Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਇਤਿવੁਤ੍ਤਕ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Itivuttaka-aṭṭhakathā |
੯. ਪਠਮਰਾਗਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
9. Paṭhamarāgasuttavaṇṇanā
੬੮. ਨવਮੇ ਯਸ੍ਸ ਕਸ੍ਸਚੀਤਿ ਅਨਿਯਮਿਤવਚਨਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਯਸ੍ਸ ਕਸ੍ਸਚਿ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਗਹਟ੍ਠਸ੍ਸ વਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤਸ੍ਸ વਾ। ਰਾਗੋ ਅਪ੍ਪਹੀਨੋਤਿ ਰਞ੍ਜਨਟ੍ਠੇਨ ਰਾਗੋ ਸਮੁਚ੍ਛੇਦવਸੇਨ ਨ ਪਹੀਨੋ, ਮਗ੍ਗੇਨ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਧਮ੍ਮਤਂ ਨ ਆਪਾਦਿਤੋ। ਦੋਸਮੋਹੇਸੁਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ। ਤਤ੍ਥ ਅਪਾਯਗਮਨੀਯਾ ਰਾਗਦੋਸਮੋਹਾ ਪਠਮਮਗ੍ਗੇਨ, ਓਲ਼ਾਰਿਕਾ ਕਾਮਰਾਗਦੋਸਾ ਦੁਤਿਯਮਗ੍ਗੇਨ, ਤੇਯੇવ ਅਨવਸੇਸਾ ਤਤਿਯਮਗ੍ਗੇਨ, ਭવਰਾਗੋ ਅવਸਿਟ੍ਠਮੋਹੋ ਚ ਚਤੁਤ੍ਥਮਗ੍ਗੇਨ ਪਹੀਯਨ੍ਤਿ। ਏવਮੇਤੇਸੁ ਪਹੀਯਨ੍ਤੇਸੁ ਤਦੇਕਟ੍ਠਤੋ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਕਿਲੇਸਾ ਪਹੀਯਨ੍ਤੇવ। ਏવਮੇਤੇ ਰਾਗਾਦਯੋ ਯਸ੍ਸ ਕਸ੍ਸਚਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਸ વਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ વਾ ਉਪਾਸਕਸ੍ਸ વਾ ਉਪਾਸਿਕਾਯ વਾ ਮਗ੍ਗੇਨ ਅਪ੍ਪਹੀਨਾ। ਬਦ੍ਧੋ ਮਾਰਸ੍ਸਾਤਿ ਕਿਲੇਸਮਾਰੇਨ ਬਦ੍ਧੋਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਯਦਗ੍ਗੇਨ ਚ ਕਿਲੇਸਮਾਰੇਨ ਬਦ੍ਧੋ, ਤਦਗ੍ਗੇਨ ਅਭਿਸਙ੍ਖਾਰਮਾਰਾਦੀਹਿਪਿ ਬਦ੍ਧੋਯੇવ ਹੋਤਿ। ਪਟਿਮੁਕ੍ਕਸ੍ਸ ਮਾਰਪਾਸੋਤਿ ਪਟਿਮੁਕ੍ਕੋ ਅਸ੍ਸ ਅਨੇਨ ਅਪ੍ਪਹੀਨਕਿਲੇਸੇਨ ਪੁਗ੍ਗਲੇਨ ਤਾਯੇવ ਅਪ੍ਪਹੀਨਕਿਲੇਸਤਾਯ ਮਾਰਪਾਸਸਙ੍ਖਾਤੋ ਕਿਲੇਸੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਚਿਤ੍ਤਸਨ੍ਤਾਨੇ ਪਟਿਮੁਕ੍ਕੋ ਪવੇਸਿਤੋ, ਤੇਨ ਸਯਂ ਬਨ੍ਧਾਪਿਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਥ વਾ ਪਟਿਮੁਕ੍ਕੋ ਅਸ੍ਸ ਭવੇਯ੍ਯ ਮਾਰਪਾਸੋ। ਸੁਕ੍ਕਪਕ੍ਖੇ ਓਮੁਕ੍ਕਸ੍ਸਾਤਿ ਅવਮੁਕ੍ਕੋ ਮੋਚਿਤੋ ਅਪਨੀਤੋ ਅਸ੍ਸ। ਸੇਸਂ વੁਤ੍ਤવਿਪਰਿਯਾਯੇਨ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ।
68. Navame yassa kassacīti aniyamitavacanaṃ, tasmā yassa kassaci puggalassa gahaṭṭhassa vā pabbajitassa vā. Rāgo appahīnoti rañjanaṭṭhena rāgo samucchedavasena na pahīno, maggena anuppattidhammataṃ na āpādito. Dosamohesupi eseva nayo. Tattha apāyagamanīyā rāgadosamohā paṭhamamaggena, oḷārikā kāmarāgadosā dutiyamaggena, teyeva anavasesā tatiyamaggena, bhavarāgo avasiṭṭhamoho ca catutthamaggena pahīyanti. Evametesu pahīyantesu tadekaṭṭhato sabbepi kilesā pahīyanteva. Evamete rāgādayo yassa kassaci bhikkhussa vā bhikkhuniyā vā upāsakassa vā upāsikāya vā maggena appahīnā. Baddho mārassāti kilesamārena baddhoti vuccati. Yadaggena ca kilesamārena baddho, tadaggena abhisaṅkhāramārādīhipi baddhoyeva hoti. Paṭimukkassa mārapāsoti paṭimukko assa anena appahīnakilesena puggalena tāyeva appahīnakilesatāya mārapāsasaṅkhāto kileso attano cittasantāne paṭimukko pavesito, tena sayaṃ bandhāpitoti attho. Atha vā paṭimukko assa bhaveyya mārapāso. Sukkapakkhe omukkassāti avamukko mocito apanīto assa. Sesaṃ vuttavipariyāyena veditabbaṃ.
ਇਧ ਗਾਥਾ ਸੁਕ੍ਕਪਕ੍ਖવਸੇਨੇવ ਆਗਤਾ। ਤਤ੍ਰਾਯਂ ਸਙ੍ਖੇਪਤ੍ਥੋ – ਯਸ੍ਸ ਅਰਿਯਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਰਾਗਦੋਸਾવਿਜ੍ਜਾ વਿਰਾਜਿਤਾ ਅਗ੍ਗਮਗ੍ਗੇਨ ਨਿਰੋਧਿਤਾ, ਤਂ ਭਾવਿਤਕਾਯਸੀਲਚਿਤ੍ਤਪਞ੍ਞਤਾਯ ਭਾવਿਤਤ੍ਤੇਸੁ ਅਰਹਨ੍ਤੇਸੁ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਂ ਏਕਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਭੂਤਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਂ વਾ ਸੇਟ੍ਠਂ ਅਰਹਤ੍ਤਫਲਂ ਪਤ੍ਤਂ। ਯਥਾ ਅਞ੍ਞੇ ਖੀਣਾਸવਾ ਪੁਬ੍ਬੂਪਨਿਸ੍ਸਯਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ ਹੁਤ੍વਾ ਆਗਤਾ, ਯਥਾ ਚ ਤੇ ਅਨ੍ਤਦ੍વਯਰਹਿਤਾਯ ਸੀਲਸਮਾਧਿਪਞ੍ਞਾਕ੍ਖਨ੍ਧਸਹਗਤਾਯ ਮਜ੍ਝਿਮਾਯ ਪਟਿਪਦਾਯ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਗਤਾ ਅਧਿਗਤਾ। ਯਥਾ વਾ ਤੇ ਖਨ੍ਧਾਦੀਨਂ ਤਥਲਕ੍ਖਣਂ ਯਾਥਾવਤੋ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਿਂਸੁ, ਯਥਾ ਚ ਤੇ ਤਥਧਮ੍ਮੇ ਦੁਕ੍ਖਾਦਯੋ ਅવਿਪਰੀਤਤੋ ਅਬ੍ਭਞ੍ਞਿਂਸੁ, ਰੂਪਾਦਿਕੇ ਚ વਿਸਯੇ ਯਥਾ ਤੇ ਦਿਟ੍ਠਮਤ੍ਤਾਦਿવਸੇਨੇવ ਪਸ੍ਸਿਂਸੁ, ਯਥਾ વਾ ਪਨ ਤੇ ਅਟ੍ਠ ਅਨਰਿਯવੋਹਾਰੇ વਜ੍ਜੇਤ੍વਾ ਅਰਿਯવੋਹਾਰવਸੇਨੇવ ਪવਤ੍ਤવਾਚਾ, વਾਚਾਨੁਰੂਪਞ੍ਚ ਪવਤ੍ਤਕਾਯਾ, ਕਾਯਾਨੁਰੂਪਞ੍ਚ ਪવਤ੍ਤવਾਚਾ, ਤਥਾ ਅਯਮ੍ਪਿ ਅਰਿਯਪੁਗ੍ਗਲੋਤਿ ਤਥਾਗਤਂ, ਚਤੁਸਚ੍ਚਬੁਦ੍ਧਤਾਯ ਬੁਦ੍ਧਂ, ਪੁਗ੍ਗਲવੇਰਂ ਕਿਲੇਸવੇਰਂ ਅਤ੍ਤਾਨੁવਾਦਾਦਿਭਯਞ੍ਚ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਨ੍ਤਿ વੇਰਭਯਾਤੀਤਂ। ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਕਿਲੇਸਾਭਿਸਙ੍ਖਾਰਾਦੀਨਂ ਪਹੀਨਤ੍ਤਾ ਸਬ੍ਬਪ੍ਪਹਾਯਿਨਂ ਬੁਦ੍ਧਾਦਯੋ ਅਰਿਯਾ ਆਹੁ ਕਥੇਨ੍ਤਿ ਕਿਤ੍ਤੇਨ੍ਤੀਤਿ।
Idha gāthā sukkapakkhavaseneva āgatā. Tatrāyaṃ saṅkhepattho – yassa ariyapuggalassa rāgadosāvijjā virājitā aggamaggena nirodhitā, taṃ bhāvitakāyasīlacittapaññatāya bhāvitattesu arahantesu aññataraṃ abbhantaraṃ ekaṃ brahmabhūtaṃ brahmaṃ vā seṭṭhaṃ arahattaphalaṃ pattaṃ. Yathā aññe khīṇāsavā pubbūpanissayasampattisamannāgatā hutvā āgatā, yathā ca te antadvayarahitāya sīlasamādhipaññākkhandhasahagatāya majjhimāya paṭipadāya nibbānaṃ gatā adhigatā. Yathā vā te khandhādīnaṃ tathalakkhaṇaṃ yāthāvato paṭivijjhiṃsu, yathā ca te tathadhamme dukkhādayo aviparītato abbhaññiṃsu, rūpādike ca visaye yathā te diṭṭhamattādivaseneva passiṃsu, yathā vā pana te aṭṭha anariyavohāre vajjetvā ariyavohāravaseneva pavattavācā, vācānurūpañca pavattakāyā, kāyānurūpañca pavattavācā, tathā ayampi ariyapuggaloti tathāgataṃ, catusaccabuddhatāya buddhaṃ, puggalaveraṃ kilesaveraṃ attānuvādādibhayañca atikkantanti verabhayātītaṃ. Sabbesaṃ kilesābhisaṅkhārādīnaṃ pahīnattā sabbappahāyinaṃ buddhādayo ariyā āhu kathenti kittentīti.
ਨવਮਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Navamasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ • Khuddakanikāya / ਇਤਿવੁਤ੍ਤਕਪਾਲ਼ਿ • Itivuttakapāḷi / ੯. ਪਠਮਰਾਗਸੁਤ੍ਤਂ • 9. Paṭhamarāgasuttaṃ