Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / అఙ్గుత్తరనికాయ (టీకా) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
౯. పరిసాసుత్తవణ్ణనా
9. Parisāsuttavaṇṇanā
౬౯. నవమే (దీ॰ ని॰ టీ॰ ౨.౧౭౨) సమాగన్తబ్బతో, సమాగచ్ఛతీతి వా సమాగమో, పరిసా. బిమ్బిసారప్పముఖో సమాగమో బిమ్బిసారసమాగమో. సేసద్వయేపి ఏసేవ నయో. బిమ్బిసార…పే॰… సమాగమసదిసం ఖత్తియపరిసన్తి యోజనా. అఞ్ఞేసు చక్కవాళేసుపి లబ్భతేవ సత్థు ఖత్తియపరిసాదిఉపసఙ్కమనం. ఆదితో తేహి సద్ధిం సత్థు భాసనం ఆలాపో, కథనప్పటికథనం సల్లాపో. ధమ్మూపసంహితా పుచ్ఛాపటిపుచ్ఛా ధమ్మసాకచ్ఛా. సణ్ఠానం పటిచ్చ కథితం సణ్ఠానపరియాయత్తా వణ్ణ-సద్దస్స ‘‘మహన్తం హత్థిరాజవణ్ణం అభినిమ్మినిత్వా’’తిఆదీసు (సం॰ ని॰ ౧.౧౩౮) వియ. తేసన్తి పదం ఉభయపదాపేక్ఖం ‘‘తేసమ్పి లక్ఖణసణ్ఠానం వియ సత్థు సరీరసణ్ఠానం తేసం కేవలం పఞ్ఞాయతి ఏవా’’తి. నాపి ఆముత్తమణికుణ్డలో భగవా హోతీతి యోజనా. ఛిన్నస్సరాతి ద్విధా భిన్నస్సరా. గగ్గరస్సరాతి జజ్జరితస్సరా. భాసన్తరన్తి తేసం సత్తానం భాసాతో అఞ్ఞం భాసం. వీమంసాతి చిన్తనా. కిమత్థం…పే॰… దేసేతీతి ఇదం నను అత్తానం జానాపేత్వా ధమ్మే కథితే తేసం సాతిసయో పసాదో హోతీతి ఇమినా అధిప్పాయేన వుత్తం? యేసం అత్తానం అజానాపేత్వావ ధమ్మే కథితే పసాదో హోతి, న జానాపేత్వా, తాదిసే సన్ధాయ సత్థా తథా కరోతి. తత్థ పయోజనమాహ ‘‘వాసనత్థాయా’’తి. ఏవం సుతోపీతి ఏవం అవిఞ్ఞాతదేసకో అవిఞ్ఞాతాగమనోపి సుతో ధమ్మో అత్తనో ధమ్మసుధమ్మతాయేవ అనాగతే పచ్చయో హోతి సుణన్తస్స.
69. Navame (dī. ni. ṭī. 2.172) samāgantabbato, samāgacchatīti vā samāgamo, parisā. Bimbisārappamukho samāgamo bimbisārasamāgamo. Sesadvayepi eseva nayo. Bimbisāra…pe… samāgamasadisaṃ khattiyaparisanti yojanā. Aññesu cakkavāḷesupi labbhateva satthu khattiyaparisādiupasaṅkamanaṃ. Ādito tehi saddhiṃ satthu bhāsanaṃ ālāpo, kathanappaṭikathanaṃ sallāpo. Dhammūpasaṃhitā pucchāpaṭipucchā dhammasākacchā. Saṇṭhānaṃ paṭicca kathitaṃ saṇṭhānapariyāyattā vaṇṇa-saddassa ‘‘mahantaṃ hatthirājavaṇṇaṃ abhinimminitvā’’tiādīsu (saṃ. ni. 1.138) viya. Tesanti padaṃ ubhayapadāpekkhaṃ ‘‘tesampi lakkhaṇasaṇṭhānaṃ viya satthu sarīrasaṇṭhānaṃ tesaṃ kevalaṃ paññāyati evā’’ti. Nāpi āmuttamaṇikuṇḍalo bhagavā hotīti yojanā. Chinnassarāti dvidhā bhinnassarā. Gaggarassarāti jajjaritassarā. Bhāsantaranti tesaṃ sattānaṃ bhāsāto aññaṃ bhāsaṃ. Vīmaṃsāti cintanā. Kimatthaṃ…pe… desetīti idaṃ nanu attānaṃ jānāpetvā dhamme kathite tesaṃ sātisayo pasādo hotīti iminā adhippāyena vuttaṃ? Yesaṃ attānaṃ ajānāpetvāva dhamme kathite pasādo hoti, na jānāpetvā, tādise sandhāya satthā tathā karoti. Tattha payojanamāha ‘‘vāsanatthāyā’’ti. Evaṃ sutopīti evaṃ aviññātadesako aviññātāgamanopi suto dhammo attano dhammasudhammatāyeva anāgate paccayo hoti suṇantassa.
పరిసాసుత్తవణ్ణనా నిట్ఠితా.
Parisāsuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / అఙ్గుత్తరనికాయ • Aṅguttaranikāya / ౯. పరిసాసుత్తం • 9. Parisāsuttaṃ
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / అఙ్గుత్తరనికాయ (అట్ఠకథా) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ౯. పరిసాసుత్తవణ్ణనా • 9. Parisāsuttavaṇṇanā