Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / വജിരബുദ്ധി-ടീകാ • Vajirabuddhi-ṭīkā

    പാരിസുദ്ധിദാനകഥാവണ്ണനാ

    Pārisuddhidānakathāvaṇṇanā

    ൧൬൪. പാരിസുദ്ധിം ദമ്മീതി ‘‘സാപത്തികോ ഥേരാനം ദേതി, സമ്പജാനമുസാവാദേ ദുക്കടം സമ്ഭവതീ’’തി ആചരിയേന ലിഖിതം. കിം നു ഖോ കാരണം? സമ്പജാനമുസാവാദേന ദുക്കടാപത്തി നാമ കേവലം ഭഗവതാ വുത്തത്താ അകിരിയസമുട്ഠാനാ ഹോതീതി. ‘‘പാരിസുദ്ധിം ദമ്മീ’’തി ഏത്ഥ പന കിരിയാ പഞ്ഞായതി, തസ്മാ സമ്പജാനമുസാവാദേ പാചിത്തിയം വിയ ദിസ്സതി, സുട്ഠു ഉപപരിക്ഖിതബ്ബം. മഹന്താ ഹി തേ ആചരിയാ നാമ. തത്ഥ ‘‘ദമ്മീ’’തി അത്തനോ ഉപോസഥകമ്മനിബ്ബത്തിനിമിത്തം വുത്തം. ‘‘ഹരാ’’തി ച ‘‘ആരോചേഹീ’’തി ച ഹാരകസ്സ അനാരോചനപച്ചയാ ദുക്കടമോചനത്ഥം വുത്തം. ഏസേവ നയോ ഛന്ദദാനേപി. തത്ഥ ‘‘ദമ്മീ’’തി അത്തനോ ചിത്തസാമഗ്ഗിദീപനവചനം, സേസം വുത്തനയമേവ, ഏവം ഉപതിസ്സത്ഥേരോ വണ്ണേതി. അഥ വാ പഠമം സമഗ്ഗഭാവം സന്ധായ, ദുതിയം പച്ഛാ വിധാതബ്ബഭാവം, തതിയം ഛന്ദഹാരകസ്സ ദുക്കടമോചനത്ഥം വുത്തം. ഉഭയത്ഥാപി ‘‘സങ്ഘപ്പത്തോ പക്കമതീ’’തിആദിവചനതോ സങ്ഘേ സമഗ്ഗേ ഏവ ഛന്ദപാരിസുദ്ധിദാനം രുഹതി, നാസമഗ്ഗേതി സിദ്ധം. ‘‘സങ്ഘപ്പത്തോ ഉക്ഖിത്തകോ പടിജാനാതി, ആഹടാ ഹോതി പാരിസുദ്ധീ’’തിആദിവചനതോ ഉക്ഖിത്തകാദീനമ്പി ഛന്ദപാരിസുദ്ധിദാനം രുഹതീതി സിദ്ധം, തഞ്ച ഖോ പകതത്തസഞ്ഞായ, നോ അഞ്ഞഥാതി തക്കോ. ജാനിത്വാ സാമണേരസ്സ ദിന്നേ ന യാതി, ആപത്തി ച, അജാനിത്വാ ദിന്നേ യാതി ച, അനാപത്തീതി ഏകേ. ബിളാലസങ്ഖലികാ നാമ പാരിസുദ്ധീതി ഏത്ഥ സങ്ഖലികാ നാമ അനന്തരേന സമ്ബജ്ഝതി, അഞ്ഞേന ച സങ്ഖലികേനാതി കേവലം സങ്ഖലികാ പാരിസുദ്ധി നാമ ഹോതീതി ഉപതിസ്സത്ഥേരോ. ഏവം സന്തേ വിസേസനം നിരത്ഥകം ഹോതി. ബിളാലസങ്ഖലികാ ബദ്ധാവ ഹോതി അന്തോഗേഹേ ഏവ സമ്പയോജനത്താ. യഥാ സാ ന കത്ഥചി ഗച്ഛതി, തഥാ സാപി ന കത്ഥചി ഗച്ഛതീതി കിര അധിപ്പായോ.

    164.Pārisuddhiṃ dammīti ‘‘sāpattiko therānaṃ deti, sampajānamusāvāde dukkaṭaṃ sambhavatī’’ti ācariyena likhitaṃ. Kiṃ nu kho kāraṇaṃ? Sampajānamusāvādena dukkaṭāpatti nāma kevalaṃ bhagavatā vuttattā akiriyasamuṭṭhānā hotīti. ‘‘Pārisuddhiṃ dammī’’ti ettha pana kiriyā paññāyati, tasmā sampajānamusāvāde pācittiyaṃ viya dissati, suṭṭhu upaparikkhitabbaṃ. Mahantā hi te ācariyā nāma. Tattha ‘‘dammī’’ti attano uposathakammanibbattinimittaṃ vuttaṃ. ‘‘Harā’’ti ca ‘‘ārocehī’’ti ca hārakassa anārocanapaccayā dukkaṭamocanatthaṃ vuttaṃ. Eseva nayo chandadānepi. Tattha ‘‘dammī’’ti attano cittasāmaggidīpanavacanaṃ, sesaṃ vuttanayameva, evaṃ upatissatthero vaṇṇeti. Atha vā paṭhamaṃ samaggabhāvaṃ sandhāya, dutiyaṃ pacchā vidhātabbabhāvaṃ, tatiyaṃ chandahārakassa dukkaṭamocanatthaṃ vuttaṃ. Ubhayatthāpi ‘‘saṅghappatto pakkamatī’’tiādivacanato saṅghe samagge eva chandapārisuddhidānaṃ ruhati, nāsamaggeti siddhaṃ. ‘‘Saṅghappatto ukkhittako paṭijānāti, āhaṭā hoti pārisuddhī’’tiādivacanato ukkhittakādīnampi chandapārisuddhidānaṃ ruhatīti siddhaṃ, tañca kho pakatattasaññāya, no aññathāti takko. Jānitvā sāmaṇerassa dinne na yāti, āpatti ca, ajānitvā dinne yāti ca, anāpattīti eke. Biḷālasaṅkhalikā nāma pārisuddhīti ettha saṅkhalikā nāma anantarena sambajjhati, aññena ca saṅkhalikenāti kevalaṃ saṅkhalikā pārisuddhi nāma hotīti upatissatthero. Evaṃ sante visesanaṃ niratthakaṃ hoti. Biḷālasaṅkhalikā baddhāva hoti antogehe eva sampayojanattā. Yathā sā na katthaci gacchati, tathā sāpi na katthaci gacchatīti kira adhippāyo.







    Related texts:



    തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / വിനയപിടക • Vinayapiṭaka / മഹാവഗ്ഗപാളി • Mahāvaggapāḷi / ൮൭. പാരിസുദ്ധിദാനകഥാ • 87. Pārisuddhidānakathā

    അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / വിനയപിടക (അട്ഠകഥാ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / മഹാവഗ്ഗ-അട്ഠകഥാ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / പാരിസുദ്ധിദാനകഥാ • Pārisuddhidānakathā

    ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / സാരത്ഥദീപനീ-ടീകാ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / പാരിസുദ്ധിദാനകഥാവണ്ണനാ • Pārisuddhidānakathāvaṇṇanā

    ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വിമതിവിനോദനീ-ടീകാ • Vimativinodanī-ṭīkā / പക്ഖഗണനാദിഉഗ്ഗഹണാനുജാനനകഥാദിവണ്ണനാ • Pakkhagaṇanādiuggahaṇānujānanakathādivaṇṇanā

    ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / പാചിത്യാദിയോജനാപാളി • Pācityādiyojanāpāḷi / ൮൭. പാരിസുദ്ധിദാനകഥാ • 87. Pārisuddhidānakathā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact