Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / ધમ્મસઙ્ગણી-અનુટીકા • Dhammasaṅgaṇī-anuṭīkā

    પસ્સદ્ધાદિયુગલવણ્ણના

    Passaddhādiyugalavaṇṇanā

    સમન્તિ સમ્મા. ચેતિયવન્દનાદિઅત્થન્તિ ચેતિયવન્દનાદિહેતુ. સમથચતુસચ્ચકમ્મટ્ઠાનવસેન તબ્ભેદવસેન ચ સબ્બકમ્મટ્ઠાનભાવનાભિયુત્તાનં મુદુમજ્ઝિમતિક્ખિન્દ્રિયતાદિભેદવસેન સબ્બયોગીનં ચિત્તસ્સ લીનુદ્ધચ્ચાદિકાલવસેન સબ્બદા હિતાહિતધમ્મૂપલક્ખણભાવતો યથાસભાવં પટિવેધભાવતો ચ સતિસમ્પજઞ્ઞાનં પારિબન્ધકહરણભાવનાવડ્ઢનાનિ અવિસેસતો દટ્ઠબ્બાનિ. યથા અપ્પનાકોસલ્લેન વિના સમથો સમથમન્તરેન યથાભૂતાવબોધો ચ નત્થીતિ નાનાક્ખણિકા સમાધિપઞ્ઞા અઞ્ઞમઞ્ઞસ્સ વિસેસકારણં, એવં પટિવેધે એકક્ખણિકાપીતિ દસ્સેન્તો આહ ‘‘અઞ્ઞમઞ્ઞં નિમિત્તભાવેના’’તિ. પઞ્ઞાય હિ સાતિસયં અવભાસિયમાને વિસયે સમાધિ એકત્તવસેન અપ્પેતું સક્કોતિ, સમાધિમ્હિ ચ મજ્ઝિમં સમથનિમિત્તં પટિપન્ને પઞ્ઞા આરમ્મણેસુ વિસદા વહતીતિ. સમં પવત્તાતિ અઞ્ઞમઞ્ઞાનતિવત્તનેન સમં અવિસમં એકરસભાવેન પવત્તા. અઞ્ઞમઞ્ઞસહાયભાવૂપગમનેન યોગિનો મનોરથધુરાકડ્ઢને રથધુરાકડ્ઢને વિય આજાનેય્યયુગો યુગલકો હુત્વા અઞ્ઞમઞ્ઞાનતિવત્તમાનેન નદ્ધા બદ્ધા વિયાતિ વા યુગનદ્ધા. અધિચિત્તમનુયુત્તેહિ વીરિયસમાધયો સમં યોજેતબ્બાતિ ઇમસ્સ વિસેસસ્સ દસ્સનત્થં પુબ્બે ગહિતાપિ તે પુન ગહિતાતિ દસ્સેતું વીરિયસમાધિયોજનત્થાયાતિ અટ્ઠકથાયં વુત્તં. તં પન સમાધિવીરિયયોગસ્સ વિભાવનં હોતીતિ ‘‘યોગવચનત્થાયાતિ અત્થો’’તિ આહ.

    Samanti sammā. Cetiyavandanādiatthanti cetiyavandanādihetu. Samathacatusaccakammaṭṭhānavasena tabbhedavasena ca sabbakammaṭṭhānabhāvanābhiyuttānaṃ mudumajjhimatikkhindriyatādibhedavasena sabbayogīnaṃ cittassa līnuddhaccādikālavasena sabbadā hitāhitadhammūpalakkhaṇabhāvato yathāsabhāvaṃ paṭivedhabhāvato ca satisampajaññānaṃ pāribandhakaharaṇabhāvanāvaḍḍhanāni avisesato daṭṭhabbāni. Yathā appanākosallena vinā samatho samathamantarena yathābhūtāvabodho ca natthīti nānākkhaṇikā samādhipaññā aññamaññassa visesakāraṇaṃ, evaṃ paṭivedhe ekakkhaṇikāpīti dassento āha ‘‘aññamaññaṃ nimittabhāvenā’’ti. Paññāya hi sātisayaṃ avabhāsiyamāne visaye samādhi ekattavasena appetuṃ sakkoti, samādhimhi ca majjhimaṃ samathanimittaṃ paṭipanne paññā ārammaṇesu visadā vahatīti. Samaṃ pavattāti aññamaññānativattanena samaṃ avisamaṃ ekarasabhāvena pavattā. Aññamaññasahāyabhāvūpagamanena yogino manorathadhurākaḍḍhane rathadhurākaḍḍhane viya ājāneyyayugo yugalako hutvā aññamaññānativattamānena naddhā baddhā viyāti vā yuganaddhā. Adhicittamanuyuttehi vīriyasamādhayo samaṃ yojetabbāti imassa visesassa dassanatthaṃ pubbe gahitāpi te puna gahitāti dassetuṃ vīriyasamādhiyojanatthāyāti aṭṭhakathāyaṃ vuttaṃ. Taṃ pana samādhivīriyayogassa vibhāvanaṃ hotīti ‘‘yogavacanatthāyāti attho’’ti āha.







    Related texts:



    ટીકા • Tīkā / અભિધમ્મપિટક (ટીકા) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ધમ્મસઙ્ગણી-મૂલટીકા • Dhammasaṅgaṇī-mūlaṭīkā / પસ્સદ્ધાદિયુગલવણ્ણના • Passaddhādiyugalavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact