| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય (અટ્ઠકથા) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
૩. પઠમનાનાકરણસુત્તવણ્ણના
3. Paṭhamanānākaraṇasuttavaṇṇanā
૧૨૩. તતિયે તદસ્સાદેતીતિ તં ઝાનં સુખસ્સાદેન અસ્સાદેતિ. નિકામેતીતિ પત્થેતિ. વિત્તિં આપજ્જતીતિ તુટ્ઠિં આપજ્જતિ. તદધિમુત્તોતિ તસ્મિં અધિમુત્તો, તં વા અધિમુત્તો. તબ્બહુલવિહારીતિ તેન ઝાનેન બહુલં વિહરન્તો. સહબ્યતં ઉપપજ્જતીતિ સહભાવં ગચ્છતિ, તત્થ નિબ્બત્તતીતિ અત્થો. કપ્પો આયુપ્પમાણન્તિ એત્થ પઠમજ્ઝાનં અત્થિ હીનં, અત્થિ મજ્ઝિમં, અત્થિ પણીતં. તત્થ હીનેન ઉપ્પન્નાનં કપ્પસ્સ તતિયો કોટ્ઠાસો આયુપ્પમાણં, મજ્ઝિમેન ઉપડ્ઢકપ્પો, પણીતેન કપ્પો. તં સન્ધાયેતં વુત્તં. નિરયમ્પિ ગચ્છતીતિ નિરયગમનીયસ્સ કમ્મસ્સ અપ્પહીનત્તા અપરાપરં ગચ્છતિ, ન અનન્તરમેવ. તસ્મિંયેવ ભવે પરિનિબ્બાયતીતિ તસ્મિંયેવ રૂપભવે ઠત્વા પરિનિબ્બાયતિ, ન હેટ્ઠા ઓતરતિ. યદિદં ગતિયા ઉપપત્તિયા સતીતિ યં ઇદં ગતિયા ચ ઉપપત્તિયા ચ સતિ સેખસ્સ અરિયસાવકસ્સ પટિસન્ધિવસેન હેટ્ઠા અનોતરિત્વા તસ્મિંયેવ રૂપભવે ઉપરિ દુતિયતતિયાદીસુ અઞ્ઞતરસ્મિં બ્રહ્મલોકે પરિનિબ્બાનં, પુથુજ્જનસ્સ પન નિરયાદિગમનં, ઇદં નાનાકરણન્તિ અત્થો.
123. Tatiye tadassādetīti taṃ jhānaṃ sukhassādena assādeti. Nikāmetīti pattheti. Vittiṃāpajjatīti tuṭṭhiṃ āpajjati. Tadadhimuttoti tasmiṃ adhimutto, taṃ vā adhimutto. Tabbahulavihārīti tena jhānena bahulaṃ viharanto. Sahabyataṃ upapajjatīti sahabhāvaṃ gacchati, tattha nibbattatīti attho. Kappo āyuppamāṇanti ettha paṭhamajjhānaṃ atthi hīnaṃ, atthi majjhimaṃ, atthi paṇītaṃ. Tattha hīnena uppannānaṃ kappassa tatiyo koṭṭhāso āyuppamāṇaṃ, majjhimena upaḍḍhakappo, paṇītena kappo. Taṃ sandhāyetaṃ vuttaṃ. Nirayampi gacchatīti nirayagamanīyassa kammassa appahīnattā aparāparaṃ gacchati, na anantarameva. Tasmiṃyeva bhave parinibbāyatīti tasmiṃyeva rūpabhave ṭhatvā parinibbāyati, na heṭṭhā otarati. Yadidaṃ gatiyā upapattiyā satīti yaṃ idaṃ gatiyā ca upapattiyā ca sati sekhassa ariyasāvakassa paṭisandhivasena heṭṭhā anotaritvā tasmiṃyeva rūpabhave upari dutiyatatiyādīsu aññatarasmiṃ brahmaloke parinibbānaṃ, puthujjanassa pana nirayādigamanaṃ, idaṃ nānākaraṇanti attho.
દ્વે કપ્પાતિ એત્થાપિ દુતિયજ્ઝાનં વુત્તનયેનેવ તિવિધં હોતિ. તત્થ પણીતભાવનેન નિબ્બત્તાનં અટ્ઠકપ્પા આયુપ્પમાણં, મજ્ઝિમેન ચત્તારો, હીનેન દ્વે. તં સન્ધાયેતં વુત્તં. ચત્તારો કપ્પાતિ એત્થ યં હેટ્ઠા વુત્તં ‘‘કપ્પો, દ્વે કપ્પા’’તિ, તમ્પિ આહરિત્વા અત્થો વેદિતબ્બો. કપ્પોતિ ચ ગુણસ્સપિ નામં, તસ્મા કપ્પો દ્વે કપ્પા ચત્તારો કપ્પાતિ અયમેત્થ અત્થો દટ્ઠબ્બો. ઇદં વુત્તં હોતિ – યો પઠમં વુત્તો કપ્પો, સો દ્વે વારે ગણેત્વા એકેન ગુણેન દ્વે કપ્પા હોન્તિ, દુતિયેન ચત્તારો, પુન તે ચત્તારો કપ્પાતિ ઇમેહિ ચતૂહિ ગુણેહિ ગુણિતા એકેન ગુણેન અટ્ઠ હોન્તિ, દુતિયેન સોળસ, તતિયેન દ્વત્તિંસ, ચતુત્થેન ચતુસટ્ઠીતિ. એવમિધ પણીતજ્ઝાનવસેન ચતુસટ્ઠિ કપ્પા ગહિતાતિ વેદિતબ્બા. પઞ્ચ કપ્પસતાનીતિ ઇદં પણીતસ્સેવ ઉપપત્તિજ્ઝાનસ્સ વસેન વુત્તં. વેહપ્ફલેસુ વા પઠમજ્ઝાનભૂમિઆદીસુ વિય તિણ્ણં બ્રહ્મલોકાનં અભાવતો એત્તકમેવ આયુપ્પમાણં. તસ્મા એવં વુત્તં.
Dve kappāti etthāpi dutiyajjhānaṃ vuttanayeneva tividhaṃ hoti. Tattha paṇītabhāvanena nibbattānaṃ aṭṭhakappā āyuppamāṇaṃ, majjhimena cattāro, hīnena dve. Taṃ sandhāyetaṃ vuttaṃ. Cattārokappāti ettha yaṃ heṭṭhā vuttaṃ ‘‘kappo, dve kappā’’ti, tampi āharitvā attho veditabbo. Kappoti ca guṇassapi nāmaṃ, tasmā kappo dve kappā cattāro kappāti ayamettha attho daṭṭhabbo. Idaṃ vuttaṃ hoti – yo paṭhamaṃ vutto kappo, so dve vāre gaṇetvā ekena guṇena dve kappā honti, dutiyena cattāro, puna te cattāro kappāti imehi catūhi guṇehi guṇitā ekena guṇena aṭṭha honti, dutiyena soḷasa, tatiyena dvattiṃsa, catutthena catusaṭṭhīti. Evamidha paṇītajjhānavasena catusaṭṭhi kappā gahitāti veditabbā. Pañca kappasatānīti idaṃ paṇītasseva upapattijjhānassa vasena vuttaṃ. Vehapphalesu vā paṭhamajjhānabhūmiādīsu viya tiṇṇaṃ brahmalokānaṃ abhāvato ettakameva āyuppamāṇaṃ. Tasmā evaṃ vuttaṃ.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય • Aṅguttaranikāya / ૩. પઠમનાનાકરણસુત્તં • 3. Paṭhamanānākaraṇasuttaṃ
ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (ટીકા) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ૩. પઠમનાનાકરણસુત્તવણ્ણના • 3. Paṭhamanānākaraṇasuttavaṇṇanā
