Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / नेत्तिप्पकरण-टीका • Nettippakaraṇa-ṭīkā |
१५. परिक्खारहारविभङ्गवण्णना
15. Parikkhārahāravibhaṅgavaṇṇanā
४९. ‘‘हिनोती’’ति पदस्स अत्थं दस्सेन्तो ‘‘कारणभावं गच्छती’’ति आह अनेकत्थत्ता धातूनं। एतीति आगच्छति, उप्पज्जतीति अत्थो।
49.‘‘Hinotī’’ti padassa atthaṃ dassento ‘‘kāraṇabhāvaṃ gacchatī’’ti āha anekatthattā dhātūnaṃ. Etīti āgacchati, uppajjatīti attho.
अविज्जायपि हेतुभावेति एत्थ अविज्जा अनन्तराय अविज्जाय अनन्तरसमनन्तरूपनिस्सयनत्थिविगतासेवनपच्चयेहि, अनन्तराय पन सहजाताय सहजातअञ्ञमञ्ञनिस्सयसम्पयुत्तअत्थिअविगतहेतुपच्चयेहि, असहजाताय उपनिस्सयकोटिया एव पच्चयो होतीति वेदितब्बं। अत्तनो फलं करोतीति कारणन्ति आह ‘‘कारणभावो च फलापेक्खाया’’ति।
Avijjāyapi hetubhāveti ettha avijjā anantarāya avijjāya anantarasamanantarūpanissayanatthivigatāsevanapaccayehi, anantarāya pana sahajātāya sahajātaaññamaññanissayasampayuttaatthiavigatahetupaccayehi, asahajātāya upanissayakoṭiyā eva paccayo hotīti veditabbaṃ. Attano phalaṃ karotīti kāraṇanti āha ‘‘kāraṇabhāvo ca phalāpekkhāyā’’ti.
निब्बत्तिअत्थो फलत्थो फलसङ्खातो अत्थो।
Nibbattiattho phalattho phalasaṅkhāto attho.
यो सभावोति पुञ्ञादिअभिसङ्खारानं यो अभिसङ्खरणसभावो, सो हेतु। सेसपदेसूति विञ्ञाणादिपदेसु। यथावुत्तप्पभेदोति ‘‘असाधारणलक्खणो हेतू’’तिआदिना वुत्तप्पभेदो। यो कोचि पच्चयोति जनकादिभेदं यं किञ्चि कारणं। अभिसङ्खरणतोति पच्चक्खतो, परम्पराय च निब्बत्तनतो।
Yo sabhāvoti puññādiabhisaṅkhārānaṃ yo abhisaṅkharaṇasabhāvo, so hetu. Sesapadesūti viññāṇādipadesu. Yathāvuttappabhedoti ‘‘asādhāraṇalakkhaṇo hetū’’tiādinā vuttappabhedo. Yo kocipaccayoti janakādibhedaṃ yaṃ kiñci kāraṇaṃ. Abhisaṅkharaṇatoti paccakkhato, paramparāya ca nibbattanato.
परिक्खारहारविभङ्गवण्णना निट्ठिता।
Parikkhārahāravibhaṅgavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / खुद्दकनिकाय • Khuddakanikāya / नेत्तिप्पकरणपाळि • Nettippakaraṇapāḷi / १५. परिक्खारहारविभङ्गो • 15. Parikkhārahāravibhaṅgo
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / खुद्दकनिकाय (अट्ठकथा) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / नेत्तिप्पकरण-अट्ठकथा • Nettippakaraṇa-aṭṭhakathā / १५. परिक्खारहारविभङ्गवण्णना • 15. Parikkhārahāravibhaṅgavaṇṇanā
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / खुद्दकनिकाय (टीका) • Khuddakanikāya (ṭīkā) / नेत्तिविभाविनी • Nettivibhāvinī / १५. परिक्खारहारविभङ्गविभावना • 15. Parikkhārahāravibhaṅgavibhāvanā