दन्तस्स अनापत्ति। छादेन्तस्स आपत्तीति अत्तनो आपत्तिं छादेन्तस्स अञ्ञेसं वा आपत्तिं। छादेन्तस्स अनापत्तीति गेहादीनि छादेन्तस्स अनापत्ति।
Chindantassa āpattīti vanappatiṃ chindantassa pārājikaṃ, tiṇalatādiṃ chindantassa pācittiyaṃ, aṅgajātaṃ chindantassa thullaccayaṃ. Chindantassa anāpattīti kese ca nakhe ca chindantassa anāpatti. Chādentassa āpattīti attano āpattiṃ chādentassa aññesaṃ vā āpattiṃ. Chādentassa anāpattīti gehādīni chādentassa anāpatti.
सच्चं भणन्तोति गाथाय ‘‘सिखरणीसि उभतोब्यञ्जनासी’’ति सच्चं भणन्तो गरुकं आपज्जति, सम्पजानमुसावादे पन मुसा भासतो लहुकापत्ति होति, अभूतारोचने मुसा भणन्तो गरुकं आपज्जति, भूतारोचने सच्चं भासतो लहुकापत्ति होतीति।
Saccaṃbhaṇantoti gāthāya ‘‘sikharaṇīsi ubhatobyañjanāsī’’ti saccaṃ bhaṇanto garukaṃ āpajjati, sampajānamusāvāde pana musā bhāsato lahukāpatti hoti, abhūtārocane musā bhaṇanto garukaṃ āpajjati, bhūtārocane saccaṃ bhāsato lahukāpatti hotīti.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / विनयपिटक • Vinayapiṭaka / परिवारपाळि • Parivārapāḷi / २. पाराजिकादिपञ्हा • 2. Pārājikādipañhā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā / पाराजिकादिपञ्हवण्णना • Pārājikādipañhavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / वजिरबुद्धि-टीका • Vajirabuddhi-ṭīkā / पाराजिकादिपञ्हावण्णना • Pārājikādipañhāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā / पाराजिकादिपञ्हावण्णना • Pārājikādipañhāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / पाचित्यादियोजनापाळि • Pācityādiyojanāpāḷi / (२) पाराजिकादिपञ्हावण्णना • (2) Pārājikādipañhāvaṇṇanā
