Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / පාචිත්‍යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi

    2. සඞ්‌ඝාදිසෙසකණ්‌ඩං

    2. Saṅghādisesakaṇḍaṃ

    1. පඨමසඞ්‌ඝාදිසෙසසික්‌ඛාපද-අත්‌ථයොජනා

    1. Paṭhamasaṅghādisesasikkhāpada-atthayojanā

    පාරාජිකානන්‌තරස්‌සාති පාරාජිකානං අනන්‌තරෙ ඨපිතස්‌ස, සඞ්‌ගීතස්‌ස වා, සඞ්‌ඝාදිසෙසකණ්‌ඩස්‌සාති සම්‌බන්‌ධො. අයං ඊදිසා අනුත්‌තානත්‌ථවණ්‌ණනා අනුත්‌තානානං පදානං අත්‌ථස්‌ස වණ්‌ණනා දානි ඉමස්‌මිංකාලෙ භවිස්‌සතීති යොජනා.

    Pārājikānantarassāti pārājikānaṃ anantare ṭhapitassa, saṅgītassa vā, saṅghādisesakaṇḍassāti sambandho. Ayaṃ īdisā anuttānatthavaṇṇanā anuttānānaṃ padānaṃ atthassa vaṇṇanā dāni imasmiṃkāle bhavissatīti yojanā.

    678. පඨමෙ උදකං වසිතං අච්‌ඡාදනං අනෙන කතන්‌ති උදොසිතොති වචනත්‌ථෙන භණ්‌ඩසාලා උදොසිතං නාමාති දස්‌සෙන්‌තො ආහ ‘‘උදොසිතන්‌ති භණ්‌ඩසාලා’’ති. එත්‌ථ හි උදසද්‌දො උදකපරියායො. සංයොගො න ය්‌ද්‌ත්‌තොයෙව. භණ්‌ඩසාලාති යානාදීනං භණ්‌ඩානං ඨපනසාලා. අච්‌චාවදථාති එත්‌ථ අතීත්‍යූපසග්‌ගො අතික්‌කමනත්‌ථො, ආත්‍යූපසග්‌ගො ධාත්‌වත්‌ථානුවත්‌තකොති ආහ ‘‘අතික්‌කමිත්‌වා වදථා’’ති.

    678. Paṭhame udakaṃ vasitaṃ acchādanaṃ anena katanti udositoti vacanatthena bhaṇḍasālā udositaṃ nāmāti dassento āha ‘‘udositanti bhaṇḍasālā’’ti. Ettha hi udasaddo udakapariyāyo. Saṃyogo na ydttoyeva. Bhaṇḍasālāti yānādīnaṃ bhaṇḍānaṃ ṭhapanasālā. Accāvadathāti ettha atītyūpasaggo atikkamanattho, ātyūpasaggo dhātvatthānuvattakoti āha ‘‘atikkamitvā vadathā’’ti.

    679. උස්‌සයවසෙන වදනං උස්‌සයවාදො, සොයෙව උස්‌සයවාදිකාති දස්‌සෙන්‌තො ආහ ‘‘උස්‌සයවාදිකා’’තිආදි. ‘‘මානුස්‌සයවසෙන කොධුස්‌සයවසෙනා’’ති ඉමිනා උස්‌සයභෙදං දස්‌සෙති. සාති උස්‌සයවාදිකා. අත්‌ථතොති සරූපතො. එත්‌ථාති පදභාජනෙ. අඩ්‌ඩනං අභියුඤ්‌ජනං අඩ්‌ඩොති කත්‌වා ද්‌වින්‌නං ජනානං අඩ්‌ඩො වොහාරිකානං විනිච්‌ඡයකාරණං හොති, තස්‌මා වුත්‌තං ‘‘අඩ්‌ඩොති වොහාරිකවිනිච්‌ඡයො වුච්‌චතී’’ති, මුද්‌ධජතතියක්‌ඛරොයෙව. න්‌ති අඩ්‌ඩං. යත්‌ථාති යස්‌මිං කිස්‌මිංචි ඨානෙ. ද්‌වින්‌නං අඩ්‌ඩකාරකානං වොහාරං ජානන්‌තීති වොහාරිකා, අක්‌ඛදස්‌සා, තෙසං. ද්‌වීසු ජනෙසූති අඩ්‌ඩකාරකෙසු ජනෙසු ද්‌වීසු. යො කොචීති අඩ්‌ඩකාරකො වා අඤ්‌ඤො වා යො කොචි.

