Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / विनयविनिच्छय-उत्तरविनिच्छय • Vinayavinicchaya-uttaravinicchaya |
भिक्खुनीविभङ्गो
Bhikkhunīvibhaṅgo
१९६४.
1964.
भिक्खुनीनं हितत्थाय, विभङ्गं यं जिनोब्रवि।
Bhikkhunīnaṃ hitatthāya, vibhaṅgaṃ yaṃ jinobravi;
तस्मिं अपि समासेन, किञ्चिमत्तं भणामहं॥
Tasmiṃ api samāsena, kiñcimattaṃ bhaṇāmahaṃ.
पाराजिककथा
Pārājikakathā
१९६५.
1965.
छन्दसो मेथुनं धम्मं, पटिसेवेय्य या पन।
Chandaso methunaṃ dhammaṃ, paṭiseveyya yā pana;
होति पाराजिका नाम, समणी सा पवुच्चति॥
Hoti pārājikā nāma, samaṇī sā pavuccati.
१९६६.
1966.
मनुस्सपुरिसादीनं, नवन्नं यस्स कस्सचि।
Manussapurisādīnaṃ, navannaṃ yassa kassaci;
सजीवस्साप्यजीवस्स, सन्थतं वा असन्थतं॥
Sajīvassāpyajīvassa, santhataṃ vā asanthataṃ.
१९६७.
1967.
अत्तनो तिविधे मग्गे, येभुय्यक्खायितादिकं।
Attano tividhe magge, yebhuyyakkhāyitādikaṃ;
अङ्गजातं पवेसेन्ती, अल्लोकासे पराजिता॥
Aṅgajātaṃ pavesentī, allokāse parājitā.
१९६८.
1968.
इतो परमवत्वाव, साधारणविनिच्छयं।
Ito paramavatvāva, sādhāraṇavinicchayaṃ;
असाधारणमेवाहं, भणिस्सामि समासतो॥
Asādhāraṇamevāhaṃ, bhaṇissāmi samāsato.
१९६९.
1969.
अधक्खकं सरीरकं, यदुब्भजाणुमण्डलं।
Adhakkhakaṃ sarīrakaṃ, yadubbhajāṇumaṇḍalaṃ;
सरीरकेन चे तेन, फुसेय्य भिक्खुनी पन॥
Sarīrakena ce tena, phuseyya bhikkhunī pana.
१९७०.
1970.
अवस्सुतस्सावस्सुता, मनुस्सपुग्गलस्स या।
Avassutassāvassutā, manussapuggalassa yā;
सरीरमस्स तेन वा, फुट्ठा पाराजिका सिया॥
Sarīramassa tena vā, phuṭṭhā pārājikā siyā.
१९७१.
1971.
कप्परस्स पनुद्धम्पि, गहितं उब्भजाणुना।
Kapparassa panuddhampi, gahitaṃ ubbhajāṇunā;
यथावुत्तप्पकारेन, कायेनानेन अत्तनो॥
Yathāvuttappakārena, kāyenānena attano.
१९७२.
1972.
पुरिसस्स तथा काय- पटिबद्धं फुसन्तिया।
Purisassa tathā kāya- paṭibaddhaṃ phusantiyā;
तथा यथापरिच्छिन्न- कायबद्धेन अत्तनो॥
Tathā yathāparicchinna- kāyabaddhena attano.
१९७३.
1973.
अवसेसेन वा तस्स, कायं कायेन अत्तनो।
Avasesena vā tassa, kāyaṃ kāyena attano;
होति थुल्लच्चयं तस्सा, पयोगे पुरिसस्स च॥
Hoti thullaccayaṃ tassā, payoge purisassa ca.
१९७४.
1974.
यक्खपेततिरच्छान- पण्डकानं अधक्खकं।
Yakkhapetatiracchāna- paṇḍakānaṃ adhakkhakaṃ;
उब्भजाणुं तथेवस्सा, उभतोवस्सवे सति॥
Ubbhajāṇuṃ tathevassā, ubhatovassave sati.
१९७५.
1975.
एकतोवस्सवे चापि, थुल्लच्चयमुदीरितं।
Ekatovassave cāpi, thullaccayamudīritaṃ;
अवसेसे च सब्बत्थ, होति आपत्ति दुक्कटं॥
Avasese ca sabbattha, hoti āpatti dukkaṭaṃ.
१९७६.
1976.
उब्भक्खकमधोजाणु-मण्डलं पन यं इध।
Ubbhakkhakamadhojāṇu-maṇḍalaṃ pana yaṃ idha;
कप्परस्स च हेट्ठापि, गतं एत्थेव सङ्गहं॥
Kapparassa ca heṭṭhāpi, gataṃ ettheva saṅgahaṃ.
१९७७.
1977.
केलायति सचे भिक्खु, सद्धिं भिक्खुनिया पन।
Kelāyati sace bhikkhu, saddhiṃ bhikkhuniyā pana;
उभिन्नं कायसंसग्ग-रागे सति हि भिक्खुनो॥
Ubhinnaṃ kāyasaṃsagga-rāge sati hi bhikkhuno.
१९७८.
1978.
होति सङ्घादिसेसोव, नासो भिक्खुनिया सिया।
Hoti saṅghādisesova, nāso bhikkhuniyā siyā;
कायसंसग्गरागो च, सचे भिक्खुनिया सिया॥
Kāyasaṃsaggarāgo ca, sace bhikkhuniyā siyā.
१९७९.
1979.
भिक्खुनो मेथुनो रागो, गेहपेमम्पि वा भवे।
Bhikkhuno methuno rāgo, gehapemampi vā bhave;
तस्सा थुल्लच्चयं वुत्तं, भिक्खुनो होति दुक्कटं॥
Tassā thullaccayaṃ vuttaṃ, bhikkhuno hoti dukkaṭaṃ.
१९८०.
1980.
उभिन्नं मेथुने रागे, गेहपेमेपि वा सति।
Ubhinnaṃ methune rāge, gehapemepi vā sati;
अविसेसेन निद्दिट्ठं, उभिन्नं दुक्कटं पन॥
Avisesena niddiṭṭhaṃ, ubhinnaṃ dukkaṭaṃ pana.
१९८१.
1981.
यस्स यत्थ मनोसुद्धं, तस्स तत्थ न दोसता।
Yassa yattha manosuddhaṃ, tassa tattha na dosatā;
उभिन्नम्पि अनापत्ति, उभिन्नं चित्तसुद्धिया॥
Ubhinnampi anāpatti, ubhinnaṃ cittasuddhiyā.
१९८२.
1982.
कायसंसग्गरागेन, भिन्दित्वा पठमं पन।
Kāyasaṃsaggarāgena, bhinditvā paṭhamaṃ pana;
पच्छा दूसेति चे नेव, होति भिक्खुनिदूसको॥
Pacchā dūseti ce neva, hoti bhikkhunidūsako.
१९८३.
1983.
अथ भिक्खुनिया फुट्ठो, सादियन्तोव चेतसा।
Atha bhikkhuniyā phuṭṭho, sādiyantova cetasā;
निच्चलो होति चे भिक्खु, न होतापत्ति भिक्खुनो॥
Niccalo hoti ce bhikkhu, na hotāpatti bhikkhuno.
१९८४.
1984.
भिक्खुनी भिक्खुना फुट्ठा, सचे होतिपि निच्चला।
Bhikkhunī bhikkhunā phuṭṭhā, sace hotipi niccalā;
अधिवासेति सम्फस्सं, तस्सा पाराजिकं सिया॥
Adhivāseti samphassaṃ, tassā pārājikaṃ siyā.
१९८५.
1985.
तथा थुल्लच्चयं खेत्ते, दुक्कटञ्च विनिद्दिसे।
Tathā thullaccayaṃ khette, dukkaṭañca viniddise;
वुत्तत्ता ‘‘कायसंसग्गं, सादियेय्या’’ति सत्थुना॥
Vuttattā ‘‘kāyasaṃsaggaṃ, sādiyeyyā’’ti satthunā.
१९८६.
1986.
तस्सा क्रियसमुट्ठानं, एवं सति न दिस्सति।
Tassā kriyasamuṭṭhānaṃ, evaṃ sati na dissati;
इदं तब्बहुलेनेव, नयेन परिदीपितं॥
Idaṃ tabbahuleneva, nayena paridīpitaṃ.
१९८७.
1987.
अनापत्ति असञ्चिच्च, अजानित्वामसन्तिया।
Anāpatti asañcicca, ajānitvāmasantiyā;
सति आमसने तस्सा, फस्सं वासादियन्तिया॥
Sati āmasane tassā, phassaṃ vāsādiyantiyā.
१९८८.
1988.
वेदनट्टाय वा खित्त-चित्तायुम्मत्तिकाय वा।
Vedanaṭṭāya vā khitta-cittāyummattikāya vā;
समुट्ठानादयो तुल्या, पठमन्तिमवत्थुना॥
Samuṭṭhānādayo tulyā, paṭhamantimavatthunā.
उब्भजाणुमण्डलकथा।
Ubbhajāṇumaṇḍalakathā.
१९८९.
1989.
पाराजिकत्तं जानन्ति, सलिङ्गे तु ठिताय हि।
Pārājikattaṃ jānanti, saliṅge tu ṭhitāya hi;
‘‘न कस्सचि परस्साहं, आरोचेस्सामि दानि’’ति॥
‘‘Na kassaci parassāhaṃ, ārocessāmi dāni’’ti.
१९९०.
1990.
धुरे निक्खित्तमत्तस्मिं, सा च पाराजिका सिया।
Dhure nikkhittamattasmiṃ, sā ca pārājikā siyā;
अयं वज्जपटिच्छादि- नामिका पन नामतो॥
Ayaṃ vajjapaṭicchādi- nāmikā pana nāmato.
१९९१.
1991.
सेसं सप्पाणवग्गस्मिं, दुट्ठुल्लेन समं नये।
Sesaṃ sappāṇavaggasmiṃ, duṭṭhullena samaṃ naye;
विसेसो तत्र पाचित्ति, इध पाराजिकं सिया॥
Viseso tatra pācitti, idha pārājikaṃ siyā.
वज्जपटिच्छादिकथा।
Vajjapaṭicchādikathā.
१९९२.
1992.
सङ्घेनुक्खित्तको भिक्खु, ठितो उक्खेपने पन।
Saṅghenukkhittako bhikkhu, ṭhito ukkhepane pana;
यंदिट्ठिको च सो तस्सा, दिट्ठिया गहणेन तं॥
Yaṃdiṭṭhiko ca so tassā, diṭṭhiyā gahaṇena taṃ.
१९९३.
1993.
अनुवत्तेय्य या भिक्खुं, भिक्खुनी सा विसुम्पि च।
Anuvatteyya yā bhikkhuṃ, bhikkhunī sā visumpi ca;
सङ्घमज्झेपि अञ्ञाहि, वुच्चमाना तथेव च॥
Saṅghamajjhepi aññāhi, vuccamānā tatheva ca.
१९९४.
1994.
अचजन्तीव तं वत्थुं, गहेत्वा यदि तिट्ठति।
Acajantīva taṃ vatthuṃ, gahetvā yadi tiṭṭhati;
तस्स कम्मस्स ओसाने, उक्खित्तस्सानुवत्तिका॥
Tassa kammassa osāne, ukkhittassānuvattikā.
१९९५.
1995.
होति पाराजिकापन्ना, होतासाकियधीतरा।
Hoti pārājikāpannā, hotāsākiyadhītarā;
पुन अप्पटिसन्धेया, द्विधा भिन्ना सिला विय॥
Puna appaṭisandheyā, dvidhā bhinnā silā viya.
१९९६.
1996.
अधम्मे पन कम्मस्मिं, निद्दिट्ठं तिकदुक्कटं।
Adhamme pana kammasmiṃ, niddiṭṭhaṃ tikadukkaṭaṃ;
समुट्ठानादयो सब्बे, वुत्ता समनुभासने॥
Samuṭṭhānādayo sabbe, vuttā samanubhāsane.
उक्खित्तानुवत्तिककथा।
Ukkhittānuvattikakathā.
१९९७.
1997.
अपाराजिकखेत्तस्स , गहणं यस्स कस्सचि।
Apārājikakhettassa , gahaṇaṃ yassa kassaci;
अङ्गस्स पन तं हत्थ-ग्गहणन्ति पवुच्चति॥
Aṅgassa pana taṃ hattha-ggahaṇanti pavuccati.
१९९८.
1998.
पारुतस्स निवत्थस्स, गहणं यस्स कस्सचि।
Pārutassa nivatthassa, gahaṇaṃ yassa kassaci;
एतं सङ्घाटिया कण्ण-ग्गहणन्ति पवुच्चति॥
Etaṃ saṅghāṭiyā kaṇṇa-ggahaṇanti pavuccati.
