Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / થેરગાથાપાળિ • Theragāthāpāḷi

    ૧૦. પારાપરિયત્થેરગાથા

    10. Pārāpariyattheragāthā

    ૯૨૦.

    920.

    સમણસ્સ અહુ ચિન્તા, પુપ્ફિતમ્હિ મહાવને;

    Samaṇassa ahu cintā, pupphitamhi mahāvane;

    એકગ્ગસ્સ નિસિન્નસ્સ, પવિવિત્તસ્સ ઝાયિનો.

    Ekaggassa nisinnassa, pavivittassa jhāyino.

    ૯૨૧.

    921.

    ‘‘અઞ્ઞથા લોકનાથમ્હિ, તિટ્ઠન્તે પુરિસુત્તમે;

    ‘‘Aññathā lokanāthamhi, tiṭṭhante purisuttame;

    ઇરિયં આસિ ભિક્ખૂનં, અઞ્ઞથા દાનિ દિસ્સતિ.

    Iriyaṃ āsi bhikkhūnaṃ, aññathā dāni dissati.

    ૯૨૨.

    922.

    ‘‘સીતવાતપરિત્તાનં, હિરિકોપીનછાદનં;

    ‘‘Sītavātaparittānaṃ, hirikopīnachādanaṃ;

    મત્તટ્ઠિયં અભુઞ્જિંસુ, સન્તુટ્ઠા ઇતરીતરે.

    Mattaṭṭhiyaṃ abhuñjiṃsu, santuṭṭhā itarītare.

    ૯૨૩.

    923.

    ‘‘પણીતં યદિ વા લૂખં, અપ્પં વા યદિ વા બહું;

    ‘‘Paṇītaṃ yadi vā lūkhaṃ, appaṃ vā yadi vā bahuṃ;

    યાપનત્થં અભુઞ્જિંસુ, અગિદ્ધા નાધિમુચ્છિતા.

    Yāpanatthaṃ abhuñjiṃsu, agiddhā nādhimucchitā.

    ૯૨૪.

    924.

    ‘‘જીવિતાનં પરિક્ખારે, ભેસજ્જે અથ પચ્ચયે;

    ‘‘Jīvitānaṃ parikkhāre, bhesajje atha paccaye;

    ન બાળ્હં ઉસ્સુકા આસું, યથા તે આસવક્ખયે.

    Na bāḷhaṃ ussukā āsuṃ, yathā te āsavakkhaye.

    ૯૨૫.

    925.

    ‘‘અરઞ્ઞે રુક્ખમૂલેસુ, કન્દરાસુ ગુહાસુ ચ;

    ‘‘Araññe rukkhamūlesu, kandarāsu guhāsu ca;

    વિવેકમનુબ્રૂહન્તા, વિહંસુ તપ્પરાયના.

    Vivekamanubrūhantā, vihaṃsu tapparāyanā.

    ૯૨૬.

    926.

    ‘‘નીચા નિવિટ્ઠા સુભરા, મુદૂ અત્થદ્ધમાનસા;

    ‘‘Nīcā niviṭṭhā subharā, mudū atthaddhamānasā;

    અબ્યાસેકા અમુખરા, અત્થચિન્તા વસાનુગા.

    Abyāsekā amukharā, atthacintā vasānugā.

    ૯૨૭.

    927.

    ‘‘તતો પાસાદિકં આસિ, ગતં ભુત્તં નિસેવિતં;

    ‘‘Tato pāsādikaṃ āsi, gataṃ bhuttaṃ nisevitaṃ;

    સિનિદ્ધા તેલધારાવ, અહોસિ ઇરિયાપથો.

    Siniddhā teladhārāva, ahosi iriyāpatho.

    ૯૨૮.

    928.

    ‘‘સબ્બાસવપરિક્ખીણા, મહાઝાયી મહાહિતા;

    ‘‘Sabbāsavaparikkhīṇā, mahājhāyī mahāhitā;

    નિબ્બુતા દાનિ તે થેરા, પરિત્તા દાનિ તાદિસા.

    Nibbutā dāni te therā, parittā dāni tādisā.

    ૯૨૯.

    929.

    ‘‘કુસલાનઞ્ચ ધમ્માનં, પઞ્ઞાય ચ પરિક્ખયા;

    ‘‘Kusalānañca dhammānaṃ, paññāya ca parikkhayā;

    સબ્બાકારવરૂપેતં, લુજ્જતે જિનસાસનં.

    Sabbākāravarūpetaṃ, lujjate jinasāsanaṃ.

    ૯૩૦.

    930.

    ‘‘પાપકાનઞ્ચ ધમ્માનં, કિલેસાનઞ્ચ યો ઉતુ;

    ‘‘Pāpakānañca dhammānaṃ, kilesānañca yo utu;

    ઉપટ્ઠિતા વિવેકાય, યે ચ સદ્ધમ્મસેસકા.

    Upaṭṭhitā vivekāya, ye ca saddhammasesakā.

    ૯૩૧.

    931.

    ‘‘તે કિલેસા પવડ્ઢન્તા, આવિસન્તિ બહું જનં;

    ‘‘Te kilesā pavaḍḍhantā, āvisanti bahuṃ janaṃ;

    કીળન્તિ મઞ્ઞે બાલેહિ, ઉમ્મત્તેહિવ રક્ખસા.

    Kīḷanti maññe bālehi, ummattehiva rakkhasā.

    ૯૩૨.

    932.

    ‘‘કિલેસેહાભિભૂતા તે, તેન તેન વિધાવિતા;

    ‘‘Kilesehābhibhūtā te, tena tena vidhāvitā;

    નરા કિલેસવત્થૂસુ, સસઙ્ગામેવ ઘોસિતે.

    Narā kilesavatthūsu, sasaṅgāmeva ghosite.

    ૯૩૩.

    933.

    ‘‘પરિચ્ચજિત્વા સદ્ધમ્મં, અઞ્ઞમઞ્ઞેહિ ભણ્ડરે;

    ‘‘Pariccajitvā saddhammaṃ, aññamaññehi bhaṇḍare;

    દિટ્ઠિગતાનિ અન્વેન્તા, ઇદં સેય્યોતિ મઞ્ઞરે.

    Diṭṭhigatāni anventā, idaṃ seyyoti maññare.

    ૯૩૪.

    934.

    ‘‘ધનઞ્ચ પુત્તં ભરિયઞ્ચ, છડ્ડયિત્વાન નિગ્ગતા;

    ‘‘Dhanañca puttaṃ bhariyañca, chaḍḍayitvāna niggatā;

    કટચ્છુભિક્ખહેતૂપિ, અકિચ્છાનિ નિસેવરે.

    Kaṭacchubhikkhahetūpi, akicchāni nisevare.

    ૯૩૫.

    935.

    ‘‘ઉદરાવદેહકં ભુત્વા, સયન્તુત્તાનસેય્યકા;

    ‘‘Udarāvadehakaṃ bhutvā, sayantuttānaseyyakā;

    કથં વત્તેન્તિ 1 પટિબુદ્ધા, યા કથા સત્થુગરહિતા.

    Kathaṃ vattenti 2 paṭibuddhā, yā kathā satthugarahitā.

    ૯૩૬.

    936.

    ‘‘સબ્બકારુકસિપ્પાનિ , ચિત્તિં કત્વાન 3 સિક્ખરે;

    ‘‘Sabbakārukasippāni , cittiṃ katvāna 4 sikkhare;

    અવૂપસન્તા અજ્ઝત્તં, સામઞ્ઞત્થોતિ અચ્છતિ 5.

    Avūpasantā ajjhattaṃ, sāmaññatthoti acchati 6.

    ૯૩૭.

    937.

    ‘‘મત્તિકં તેલચુણ્ણઞ્ચ, ઉદકાસનભોજનં;

    ‘‘Mattikaṃ telacuṇṇañca, udakāsanabhojanaṃ;

    ગિહીનં ઉપનામેન્તિ, આકઙ્ખન્તા બહુત્તરં.

    Gihīnaṃ upanāmenti, ākaṅkhantā bahuttaraṃ.

    ૯૩૮.

    938.

    ‘‘દન્તપોનં કપિત્થઞ્ચ, પુપ્ફં ખાદનિયાનિ ચ;

    ‘‘Dantaponaṃ kapitthañca, pupphaṃ khādaniyāni ca;

    પિણ્ડપાતે ચ સમ્પન્ને, અમ્બે આમલકાનિ ચ.

    Piṇḍapāte ca sampanne, ambe āmalakāni ca.

    ૯૩૯.

    939.

    ‘‘ભેસજ્જેસુ યથા વેજ્જા, કિચ્ચાકિચ્ચે યથા ગિહી;

    ‘‘Bhesajjesu yathā vejjā, kiccākicce yathā gihī;

    ગણિકાવ વિભૂસાયં, ઇસ્સરે ખત્તિયા યથા.

    Gaṇikāva vibhūsāyaṃ, issare khattiyā yathā.

    ૯૪૦.

    940.

    ‘‘નેકતિકા વઞ્ચનિકા, કૂટસક્ખી અપાટુકા;

    ‘‘Nekatikā vañcanikā, kūṭasakkhī apāṭukā;

    બહૂહિ પરિકપ્પેહિ, આમિસં પરિભુઞ્જરે.

    Bahūhi parikappehi, āmisaṃ paribhuñjare.

    ૯૪૧.

    941.

    ‘‘લેસકપ્પે પરિયાયે, પરિકપ્પેનુધાવિતા;

    ‘‘Lesakappe pariyāye, parikappenudhāvitā;

    જીવિકત્થા ઉપાયેન, સઙ્કડ્ઢન્તિ બહું ધનં.

    Jīvikatthā upāyena, saṅkaḍḍhanti bahuṃ dhanaṃ.

    ૯૪૨.

    942.