    679. Ussayavasena vadanaṃ ussayavādo, soyeva ussayavādikāti dassento āha ‘‘ussayavādikā’’tiādi. ‘‘Mānussayavasena kodhussayavasenā’’ti iminā ussayabhedaṃ dasseti. ti ussayavādikā. Atthatoti sarūpato. Etthāti padabhājane. Aḍḍanaṃ abhiyuñjanaṃ aḍḍoti katvā dvinnaṃ janānaṃ aḍḍo vohārikānaṃ vinicchayakāraṇaṃ hoti, tasmā vuttaṃ ‘‘aḍḍoti vohārikavinicchayo vuccatī’’ti, muddhajatatiyakkharoyeva. Yanti aḍḍaṃ. Yatthāti yasmiṃ kismiṃci ṭhāne. Dvinnaṃ aḍḍakārakānaṃ vohāraṃ jānantīti vohārikā, akkhadassā, tesaṃ. Dvīsu janesūti aḍḍakārakesu janesu dvīsu. Yo kocīti aḍḍakārako vā añño vā yo koci.

    එත්‌ථාති ‘‘එකස්‌ස ආරොචෙතී’’තිආදිවචනෙ. යත්‌ථ කත්‌ථචීති යංකිඤ්‌චි ඨානං ආගතෙපීති සම්‌බන්‌ධො. අථාති පච්‌ඡා. සාති භික්‌ඛුනී. සොති උපාසකො.

    Etthāti ‘‘ekassa ārocetī’’tiādivacane. Yattha katthacīti yaṃkiñci ṭhānaṃ āgatepīti sambandho. Athāti pacchā. ti bhikkhunī. Soti upāsako.

    ‘‘කප්‌පියකාරකෙනා’’තිපදං ‘‘කථාපෙතී’’තිපදෙ කාරිතකම්‌මං. තත්‌ථාති කප්‌පියකාරකඉතරෙසු . වොහාරිකෙහි කතෙති සම්‌බන්‌ධො. ගතිගතන්‌ති චිරකාලපත්‌තං. සුතපුබ්‌බන්‌ති පුබ්‌බෙ සුතං. අථාති සුතපුබ්‌බත්‌තා එව. තෙති වොහාරිකා, දෙන්‌තීති සම්‌බන්‌ධො.

    ‘‘Kappiyakārakenā’’tipadaṃ ‘‘kathāpetī’’tipade kāritakammaṃ. Tatthāti kappiyakārakaitaresu . Vohārikehi kateti sambandho. Gatigatanti cirakālapattaṃ. Sutapubbanti pubbe sutaṃ. Athāti sutapubbattā eva. Teti vohārikā, dentīti sambandho.

    පඨමන්‌ති සමනුභාසනතො පුබ්‌බං. ආපත්‌තීති ආපජ්‌ජනං. එතස්‌සාති සඞ්‌ඝාදිසෙසස්‌ස. අයං හීති අයං එව, වක්‌ඛමානො එවාති අත්‌ථො. එත්‌ථාති පදභාජනෙ. සහ වත්‌ථුජ්‌ඣාචාරාති වත්‌ථුජ්‌ඣාචාරෙන සහ, වාක්‍යමෙව, න සමාසො. වත්‌ථුජ්‌ඣාචාරාති කරණත්‌ථෙ නිස්‌සක්‌කවචනං දට්‌ඨබ්‌බං . තෙන වුත්‌තං ‘‘සහ වත්‌ථුජ්‌ඣාචාරෙනා’’ති. භික්‌ඛුනින්‌ති ආපත්‌තිමාපන්‌නං භික්‌ඛුනිං. සඞ්‌ඝතොති භික්‌ඛුනිසඞ්‌ඝම්‌හා. අනීයසද්‌දො හෙතුකත්‌තාභිධායකොති ආහ ‘‘නිස්‌සාරෙතීති නිස්‌සාරණීයො’’ති. භික්‌ඛුනිසඞ්‌ඝතො නිස්‌සරති, නිස්‌සාරියති වා අනෙනාති නිස්‌සාරණීයොති කරණත්‌ථොපි යුත්‌තොයෙව. තත්‌ථාති පදභාජනෙ. න්‌ති සඞ්‌ඝාදිසෙසං. සොති සඞ්‌ඝාදිසෙසො. පදභාජනස්‌ස අත්‌ථො කාරණොපචාරෙන දට්‌ඨබ්‌බො. හීති සච්‌චං. කෙනචීති පුග්‌ගලෙන, න නිස්‌සාරීයතීති සම්‌බන්‌ධො. තෙන ධම්‌මෙන කරණභූතෙන, හෙතුභූතෙන වා. සොති ධම්‌මො.

