Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
೧೩. ಪಾಟಲಿಯಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
13. Pāṭaliyasuttavaṇṇanā
೩೬೫. ‘‘ಮಾಯಞ್ಚಾಹಂ ಪಜಾನಾಮೀ’’ತಿ ವಚನಂ ಕಾಮಂ ತೇಸಂ ಮಾಯಾವೀಭಾವದಸ್ಸನಪರಂ, ಭಗವತೋ ಪನ ಮಾಯಾಸಾಠೇಯ್ಯಾದಿಕಸ್ಸ ಸಬ್ಬಸ್ಸ ಪಾಪಧಮ್ಮಸ್ಸ ಬೋಧಿಮೂಲೇ ಏವ ಸೇತುಘಾತೋ, ತಸ್ಮಾ ಸಬ್ಬಸೋ ಪಹೀನಮಾಯೋ, ಸಬ್ಬಞ್ಞುತಾಯ ಮಾಯಂ ಅಞ್ಞೇ ಚ ಞೇಯ್ಯೇ ಸಬ್ಬಸೋ ಜಾನಾತಿ। ತೇನ ವುತ್ತಂ ‘‘ಮಾಯಞ್ಚಾಹಂ, ಗಾಮಣಿ, ಪಜಾನಾಮೀ’’ತಿಆದಿ। ಮಾಯಞ್ಚ ಪಜಾನಾಮೀತಿ ನ ಕೇವಲಮಹಂ ಮಾಯಂ ಏವ ಜಾನಾಮಿ, ಅಥ ಖೋ ಅಞ್ಞಮ್ಪಿ ಇದಞ್ಚಿದಞ್ಚ ಜಾನಾಮೀತಿ।
365. ‘‘Māyañcāhaṃ pajānāmī’’ti vacanaṃ kāmaṃ tesaṃ māyāvībhāvadassanaparaṃ, bhagavato pana māyāsāṭheyyādikassa sabbassa pāpadhammassa bodhimūle eva setughāto, tasmā sabbaso pahīnamāyo, sabbaññutāya māyaṃ aññe ca ñeyye sabbaso jānāti. Tena vuttaṃ ‘‘māyañcāhaṃ, gāmaṇi, pajānāmī’’tiādi. Māyañca pajānāmīti na kevalamahaṃ māyaṃ eva jānāmi, atha kho aññampi idañcidañca jānāmīti.
ಇತ್ಥಿಕಾಮೇಹೀತಿ ಇತ್ಥೀಹಿ ಚೇವ ತದಞ್ಞಕಾಮೇಹಿ ಚ। ಏಕಸ್ಮಿಂ ಠಾನೇತಿ ಏಕಸ್ಮಿಂ ಪದೇಸೇ। ಏಕೇಕಸ್ಸೇವ ಆಗನ್ತುಕಸ್ಸ ಗಹಟ್ಠಸ್ಸ ವಾ ಪಬ್ಬಜಿತಸ್ಸ ವಾ। ಸತ್ತಿಅನುರೂಪೇನಾತಿ ವಿಭವಸತ್ತಿಅನುರೂಪೇನ। ಬಲಾನುರೂಪೇನಾತಿ ಪರಿವಾರಬಲಾನುರೂಪೇನ। ಸತ್ತಿಅನುರೂಪೇನಾತಿ ವಾ ಸದ್ಧಾಸತ್ತಿಅನುರೂಪೇನ। ಬಲಾನುರೂಪೇನಾತಿ ವಿಭವಬಲಾನುರೂಪೇನ। ಧಮ್ಮೇಸು ಸಮಾಧಿ ದಸಕುಸಲಧಮ್ಮೇಸು ಸಮಾಧಾನಂ। ಅಗ್ಗಹಿತಚಿತ್ತತಾ ಪರಿಯುಟ್ಠಕಾರಿತಾ। ತೇನ ಲೋಕಿಯಸೀಲವಿಸುದ್ಧಿ ದಿಟ್ಠಿವಿಸುದ್ಧಿ ಚ ವುತ್ತಾ। ತಥಾ ಚಾಹ – ‘‘ಕೋ ಚಾದಿ ಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ, ಸೀಲಞ್ಚ ಸುವಿಸುದ್ಧಂ ದಿಟ್ಠಿ ಚ ಉಜುಕಾ’’ತಿ (ಸಂ॰ ನಿ॰ ೫.೩೬೯)। ತತ್ಥ ಪತಿಟ್ಠಿತಸ್ಸ ಉಪರಿ ಕತ್ತಬ್ಬಂ ದಸ್ಸೇತುಂ ‘‘ಧಮ್ಮಸಮಾಧಿಸ್ಮಿಂ ಠಿತೋ’’ತಿಆದಿ ವುತ್ತಂ। ಅಯಂ ಪಟಿಪದಾತಿ ತಸ್ಸ ಕಮ್ಮಫಲವಾದಿನೋ ಸತ್ಥು ವಚನಂ ಸಬ್ಬೇಸಞ್ಚ ಅಯಂ ಮಯ್ಹಂ ಸೀಲಸಂವರಬ್ರಹ್ಮವಿಹಾರಭಾವನಾಸಙ್ಖಾತಾಪಟಿಪದಾ ಅನಪರಾಧಕತಾಯ ಏವ ಸಂವತ್ತತಿ। ಜಯಗ್ಗಾಹೋತಿ ಉಭಯಥಾಪಿ ಮಯ್ಹಂ ಕಾಚಿ ಜಾನಿ ನತ್ಥಿ।
Itthikāmehīti itthīhi ceva tadaññakāmehi ca. Ekasmiṃ ṭhāneti ekasmiṃ padese. Ekekasseva āgantukassa gahaṭṭhassa vā pabbajitassa vā. Sattianurūpenāti vibhavasattianurūpena. Balānurūpenāti parivārabalānurūpena. Sattianurūpenāti vā saddhāsattianurūpena. Balānurūpenāti vibhavabalānurūpena. Dhammesu samādhi dasakusaladhammesu samādhānaṃ. Aggahitacittatā pariyuṭṭhakāritā. Tena lokiyasīlavisuddhi diṭṭhivisuddhi ca vuttā. Tathā cāha – ‘‘ko cādi kusalānaṃ dhammānaṃ, sīlañca suvisuddhaṃ diṭṭhi ca ujukā’’ti (saṃ. ni. 5.369). Tattha patiṭṭhitassa upari kattabbaṃ dassetuṃ ‘‘dhammasamādhismiṃ ṭhito’’tiādi vuttaṃ. Ayaṃ paṭipadāti tassa kammaphalavādino satthu vacanaṃ sabbesañca ayaṃ mayhaṃ sīlasaṃvarabrahmavihārabhāvanāsaṅkhātāpaṭipadā anaparādhakatāya eva saṃvattati. Jayaggāhoti ubhayathāpi mayhaṃ kāci jāni natthi.
ಪಞ್ಚ ಧಮ್ಮಾ ಧಮ್ಮಸಮಾಧಿ ನಾಮ, ವಿಪಸ್ಸನಾಮಗ್ಗಫಲಧಮ್ಮಮತ್ತಂ ವಾ। ತತಿಯವಿಕಪ್ಪೇ ಸೀಲಾದಿವಿಸುದ್ಧಿಯಾ ಸದ್ಧಿಂ ಬ್ರಹ್ಮವಿಹಾರಾ ಯಥಾವುತ್ತತಿವಿಧಧಮ್ಮಾವಹತ್ತಾ ಏವ ಧಮ್ಮಸಮಾಧಿ ನಾಮ। ಪೂರೇನ್ತಸ್ಸ ಉಪ್ಪನ್ನಾ ಚಿತ್ತೇಕಗ್ಗತಾತಿ ವುತ್ತಖಣಿಕಚಿತ್ತೇಕಗ್ಗತಾ। ಸಾಪಿ ಚಿತ್ತಸ್ಸ ಸಮಾಧಾನತೋ ‘‘ಚಿತ್ತಸಮಾಧೀ’’ತಿ ವುತ್ತಾ, ತಸ್ಸ ಪಟಿಪಕ್ಖಂ ವಿಕ್ಖಮ್ಭನ್ತೀ ಸಮುಚ್ಛಿನ್ದನ್ತೀ ಚ ಹುತ್ವಾ ಪವತ್ತಾ ಯಥಾವುತ್ತಸಮಾಧಿ ಏವ ವಿಸೇಸೇನ ಚಿತ್ತಸಮಾಧಿ ನಾಮ।
Pañca dhammā dhammasamādhi nāma, vipassanāmaggaphaladhammamattaṃ vā. Tatiyavikappe sīlādivisuddhiyā saddhiṃ brahmavihārā yathāvuttatividhadhammāvahattā eva dhammasamādhi nāma. Pūrentassa uppannā cittekaggatāti vuttakhaṇikacittekaggatā. Sāpi cittassa samādhānato ‘‘cittasamādhī’’ti vuttā, tassa paṭipakkhaṃ vikkhambhantī samucchindantī ca hutvā pavattā yathāvuttasamādhi eva visesena cittasamādhi nāma.
ಪಾಟಲಿಯಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Pāṭaliyasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
ಗಾಮಣಿಸಂಯುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Gāmaṇisaṃyuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೧೩. ಪಾಟಲಿಯಸುತ್ತಂ • 13. Pāṭaliyasuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೧೩. ಪಾಟಲಿಯಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 13. Pāṭaliyasuttavaṇṇanā