१९९९.
1999.
कायसंसग्गसङ्खात-असद्धम्मस्स कारणा।
Kāyasaṃsaggasaṅkhāta-asaddhammassa kāraṇā;
भिक्खुनी हत्थपासस्मिं, तिट्ठेय्य पुरिसस्स वा॥
Bhikkhunī hatthapāsasmiṃ, tiṭṭheyya purisassa vā.
२०००.
2000.
सल्लपेय्य तथा तत्थ, ठत्वा तु पुरिसेन वा।
Sallapeyya tathā tattha, ṭhatvā tu purisena vā;
सङ्केतं वापि गच्छेय्य, इच्छेय्या गमनस्स वा॥
Saṅketaṃ vāpi gaccheyya, iccheyyā gamanassa vā.
२००१.
2001.
तदत्थाय पटिच्छन्न-ट्ठानञ्च पविसेय्य वा।
Tadatthāya paṭicchanna-ṭṭhānañca paviseyya vā;
उपसंहरेय्य कायं वा, हत्थपासे ठिता पन॥
Upasaṃhareyya kāyaṃ vā, hatthapāse ṭhitā pana.
२००२.
2002.
अयमस्समणी होति, विनट्ठा अट्ठवत्थुका।
Ayamassamaṇī hoti, vinaṭṭhā aṭṭhavatthukā;
अभब्बा पुनरुळ्हाय, छिन्नो तालोव मत्थके॥
Abhabbā punaruḷhāya, chinno tālova matthake.
२००३.
2003.
अनुलोमेन वा वत्थुं, पटिलोमेन वा चुता।
Anulomena vā vatthuṃ, paṭilomena vā cutā;
अट्ठमं परिपूरेन्ती, तथेकन्तरिकाय वा॥
Aṭṭhamaṃ paripūrentī, tathekantarikāya vā.
२००४.
2004.
अथादितो पनेकं वा, द्वे वा तीणिपि सत्त वा।
Athādito panekaṃ vā, dve vā tīṇipi satta vā;
सतक्खत्तुम्पि पूरेन्ती, नेव पाराजिका सिया॥
Satakkhattumpi pūrentī, neva pārājikā siyā.
२००५.
2005.
आपत्तियो पनापन्ना, देसेत्वा ताहि मुच्चति।
Āpattiyo panāpannā, desetvā tāhi muccati;
धुरनिक्खेपनं कत्वा, देसिता गणनूपिका॥
Dhuranikkhepanaṃ katvā, desitā gaṇanūpikā.
२००६.
2006.
न होतापत्तिया अङ्गं, सउस्साहाय देसिता।
Na hotāpattiyā aṅgaṃ, saussāhāya desitā;
देसनागणनं नेति, देसितापि अदेसिता॥
Desanāgaṇanaṃ neti, desitāpi adesitā.
२००७.
2007.
अनापत्ति असञ्चिच्च, अजानित्वा करोन्तिया।
Anāpatti asañcicca, ajānitvā karontiyā;
समुट्ठानादयो सब्बे, अनन्तरसमा मता॥
Samuṭṭhānādayo sabbe, anantarasamā matā.
२००८.
2008.
‘‘असद्धम्मो’’ति नामेत्थ, कायसंसग्गनामको।
‘‘Asaddhammo’’ti nāmettha, kāyasaṃsagganāmako;
अयमुद्दिसितो अत्थो, सब्बअट्ठकथासुपि॥
Ayamuddisito attho, sabbaaṭṭhakathāsupi.
२००९.
2009.
विञ्ञू पटिबलो काय-संसग्गं पटिपज्जितुं।
Viññū paṭibalo kāya-saṃsaggaṃ paṭipajjituṃ;
कायसंसग्गभावे तु, साधकं वचनं इदं॥
Kāyasaṃsaggabhāve tu, sādhakaṃ vacanaṃ idaṃ.
अट्ठवत्थुककथा।
Aṭṭhavatthukakathā.
२०१०.
2010.
अवस्सुता पटिच्छादी, उक्खित्ता अट्ठवत्थुका।
Avassutā paṭicchādī, ukkhittā aṭṭhavatthukā;
असाधारणपञ्ञत्ता, चतस्सोव महेसिना॥
Asādhāraṇapaññattā, catassova mahesinā.
पाराजिककथा निट्ठिता।
Pārājikakathā niṭṭhitā.