    Paṭhamanti samanubhāsanato pubbaṃ. Āpattīti āpajjanaṃ. Etassāti saṅghādisesassa. Ayaṃ hīti ayaṃ eva, vakkhamāno evāti attho. Etthāti padabhājane. Saha vatthujjhācārāti vatthujjhācārena saha, vākyameva, na samāso. Vatthujjhācārāti karaṇatthe nissakkavacanaṃ daṭṭhabbaṃ . Tena vuttaṃ ‘‘saha vatthujjhācārenā’’ti. Bhikkhuninti āpattimāpannaṃ bhikkhuniṃ. Saṅghatoti bhikkhunisaṅghamhā. Anīyasaddo hetukattābhidhāyakoti āha ‘‘nissāretīti nissāraṇīyo’’ti. Bhikkhunisaṅghato nissarati, nissāriyati vā anenāti nissāraṇīyoti karaṇatthopi yuttoyeva. Tatthāti padabhājane. Yanti saṅghādisesaṃ. Soti saṅghādiseso. Padabhājanassa attho kāraṇopacārena daṭṭhabbo. ti saccaṃ. Kenacīti puggalena, na nissārīyatīti sambandho. Tena dhammena karaṇabhūtena, hetubhūtena vā. Soti dhammo.

    අඩ්‌ඩකාරකමනුස්‌සෙහි වුච්‌චමානාති යොජනා. සයන්‌ති සාමං. තතොති ගමනතො, පරන්‌ති සම්‌බන්‌ධො. භික්‌ඛුනියා වා කතං ආරොචෙතූති යොජනා.

    Aḍḍakārakamanussehi vuccamānāti yojanā. Sayanti sāmaṃ. Tatoti gamanato, paranti sambandho. Bhikkhuniyā vā kataṃ ārocetūti yojanā.

    ධම්‌මිකන්‌ති ධම්‌මෙන සභාවෙන යුත්‌තං. යථාති යෙනාකාරෙන. න්‌ති ආකාරං. තත්‌ථාති ‘‘අනොදිස්‌ස ආචික්‌ඛතී’’ති වචනෙ.

    Dhammikanti dhammena sabhāvena yuttaṃ. Yathāti yenākārena. Tanti ākāraṃ. Tatthāti ‘‘anodissa ācikkhatī’’ti vacane.

    ධුත්‌තාදයොති ආදිසද්‌දෙන චොරාදයො සඞ්‌ගණ්‌හාති. සාති ආචික්‌ඛනා. න්‌ති ආචික්‌ඛනං. තෙසන්‌ති ගාමදාරකාදීනං. දණ්‌ඩන්‌ති ධනදණ්‌ඩං. ගීවා හොතීති ඉණං හොති. අධිප්‌පායෙ සතිපීති යොජනා. තස්‌සාති අනාචාරං චරන්‌තස්‌ස.

    Dhuttādayoti ādisaddena corādayo saṅgaṇhāti. ti ācikkhanā. Tanti ācikkhanaṃ. Tesanti gāmadārakādīnaṃ. Daṇḍanti dhanadaṇḍaṃ. Gīvā hotīti iṇaṃ hoti. Adhippāye satipīti yojanā. Tassāti anācāraṃ carantassa.

    කෙවලං හීති කෙවලමෙව. න්‌ති රක්‌ඛං. කාරකෙති අනාචාරස්‌ස කාරකෙ. තෙස+?න්‌ති කාරකානං.

    Kevalaṃ hīti kevalameva. Tanti rakkhaṃ. Kāraketi anācārassa kārake. Tesa+?Nti kārakānaṃ.

    තෙසන්‌ති හරන්‌තානං. ‘‘අනත්‌ථකාමතායා’’ති ඉමිනා භයාදිනා වුත්‌තෙ නත්‌ථි දොසොති දස්‌සෙති. හීති ලද්‌ධදොසජොතකො. අත්‌තනො වචනකරං…පෙ.… වත්‌තුං වට්‌ටතීති අත්‌තනො වචනං ආදියිස්‌සතීති වුත්‌තෙ වචනං අනාදියිත්‌වා දණ්‌ඩෙ ගහිතෙපි නත්‌ථි දොසො දණ්‌ඩගහණස්‌ස පටික්‌ඛිත්‌තත්‌තා. දාසදාසීවාපිආදීනන්‌ති ආදිසද්‌දෙන ඛෙත්‌තාදයො සඞ්‌ගය්‌හන්‌ති.

