| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ • Saṃyuttanikāya |
၂. ယမကဝဂ္ဂော
2. Yamakavaggo
၁. ပဌမပုဗ္ဗေသမ္ဗောဓသုတ္တံ
1. Paṭhamapubbesambodhasuttaṃ
၁၃. သာဝတ္ထိနိဒာနံ ။ ‘‘ပုဗ္ဗေဝ မေ, ဘိက္ခဝေ, သမ္ဗောဓာ အနဘိသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ ဗောဓိသတ္တသ္သေဝ သတော ဧတဒဟောသိ – ‘ကော နု ခော စက္ခုသ္သ အသ္သာဒော, ကော အာဒီနဝော, ကိံ နိသ္သရဏံ? ကော သောတသ္သ။ပေ.။ ကော ဃာနသ္သ။ ကော ဇိဝ္ဟာယ။ ကော ကာယသ္သ။ ကော မနသ္သ အသ္သာဒော, ကော အာဒီနဝော, ကိံ နိသ္သရဏ’န္တိ? တသ္သ မယ္ဟံ, ဘိက္ခဝေ, ဧတဒဟောသိ – ‘ယံ ခော စက္ခုံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ သုခံ သောမနသ္သံ, အယံ စက္ခုသ္သ အသ္သာဒော။ ယံ စက္ခုံ အနိစ္စံ ဒုက္ခံ ဝိပရိဏာမဓမ္မံ, အယံ စက္ခုသ္သ အာဒီနဝော။ ယော စက္ခုသ္မိံ ဆန္ဒရာဂဝိနယော ဆန္ဒရာဂပ္ပဟာနံ, ဣဒံ စက္ခုသ္သ နိသ္သရဏံ။ ယံ သောတံ။ပေ.။ ယံ ဃာနံ။ပေ.။ ယံ ဇိဝ္ဟံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ သုခံ သောမနသ္သံ, အယံ ဇိဝ္ဟာယ အသ္သာဒော။ ယံ 1 ဇိဝ္ဟာ အနိစ္စာ ဒုက္ခာ ဝိပရိဏာမဓမ္မာ, အယံ ဇိဝ္ဟာယ အာဒီနဝော။ ယော ဇိဝ္ဟာယ ဆန္ဒရာဂဝိနယော ဆန္ဒရာဂပ္ပဟာနံ, ဣဒံ ဇိဝ္ဟာယ နိသ္သရဏံ။ ယံ ကာယံ။ပေ.။ ယံ မနံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ သုခံ သောမနသ္သံ, အယံ မနသ္သ အသ္သာဒော။ ယံ 2 မနော အနိစ္စော ဒုက္ခော ဝိပရိဏာမဓမ္မော, အယံ မနသ္သ အာဒီနဝော။ ယော မနသ္မိံ ဆန္ဒရာဂဝိနယော ဆန္ဒရာဂပ္ပဟာနံ, ဣဒံ မနသ္သ နိသ္သရဏ’’’န္တိ။
13. Sāvatthinidānaṃ . ‘‘Pubbeva me, bhikkhave, sambodhā anabhisambuddhassa bodhisattasseva sato etadahosi – ‘ko nu kho cakkhussa assādo, ko ādīnavo, kiṃ nissaraṇaṃ? Ko sotassa…pe… ko ghānassa… ko jivhāya… ko kāyassa… ko manassa assādo, ko ādīnavo, kiṃ nissaraṇa’nti? Tassa mayhaṃ, bhikkhave, etadahosi – ‘yaṃ kho cakkhuṃ paṭicca uppajjati sukhaṃ somanassaṃ, ayaṃ cakkhussa assādo. Yaṃ cakkhuṃ aniccaṃ dukkhaṃ vipariṇāmadhammaṃ, ayaṃ cakkhussa ādīnavo. Yo cakkhusmiṃ chandarāgavinayo chandarāgappahānaṃ, idaṃ cakkhussa nissaraṇaṃ. Yaṃ sotaṃ…pe… yaṃ ghānaṃ…pe… yaṃ jivhaṃ paṭicca uppajjati sukhaṃ somanassaṃ, ayaṃ jivhāya assādo. Yaṃ 3 jivhā aniccā dukkhā vipariṇāmadhammā, ayaṃ jivhāya ādīnavo. Yo jivhāya chandarāgavinayo chandarāgappahānaṃ, idaṃ jivhāya nissaraṇaṃ. Yaṃ kāyaṃ…pe… yaṃ manaṃ paṭicca uppajjati sukhaṃ somanassaṃ, ayaṃ manassa assādo. Yaṃ 4 mano anicco dukkho vipariṇāmadhammo, ayaṃ manassa ādīnavo. Yo manasmiṃ chandarāgavinayo chandarāgappahānaṃ, idaṃ manassa nissaraṇa’’’nti.
‘‘ယာဝကီဝဉ္စာဟံ, ဘိက္ခဝေ, ဣမေသံ ဆန္နံ အဇ္ဈတ္တိကာနံ အာယတနာနံ ဧဝံ အသ္သာဒဉ္စ အသ္သာဒတော, အာဒီနဝဉ္စ အာဒီနဝတော, နိသ္သရဏဉ္စ နိသ္သရဏတော ယထာဘူတံ နာဗ္ဘညာသိံ, နေဝ တာဝာဟံ, ဘိက္ခဝေ, သဒေဝကေ လောကေ သမာရကေ သဗ္ရဟ္မကေ သသ္သမဏဗ္ရာဟ္မဏိယာ ပဇာယ သဒေဝမနုသ္သာယ ‘အနုတ္တရံ သမ္မာသမ္ဗောဓိံ အဘိသမ္ဗုဒ္ဓော’တိ 5 ပစ္စညာသိံ။ ယတော စ ခ္ဝာဟံ, ဘိက္ခဝေ, ဣမေသံ ဆန္နံ အဇ္ဈတ္တိကာနံ အာယတနာနံ ဧဝံ အသ္သာဒဉ္စ အသ္သာဒတော, အာဒီနဝဉ္စ အာဒီနဝတော, နိသ္သရဏဉ္စ နိသ္သရဏတော ယထာဘူတံ အဗ္ဘညာသိံ, အထာဟံ, ဘိက္ခဝေ, သဒေဝကေ လောကေ သမာရကေ သဗ္ရဟ္မကေ သသ္သမဏဗ္ရာဟ္မဏိယာ ပဇာယ သဒေဝမနုသ္သာယ ‘အနုတ္တရံ သမ္မာသမ္ဗောဓိံ အဘိသမ္ဗုဒ္ဓော’တိ ပစ္စညာသိံ။ ဉာဏဉ္စ ပန မေ ဒသ္သနံ ဥဒပာဒိ – ‘အကုပ္ပာ မေ ဝိမုတ္တိ 6, အယမန္တိမာ ဇာတိ, နတ္ထိ ဒာနိ ပုနဗ္ဘဝော’’’တိ။ ပဌမံ။
‘‘Yāvakīvañcāhaṃ, bhikkhave, imesaṃ channaṃ ajjhattikānaṃ āyatanānaṃ evaṃ assādañca assādato, ādīnavañca ādīnavato, nissaraṇañca nissaraṇato yathābhūtaṃ nābbhaññāsiṃ, neva tāvāhaṃ, bhikkhave, sadevake loke samārake sabrahmake sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya ‘anuttaraṃ sammāsambodhiṃ abhisambuddho’ti 7 paccaññāsiṃ. Yato ca khvāhaṃ, bhikkhave, imesaṃ channaṃ ajjhattikānaṃ āyatanānaṃ evaṃ assādañca assādato, ādīnavañca ādīnavato, nissaraṇañca nissaraṇato yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ, athāhaṃ, bhikkhave, sadevake loke samārake sabrahmake sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya ‘anuttaraṃ sammāsambodhiṃ abhisambuddho’ti paccaññāsiṃ. Ñāṇañca pana me dassanaṃ udapādi – ‘akuppā me vimutti 8, ayamantimā jāti, natthi dāni punabbhavo’’’ti. Paṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / သံယုတ္တနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ၁-၄. ပဌမပုဗ္ဗေသမ္ဗောဓသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ • 1-4. Paṭhamapubbesambodhasuttādivaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / သံယုတ္တနိကာယ (ဋီကာ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ၁-၄. ပဌမပုဗ္ဗေသမ္ဗောဓသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ • 1-4. Paṭhamapubbesambodhasuttādivaṇṇanā