    ‘‘ઉપટ્ઠાપેન્તિ પરિસં, કમ્મતો નો ચ ધમ્મતો;

    ‘‘Upaṭṭhāpenti parisaṃ, kammato no ca dhammato;

    ધમ્મં પરેસં દેસેન્તિ, લાભતો નો ચ અત્થતો.

    Dhammaṃ paresaṃ desenti, lābhato no ca atthato.

    ૯૪૩.

    943.

    ‘‘સઙ્ઘલાભસ્સ ભણ્ડન્તિ, સઙ્ઘતો પરિબાહિરા;

    ‘‘Saṅghalābhassa bhaṇḍanti, saṅghato paribāhirā;

    પરલાભોપજીવન્તા, અહિરીકા ન લજ્જરે.

    Paralābhopajīvantā, ahirīkā na lajjare.

    ૯૪૪.

    944.

    ‘‘નાનુયુત્તા તથા એકે, મુણ્ડા સઙ્ઘાટિપારુતા;

    ‘‘Nānuyuttā tathā eke, muṇḍā saṅghāṭipārutā;

    સમ્ભાવનંયેવિચ્છન્તિ, લાભસક્કારમુચ્છિતા.

    Sambhāvanaṃyevicchanti, lābhasakkāramucchitā.

    ૯૪૫.

    945.

    ‘‘એવં નાનપ્પયાતમ્હિ, ન દાનિ સુકરં તથા;

    ‘‘Evaṃ nānappayātamhi, na dāni sukaraṃ tathā;

    અફુસિતં વા ફુસિતું, ફુસિતં વાનુરક્ખિતું.

    Aphusitaṃ vā phusituṃ, phusitaṃ vānurakkhituṃ.

    ૯૪૬.

    946.

    ‘‘યથા કણ્ટકટ્ઠાનમ્હિ, ચરેય્ય અનુપાહનો;

    ‘‘Yathā kaṇṭakaṭṭhānamhi, careyya anupāhano;

    સતિં ઉપટ્ઠપેત્વાન, એવં ગામે મુની ચરે.

    Satiṃ upaṭṭhapetvāna, evaṃ gāme munī care.

    ૯૪૭.

    947.

    ‘‘સરિત્વા પુબ્બકે યોગી, તેસં વત્તમનુસ્સરં;

    ‘‘Saritvā pubbake yogī, tesaṃ vattamanussaraṃ;

    કિઞ્ચાપિ પચ્છિમો કાલો, ફુસેય્ય અમતં પદં.

    Kiñcāpi pacchimo kālo, phuseyya amataṃ padaṃ.

    ૯૪૮.

    948.

    ‘‘ઇદં વત્વા સાલવને, સમણો ભાવિતિન્દ્રિયો;

    ‘‘Idaṃ vatvā sālavane, samaṇo bhāvitindriyo;

    બ્રાહ્મણો પરિનિબ્બાયી, ઇસિ ખીણપુનબ્ભવો’’તિ.

    Brāhmaṇo parinibbāyī, isi khīṇapunabbhavo’’ti.

    … પારાપરિયો 7 થેરો….

    … Pārāpariyo 8 thero….

    વીસતિનિપાતો નિટ્ઠિતો.

    Vīsatinipāto niṭṭhito.

    તત્રુદ્દાનં –

    Tatruddānaṃ –

    અધિમુત્તો પારાપરિયો, તેલકાનિ રટ્ઠપાલો;

    Adhimutto pārāpariyo, telakāni raṭṭhapālo;

    માલુક્યસેલો ભદ્દિયો, અઙ્ગુલિ દિબ્બચક્ખુકો.

    Mālukyaselo bhaddiyo, aṅguli dibbacakkhuko.

    પારાપરિયો દસેતે, વીસમ્હિ પરિકિત્તિતા;

    Pārāpariyo dasete, vīsamhi parikittitā;

    ગાથાયો દ્વે સતા હોન્તિ, પઞ્ચતાલીસ 9 ઉત્તરિન્તિ.

    Gāthāyo dve satā honti, pañcatālīsa 10 uttarinti.







    Footnotes:
    1. કથા વડ્ઢેન્તિ (સી॰ ક॰)
    2. kathā vaḍḍhenti (sī. ka.)
    3. ચિત્તીકત્વાન (સી॰), ચિત્તં કત્વાન (સ્યા॰)
    4. cittīkatvāna (sī.), cittaṃ katvāna (syā.)
    5. તિરિઞ્ચતિ (?)
    6. tiriñcati (?)
    7. પારાસરિયો (સ્યા॰)
    8. pārāsariyo (syā.)
    9. ૨૪૪ ગાથાયોયેવ દિસ્સન્તિ
    10. 244 gāthāyoyeva dissanti



    Related texts:



    અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ખુદ્દકનિકાય (અટ્ઠકથા) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / થેરગાથા-અટ્ઠકથા • Theragāthā-aṭṭhakathā / ૧૦. પારાપરિયત્થેરગાથાવણ્ણના • 10. Pārāpariyattheragāthāvaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact