| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಧಮ್ಮಸಙ್ಗಣಿ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Dhammasaṅgaṇi-aṭṭhakathā |
ಪಠಮಮಗ್ಗವೀಸತಿಮಹಾನಯೋ
Paṭhamamaggavīsatimahānayo
೩೫೭. ಇದಾನಿ ಯಸ್ಮಾ ಲೋಕುತ್ತರಕುಸಲಂ ಭಾವೇನ್ತೋ ನ ಕೇವಲಂ ಉಪನಿಜ್ಝಾಯನಟ್ಠೇನ ಝಾನಂಯೇವ ಭಾವೇತಿ, ನಿಯ್ಯಾನಟ್ಠೇನ ಪನ ಮಗ್ಗಮ್ಪಿ ಭಾವೇತಿ, ಉಪಟ್ಠಾನಟ್ಠೇನ ಸತಿಪಟ್ಠಾನಮ್ಪಿ, ಪದಹನಟ್ಠೇನ ಸಮ್ಮಪ್ಪಧಾನಮ್ಪಿ, ಇಜ್ಝನಟ್ಠೇನ ಇದ್ಧಿಪಾದಮ್ಪಿ, ಅಧಿಪತಿಯಟ್ಠೇನ ಇನ್ದ್ರಿಯಮ್ಪಿ, ಅಕಮ್ಪಿಯಟ್ಠೇನ ಬಲಮ್ಪಿ, ಬುಜ್ಝನಟ್ಠೇನ ಬೋಜ್ಝಙ್ಗಮ್ಪಿ, ತಥಟ್ಠೇನ ಸಚ್ಚಮ್ಪಿ, ಅವಿಕ್ಖೇಪಟ್ಠೇನ ಸಮಥಮ್ಪಿ, ಸುಞ್ಞತಟ್ಠೇನ ಧಮ್ಮಮ್ಪಿ, ರಾಸಟ್ಠೇನ ಖನ್ಧಮ್ಪಿ, ಆಯತನಟ್ಠೇನ ಆಯತನಮ್ಪಿ, ಸುಞ್ಞಸಭಾವನಿಸ್ಸತ್ತಟ್ಠೇನ ಧಾತುಮ್ಪಿ, ಪಚ್ಚಯಟ್ಠೇನ ಆಹಾರಮ್ಪಿ, ಫುಸನಟ್ಠೇನ ಫಸ್ಸಮ್ಪಿ, ವೇದಯಿತಟ್ಠೇನ ವೇದನಮ್ಪಿ, ಸಞ್ಜಾನನಟ್ಠೇನ ಸಞ್ಞಮ್ಪಿ, ಚೇತಯಿತಟ್ಠೇನ ಚೇತನಮ್ಪಿ, ವಿಜಾನನಟ್ಠೇನ ಚಿತ್ತಮ್ಪಿ ಭಾವೇತಿ, ತಸ್ಮಾ ಏತೇಸಂ ಏಕೂನವೀಸತಿಯಾ ಪದಾನಂ ದಸ್ಸನತ್ಥಂ ಪುನ ಕತಮೇ ಧಮ್ಮಾ ಕುಸಲಾತಿಆದಿ ವುತ್ತಂ। ಏವಂ ‘ಇದಮ್ಪಿ ಭಾವೇತಿ, ಇದಮ್ಪಿ ಭಾವೇತೀ’ತಿ ಪುಗ್ಗಲಜ್ಝಾಸಯೇನ ಚೇವ ದೇಸನಾವಿಲಾಸೇನ ಚ ವೀಸತಿ ನಯಾ ದೇಸಿತಾ ಹೋನ್ತಿ । ಧಮ್ಮಂ ಸೋತುಂ ನಿಸಿನ್ನದೇವಪರಿಸಾಯ ಹಿ ಯೇ ಉಪನಿಜ್ಝಾಯನಟ್ಠೇನ ಲೋಕುತ್ತರಂ ‘ಝಾನ’ನ್ತಿ ಕಥಿತೇ ಬುಜ್ಝನ್ತಿ, ತೇಸಂ ಸಪ್ಪಾಯವಸೇನ ಝಾನನ್ತಿ ಕಥಿತಂ…ಪೇ॰… ಯೇ ವಿಜಾನನಟ್ಠೇನ ‘ಚಿತ್ತ’ನ್ತಿ ವುತ್ತೇ ಬುಜ್ಝನ್ತಿ, ತೇಸಂ ಸಪ್ಪಾಯವಸೇನ ಚಿತ್ತನ್ತಿ ಕಥಿತಂ। ಅಯಮೇತ್ಥ ‘ಪುಗ್ಗಲಜ್ಝಾಸಯೋ’।
357. Idāni yasmā lokuttarakusalaṃ bhāvento na kevalaṃ upanijjhāyanaṭṭhena jhānaṃyeva bhāveti, niyyānaṭṭhena pana maggampi bhāveti, upaṭṭhānaṭṭhena satipaṭṭhānampi, padahanaṭṭhena sammappadhānampi, ijjhanaṭṭhena iddhipādampi, adhipatiyaṭṭhena indriyampi, akampiyaṭṭhena balampi, bujjhanaṭṭhena bojjhaṅgampi, tathaṭṭhena saccampi, avikkhepaṭṭhena samathampi, suññataṭṭhena dhammampi, rāsaṭṭhena khandhampi, āyatanaṭṭhena āyatanampi, suññasabhāvanissattaṭṭhena dhātumpi, paccayaṭṭhena āhārampi, phusanaṭṭhena phassampi, vedayitaṭṭhena vedanampi, sañjānanaṭṭhena saññampi, cetayitaṭṭhena cetanampi, vijānanaṭṭhena cittampi bhāveti, tasmā etesaṃ ekūnavīsatiyā padānaṃ dassanatthaṃ puna katame dhammā kusalātiādi vuttaṃ. Evaṃ ‘idampi bhāveti, idampi bhāvetī’ti puggalajjhāsayena ceva desanāvilāsena ca vīsati nayā desitā honti . Dhammaṃ sotuṃ nisinnadevaparisāya hi ye upanijjhāyanaṭṭhena lokuttaraṃ ‘jhāna’nti kathite bujjhanti, tesaṃ sappāyavasena jhānanti kathitaṃ…pe… ye vijānanaṭṭhena ‘citta’nti vutte bujjhanti, tesaṃ sappāyavasena cittanti kathitaṃ. Ayamettha ‘puggalajjhāsayo’.
ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೋ ಪನ ಅತ್ತನೋ ಬುದ್ಧಸುಬೋಧಿತಾಯ ದಸಬಲಚತುವೇಸಾರಜ್ಜಚತುಪಟಿಸಮ್ಭಿದತಾಯ ಛಅಸಾಧಾರಣಞಾಣಯೋಗೇನ ಚ ದೇಸನಂ ಯದಿಚ್ಛಕಂ ನಿಯಮೇತ್ವಾ ದಸ್ಸೇತಿ। ಇಚ್ಛನ್ತೋ ಉಪನಿಜ್ಝಾಯನಟ್ಠೇನ ಲೋಕುತ್ತರಂ ಝಾನನ್ತಿ ದಸ್ಸೇತಿ, ಇಚ್ಛನ್ತೋ ನಿಯ್ಯಾನಟ್ಠೇನ…ಪೇ॰… ವಿಜಾನನಟ್ಠೇನ ಲೋಕುತ್ತರಂ ಚಿತ್ತನ್ತಿ। ಅಯಂ ‘ದೇಸನಾವಿಲಾಸೋ’ ನಾಮ। ತತ್ಥ ಯಥೇವ ಲೋಕುತ್ತರಂ ಝಾನನ್ತಿ ವುತ್ತಟ್ಠಾನೇ ದಸ ನಯಾ ವಿಭತ್ತಾ, ಏವಂ ಮಗ್ಗಾದೀಸುಪಿ ತೇಯೇವ ವೇದಿತಬ್ಬಾ। ಇತಿ ವೀಸತಿಯಾ ಠಾನೇಸು ದಸ ದಸ ಕತ್ವಾ ದ್ವೇ ನಯಸತಾನಿ ವಿಭತ್ತಾನಿ ಹೋನ್ತಿ।
Sammāsambuddho pana attano buddhasubodhitāya dasabalacatuvesārajjacatupaṭisambhidatāya chaasādhāraṇañāṇayogena ca desanaṃ yadicchakaṃ niyametvā dasseti. Icchanto upanijjhāyanaṭṭhena lokuttaraṃ jhānanti dasseti, icchanto niyyānaṭṭhena…pe… vijānanaṭṭhena lokuttaraṃ cittanti. Ayaṃ ‘desanāvilāso’ nāma. Tattha yatheva lokuttaraṃ jhānanti vuttaṭṭhāne dasa nayā vibhattā, evaṃ maggādīsupi teyeva veditabbā. Iti vīsatiyā ṭhānesu dasa dasa katvā dve nayasatāni vibhattāni honti.
