| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / चूळनिद्देसपाळि • Cūḷaniddesapāḷi |
१८. पारायनानुगीतिगाथा
18. Pārāyanānugītigāthā
१५६.
156.
‘‘पारायनमनुगायिस्सं , [इच्चायस्मा पिङ्गियो]
‘‘Pārāyanamanugāyissaṃ , [iccāyasmā piṅgiyo]
यथाद्दक्खि तथाक्खासि, विमलो भूरिमेधसो।
Yathāddakkhi tathākkhāsi, vimalo bhūrimedhaso;
१५७.
157.
‘‘पहीनमलमोहस्स, मानमक्खप्पहायिनो।
‘‘Pahīnamalamohassa, mānamakkhappahāyino;
हन्दाहं कित्तयिस्सामि, गिरं वण्णूपसञ्हितं॥
Handāhaṃ kittayissāmi, giraṃ vaṇṇūpasañhitaṃ.
१५८.
158.
‘‘तमोनुदो बुद्धो समन्तचक्खु, लोकन्तगू सब्बभवातिवत्तो।
‘‘Tamonudo buddho samantacakkhu, lokantagū sabbabhavātivatto;
अनासवो सब्बदुक्खप्पहीनो, सच्चव्हयो ब्रह्मे उपासितो मे॥
Anāsavo sabbadukkhappahīno, saccavhayo brahme upāsito me.
१५९.
159.
‘‘दिजो यथा कुब्बनकं पहाय, बहुप्फलं काननमावसेय्य।
‘‘Dijo yathā kubbanakaṃ pahāya, bahupphalaṃ kānanamāvaseyya;
एवम्पहं अप्पदस्से पहाय, महोदधिं हंसोरिव अज्झपत्तो॥
Evampahaṃ appadasse pahāya, mahodadhiṃ haṃsoriva ajjhapatto.
१६०.
160.
‘‘येमे पुब्बे वियाकंसु, हुरं गोतमसासना।
‘‘Yeme pubbe viyākaṃsu, huraṃ gotamasāsanā;
इच्चासि इति भविस्सति।
Iccāsi iti bhavissati;
सब्बं तं इतिहीतिहं, सब्बं तं तक्कवड्ढनं॥
Sabbaṃ taṃ itihītihaṃ, sabbaṃ taṃ takkavaḍḍhanaṃ.
१६१.
161.
‘‘एको तमनुदासिनो, जुतिमा सो पभङ्करो।
‘‘Eko tamanudāsino, jutimā so pabhaṅkaro;
गोतमो भूरिपञ्ञाणो, गोतमो भूरिमेधसो॥
Gotamo bhūripaññāṇo, gotamo bhūrimedhaso.
१६२.
162.
‘‘यो मे धम्ममदेसेसि, सन्दिट्ठिकमकालिकं।
‘‘Yo me dhammamadesesi, sandiṭṭhikamakālikaṃ;
तण्हक्खयमनीतिकं, यस्स नत्थि उपमा क्वचि’’॥
Taṇhakkhayamanītikaṃ, yassa natthi upamā kvaci’’.
१६३.
163.
‘‘किं नु तम्हा विप्पवससि, मुहुत्तमपि पिङ्गिय।
‘‘Kiṃ nu tamhā vippavasasi, muhuttamapi piṅgiya;
गोतमा भूरिपञ्ञाणा, गोतमा भूरिमेधसा॥
Gotamā bhūripaññāṇā, gotamā bhūrimedhasā.
१६४.
164.
‘‘यो ते धम्ममदेसेसि, सन्दिट्ठिकमकालिकं।
‘‘Yo te dhammamadesesi, sandiṭṭhikamakālikaṃ;
तण्हक्खयमनीतिकं, यस्स नत्थि उपमा क्वचि’’॥
Taṇhakkhayamanītikaṃ, yassa natthi upamā kvaci’’.
१६५.
165.
‘‘नाहं तम्हा विप्पवसामि, मुहुत्तमपि ब्राह्मण।
‘‘Nāhaṃ tamhā vippavasāmi, muhuttamapi brāhmaṇa;
गोतमा भूरिपञ्ञाणा, गोतमा भूरिमेधसा॥
Gotamā bhūripaññāṇā, gotamā bhūrimedhasā.
१६६.
166.
‘‘यो मे धम्ममदेसेसि, सन्दिट्ठिकमकालिकं।
‘‘Yo me dhammamadesesi, sandiṭṭhikamakālikaṃ;
तण्हक्खयमनीतिकं, यस्स नत्थि उपमा क्वचि॥
Taṇhakkhayamanītikaṃ, yassa natthi upamā kvaci.
१६७.
167.
‘‘पस्सामि नं मनसा चक्खुनाव, रत्तिन्दिवं ब्राह्मण अप्पमत्तो।
‘‘Passāmi naṃ manasā cakkhunāva, rattindivaṃ brāhmaṇa appamatto.
नमस्समानो विवसेमि रत्तिं, तेनेव मञ्ञामि अविप्पवासं॥
Namassamāno vivasemi rattiṃ, teneva maññāmi avippavāsaṃ.
१६८.
168.
‘‘सद्धा च पीति च मनो सति च,
‘‘Saddhā ca pīti ca mano sati ca,
नापेन्तिमे गोतमसासनम्हा।
Nāpentime gotamasāsanamhā;
यं यं दिसं वजति भूरिपञ्ञो, स तेन तेनेव नतोहमस्मि॥
Yaṃ yaṃ disaṃ vajati bhūripañño, sa tena teneva natohamasmi.
१६९.
169.
‘‘जिण्णस्स मे दुब्बलथामकस्स, तेनेव कायो न पलेति तत्थ।
‘‘Jiṇṇassa me dubbalathāmakassa, teneva kāyo na paleti tattha;
सङ्कप्पयन्ताय 3 वजामि निच्चं, मनो हि मे ब्राह्मण तेन युत्तो॥
Saṅkappayantāya 4 vajāmi niccaṃ, mano hi me brāhmaṇa tena yutto.
१७०.
170.
‘‘पङ्के सयानो परिफन्दमानो, दीपा दीपं उपल्लविं।
‘‘Paṅke sayāno pariphandamāno, dīpā dīpaṃ upallaviṃ;
अथद्दसासिं सम्बुद्धं, ओघतिण्णमनासवं॥
Athaddasāsiṃ sambuddhaṃ, oghatiṇṇamanāsavaṃ.
१७१.
171.
‘‘यथा अहू वक्कलि मुत्तसद्धो, भद्रावुधो आळविगोतमो च।
‘‘Yathā ahū vakkali muttasaddho, bhadrāvudho āḷavigotamo ca;
एवमेव त्वम्पि पमुञ्चस्सु सद्धं, गमिस्ससि त्वं पिङ्गिय मच्चुधेय्यस्स पारं’’ 5॥
Evameva tvampi pamuñcassu saddhaṃ, gamissasi tvaṃ piṅgiya maccudheyyassa pāraṃ’’ 6.
१७२.
172.
‘‘एस भिय्यो पसीदामि, सुत्वान मुनिनो वचो।
‘‘Esa bhiyyo pasīdāmi, sutvāna munino vaco;
विवट्टच्छदो सम्बुद्धो, अखिलो पटिभानवा॥
Vivaṭṭacchado sambuddho, akhilo paṭibhānavā.
१७३.
173.
‘‘अधिदेवे अभिञ्ञाय, सब्बं वेदि परोपरं।
‘‘Adhideve abhiññāya, sabbaṃ vedi paroparaṃ;
पञ्हानन्तकरो सत्था, कङ्खीनं पटिजानतं॥
Pañhānantakaro satthā, kaṅkhīnaṃ paṭijānataṃ.
१७४.
174.
‘‘असंहीरं असंकुप्पं, यस्स नत्थि उपमा क्वचि।
‘‘Asaṃhīraṃ asaṃkuppaṃ, yassa natthi upamā kvaci;
अद्धा गमिस्सामि न मेत्थ कङ्खा, एवं मं धारेहि अधिमुत्तचित्त’’न्ति 7॥
Addhā gamissāmi na mettha kaṅkhā, evaṃ maṃ dhārehi adhimuttacitta’’nti 8.
पारायनानुगीतिगाथा निट्ठिता।
Pārāyanānugītigāthā niṭṭhitā.
Footnotes:
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / खुद्दकनिकाय (अट्ठकथा) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / चूळनिद्देस-अट्ठकथा • Cūḷaniddesa-aṭṭhakathā / १८. पारायनानुगीतिगाथानिद्देसवण्णना • 18. Pārāyanānugītigāthāniddesavaṇṇanā
