| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય (ટીકા) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
૫-૭. પઠમઆજાનીયસુત્તાદિવણ્ણના
5-7. Paṭhamaājānīyasuttādivaṇṇanā
૯૭-૯૯. પઞ્ચમે અનુચ્છવિકોતિ રઞ્ઞો પરિભુઞ્જનયોગ્ગો. હત્થપાદાદિઅઙ્ગસમતાયાતિ હત્થપાદાદિઅવયવસમતાય, રઞ્ઞો વા સેનાય અઙ્ગભૂતત્તા રઞ્ઞો અઙ્ગન્તિ વુચ્ચતિ. આનેત્વા હુનિતબ્બન્તિ આહુનં, આહુતીતિ અત્થતો એકન્તિ આહ ‘‘આહુતિસઙ્ખાતં પિણ્ડપાત’’ન્તિ. દૂરતોપિ આનેત્વા સીલવન્તેસુ દાતબ્બસ્સેતં અધિવચનં. પિણ્ડપાતન્તિ ચ નિદસ્સનમત્તં. આનેત્વા હુનિતબ્બાનઞ્હિ ચીવરાદીનં ચતુન્નં પચ્ચયાનમેતં અધિવચનં આહુનન્તિ. તં અરહતીતિ આહુનેય્યો. પટિગ્ગહેતું યુત્તોતિ તસ્સ મહપ્ફલભાવકરણતો પટિગ્ગણ્હિતું અનુચ્છવિકો.
97-99. Pañcame anucchavikoti rañño paribhuñjanayoggo. Hatthapādādiaṅgasamatāyāti hatthapādādiavayavasamatāya, rañño vā senāya aṅgabhūtattā rañño aṅganti vuccati. Ānetvā hunitabbanti āhunaṃ, āhutīti atthato ekanti āha ‘‘āhutisaṅkhātaṃ piṇḍapāta’’nti. Dūratopi ānetvā sīlavantesu dātabbassetaṃ adhivacanaṃ. Piṇḍapātanti ca nidassanamattaṃ. Ānetvā hunitabbānañhi cīvarādīnaṃ catunnaṃ paccayānametaṃ adhivacanaṃ āhunanti. Taṃ arahatīti āhuneyyo. Paṭiggahetuṃ yuttoti tassa mahapphalabhāvakaraṇato paṭiggaṇhituṃ anucchaviko.
પાહુનકભત્તસ્સાતિ દિસવિદિસતો આગતાનં પિયમનાપાનં ઞાતિમિત્તાનં અત્થાય સક્કારે પટિયત્તસ્સ આગન્તુકભત્તસ્સ. તઞ્હિ ઠપેત્વા તે તથારૂપે પાહુનકે સઙ્ઘસ્સેવ દાતું યુત્તં, સઙ્ઘોવ તં પટિગ્ગહેતું યુત્તો. સઙ્ઘસદિસો હિ પાહુનકો નત્થિ. તથા હેસ એકસ્મિં બુદ્ધન્તરે વીતિવત્તે દિસ્સતિ, કદાચિ અસઙ્ખ્યેય્યેપિ કપ્પે વીતિવત્તે. અબ્બોકિણ્ણઞ્ચ પિયમનાપતાદિકરેહિ ધમ્મેહિ સમન્નાગતો. એવં પાહુનમસ્સ દાતું યુત્તં, પાહુનઞ્ચ પટિગ્ગહેતું યુત્તોતિ પાહુનેય્યો. અયઞ્હેત્થ અધિપ્પાયો ‘‘ઞાતિમિત્તા વિપ્પવુટ્ઠા ન ચિરસ્સેવ સમાગચ્છન્તિ, અનવટ્ઠિતા ચ તેસુ પિયમનાપતા, ન એવમરિયસઙ્ઘો, તસ્મા સઙ્ઘોવ પાહુનેય્યો’’તિ.
Pāhunakabhattassāti disavidisato āgatānaṃ piyamanāpānaṃ ñātimittānaṃ atthāya sakkāre paṭiyattassa āgantukabhattassa. Tañhi ṭhapetvā te tathārūpe pāhunake saṅghasseva dātuṃ yuttaṃ, saṅghova taṃ paṭiggahetuṃ yutto. Saṅghasadiso hi pāhunako natthi. Tathā hesa ekasmiṃ buddhantare vītivatte dissati, kadāci asaṅkhyeyyepi kappe vītivatte. Abbokiṇṇañca piyamanāpatādikarehi dhammehi samannāgato. Evaṃ pāhunamassa dātuṃ yuttaṃ, pāhunañca paṭiggahetuṃ yuttoti pāhuneyyo. Ayañhettha adhippāyo ‘‘ñātimittā vippavuṭṭhā na cirasseva samāgacchanti, anavaṭṭhitā ca tesu piyamanāpatā, na evamariyasaṅgho, tasmā saṅghova pāhuneyyo’’ti.
દક્ખન્તિ એતાય સત્તા યથાધિપ્પેતાહિ સમ્પત્તીહિ વડ્ઢન્તીતિ દક્ખિણા, પરલોકં સદ્દહિત્વા દાનં. તં દક્ખિણં અરહતિ, દક્ખિણાય વા હિતો યસ્મા મહપ્ફલકરણતાય વિસોધેતીતિ દક્ખિણેય્યો.
Dakkhanti etāya sattā yathādhippetāhi sampattīhi vaḍḍhantīti dakkhiṇā, paralokaṃ saddahitvā dānaṃ. Taṃ dakkhiṇaṃ arahati, dakkhiṇāya vā hito yasmā mahapphalakaraṇatāya visodhetīti dakkhiṇeyyo.
પુઞ્ઞત્થિકેહિ અઞ્જલિ કરણીયો એત્થાતિ અઞ્જલિકરણીયો. ઉભો હેત્થ સિરસિ પતિટ્ઠાપેત્વા સબ્બલોકેન કયિરમાનં અઞ્જલિકમ્મં અરહતીતિ વા અઞ્જલિકરણીયો. તેનાહ ‘‘અઞ્જલિપગ્ગહણસ્સ અનુચ્છવિકો’’તિ.
Puññatthikehi añjali karaṇīyo etthāti añjalikaraṇīyo. Ubho hettha sirasi patiṭṭhāpetvā sabbalokena kayiramānaṃ añjalikammaṃ arahatīti vā añjalikaraṇīyo. Tenāha ‘‘añjalipaggahaṇassa anucchaviko’’ti.
યદિપિ પાળિયં ‘‘અનુત્તર’’ન્તિ વુત્તં, નત્થિ ઇતો ઉત્તરં વિસિટ્ઠન્તિ હિ અનુત્તરં, સમમ્પિસ્સ પન નત્થીતિ દસ્સેન્તો ‘‘અસદિસ’’ન્તિ આહ. ખિત્તં વુત્તં બીજં મહપ્ફલભાવકરણેન તાયતિ રક્ખતિ, ખિપન્તિ વપન્તિ એત્થ બીજાનીતિ વા ખેત્તં, કેદારાદિ, ખેત્તં વિય ખેત્તં, પુઞ્ઞાનં ખેત્તં પુઞ્ઞક્ખેત્તં. યથા હિ રઞ્ઞો વા અમચ્ચસ્સ વા સાલીનં વા યવાનં વા વિરુહનટ્ઠાનં ‘‘રઞ્ઞો સાલિક્ખેતં યવક્ખેત’’ન્તિ વુચ્ચતિ, એવં સઙ્ઘો સબ્બલોકસ્સ પુઞ્ઞાનં વિરુહનટ્ઠાનં. સઙ્ઘં નિસ્સાય હિ લોકસ્સ નાનપ્પકારહિતસુખસંવત્તનિકાનિ પુઞ્ઞાનિ વિરુહન્તિ, તસ્મા સઙ્ઘો અનુત્તરં પુઞ્ઞક્ખેત્તં લોકસ્સ. સેસં સુવિઞ્ઞેય્યમેવ. છટ્ઠસત્તમાનિ ઉત્તાનત્થાનેવ.
Yadipi pāḷiyaṃ ‘‘anuttara’’nti vuttaṃ, natthi ito uttaraṃ visiṭṭhanti hi anuttaraṃ, samampissa pana natthīti dassento ‘‘asadisa’’nti āha. Khittaṃ vuttaṃ bījaṃ mahapphalabhāvakaraṇena tāyati rakkhati, khipanti vapanti ettha bījānīti vā khettaṃ, kedārādi, khettaṃ viya khettaṃ, puññānaṃ khettaṃ puññakkhettaṃ. Yathā hi rañño vā amaccassa vā sālīnaṃ vā yavānaṃ vā viruhanaṭṭhānaṃ ‘‘rañño sālikkhetaṃ yavakkheta’’nti vuccati, evaṃ saṅgho sabbalokassa puññānaṃ viruhanaṭṭhānaṃ. Saṅghaṃ nissāya hi lokassa nānappakārahitasukhasaṃvattanikāni puññāni viruhanti, tasmā saṅgho anuttaraṃ puññakkhettaṃ lokassa. Sesaṃ suviññeyyameva. Chaṭṭhasattamāni uttānatthāneva.
પઠમઆજાનીયસુત્તાદિવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Paṭhamaājānīyasuttādivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય • Aṅguttaranikāya
૫. પઠમઆજાનીયસુત્તં • 5. Paṭhamaājānīyasuttaṃ
૬. દુતિયઆજાનીયસુત્તં • 6. Dutiyaājānīyasuttaṃ
૭. તતિયઆજાનીયસુત્તં • 7. Tatiyaājānīyasuttaṃ
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (અટ્ઠકથા) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ૫-૭. પઠમઆજાનીયસુત્તાદિવણ્ણના • 5-7. Paṭhamaājānīyasuttādivaṇṇanā