೩೫೮. ಇದಾನಿ ಅಧಿಪತಿಭೇದಂ ದಸ್ಸೇತುಂ ಪುನ ಕತಮೇ ಧಮ್ಮಾ ಕುಸಲಾತಿಆದಿ ಆರದ್ಧಂ। ತತ್ಥ ಛನ್ದಂ ಧುರಂ ಜೇಟ್ಠಕಂ ಪುಬ್ಬಙ್ಗಮಂ ಕತ್ವಾ ನಿಬ್ಬತ್ತಿತಂ ಲೋಕುತ್ತರಂ ಝಾನಂ ಛನ್ದಾಧಿಪತೇಯ್ಯಂ ನಾಮ। ಸೇಸೇಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ಇತಿ ಪುರಿಮಸ್ಮಿಂ ಸುದ್ಧಿಕೇ ದ್ವೇನಯಸತಾನಿ ಛನ್ದಾಧಿಪತೇಯ್ಯಾದೀಸುಪಿ ದ್ವೇ ದ್ವೇತಿ ನಯಸಹಸ್ಸೇನ ಭಾಜೇತ್ವಾ ಪಠಮಮಗ್ಗಂ ದಸ್ಸೇಸಿ ಧಮ್ಮರಾಜಾ।
358. Idāni adhipatibhedaṃ dassetuṃ puna katame dhammā kusalātiādi āraddhaṃ. Tattha chandaṃ dhuraṃ jeṭṭhakaṃ pubbaṅgamaṃ katvā nibbattitaṃ lokuttaraṃ jhānaṃ chandādhipateyyaṃ nāma. Sesesupi eseva nayo. Iti purimasmiṃ suddhike dvenayasatāni chandādhipateyyādīsupi dve dveti nayasahassena bhājetvā paṭhamamaggaṃ dassesi dhammarājā.
ಪಠಮಮಗ್ಗೋ ನಿಟ್ಠಿತೋ।
Paṭhamamaggo niṭṭhito.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ • Abhidhammapiṭaka / ಧಮ್ಮಸಙ್ಗಣೀಪಾಳಿ • Dhammasaṅgaṇīpāḷi / ಲೋಕುತ್ತರಕುಸಲಂ • Lokuttarakusalaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ಧಮ್ಮಸಙ್ಗಣೀ-ಮೂಲಟೀಕಾ • Dhammasaṅgaṇī-mūlaṭīkā / ಪಠಮಮಗ್ಗವೀಸತಿಮಹಾನಯವಣ್ಣನಾ • Paṭhamamaggavīsatimahānayavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ಧಮ್ಮಸಙ್ಗಣೀ-ಅನುಟೀಕಾ • Dhammasaṅgaṇī-anuṭīkā / ಪಠಮಮಗ್ಗವೀಸತಿಮಹಾನಯವಣ್ಣನಾ • Paṭhamamaggavīsatimahānayavaṇṇanā