    Tesanti harantānaṃ. ‘‘Anatthakāmatāyā’’ti iminā bhayādinā vutte natthi dosoti dasseti. ti laddhadosajotako. Attano vacanakaraṃ…pe… vattuṃ vaṭṭatīti attano vacanaṃ ādiyissatīti vutte vacanaṃ anādiyitvā daṇḍe gahitepi natthi doso daṇḍagahaṇassa paṭikkhittattā. Dāsadāsīvāpiādīnanti ādisaddena khettādayo saṅgayhanti.

    වුත්‌තනයෙනෙවාති අතීතං ආරබ්‌භ ආචික්‌ඛනෙ වුත්‌තනයෙන එව. ‘‘ආයතිං අකරණත්‌ථායා’’ති ඉමිනා අනාගතං ආරබ්‌භ ඔදිස්‌ස ආචික්‌ඛනං දස්‌සෙති. ‘‘කෙන එවං කත’’න්‌ති පුච්‌ඡාය අතීතෙ කතපුබ්‌බං පුච්‌ඡති. සාපීති පිසද්‌දො වුත්‌තසම්‌පිණ්‌ඩනත්‌ථො. හීති සච්‌චං, යස්‌මා වා.

    Vuttanayenevāti atītaṃ ārabbha ācikkhane vuttanayena eva. ‘‘Āyatiṃ akaraṇatthāyā’’ti iminā anāgataṃ ārabbha odissa ācikkhanaṃ dasseti. ‘‘Kena evaṃ kata’’nti pucchāya atīte katapubbaṃ pucchati. Sāpīti pisaddo vuttasampiṇḍanattho. ti saccaṃ, yasmā vā.

    වොහාරිකා දණ්‌ඩෙන්‌තීති සම්‌බන්‌ධො. දණ්‌ඩෙන්‌තීති වධදණ්‌ඩෙන ච ධනදණ්‌ඩෙන ච ආණං කරොන්‌ති.

    Vohārikā daṇḍentīti sambandho. Daṇḍentīti vadhadaṇḍena ca dhanadaṇḍena ca āṇaṃ karonti.

    යො චායන්‌ති යො ච අයං. භික්‌ඛුනීනං යො අයං නයො වුත්‌තො, එසෙව නයො භික්‌ඛූනම්‌පි නයොති යොජනා. ‘‘එසෙව නයො’’ති වුත්‌තවචනමෙව විත්‌ථාරෙන්‌තො ආහ ‘‘භික්‌ඛුනොපි හී’’තිආදි. ‘‘තථා’’තිඉමිනා ‘‘ඔදිස්‌සා’’තිපදං අතිදිසති. තෙ චාති තෙ ච වොහාරිකා. හීති සච්‌චං, යස්‌මා වාති. පඨමං.

    Yo cāyanti yo ca ayaṃ. Bhikkhunīnaṃ yo ayaṃ nayo vutto, eseva nayo bhikkhūnampi nayoti yojanā. ‘‘Eseva nayo’’ti vuttavacanameva vitthārento āha ‘‘bhikkhunopi hī’’tiādi. ‘‘Tathā’’tiiminā ‘‘odissā’’tipadaṃ atidisati. Te cāti te ca vohārikā. ti saccaṃ, yasmā vāti. Paṭhamaṃ.







    Related texts:



    තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / භික්‌ඛුනීවිභඞ්‌ග • Bhikkhunīvibhaṅga / 1. පඨමසඞ්‌ඝාදිසෙසසික්‌ඛාපදං • 1. Paṭhamasaṅghādisesasikkhāpadaṃ

    අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්‌ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / භික්‌ඛුනීවිභඞ්‌ග-අට්‌ඨකථා • Bhikkhunīvibhaṅga-aṭṭhakathā / 1. පඨමසඞ්‌ඝාදිසෙසසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 1. Paṭhamasaṅghādisesasikkhāpadavaṇṇanā

    ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්‌ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā / 1. පඨමසඞ්‌ඝාදිසෙසසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 1. Paṭhamasaṅghādisesasikkhāpadavaṇṇanā

    ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā / 1. පඨමසඞ්‌ඝාදිසෙසසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 1. Paṭhamasaṅghādisesasikkhāpadavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact